Συρία 1

Δευτέρα 3 Σεπτέμβρη.Σ’ αυτή τη φάση η δουλειά μας είναι να φτιάχνουμε βάλτους για την ρωσία και το συριακό καθεστώς, μέχρις ότου πάρουμε αυτό που θέλουμε… Αυτή είναι, κατά την καθεστωτική washington post, η δήλωση ενός αμερικάνου αξιωματούχου (με την προϋπόθεση ανωνυμίας).

Αφήνοντας στην άκρη το πόσο κατασκευάσιμοι και διαχειρίσιμοι είναι τέτοιοι «βάλτοι», τι θέλει η Ουάσιγκτον απ’ την Μόσχα (και τους συμμάχους της); Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι δρώντας για λογαριασμό του Τελ Αβίβ θέλει να φύγει ο ιρανικός στρατός απ’ την συριακή επικράτεια. Μοιάζει λογικό απ’ την μεριά του ισραηλινού καθεστώτος, αλλά είναι αδύνατο για διάφορους λόγους – σοβαρούς. Ο συριακός στρατός μπορεί να απέκτησε μεγάλη εμπειρία τα 3 τελευταία χρόνια της αντεπίθεσης, αλλά αριθμητικά παραμένει μικρός (νεκροί συν οι δεκάδες χιλιάδες λιποτάκτες που έφυγαν), πολύ μικρότερος απ’ όσο χρειάζεται για να κρατήσει την συριακή επικράτεια στο ενδεχόμενο σποραδικών αντάρτικων ενεργειών από πυρήνες αντικαθεστωτικών.

Φυσικά το Τελ Αβίβ θα ήταν εξαιρετικά ευχαριστημένο και με την συριακή (στρατιωτική) λειψανδρία. Όμως ποιος βάλτος είναι τόσο αποτελεσματικός ώστε να γίνει το χατίρι στο ισραηλινό καθεστώς να μπορεί να συνεχίσει να δρα διαλυτικά στην συριακή επικράτεια μέσω διάφορων εργολάβων / proxies του;

Το Τελ Αβίβ έπαιξε και έχασε (ως τώρα) στο συριακό πεδίο μάχης. Είναι χαρακτηριστικό εκείνων που πιστεύουν ότι είναι αήττητοι το να είναι ανίκανοι να διαχειριστούν τις ήττες τους. Τις απωθούν, κάνουν ότι δεν υπήρξαν, ελπίζουν ότι θα ρεφάρουν με κάποιο φτηνό τρικ.

Το να είσαι ανίκανος να διαχειριστείς έντιμα την χθεσινή σου ήττα κάνει την αυριανή ακόμα πιο πιθανή. Το Τελ Αβίβ (και η Ουάσιγκτον) θέλει να πιστεύει ότι αν η Μόσχα πέσει σε «βάλτο» θα υποχωρήσει στις στρατηγικές συμμαχίες της, και θα πείσει την Τεχεράνη πως όσο αίμα κι αν έδωσαν στη συριακή υπόθεση (όχι οι πεζικάριοι αλλά) οι κάμποσοι αξιωματικοί των «φρουρών της επανάστασης» πρέπει να το «ξεχάσει»… Επειδή το Τελ Αβίβ έχει υπαρξιακά άγχη. Αν είναι έτσι, ούτε το ισραηλινό ούτε το αμερικανικό καθεστώς έχουν ιδέα από την ιστορία – και πολλά άλλα.

Και σαν ανίδεοι διακινδυνεύουν να γίνουν μοιραίοι.

(φωτογραφία: ψόφιο κουνάβι στην κεφαλή, αλλά στο στόμα βάτραχος…)

Συρία 2

Δευτέρα 3 Σεπτέμβρη. Σε ότι αφορά την «τύχη» του θύλακα του Idlib θα ρισκάρουμε μια εικασία, ένα ενδεχόμενο, που δεν είναι αυθαίρετο αλλά ούτε μπορούμε να τεκμηριώσουμε με βεβαιότητα: μια κοινή επιχείρηση ανάμεσα σε Δαμασκό ‘n’ friends απ’ το νότο και Άγκυρα απ’ τον βορρά, με στόχο την «μοιρασιά» του θύλακα ανάμεσα σε μια ζώνη στο βορρά όπου θα κάνει κουμάντο στους «ζόρικους» σουνίτες ενόπλους η Άγκυρα και μια ζώνη στο νότο που θα περάσει στον έλεγχο του καθεστώτος Άσαντ.

