Tag: ηπα

Μόνο για ενήλικες

Τετάρτη 15 Αυγούστου. Έχουμε υποστηρίξει στο όχι μακρινό παρελθόν ότι η όποια φραστική / βερμπαλιστική ένταση ανάμεσα στην Άγκυρα και ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, ειδικά το Βερολίνο, δεν θα έπρεπε να λαμβάνεται στα σοβαρά. Τώρα ίσως έχει φτάσει η στιγμή για να ξεκαθαριστεί ότι οι (αναγκαίοι) για την Άγκυρα «δυτικοί σύμμαχοι» βρίσκονται εκεί που βρίσκονταν πάντα στον 20ο αιώνα: στη γερμανική πρωτεύουσα της Ευρώπης.

Θα μπορούσαμε να μνημονεύσουμε πρόσφατες γερμανικές δηλώσεις (ας πούμε σε σχέση με την κερδοσκοπική επίθεση στην τουρκική λίρα ή τις αμερικανικές κυρώσεις κατά της Άγκυρας). Πιο χαρακτηριστική είναι η αναμενόμενη συνάντηση γαλλίας, γερμανίας, ρωσίας και τουρκίας, στις αρχές Σεπτέμβρη – με «επίσημο θέμα» την συρία…

Το βασικά, σε κάθε περίπτωση, είναι αυτά: Α) Πολλά ευρωπαϊκά κράτη και οπωσδήποτε το γερμανικό βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος με την Άγκυρα (αλλά και την Μόσχα) σε ότι αφορά τους αμερικανικούς εκβιασμούς με αφορμή το ιράν, και όχι μόνο. Β) Το τουρκικό κράτος δεν θα μπορούσε να τοποθετηθεί μονόπλευρα στην ευρασιατική ένωση· ούτε η Μόσχα ή το Πεκίνο θα ήθελαν κάτι τέτοιο. Οι σχέσεις (σε διάφορα επίπεδα) με «δυτικά» κράτη είναι συστατικό στοιχείο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, από τότε που δημιουργήθηκε το τουρκικό κράτος. Γ) Με την Ουάσιγκτον σαν ταύρο σε υαλοπωλείο, η Άγκυρα και οι σύμμαχοί της στο μπλοκ της Αστάνα (Μόσχα, Τεχεράνη) το τελευταίο που θα ήθελαν είναι δευτερεύουσες τριβές με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, που θα έδιναν υλικό στους «φιλοαμερικάνους» μέσα στα ευρωπαϊκά καθεστώτα· δηλαδή έξτρα πόντους στην Ουάσιγκτον. (Ήδη βλέπουν το πως το φασιστικό ισραηλινό κράτος ανακατεύεται στην πολιτική σκηνή του – κατά άλλα – “συμμαχικού” Λονδίνου. Βλέπουν κι άλλα…)

Μ’ αυτά τα δεδομένα, ακόμα κι αν δεν ήταν προβλέψιμη η απελευθέρωση των δυο ελλήνων καραβανάδων, είναι απόλυτα εξηγήσιμη. Κι ακόμα πιο εξηγήσιμη θα είναι η απελευθέρωση γερμανών (ή τυχόν άλλων κατόχων ευρωπαϊκών διαβατηρίων) κρατούμενων στην τουρκία – έτσι ώστε να μείνουν στα χέρια της (πανηγυρικά! διαφωνεί κανείς;;;) «ανεξάρτητης τουρκικής δικαιοσύνης» μόνο αμερικάνοι ή υπάλληλοι της αμερικανικής πρεσβείας εκεί. Παπάδες ή κοσμικοί…

(φωτογραφία: Στην χθεσινή κοινή συνέντευξη τύπου μετά τις διήμερες συζητήσεις του με τον Lavrov, ο Cavusoglu δήλωσε μεταξύ άλλων:

… Υπάρχει σύγχιση μέσα στην αμερικανική διοίκηση. Κανείς δεν ξέρει ποιος κάνει τι, όχι μόνο εναντίον της τουρκίας αλλά γενικά· υπάρχει χάος σ’ αυτήν την διοίκηση. Αν οι ηπα θέλουν να συνεχίσουν να είναι χώρα με υπόληψη, δεν μπορεί να συνεχίσουν έτσι, μ’ αυτές τις καταχρήσεις…

Τυπική δήλωση πολιτικής βιτρίνας που αναγκάστηκε απ’ την usa να αφήσει τα «δύο παληκάρια» – δεν συμφωνείτε;)

The deal of the Century

Τετάρτη 15 Αυγούστου. Ένα φάντασμα πλανιέται πάνω απ’ την μέση Ανατολή, την Παλαιστίνη αλλά όχι μόνο. Είναι «η συμφωνία του αιώνα». Την σπρώχνουν, την πηγαίνουν και την φέρνουν, ο βασιλικός γαμπρός / άνθρωπος της mossad Kushner και κανά δυο πράκτορες ακόμα. Κι ενώ είχε αναγγελθεί η παγκόσμια ανακοίνωσή της την περασμένη άνοιξη (γιατί τι «συμφωνία του αιώνα» θα ήταν αν δεν γινόταν παγκόσμιο γεγονός;) το καλοκαίρι προχωράει και το deal εξατμίζεται στον αέρα.

