Αμερικανικός ιμπεριαλισμός

Παρασκευή 14 Απρίλη. Πριν αλλά και στη διάρκεια της διοίκησης του Μπους του Β (μέχρι λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’00) ακουγόταν τακτικά το στρατιωτικό δόγμα της Ουάσιγκτον: οργάνωση και εξοπλισμός έτσι ώστε να μπορεί να κάνει ταυτόχρονα 2 πολέμους. Σύντομα οι «2» έγιναν «1,5». Μπορεί κανείς να δει στον χάρτη τι θα σήμαινε «1,5» πόλεμος: ένας στην ανατολική ασία και μισός κάπου αλλού· στη μέση Ανατολή για παράδειγμα.

Όμως έχει φανεί καθαρά τα τελευταία χρόνια της παγκόσμιας κρίσης / αναδιάρθρωσης ότι η συντήρηση της αμερικανικής ηγεμονίας απαιτεί την «ετοιμότητα» διεξαγωγής «μισών» πολέμων (που δεν αποκλείεται να γίνουν και ολόκληροι)… σε περισσότερα του ενός πεδία ενδοκαπιταλιστικού διακρατικού ανταγωνισμού. Η αφρική; Η κεντρική / ανατολική ευρώπη; Τίποτα πια δεν είναι πεδίο «ειρηνικής» αναμέτρησης.

Η προηγούμενη αμερικανική διοίκηση (Ομπάμα) προσπάθησε να κάνει εξοικονόμηση δυνάμεων «δουλεύοντας με εργολάβους και υπο-εργολάβους»· και δεν εννοούμε τους καθαρά ιδιωτικούς στρατούς του είδους blackrock. Φαινόταν να πετυχαίνει τους στόχους τους· μέχρι την στιγμή που η μικρή πλην καίρια εμπλοκή της Μόσχας στο δευτερεύον πεδίο μάχης που λέγεται συρία / ανατολική Μεσόγειος άλλαξε τα δεδομένα. Όχι μόνο και όχι τόσο σ’ αυτή καθεαυτή την συριακή επικράτεια. Όσο στο γενικό αμερικανικό σκεπτικό: εκεί που η Ουάσιγκτον θα προτιμούσε “μισούς” πολέμους (τους οποίους να κερδίζει) το ίδιο ακριβώς μπορούν να κάνουν και οι αντίπαλοί της, στερώντας της τις όποιες νίκες. Κι αυτό δεν αφορά μόνο την συρία. Αφορά και το αφγανιστάν. Αφορά και την βόρεια αφρική (π.χ. την λιβύη). Οπότε;

Το “america first” των συντηρητικών υπό το ψόφιο κουνάβι, πέρα απ’ τον οικονομικό προστατευτισμό (που έχει γίνει αναγκαίος με μαθηματική ακρίβεια) ήταν ασαφές ως προς τι σημαίνει (αν σημαίνει κάτι) στην παγκόσμια μιλιταριστική διάταξη του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Γεμίζοντας αμερικάνους πεζοναύτες την κουρδοκρατούμενη ζώνη της συρίας και βομβαρδίζοντας (έστω και συμβολικά) κατευθείαν τον στρατό του Άσαντ, η καινούργια αμερικανική διοίκηση δίνει – προς στιγμήν – την εντύπωση ότι ρισκάρει ένα μεγαλύτερο «βούλιαγμα» σ’ αυτό το δευτερεύον μέτωπο του 4ου παγκόσμιου.

Όμως αυτό δεν (μας) φαίνεται λογικό. Υπάρχει κι άλλη εναλλακτική: να αναλάβουν δράση, στο ευρύτερο συριακό πεδίο μάχης, άμεσα και καθαρά πια, οι συνοδοιπόροι του αμερικανικού ιμπεριαλισμού: το Τελ Αβίβ, το Ριάντ… Ακόμα ακόμα: να πεισθεί η Άγκυρα ότι υπάρχει και γι’ αυτήν «κάτι» αν ουδετεροποιήσει τον (λόγω κούρδων) αντιαμερικανισμό της…

Δεν είναι, φυσικά, εύκολο αυτό – τώρα πια. Σχεδόν δεν εξαρτιέται πια ούτε απ’ τα (σοβαρά) ανταλλάγματα που (ίσως…. ίσως…) θα μπορούσε να προσφέρει η Ουάσιγκτον στην Μόσχα ώστε να «αποσυρθούν αμοιβαία» απ’ το συριακό πεδίο μάχης. Για πολλούς λόγους. Η Μόσχα, για παράδειγμα, δεν έχει κανέναν μα κανέναν λόγο να διευκολύνει την Ουάσιγκτον να «συγκεντρωθεί» στο κυρίως μέτωπο, αυτό του Ειρηνικού… Επιπλέον το project europe, όποια μορφή κι αν πάρει τα επόμενα χρόνια, δεν έχει κανέναν λόγο να υποστεί τις συνέπειες των αμερικανικών «πρωτοβουλιών» οπουδήποτε στον πλανήτη… Ύστερα ο κινεζικός καπιταλισμός βρίσκεται ήδη στην αφρική καλά εδραιωμένος…

Με δυο λόγια: άσχετα απ’ αυτούς καθ’ αυτούς τους στρατιωτικούς συσχετισμούς (που ποτέ δεν φαίνονται παρά μόνο στην πράξη) η Ουάσιγκτον θα έπρεπε να αφιερώσει πολύ κόπο και να δώσει πολλά ανταλλάσματα σε πολλούς προκειμένου να πετύχει ένα ικανοποιητικό «διαίρει και βασίλευε» που θα της επέτρεπε να κάνει άξια λόγου «οικονομία δυνάμεων» εδώ κι εκεί.

Αλλά έτσι θα παραδεχόταν ότι δεν μπορεί πια να είναι first… (Πράγμα που ισχύει είτε έτσι είτε αλλιώς: όταν μια «μικρή» δύναμη σαν την βόρεια κορέα βρίσκεται μισό βήμα πριν την τεχνική δυνατότητα να κτυπήσει με πυρηνικά όλη την αμερικανική επικράτεια, τότε ποια «κορυφή»;)

Comments are closed.