Σε μια τέτοια περίπτωση το ενδιαφέρον, χρήσιμο και απαράιτητο «σύνορο», που θα περιφρουρούν και οι μεν και οι δε, είναι ο δρόμος Aleppo – Latakia (Μ5 και Μ4 για όσους διαβάζουν χάρτες), που χωρίζει τον θύλακα στα δύο, προσφέροντας μια αξιοσημείωτη (εμπορικά και στρατιωτικά) πρόσβαση του Aleppo στη Μεσόγειο, σε καλά φρουρούμενη θέση. Ο δρόμος περνάει απ’ τα νότια περίχωρα του Idlib, άρα η κατάκτησή του δεν θα χρειαστεί υπέρμετρη βία κατά της πόλης και των κατοίκων της….

Μια κουβέντα είπαμε, ε;

(φωτογραφία: το μεγαλύτερο μέρος του θύλακα του Idlib – πράσινο -, και ο σημαντικός δρόμος: Μ5, που στο Saraqib συνεχίζει δυτικά σαν M4, διασχίζοντας τα νότια της πόλης του Idlib, μέσω Muhanbal και Jisr ash-Shugur, πριν περάσει στην (ήδη) ελεγχόμενη – ροζ – απ’ το καθεστώς Άσαντ και τους συμμάχους του περιοχή, προς Latakia).

Μέση Ανατολή

Δευτέρα 3 Σεπτέμβρη. Καλού κακού υψηλόβαθμοι καραβανάδες απ’ το ιράκ, το ιράν, την συρία και την ρωσία συναντήθηκαν χτες στη Βαγδάτη. Δεν τολμάμε καν να σκεφτούμε τι κουβέντιασαν στο κοινό επιχειρησιακό αρχηγείο τους… Μήπως για την έλλειψη παιδικών σταθμών στην Αθήνα; Μήπως για τους ιταλούς φασίστες;

Μπαααα…. Οι δουλειές τους είναι εκεί γύρω…

(φωτογραφία: αυτό το ανθοστόλιστο πτώμα μες τη μέση τίνος είναι;)

Συρία 1

Παρασκευή 31 Αυγούστου.Το να αποφευχθεί η πιθανότητα χρήσης χημικών όπλων είναι κάτι πραγματικά σημαντικό. Ανησυχούμε επειδή τόσο η κυβέρνηση όσο και η al-Nusra έχουν την δυνατότητα να παράγουν χλωρίνη σαν όπλο…

Αυτά δήλωσε ο ειδικός αποσταλμένος του οηε για την συρία Staffan de Mistura. O θεσμικός κυνισμός σε νέα ύψη: η χλωρίνη γίνεται (εδώ και πολύ καιρό) όπλο στο συριακό πεδίο μάχης ΟΧΙ όταν ρίχνει κάποιος μια τέτοια «βόμβα» στο ψαχνό, αλλά ΜΟΝΟ όταν έρχονται μερικές δεκάδες πύραυλοι για να «τιμωρήσουν» τον συνηθισμένο ένοχο. Πράγμα που σημαίνει: η χλωρίνη – σαν – όπλο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί «εν δυνάμει» και απ’ τις δύο πλευρές. Μόνο απ’ την μία. Για πολύ συγκεκριμένους λόγους.

Το προπαγανδιστικά πετυχημένο και διαβρωτικό είναι ότι η κουβέντα περί «χρήσης χημικών όπλων» (και, στη συνέχεια, των συνεπειών που θα έχει…) γίνεται σαν το πιο φυσιολογικό πράγμα στον κόσμο. Κανείς με στοιχειώδη λογική δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι το καθεστώς Άσαντ (και, σε κάθε περίπτωση, οι συμμαχοί του) θα είχε/αν το παραμικρό όφελος ρίχνοντας μία ή δύο «βόμβες χλωρίνης» στο Idlib. Never mind. Την ίδια στιγμή που κοτζάμ εκπρόσωπος του οηε αναγνωρίζει ότι μέσα στο θύλακα βρίσκονται 10.000 ένοπλοι αντικαθεστωτικοί (αυτοί που ως πρόσφατα χαρακτηρίζονταν “τρομοκράτες”) τους εξισώνει με το συριακό καθεστώς (και τους συμμάχους του), με την χλωρίνη στη μέση, σαν θεώρημα και σαν κριτήριο – λες και δεν πρόκειται για πόλεμο αλλά αμφίρροπο τελικό του champions league.

