9/2/2017. Οπωσδήποτε μπορεί να κάνουμε λάθος (ποιοί είμαστε για να μην κάνουμε;). Έχουμε ωστόσο την εντύπωση ότι δυο “θέσεις” (σε ότι αφορά το περιβόητο “ελληνικό χρέος”) που μοστράρονται σαν αντίπαλες μεταξύ τους έχουν αρχίσει να “κουμπώνουν”. Οι τεχνικοί του δντ υποστηρίζουν ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος είναι μη εξυπηρετήσιμο μεσομακροπρόθεσμα· έχοντας βάλει σιωπηλά μεν αλλά κατηγορηματικά στην άκρη οτιδήποτε θα μπορούσε να ονομαστεί σαν “καπιταλιστική ανάπυξη” του ελλαδιστάν τις επόμενες δεκαετίες. Με απλά λόγια το δντ λέει ότι το “ελατήριο ανάπτυξης που θα εντυπωσιάσει το σύμπαν” που είχε υποσχεθεί πέρυσι περίπου τέτοιον καιρό ο εξοχότατος έλληνας πρωθ. είναι μια αυταπάτη και μισή. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν βρεθεί τρόπος μεσοπρόθεσμης εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους, το δντ, με βάση τους περιορισμούς του καταστατικού του, δεν μπορεί να ξαναδανείσει την Αθήνα. Συνεπώς; Imf out! Χαράς ευαγγέλια!
Μια σειρά ευρωπαϊκά κράτη απ’ την μεριά τους, λένε – και έχουν το δίκιο τους – ότι δεν μπορούν να χαρίσουν λεφτά στην Αθήνα. Μπορούν να κάνουν διευκολύνσεις στο επιτόκιο και στη διάρκεια των δανείων: σύμφωνα με τους ενιαίους ευρωπαϊκούς κανόνες για τους προϋπολογισμούς μια τέτοια διαχείριση δεν θεωρείται «απώλεια εσόδων» γι’ αυτά. Αν, όμως, χαρίσουν λεφτά στην Αθήνα, θα πρέπει να αυξήσουν την φορολογία τους για να καλύψουν την χασούρα. Κι αυτό δεν σκοπεύουν να το κάνουν. Εκτός εάν…
Εκτός εάν… Υπάρχει και «εκτός εάν»; Υπάρχει. Το τελευταίο που είπε ο γερμανός υπ.οικ. επί του θέματος: δεν χαρίζουμε λεφτά στην ελλάδα όσο είναι στην ευρωζώνη. Εάν, όμως, φύγει;
Το Βερολίνο τα έχει πει αυτά, ανεπίσημα φυσικά, απ’ το καλοκαίρι του 2012: «αν είναι να φύγετε απ’ την ευρωζώνη σας δίνουμε bonus 50 δις. ευρώ – ψηνόσαστε;» Και άλλοι τα έχουν υπονοήσει. Αντίθετα απ’ την σοφία διάφορων αναλυτών (των οποίων τα κίνητρα ποτέ δεν είναι γνωστά) η έξοδος της μόνιμα «μικρής ασθενούς» απ’ την ευρωζώνη δεν θα είναι πρελούδιο διάλυσής της δεύτερης. Θα είναι ένα βήμα για την μεγαλύτερη συνοχή της. Κι αυτό μπορούν να το καταλάβουν εύκολα οι βουλευτές και στο γερμανικό, και στο ολλανδικό, και στο φινλανδικό κοινοβούλιο. Ένας μπελάς λιγότερος έναντι μιας μικρής επιδότησης: σ’ αυτήν την περίπτωση (και μόνο σ’ αυτήν) μπορεί να χαριστεί ένα πόσο στην Αθήνα… Αυτό, τουλάχιστον, υπονοεί ο κυρ Σόιμπλε.
Εν τω μεταξύ το δντ έχει σοβαρούς λόγους να σταματήσει να δανείζει την Αθήνα· πίσω απ’ το αν είναι ή δεν είναι βιώσιμο του δημόσιο χρέος της. Τα τελευταία χρόνια η ελλάδα είναι ο μεγαλύτερος δανειζόμενος απ’ το δντ. Kαι ένας μεγάλος αριθμός κρατών / μελών του ταμείου (με όχι μεγάλη ισχύ απ’ την άποψη των ψήφων πλην όχι αμελητέα αξία στη φάση της όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού) διαφωνούσε και διαφωνεί με το να διοχετεύεται το «ρευστό» του ταμείου στην ελληνική περίπτωση· παρότι ο δανεισμός αυτός μεγαλώνει, λόγω επιτοκίου (γύρω στο 3,5%) αυτό το ρευστό… Aυξάνει βέβαια το ρευστό του δντ αν το χρέος αποπληρώνεται. Αν όχι; Συνεπώς, η «βιωσιμότητα» του ελληνικού χρέους είναι η μόνη απάντηση στους διαφωνούντες. Αν δεν είναι βιώσιμο, τότε πρέπει να σταματήσει αυτή η εκστρατεία «σωτηρίας». Άμεσα.
Το δντ και η Αθήνα δεν έχουν υπογράψει «3ο μνημόνιο». Το καλοκαίρι του 2015 το δντ έμεινε απ’ έξω σαν δανειστής, επικαλούμενο τις αμφιβολίες του για την βιωσιμότητα. Έκτοτε είναι μόνο «τεχνικός σύμβουλος»· και εκκρεμούν (πάνω από 1,5 χρόνο) οι αμφιβολίες του. Συνεπώς πρακτικά έχει φύγει απ’ την «ελληνική διάσωση». Απομένει μόνο μια επίσημη ανακοίνωση· και οι αλυσιδωτές της συνέπειες.
Υπάρχει πιθανότητα να επιστρέψει το δντ, σαν δανειστής, στην «ελληνική διάσωση»; Εκτιμάμε πως είναι απίθανο. (Αλλά μπορεί να κάνουμε λάθος… Ποιοί είμαστε να μην κάνουμε;)