Ο λόγος είναι απλός. Εκτός απ’ το Τελ Αβίβ και τον τοξικό στο Ριάντ (με τους φίλους του στα εμιράτα) κανένας άλλος δεν την στηρίζει. Ακόμα και ο ιορδανός μονάρχης Abdullah o B, που προσπαθούν να τον στριμώξουν με διάφορα μέσα, ξαπόστειλε πρόσφατα τους πραματευτάδες: «Δεν μπορώ να σας βοηθήσω αν δεν πείσετε τους παλαιστίνιους. Και το θεωρώ αδύνατο να τους πείσετε».

Είναι μια καραμπινάτη αμερικανική «διπλωματική» αποτυχία χωρίς προηγούμενο, που δεν έχει καταγραφεί επίσημα. Κι αυτή η αποτυχία έχει αιτία απλή: είναι τόσο φιλοϊσραηλινή η ιδέα της «λύσης» που ούτε καν το κυβερνοφασισταριό του Τελ Αβίβ δεν θα την παρουσίαζε από μόνο του σαν «συμφωνία για το παλαιστινιακό ζήτημα».

Τέτοιους καιρούς τέτοιες αποτυχίες έχουν σημαντικές συνέπειες. Όταν το usa ήταν στα πάνω του (ας πούμε στις αρχές της δεκαετίας του ’90) είχε τον «όγκο» και το «βάρος» να πείσει τόσο την τότε ισραηλινή κυβέρνηση όσο και τον Αραφάτ να κάνουν αμοιβαίες υποχωρήσεις, έτσι ώστε αφενός να σερβιριστεί κάτι σαν «συμφωνία», κρατώντας (οι ηπα) αφετέρου μια στάση «ουδέτερου αλλά αποφασιστικού» μεσολαβητή. Έτσι υπογράφτηκαν οι ολέθριες για τους παλαιστίνους «συμφωνίες του Όσλο»

Το γεγονός ότι τώρα η Ουάσιγκτον σπάει τα μούτρα της ακόμα και στο Αμμάν επειδή είναι τόσο φιλοϊσραηλινή όσο δεν πάει άλλο, δείχνει την παρακμή της – που δεν διαφεύγει καθόλου απ’ τους υπαρκτούς ή δυνητικούς ανταγωνιστές / αντιπάλους της. Τέτοια παρακμή ώστε είναι αδύνατο να κρατηθούν πια ακόμα και τα ελάχιστα προσχήματα: το μόνο που προτείνει το «deal of the century» στους παλαιστίνιους που θα ζουν σε μικρές ανοικτές φυλακές / στρατόπεδα συγκέντρωσης είναι ότι «κάποιοι» θα φτιάξουν στα θεσμοθετημένα μπαντουστάν κανά εργοστάσιο… Να δουλεύουν, να έχουν ένα μεροκάματο αν είναι φρόνιμοι, να ψωνίζουν απ’ τον μπακάλη…

Διότι, ως γνωστόν, η εργασία απελευθερώνει… Ουάσιγκτον, Τελ Αβίβ, Ριάντ (αλλά και η Αθήνα από πίσω) έρχονται κάθε μέρα και κάθε μήνα πιο κοντά στη Νέμεση της Ιστορίας – στην ανατολική Μεσόγειο…

Θα «καθαρίσουν» τα αεροπλανοφόρα; Επιτρέψτε μας να έχουμε σοβαρές αμφιβολίες…

Το μπλοκ του ινδοκούς

Τρίτη 14 Αυγούστου. Την ίδια στιγμή που οι ταλιμπάν (κατάλληλα εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι πλέον) δείχνουν υψηλή ικανότητα στο να αντιμετωπίζουν τον αμερικανοεκπαιδευμένο επίσημο αφγανικό στρατό ακόμα και σε συνθήκες μαχών σε πόλεις ικανού μεγέθους όπως η Ghazni (όπου, ας το θυμήσουμε, η αμερικανική αεροπορική βοήθεια βραχυκυκλώνει…), επιδεικνύουν άλλη μια ικανότητα. Μεταξύ 6 και 11 Αυγούστου αντιπροσωπεία τους (απ’ το πολιτικό τμήμα, που εδράζεται στην Ντόχα του κατάρ…) έκανε επίσημη πενθήμερη επίσκεψη στην Τασκένδη, του ουζμπεκιστάν. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ουζμπέκινου υπ.εξ. «οι δύο πλευρές αντάλλαξαν απόψεις για τις προοπτικές της ειρήνευσης στο αφγανιστάν». Επιπλέον «οι δύο πλευρές συζήτησαν την απόσυρση των ξένων δυνάμεων απ’ την χώρα καθώς και εθνικά πρότζεκτ ανάπτυξης αλλά και την ασφάλεια των οδικών αξόνων και των δικτύων ηλεκτρικού ρεύματος».

‘Οσες / όσοι έχουν μείνει στην (όχι και πολύ παλιά) εποχή όπου οι ταλιμπάν είναι έκφραση του απόλυτου κακού και σπόνσορες της παγκόσμιας τρομοκρατίας θα ξεροκαταπιούν. Πρώτον, από πότε αυτοί οι παλιοτρομοκράτες έχουν διεθνές προφίλ, έστω τόσο όσο χρειάζεται για να κάνουν επίσημη επίσκεψη στην Τασκένδη; Δεύτερον, από πότε οι ίδιοι παλιοτρομοκράτες συζητούν με γειτονικά κράτη (του «μετασοβιετικού χώρου») την «απομάκρυνση των ξένων δυνάμεων απ’ το αφγανιστάν» – δηλαδή των αμερικάνων;

Η υπόθεση μυρίζει «μπλοκ του ινδοκούς»: Μόσχα, Πεκίνο, Τεχεράνη, Ισλαμαμπάντ (και ενδεχομένως λίγο Άγκυρα). Δεν μας ξαφνιάζει, ο κόσμος τόχει τούμπανο: η «αποκατάσταση της σταθερότητας» σ’ όλη αυτή τη ζώνη του πλανήτη, απ’ την συρία ως την κορεατική χερσόνησο, περνάει υποχρεωτικά απ’ το αφγανιστάν. Όσο για το ποιοί ιμπεριαλισμοί έχουν συμφέρον υπέρ της και ποιοί εναντίον της, κι αυτά είναι γνωστά.