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε με σιγουριά αν, τελικά, θα επιβεβαιωθεί το «χρονικό προαναγγελθείσης προβοκάτσιας». Εξαιρετικά αντίρροπες δυνάμεις «δουλεύουν» αυτή τη στιγμή σχετικά με το Idlib ή, πιο σωστά, με αφορμή το Idlib.

Το μπλοκ της Αστάνα δείχνει να υπολογίζει πως το ζητούμενο απ’ τον άξονα Ουάσιγκτον – Τελ Αβίβ (και Ριάντ ακόμα;) δεν είναι να βομβαρδίσει μερικά αεροδρόμια του Άσαντ. Ειδικά για το Τελ Αβίβ ο υπαρξιακός (παρανοϊκά «υπαρξιακός») φόβος λέγεται «φρουροί της επανάστασης». Μόνο που ο ιρανικός στρατός δεν συμμετέχει (ούτε πρόκειται να συμμετάσχει) σε οποιαδήποτε επιχείρηση στο Idlib… Πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να γίνουν (αν, τελικά, δοθεί η σκηνοθετημένη αφορμή) επιθέσεις αλλού, στο εσωτερικό της συρίας…

(φωτογραφία: Ο ισραηλινός πρωθ. Netanyahu μιλάει στις εγκαταστάσεις πυρηνικών όπλων στη Dimona, προχτές. Για να δώσει έμφαση στο ότι το Τελ Αβίβ μπορεί να εξαφανίσει την Τεχεράνη… )

Συρία 2

Παρασκευή 31 Αυγούστου. Αν ευσταθεί είναι μια σαφής ένδειξη αυτών των αντίρροπων δυνάμεων που συγκρούονται ήδη στο Idlib: ο διοικητής της Tahrir al-Sham στην πόλη Jabal και οι ένοπλοί του (καμμιά 800αριά «κάνες») αποχώρησαν απ’ την οργάνωση για να ενταχθούν σε μια άλλη, μικρότερη.

Η αποχώρηση αποδίδεται στην πίεση που ασκούν οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες στους επιμέρους οπλαρχηγούς της υπό σαουδαραβική χρηματοδότηση Tahrir al-Sham, να δεχτούν μια συμβιβαστική «κατάθεση των όπλων». Σύμφωνα με ρωσικές καθεστωτικές «ειδήσεις» η Άγκυρα έχει ζητήσει απ’ την Δαμασκό να αναβάλει οποιαδήποτε επίθεση στο Idlib ως τις 4 Σεπτέμβρη, μήπως και καταφέρει να διαλύσει τους proxies του Ριάντ. Μέρος αυτής της «πίεσης» εναντίον της Tahrir al-Sham είναι η διαρκής ενίσχυση των πάνω από 10 «φυλακίων» του τουρκικού στρατού, στην περίμετρο του θύλακα: δεν πρόκειται να προστατέψουν τους σκληροπυρηνικούς αντικαθεστωτικούς από μια συριακή επίθεση, αλλά μάλλον προσπαθούν να τους πείσουν ότι δεν ελέγχουν καν αυτά που νομίζουν ότι ελέγχουν, για να τους αναγκάσουν να συνθηκολογήσουν κατ’ αρχήν με το τουρκικό καθεστώς.

Ανατολική Μεσόγειος

Πέμπτη 30 Αυγούστου. Μια ντουζίνα (και βάλε) ρωσικά πολεμικά πλοία έχουν μαζευτεί στην ανατολική Μεσόγειο, έξω απ’ τα συριακά παράλια. Έχουν μαζευτεί (υποτίθεται) επειδή η Ουάσιγκτον τρώγεται για πυραυλική επίθεση στη συρία, μόλις γίνει ξανά «επίθεση με χημικά» απ’ τον συριακό στρατό, στο Idlib αυτή τη φορά. Η Μόσχα έχει καταγγείλει ετοιμαζόμενη προβοκάτσια, η Ουάσιγκτον (και μαζί Λονδίνο και Παρίσι) έχει αναγγείλει ετοιμαζόμενη τιμωρία…. Déjà vu.

