Το τζίνι και το μπουκάλι

Τρίτη 4 Ιούλη. Μια διακομματική επιτροπή της αμερικανικής βουλής των αντιπροσώπων ψήφισε ομόφωνα την επαναφορά των αποφάσεων σχετικά με την αμερικανική στρατιωτική δράση (σε συρία, ιράκ, αφγανιστάν και αλλού) στις αρμοδιότητες του κογκρέσσου. Αυτή η απόφαση, στο βαθμό που εφαρμοστεί, μοιάζει ότι αντιστρέφει τυπικά τη νόρμα που καθιερώθηκε μετά την 11η Σεπτέμβρη του 2001, όταν δόθηκε το «ελεύθερο» στον κάθε φορά αμερικάνο πρόεδρο να αποφασίζει (με το επιτελείο του) εκστρατείες και κατακτήσεις.

Εκείνοι που κατέκριναν τον προεδρικό μονοπώλιο μιλούσαν για μετα-συνταγματική κατάσταση· όπου το «εκτελεστικό» δεν δεσμεύεται απ’ το «νομοθετικό». Πρόκειται για μια εκδοχή της μόνιμης κατάστασης έκτακτης ανάγκης αλλά δεν είναι η μοναδική. Ο αμερικανικός patriot act (και οι έκτακτες νομοθεσίες σε διάφορα πρωτοκοσμικά κράτη), πάντα στο όνομα της αντιτρομοκρατίας, έχουν γίνει κοινοτοπία τις 2 τελευταίες δεκαετίες· και με την έγκριση των κοινοβουλίων.

Συνεπώς μας φαίνεται αδύνατο να ξαναμπεί «το τζίνι στο μπουκάλι». Ορισμένοι βλέπουν την επανα-κοινοβουλευτικοποίηση των αμερικανικών αποφάσεων πολέμου σαν αντιστροφή των κρατικών τακτικών των τελευταίων 25 χρόνων. Όμως αυτός ο πόλεμος, ο 4ος παγκόσμιος, γίνεται σε πολλά επίπεδα. Όχι μόνο σαν δράσεις των «πενταγώνων». Αλλά και σαν επίσημα εγκεκριμένες ενέργειες ειδικών δυνάμεων ή/και των μυστικών υπηρεσιών· μη επίσημα εγκεκριμένες ενέργειες των ίδιων· δράσεις φανερές ή κρυφές ιδιωτών εργολάβων πολέμου· δράσεις «εταιρικών» κρατών, πάνω ή κάτω απ’ το τραπέζι, που αναλαμβάνουν τις βρωμοδουλειές· κυβερνοεπιθέσεις άγνωστης προέλευσης· εκστρατείες ψυχολογικού πολέμου γνωστής ή άγνωστης προέλευσης· εξωδικαστικές εκτελέσεις «εχθρών»· κλπ κλπ.

Αυτή η πολυεπίπεδη δομή των πολεμικών επιχειρήσεων του 4ου παγκόσμιου ξενίζει τις μεγάλες μάζες των υπηκόων. Δεν μοιάζει με τον 2ο – λογικό: έλκει την καταγωγή της απ’ τον 3ο. Το σίγουρο είναι ότι ο χαρακτηρισμός «μετα-συνταγματική» (ή «παρα-συνταγματική») τάξη είναι τόσο κοινότοπος ώστε είναι ανιστόρητο να ελπίζει κανείς σε κάτι σαν προ-ιστορία. Μια επιστροφή στα παλιά…

Εκεί, λοιπόν, που διάφοροι βλέπουν το συμμάζεμα της αυθαιρεσίας κάθε ψόφιου κουναβιού, εμείς βλέπουμε κάτι διαφορετικό. Την σταδιακή υποχώρηση (αν και όχι εξαφάνιση: στη νοτιοανατολική ασία “φτιάχνεται ψωμί”…) του πολέμου εναντίον «μη κρατικών πρωταγωνιστών», κοινώς «αντιτρομοκρατία», (που, σερβίροντας τις στρατιωτικές εκστρατείες σαν υπερ-αστυνομικές επιχειρήσεις δημόσιας τάξης, επέτρεπε την παράκαμψη του αμερικανικού «νομοθετικού»…) και την εξίσου σταδιακή μετατόπιση σε εξελισσόμενους ή πιθανούς πολέμους εναντίον (μεταξύ) κρατών… Όπου πράγματι χρειάζεται μια ευρύτερη συναίνεση των «εκπροσώπων του έθνους» και όχι η παράκαμψή τους.

Θα φανεί…

Comments are closed.