Υπάρχουν τρία επιπλέον στοιχεία, για να σχηματίσετε μια κάπως πιο καθαρή ιδέα αυτών των εξελίξεων. Πρώτον, η Τασκένδη έχει καλές σχέσεις και με την επίσημη αφγανική κυβέρνηση, του Ashraf Ghani, τον στρατό του οποίου πολεμούν οι ταλιμπάν. Δεύτερον, οι ταλιμπάν εκτός απ’ τον αφγανικό στρατό έχουν κι’ έναν άλλο αντίπαλο· και δείχνουν οι μόνοι ικανοί να τον αντιμετωπίσουν: τον isis, που έχει μεταφέρει όπλα και προσωπικό απ’ την συρία και το ιράκ… (μην ρωτήσετε τι και πως, πρέπει να καταλαβαίνετε…). Τρίτο και τελευταίο, με τους ταλιμπάν κουβεντιάζει ανεπίσημα και η Ουάσιγκτον. Μπέρδεμα; Όχι ακριβώς…

Η Ουάσιγκτον έχει ξαναμιλήσει στο παρελθόν με τους ταλιμπάν· και μάλιστα με πολύ μεγάλη επισημότητα. Ήταν στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’90, επί προεδρίας Κλίντον, όταν (υποτίθεται) θα έκλειναν μεγάλα deal για εκμετάλλευση των πλούσιων αφγανικών πρώτων υλών· με ταλιμπανική εξουσία στο αφγανιστάν. Μετά η γραμμή άλλαξε, και στις αρχές του 21ου αιώνα η Ουάσιγκτον αποφάσισε ότι είναι καλύτερα να έχει βάσεις στο ινδοκούς – στο «μαλακό υπογάστριο» του Πεκίνου. Συνεπώς οι αμερικάνοι μπορούν να «κουβεντιάζουν» – το ζήτημα είναι ποιος τους παίρνει πλέον τοις μετρητοίς.

Δεύτερον, οι καλές υπηρεσίες μεσολάβησης που θα μπορούσε να προσφέρει (και) η Τασκένδη, μεταξύ ταλιμπάν και επίσημης αφγανικής κυβέρνησης, κάνουν ακόμα σημαντικότερους τους συσχετισμούς δύναμης στο έδαφος. Ο Ghani δεν έχει μέλλον, αφού τον στηρίζουν οι αμερικάνοι. Και οι ταλιμπάν είναι επ’ αυτού ξεκάθαροι: yankees go home! (Ακόμα πιο ξεκάθαροι επ’ αυτού είναι οι σύμμαχοί τους, Μόσχα και Πεκίνο…). Αλλά αν είναι να γίνει το go home στη φυλετική σκηνή του αφγανιστάν κανείς δεν πρέπει να νοιώθει χαμένος έτσι ώστε να κρατάει τους αμερικάνους μαζί του. (Μια παρόμοια προσπάθεια “μεταστροφής” γίνεται και με τους proxies της Ουάσιγκτον στη βόρεια συρία, τις ypg/pkk…)

Συνεπώς (υποστηρίζουμε) μετά την μέση Ανατολή με το μπλοκ της Αστάνα και την κορεατική χερσόνησο με το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ, υπάρχει σε εξέλιξη μια τρίτη πολιτικοστρατιωτική εκστρατεία , που έχει κοινά χαρακτηριστικά με τις άλλες δύο: α) στρατιωτική υπεροχή στο έδαφος· β) διπλωματική / πολιτική αναβάθμιση των «αναθεωρητών»· γ) σταθερή μεσοπρόθεσμη πίεση στην Ουάσιγκτον να εγκαταλείψει τις θέσεις της, προς όφελος των ανταγωνιστών της.

(Μιας που το Sarajevo και η ασταμάτητη μηχανή είναι που έχουν προτείνει και υποστηρίξει αυτήν την ενιαία «ανάγνωση» του μεγάλου μετώπου, της μεγάλης γραμμής αντιπαράθεσης Μεσόγειος / Ειρηνικός, μπορείτε να συμπεράνετε αν οι εξελίξεις δίνουν βάση σ’ αυτήν την προσέγγιση.)

Οι προφητείες του γέροντα Παστέλιου…

.

Τρίτη 14 Αυγούστου. Μιας και οι έλληνες πατριώτες έχουν βγάλει για μια ακόμα φορά κηδειόχαρτο για τον τουρκικό καπιταλισμό / κράτος, ας σημειώσουν κι αυτό: στις 7 Σεπτέμβρη πρόκειται να συναντηθούν στην Istanbul οι εξής αμελητέες πολιτικές βιτρίνες: Erdogan, Putin, Merkel και Macron. Το επίσημο θέμα είναι η συρία· μην βάλετε το χέρι σας στη φωτιά ότι δεν θα κουβεντιάσουν τίποτα άλλο… Ούτε, φυσικά, ότι ξαφνικά ανακάλυψαν πόσα τους ενώνουν στη μέση Ανατολή… (Ο Lavrov βρίσκεται ήδη στην Άγκυρα για τις λεπτομέρειες αυτού του ραντεβού και όχι μόνο.)