Αλλά τι θα κάνει ο ρωσικός στόλος στην περίπτωση που…; Θα αρχίσει κανονίδια με τον αμερικανικό; Όχι – λέμε. Θα κάνει μια ακόμα άσκηση, με πραγματικά δεδομένα, σε «θερμά νερά». Επι του πρακτέου θα είναι τα αντιαεροπορικά (του συριακού στρατού, με ρωσικές βοήθειες) που θα αναλάβουν να αποκρούσουν τους tomahawk, αν και εφόσον εκτοξευτούν.

Ωστόσο τόσα ρωσικά πολεμικά σ’ αυτήν την περιοχή θα πρέπει να φέρνουν σε δύσκολη θέση την Αθήνα. Και τα όνειρά της για «περικύκλωση της ανατολικής Μεσογείου». H ιδέα στηριζόταν σε εντελώς διαφορετικούς συσχετισμούς, και – για να το πούμε κομψά – έχει χρεωκοπήσει.

Φυσικά έχει απομείνει η ελληνο-ισραηλινή συμμαχία. Οι έλληνες είναι σημαντικός και φυσικός στρατηγικός εταίρος… Κάποιος έπρεπε να γεμίσει το κενό όταν σταματήσαμε να κάνουμε ασκήσεις με τους τούρκους δήλωσε ισραηλινός καραβανάς στην καθεστωτική Jerusalem Post με αφορμή την άφιξη στη Χάιφα του ελληνικού πολεμικού συνοδείας «Προμηθέας» πριν σχεδόν 10 ημέρες – για ασκήσεις φυσικά.

Είπε τους έλληνες «γλάστρα» ο ισραηλινός καραβανάς ή μας φάνηκε;

Μέση Ανατολή

Πέμπτη 30 Αυγούστου. Αν ο στόχος του Lavrov στο Ριάντ χτες ήταν να «πείσει» την πετροχούντα να μαζέψει τους proxies της στο Idlib, τότε ήταν σίγουρα μια ενδιαφέρουσα αποστολή. Το μόνο στοιχείο που έχουμε προς το παρόν είναι η δήλωση του ρώσου υπ.εξ., παρόντος του σαουδάραβα υπ.εξ. (της παρέας του τοξικού, φωτογραφία πάνω) Adel al-Jubeir, στην κοινή συνέντευξη τύπου:

… Για εύκολα κατανοητούς λόγους το Idlib είναι το τελευταίο βασικό σημείο για τους τρομοκράτες που προσπαθούν να τζογάρουν με το κράτος αξιοποιώντας την ζώνη απο-κλιμάκωσης και κρατώντας αμάχους σαν ανθρώπινες ασπίδες. Έτσι προσπαθούν να γονατίσουν άλλους ένοπλους σχηματισμούς που θέλουν να διαπραγματευτούν με την συριακή κυβέρνηση… Συνεπώς, απ’ όποια πλευρά κι αν το δει κανείς, αυτό το απόστημα πρέπει να σπάσει…

Το να ονομάζει κανείς «απόστημα» τους μισθοφόρους του σαουδαραβικού χουντοπαλατιού μέσ’ τα μούτρα των εργοδοτών τους, δύο πράγματα μπορεί να σημαίνει. Είτε ότι αυτοί οι εργοδότες πείστηκαν να μαζέψουν τους proxies τους, είτε ότι η Μόσχα έχει ράματα και για την δική τους γούνα, και δεν το κρύβει. Με δεδομένο ότι στη γύρα είναι και η Ουάσιγκτον, αν ο Lavrov μετέφερε στους άρχοντες του Ριάντ «μια πρόταση που δεν μπορείτε να αρνηθείτε» θα πρέπει να είναι στ’ αλήθεια πρόταση – game changer! (Συνυπολογείστε τις ενδο-οικογεναικές διαφωνίες του οίκου των Salman…)

Λογικό θα ήταν το πρώτο: να συνετιστεί το σαουδαραβικό αφεντικό. Όλη η «αντίσταση» στο Idlib έχει να κάνει με τα λεφτά, και μόνο μ’ αυτά: έναντι ποιας τιμής θα παραδοθεί η Hayat Tahrir al-Sham. Όσοι βρίσκονται κοντά στη διαδικασία σημειώνουν ότι η Άγκυρα έχει κάνει ειλικρινή προσπάθεια να τους πείσει να αφοπλιστούν· όχι, όμως πετυχημένη. Προκύπτει ότι το ταξίδι του Lavrov στο Ριάντ ήταν πιθανά το «αν δεν τα καταφέρεις εσύ θα το πάρω εγώ πάνω μου» της πρόσφατης συνάντησης Lavrov και Cavusoglu.