Εν τω μεταξύ, μνημονεύσαμε μεν το Πεκίνο σαν εν δυνάμει υποστηρικτή του τουρκικού καπιταλισμού (και καθεστώτος) ξεχάσαμε όμως – παράλειψή μας – το κατάρ. Η Ντόχα χρωστάει μεγάλη χάρη για την υποστηρίξη που είχε απ’ την Άγκυρα όταν ο τοξικός και η παρέα του ήθελε πόλεμο: ο τουρκικός στρατός πήγε άμεσα στη βάση που έχει εκεί, για να κοπεί κάθε όρεξη.

Και, φυσικά, οι εμίρηδες του κατάρ έχουν λεφτά…. Το πλεονέκτημα του Πεκίνου είναι ότι πρωτοστατεί στη δημιουργία εκείνων των διεθνούς χρήσης «εναλλακτικών» μηχανισμών διατραπεζικών σχέσεων, που θα βάλουν στη γωνία την δυνατότητα της fed (άρα της Ουάσιγκτον) να κάνει εκβιασμούς μέσω τιμωριών, ποινών, κυρώσεων, εικονικών εκτελέσεων, κλπ…

(Γιατί κανένας απ’ αυτούς δεν έσταξε το κάτι τις όταν οι φαιορόζ, φρέσκιοι στο γκουβέρνο, είχαν βγει στη γύρα και κτύπαγαν την μία πόρτα μετά την άλλη; Έλα ντε!! Μήπως επειδή το μαγαζί / οικόπεδο έχει ξεπέσει γεωπολιτικά, ενώ το απέναντι, ο αιώνιος εχθρός, όχι;)

Πεκινομόσχα…

Δευτέρα 13 Αυγούστου. Η αυριανή τριήμερη (14 – 17) σύνοδος της «ρωσο-σινικής συνεργασίας για την στρατηγική σταθερότητα» δεν θα είναι κορυφής. Ο κινέζος Yang Jiechi είναι μέλος του πολιτικού γραφείου του κινεζικού κ.κ., και σαν επικεφαλής της αντιπροσωπείας απ’ το Πεκίνο θα συναντηθεί στην Μόσχα με τον ρώσο σύμβουλο ασφαλείας Nikolai Patrushev. Όμως καθώς η Ουάσιγκτον εντείνει τον (αδιέξοδο γι’ αυτήν, όπως θα φανεί αργά ή γρήγορα) «πόλεμο με οικονομικά» μέσα και εναντίον Μόσχας και Πεκίνου, τέτοιες συναντήσεις ένα μόνο περιεχόμενο μπορούν να έχουν: την απάντηση…

Είναι εύλογο ότι σ’ αυτή τη φάση το «οικονομικό» σκέλος αυτής της απάντησης έχει προτεραιότητα· αν και, με δεδομένο ότι δεν θα πάει μακρυά η βαλίτσα-του-δολαρίου, τα άλλα σκέλη δεν είναι φανταστικά. Η Ουάσιγκτον απειλεί με διαδοχικά κύματα «κυρώσεων» κατά της Μόσχας, που πέρα απ’ τις οικονομικές ποινές μπορεί να φτάνουν μέχρι «υποβάθμιση των διπλωματικών σχέσεων». Απέναντι στο Πεκίνο η κατάσταση είναι, προς το παρόν, περιορισμένη σε δασμούς. Ωστόσο η πιθανότητα της επιδείνωσης μεγαλώνει διαρκώς.

Ένα απ’ τα ζητήματα που βρίσκονται από επεξεργασία, είναι η συμμετοχή του κινεζικού καπιταλισμού στην (εντατική) χρήση του θαλάσσιου δρόμου που θα «καθαρίσει» (δηλαδή θα ανοίξει εντελώς) τα επόμενα χρόνια στην αρκτική θάλασσα βόρεια της ρωσίας. Κάτι σαν «αρκτικός δρόμος του μεταξιού».

Αυτή η προοπτική είναι μεσοπρόθεση, αφού με τις τωρινές κλιματικές συνθήκες η πλεύση είναι εφικτή μόνο το καλοκαίρι και μόνο για κατάλληλα διαμορφωμένα (ημι-παγοθραυστικά) σκαριά, που ωστόσο ναυπηγούνται πλέον συστηματικά (και από έλληνες εφοπλιστές). Σε κάθε περίπτωση, αφενός η αξιόλογη μείωση των αποστάσεων από και προς την (βόρεια) ευρώπη και αφετέρου η εναλλακτική των στενών της Malacca και του Σουέζ, ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τον κινεζικό καπιταλισμό· που είναι αναγκασμένος να «βλέπει μακρυά» το ρόλο των αμερικανικών στόλων.

Πάρε κυρώσεις νάχεις…

Δευτέρα 13 Αυγούστου. Εκτός απ’ τις ποινές στη Μόσχα και στο Πεκίνο για τις δικές τους «αμαρτίες» (όπως τις αντιλαμβάνεται η Ουάσιγκτον) υπάρχει πάντα και το κεφάλαιο «βόρεια κορέα». Την περασμένη βδομάδα η ύαινα (πρεσβευτής των ηπα στον οηε) Nikki Haley πρότεινε στο 15μελές «συμβούλιο ασφαλείας» να υιοθετήσει τις «κυρώσεις» που πολύ πρόσφατα επέβαλε η Ουάσιγκτον με στόχο την Πγιονγκγιάνγκ. Εναντίον της εμπορικής τράπεζας Αgrosoyus (με έδρα την Μόσχα), της κινεζικής βιομηχανίας Dandong Zhongsheng, της βορειοκορεατικής Ungum corp. και του βορειοκορεάτη διευθυντή τράπεζας Jonh Won.

Τέτοιες προτάσεις προφανώς και δεν έχουν μέλλον στον οηε: Μόσχα και Πεκίνο όχι μόνο τις απορρίπτουν αλλά επαναφέρουν με κάθε ευκαιρία το αίτημα να μειωθούν οι ήδη υπάρχουσες οηέδηκες «ποινές». Που με τη σειρά της απορρίπτει η Ουάσιγκτον και οι επιρροές της.

Πρακτικά αυτό που συμβαίνει είναι ότι πια όλο και περισσότερες αμερικανικές απαγορεύσεις (ή ακόμα και απαγορεύσεις του οηε) απέναντι στην Πγιονγκγιάνγκ παραβιάζονται τόσο απ’ την Μόσχα όσο και απ’ το Πεκίνο. Καλυμμένα αλλά καθαρά. Ακυρώνονται στην πράξη – χωρίς φανφάρες.

Αυτή είναι γενικά η λογική εξέλιξη αυτής της περιόδου της ενδοκαπιταλιστικής σύγκρουσης, πέρα – φυσικά – απ’ την δημιουργία νέων μηχανισμών διακρατικής κυκλοφορίας του χρήματος, που θα παρακάμπτει το δολάριο (έχουμε αναφερθεί πρόσφατα σ’ αυτό). Και οι λογικές εξελίξεις μικραίνουν, σε διάρκεια, αυτήν την περίοδο…

(Συνεντευξιαζόμενος στη γερμανική καθεστωτική Bild το περασμένο Σάββατο, ο γερμανός υπ.οικ. Peter Altmaier επανέλαβε την στάση του Βερολίνου: Δεν θα αφήσουμε την Ουάσιγκτον να επιβάλει την θέλησή της στις εμπορικές σχέσεις των άλλων κρατών… Ο Altmaier αναφερόταν στις κυρώσεις κατά του ιράν κι όσων επιχειρήσεων συνεχίζουν να κάνουν δουλειές εκεί. Δεν ήταν όμως ιδιαίτερα αισιόδοξος αν αυτό το βιολί συνεχιστεί: Βρισκόμαστε μόνο λίγα μέτρα πριν το χείλος (ενός παγκόσμιου εμπορικού πολέμου) δήλωσε, εννοώντας τον σαν γκρεμό· καλώντας ταυτόχρονα τις γερμανικές επιχειρήσεις να συνεχίσουν να επενδύουν στο ιράν…)

Καταρρέει ο τουρκικός καπιταλισμός;

Σάββατο 11 Αυγούστου. Με «δημόσιο χρέος» το 2017 28,3% επί του αεπ, εξαιρετικά χαμηλό δηλαδή (το ελληνικό είναι 180% του αεπ και το ιταλικό 132%) τι ακριβώς πρόβλημα έχει ο τουρκικός καπιταλισμός;

Το πρόβλημα εμφανίζεται κατ’ αρχήν σαν πρόβλημα δανεισμού των τουρκικών επιχειρήσεων. Πράγματι, το συνολικό επιχειρηματικό χρέος των τουρκικών αφεντικών στα τέλη του 2017 ήταν 215 δισεκατομμύρια δολάρια (453 μαζί με το δημόσιο χρέος). Τα ποσά μπορεί να μην είναι τεράστια για έναν δυναμικό καπιταλισμό του τουρκικού μεγέθους· δείχνουν όμως μια υπερεπέκταση στον κατασκευαστικό τομέα («μεγάλα έργα» εντός και εκτός τουρκίας) την οποία οι διεθνείς δανειστές χρήματος δεν θεωρούν βιώσιμη. Ή δεν θέλουν να την θεωρούν: αυτό μεταφράζεται σε δυσκολίες «ανακύκλωσης» των (επιχειρηματικών) δανείων… Αν προσθέσει κανείς ότι πολλά απ’ αυτά έχουν την «κάλυψη» τουρκικών τραπεζών, κρατικών και ιδιωτικών, τότε η αδυναμία αποπληρωμής (ή «ανακύκλωσης») αυτών των χρεών τους επόμενους μήνες κινδυνεύει να μετατραπεί σε σοβαρό τραπεζικό πρόβλημα. Και ένα τραπεζικό «κράχ» κτυπάει άσχημα οποιονδήποτε (εθνικό) καπιταλισμό… (Ωστόσο μια απ’ τις μεγαλύτερες τουρκικές τράπεζες είναι ισπανικής ιδιοκτησίας…)

Εδώ το «οικονομικό» σκέλος του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού συναντάει το «πολιτικό», κι αυτό είναι αναπόφευκτο. Όσο πιθανό είναι οι διεθνείς έμποροι χρήματος να έχουν αμιγώς οικονομικά κριτήρια για το αν θα δανείσουν ή όχι τις τουρκικές επιχειρήσεις, άλλο τόσο πιθανό είναι να ερμηνεύουν κατά τα συμφέροντά τους (δηλαδή: ζητώντας μεγαλύτερα επιτόκια) ζητήματα όπως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι εντάσεις στις σχέσεις μεταξύ Άγκυρας και Ουάσιγκτον. Συμβαίνουν κι αυτά… Δεν έχει λοιπόν εντελώς άδικο το καθεστώς Ερντογάν όταν δείχνει προς την μεριά της Ουάσιγκτον για την «αιτία του κακού». Δεν έχει, όμως, και εντελώς δίκιο: προφανώς η επιχειρηματική υπερέκθεση στον διεθνή δανεισμό είναι μια εν δυνάμει «αχίλλειος φτέρνα», ειδικά σε συνθήκες όξυνσης του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού.

Έχει έξοδο κινδύνου ο τουρκικός καπιταλισμός; Ορισμένοι υποστηρίζουν (όχι αβάσιμα) πως έχει. Τον κινεζικό καπιταλισμό. Κινεζικές (κρατικές) εταιρείες έχουν ήδη «δουλειές» στην τουρκική επικράτεια: η cosco έχει το 65% του 3ου σε μέγεθος λιμανιού κοντέινερ, στο Kumport, κοντά στην Istanbul, ενώ η τηλεπικοινωνιακή Huawei, σε συνεργασία με την Turk Telecom, αναπτύσσει δίκτυα 5G, cloud computing, το internet of things, και άλλα παρόμοια της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Η Alibaba επένδυσε πρόσφατα (και ενώ το «τουρκικό πρόβλημα» ήταν ήδη γνωστό, εδώ και σχεδόν 2 χρόνια) στην τουρκική πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου Trendyol. Κι αυτές είναι οι μεγαλύτερες “δουλειές” – όχι οι μοναδικές…

Το κινεζικό κράτος / κεφάλαιο είναι πραγματιστικό· δεν χαρίζει λεφτά. Αλλά επίσης ποντάρει στην οικονομική (και πολιτική) «σταθερότητα» της τουρκίας, ειδικά τώρα που «ορμάει» στην ανοικοδόμηση της συρίας ελπίζοντας ότι θα εξασφαλίσει ως τις ανατολικές ακτές της Μεσογείου τους οδικούς και σιδηροδρομικούς «άξονες του μεταξιού».

Εάν υπάρχουν τομείς κινεζικού ενδιαφέροντος στον τουρκικό καπιταλισμό (και είναι αρκετά πιθανό να υπάρχουν), τότε οι κινεζικές άμεσες επενδύσεις μπορεί να εξασφαλίσουν τις τουρκικές τράπεζες· κι αυτό, με τη σειρά του, να μειώσει την «πίεση» κατά των τουρκικών αφεντικών…

(φωτογραφία: Το ψόφιο κουνάβι υπέγραψε τον διπλασιασμό των δασμών στο ατσάλι και στο αλουμίνιο που εισάγουν οι ηπα απ’ την τουρκία… Επειδή (λέει) η λίρα έχει πέσει πολύ, και οι τουρκικές πρώτες ύλες ξαναέγιναν φτηνές.

Η υποτίμηση της τουρκικής λίρας διευκολύνει πολύ τις τουρκικές εξαγωγές, στο σύνολό της, αρκεί να μην χρειάζονται εισαγόμενες – άρα ανάλογα ακριβότερες – πρώτες ύλες. Όσο για τις σχέσεις μεταξύ των δύο καθεστώτων; Ίσως ήρθε η στιγμή να επαναλάβει και ο Ερντογάν αυτό που λένε άλλοι, ειρωνικά: Μωρέ ο Τραμπ είναι καλός… Οι άλλοι δεν τον αφήνουν…)

Ροντέο!

Παρασκευή 10 Αυγούστου. Στην Ουάσιγκτον, η πιο καλοπληρωμένη δουλειά αυτή την εποχή, θα πρέπει να είναι η «βρες μου ένα λόγο να ρίξω κυρώσεις». Με κάποια καθυστέρηση είναι αλήθεια (τα νέα δεν ταξιδεύουν, φαίνεται, τόσο γρήγορα πάνω απ’ τον Ατλαντικό…), κάποιοι θυμήθηκαν την θρυλική «δηλητηρίαση των Skripal» (πατέρα και κόρης) στην αγγλία, τον περασμένο Μάρτη.

Ουπς! Να μια καλή αιτία: ήταν ρωσική δουλειά, οπότε «πάμε γερά»!!! Να ζητήσουμε κι απ’ τον οηε να επιβάλει τις δικές του κυρώσεις, για «χρήση χημικών όπλων»!!!

Όλα αυτά είναι παραλλαγές του ίδιου τσαμπουκά: δεν χρειάζομαι αποδείξεις, ισχύει ό,τι λέω επειδή το λέω εγώ, και θα τιμωρήσω τον «ένοχο» ό,τι και να λέτε. Η διάρκεια που έχει ήδη αυτό το μοτίβο «εξωτερικής πολιτικής» απ’ το ψοφιοκουναβιστάν, το γεγονός ότι δεν φαίνεται να έχει όριο, και οι απανωτές «αιτίες κι αφορμές» που βρίσκει (ή κατασκευάζει) για να αυτο-νομιμοποιείται, είναι (νομίζουμε) χωρίς προηγούμενο στις διακρατικές σχέσεις εδώ και πολλές δεκαετίες. Το αμερικανικό κράτος συμπεριφέρεται πλέον, συστηματικά, σαν πυρηνικός ταύρος σε υαλοπωλείο.

Κι αυτό δεν είναι καθόλου καλό για εμάς τους ασήμαντους…

Κορεατική χερσόνησος

Παρασκευή 10 Αυγούστου. Όπως θα ήταν εύκολο να υποθέσει κανείς, το – ας πούμε – honeymoon της συνάντησης του ψόφιου κουναβιού με τον βορειοκορεάτη (βασιλιά) Kim εκπνέει αργά αλλά σταθερά. Φυσικά το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ πέτυχε τους κατ’ αρχήν στόχους του (ένα πολύμηνο πάγωμα των εντάσεων που προκαλούσε στην περιοχή η Ουάσιγκτον) και το βορειοκορεατικό καθεστώς έχει αξιοποιήσει όλη τη μεθόδευση κάνοντας μάλλον πετυχημένες κινήσεις εξόδου απ’ την «διεθνή απομόνωση». Και μετατροπής του σ’ έναν ακόμα «κανονικό», «normal» κρίκο επίδειξης της αμερικανικής μονομέρειας, ανά τον πλανήτη.

Η Πγιονγκγιάνγκ διαμαρτύρεται – διαμαρτύρεται και καταγγέλει. Έχει όμως ενδιαφέρον ο cool τόνος αυτών των διαμαρτυριών, καθώς και η γραμμή «ο Τραμπ θέλει αλλά δεν τον αφήνουν», την καταγωγή της οποίας την αποδίδουμε στην Μόσχα. Το βορειοκορεατικό στυλ δεν έχει, πια, καμία σχέση με εκείνο του 2017, του είδους «θα ισοπεδώσουμε τις αμερικανικές πόλεις» ή «δεν θα σας μείνει καμία βάση στον Ειρηνικό χάρη στις πυραυλάρες μας»!…

Χτες, ο εκπρόσωπος τύπου του βορειοκορεατικού υπ.εξ. έκανε την εξής ανακοίνωση (αποσπάσματα):

Στην πρώτη ιστορική σύνοδο DPRK-US και στις συζητήσεις που έγιναν, οι κορυφαίοι ηγέτες συμφώνησαν να εργαστούν μαζί για να βάλουν τέλος στις εξαιρετικά εχθρικές σχέσεις, μέσα απ’ την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την δημιουργία νέων σχέσεων ανάμεσα στην DPRK και τις US, προς όφελος των αναγκών και των συμφερόντων των λαών των δύο χωρών, και υπέρ της ενεργητικής συμβολής στην ειρήνη, στην ασφάλεια και στην ευημερία στην Κορεατική Χερσόνησο και στον κόσμο.

Ενώ εμείς έχουν πάρει πρακτικά μέτρα αποπυρηνικοποίησης όπως την καταστροφή ενός πεδίου πυρηνικών δοκιμών και ενός πεδίου δοκιμών για βαλιστικούς πυραύλους, οι ΗΠΑ επιμένουν στην μονομερή απαίτηση «πρώτα η αποπυρηνικοποίηση» στις πρώτες υψηλού επιπέδου συνομιλίες DPRK-US στην Πγιονγκγιάνγκ στις αρχές του Ιούλη.

Παρόλα αυτά, και για χάρη της οικοδόμησης εμπιστοσύνης ανάμεσα στην DRPK και τις US. … πήραμε την γενναιόδωρη απόφαση να επιτρέψουμε τον επαναπατρισμό των υπολειμμάτων αμερικανών πεζοναυτών.

Ελπίζαμε ότι αυτές οι κινήσεις καλής θέλησης θα συμβάλουν στο να σπάσει το φράγμα της έλλειψης εμπιστοσύνης που υπάρχει ανάμεσα στην DPRK και τις US, και ότι θα αποκατασταθεί η αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ωστόσο οι US ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες μας υποκινώντας διεθνείς κυρώσεις και πιέσεις κατά της DPRK.

Οι US προσπαθούν να εφεύρουν μια δικαιολογία για αυξημένες κυρώσεις κατά τις DPRK κινητοποιώντας όλα τα φερέφωνα και τους οργανισμούς μυστικών υπηρεσιών που διαθέτουν, για να κατασκευάσουν όλα τα είδη των ψεμμάτων για το πυρηνικό μας ζήτημα. Δημοσιοποίησαν το «Συμβούλιο Κυρώσεων και Πίεσης κατά της Βόρειας Κορέας» και επιπλέον κυρώσεις, και κάλεσαν σε συνεργασία για την επιβολή κυρώσεων και πιέσεων εναντίον μας σε διεθνείς συναντήσεις.

…

Το ζήτημα είναι τώρα ότι, πηγαίνοντας κόντρα στην πρόθεση του προέδρου Trump για βελτίωση των σχέσεων μεταξύ DPRK-US, που απ’ την μεριά μας εκδηλώνεται μέσω των κινήσεων καλής θέλησης για εφαρμογή της κοινής δήλωσης DPRK-US, κάποιοι υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι μέσα στην αμερικανική διοίκηση εκτοξεύουν αβάσιμες κατηγορίες εναντίον μας και κάνουν απελπισμένες προσπάθειες για την εντατικοποίηση των διεθνών κυρώσεων και πιέσεων.

…

Παραμένουμε αμετακίνητοι στη θέλησή μας να πραγματοποιήσουμε τις προθέσεις των ηγετών της DPRK και των US και να οικοδομήσουμε την εμπιστοσύνη και την καλή πίστη που προβλέπεται απ’ την κοινή τους δήλωση βήμα βήμα. Οι US θα πρέπει, ακόμα κι αυτήν την έσχατη στιγμή, να αναποκριθούν στις ειλικρινείς μας προσπάθειες με τον προσήκοντα τρόπο.

Τέλειο – δεν συμφωνείτε; «Καταγγέλουμε τη βία απ’ όπου κι να προέρχεται» ένα πράμα!!! Μια ευγενέστατη ανακοίνωση, που διαχωρίζει το ψόφιο κουνάβι απ’ το ψοφιοκουναβιστάν, τελειώνοντας με κάτι «ειλικρινά δικοί σας, ματς, μουτς, love for ever…».

Προφανώς είναι σκηνοθεσία· σκηνοθεσία, όμως, εναντίον τίνος; Εναντίον μιας (πρώην) υπερδύναμης που έχει χάσει την αξιοπιστία της, και τρεκλίζει, περίπου, σαν αλκοολικός με σύνδρομο στέρησης….

(φωτογραφία: οι υπ.εξ. βόρειας κορέας και ρωσίας τον περασμένο Απρίλη…)

Απ’ την Πγιονγκγιάνγκ στην Τεχεράνη με αγάπη

Παρασκευή 10 Αυγούστου. Μέσα στα συστηματικά βήματα συμπεριφοράς σαν «κανονικό κράτος» (και σαν «κανονική πυρηνική δύναμη» θα προσθέταμε) το βορειοκορεατικό καθεστώς έχει επιδοθεί σε έναν ασυνήθιστο (για τα ως πρόσφατα δεδομένα του) γύρο διεθνών επισκέψεων και επαφών. Απ’ τις αρχές της άνοιξης ο υπ.εξ. της βόρειας κορέας Ri Yong Ho έχει κάνει επίσημα ταξίδια σε ρωσία και κίνα (ο.κ.: ως εδώ είναι το μπλοκ του Βλαδιβοστόκ…) αλλά και αζερμπαϊτζάν, τουρκμενιστάν, τατζικιστάν – και σουηδία…

Κάπως έτσι, πριν 3 ημέρες, τα βήματά του τον έφεραν στην Τεχεράνη. Όπου κουβέντιασε τόσο με τον ιρανό υπ.εξ. Javad Zarif όσο και τον πρόεδρο Hassan Rouhani, για τις διμερείς σχέσεις και την ανάπτυξή τους.

Έτσι όπως το γράφουμε το ζήτημα είναι απλό. Τι άλλο θα κουβέντιαζαν, δηλαδή; Αλλά δεν είναι καθόλου απλό! Μέχρι πριν την υπογραφή της 5+1 συμφωνίας για τα πυρηνικά (το 2015), η Ουάσιγκτον κατηγορούσε επί χρόνια την Τεχεράνη ότι έχει «κρυφές σχέσεις» με την Πγιονγκγιάνγκ, απ’ την οποία παίρνει τεχνολογία για πυρηνικά όπλα!!! Μέχρι πριν από 3 ή 4 μήνες, η Πγιονγκγιάνγκ (με την βοήθεια των φίλων της) προσπαθούσε να βγει απ’ την γωνία όπου την είχε στριμώξει η Ουάσιγκτον και το Τόκιο, σαν «παράνομη πυρηνική δύναμη» που κάνει και «εξαγωγές know how» σε άλλους “διεθνείς ταραξίες” – δηλαδή στο ιράν…

Και τώρα να: Όσο κι αν γρυλίζει η Ουάσιγκτον, όσες «κυρώσεις» κι αν επιβάλλει ή απειλεί, οι πρώην «παράνομοι» έως «ελεεινοί», αυτοί οι καραμπινάτοι “τρομοκράτες του πλανήτη” (κατά την Ουάσιγκτον), ο άξονας του κακού όπως τον είχε ονομάσει η κυβέρνηση Μπους του Β (που θα έπρεπε να ισοπεδωθεί), συναντιούνται κανονικά, επίσημα, στο φως της ημέρας, με όλο το τυπικό (συμπεριλαμβανομένων των φωτογραφήσεων)… Για να συζητήσουν την «ανάπτυξη των μεταξύ τους σχέσεων».

Είτε αυτές οι σχέσεις περιλαμβάνουν και οπλική πυρηνική τεχνολογία (λογικό) είτε όχι, συνιστούν ροχάλα στα μούτρα της άλλοτε «μόνης υπερδύναμης»!!! Μοιάζει συμβολικό αλλά μην το υποτιμήσετε καθόλου: είναι δείκτης παγκόσμιων συσχετισμών στον οξυνόμενο ενδοκαπιταλιστικό ανταγωνισμό… Το πιο ήπιο που εκφράζουν τέτοιες ανοικτές συναντήσεις είναι μια αυτοπεποίθηση (που έχει πίσω της σίγουρα το Πεκίνο και την Μόσχα αλλά ίσως και κάτι από ε.ε.), του είδους: Ωωωω μωρέ αμερικάνοι…. Δεν μας παρατάτε κι εσείς με τα κολλήματά σας;

Μια αυτοπεποίθηση που εκδηλώνεται δημόσια, για να γίνει ευρύτερο παράδειγμα…

Χμμμμμ… Δεν θα τα αντέξει αυτά το πληγωμένο θηρίο…