Αλλά υπάρχουν αντίρροπες δυνάμεις! Οπότε δεν είναι εύκολο να βγουν (ακόμα) συμπεράσματα….

Συρία

Τετάρτη 29 Αυγούστου. Και πάνω που (σύμφωνα με το ψόφιο κουνάβι…) «θα εφεύγε το συντομότερο», μένει το συντομότερο. Ο αμερικανικός στρατός δεν εγκαταλείπει την βόρεια / βορειοανατολική συρία, όπου έχει κατσικωθεί χάρη στις ypg/pkk – καθόλου παράξενο. Ενίσχυση των ήδη υπαρχουσών βάσεων, δημιουργία καινούργιων, και εγκατάσταση επιπλέον ραντάρ: δεν το λες «αποχώρηση», ε;

Τσάκισε το σχέδιο των μισθοφόρων, πληρωμένων απ’ το Ριάντ; Δεν αποκλείεται – υπήρχαν παραπάνω από ένας λόγοι για να μην δουλέψει. Οπότε μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο: η Ουάσιγκτον έχει καταλάβει ένα ικανό μέρος της (άλλοτε) συριακής επικράτειας (το ότι εκεί υπάρχουν οι εντολοδόχοι του pkk δεν αλλάζει το ποιος είναι το αφεντικό), η οποία συριακή επικράτεια πρέπει να θεωρείται διαμελισμένη για το εγγύς μέλλον – πλην απροόπτου.

Είναι ευχαριστημένοι στην Ουάσιγκτον και στο Τελ Αβίβ μ’ αυτό το επίτευγμα; Καθόλου σίγουρο. Ειδικά αν οι «προφητείες» της Μόσχας, περί «επίθεσης με χημικά» στον θύλακα του Idlib και, σαν τρέιλερ, αμερικανο-αγγλο-γαλλικών βομβαρδισμών των συριακών θέσεων για συνετισμό, αποδειχθούν αληθινές.

Ωστόσο ένας εξωτερικός παρατηρητής δικαιούται να αναρωτιέται για το αν αυτό το βιολί με τις «χημικές επιθέσεις» είναι υπεράνω αντιμετώπισης απ’ το μπλοκ της Αστάνα. Η αλήθεια είναι ότι η Άγκυρα έχει ζητήσει απ’ την Μόσχα και την Δαμασκό «δικαίωμα»: για να λύσει το πρόβλημα με τους proxies του Ριάντ στο Idlib εκ των ενόντων (: δηλαδή με τους δικούς της proxies). Αυτή η δέσμευση είναι προϊόν των εντατικών διαβουλεύσεων ανάμεσα στην Άγκυρα και την Μόσχα· μένει, ωστόσο, να φανεί η αποτελεσματικότητά της.

Κατά τα άλλα: στις 7 Σεπτέμβρη, που δεν θα γίνει (οριστικό) η τετραμερής Βερολίνο – Παρίσι – Άγκυρα – Μόσχα, θα γίνει συνάντηση του μπλοκ της Αστάνα στην Τεχεράνη. Έχουν να γίνουν πολλά ακόμα· κι όχι μόνο (ή, ίσως, όχι κυρίως) στο συριακό πεδίο μάχης.

Συρία

Σάββατο 25 Αυγούστου.Όταν δημιουργήθηκε η ζώνη αποκλιμάκωσης στο Idlib, κανείς δεν πρότεινε να χρησιμοποιείται από τρομοκράτες που θα έχουν τους αμάχους σαν ασπίδα. Ειδικά όταν δεν υπάρχει κάποιο είδος νόμου που να τηρείται εκεί…

Αυτά περιλαμβάνονταν στις δηλώσεις του Lavrov μετά την χθεσινή συνάντησή του με τον Cavusoglou. Ο οποίος, απ’ την μεριά του, δήλωσε ότι … Μια στρατιωτική λύση θα προκαλέσει καταστροφή, όχι μόνο στο Idlib αλλά και για το μέλλον ολόκληρης της συρίας… Είναι σημαντικό αυτές οι ριζοσπαστικές ομάδες, οι τρομοκράτες, να αδρανοποιηθούν…

Είναι σίγουρο ότι συμφωνούν, αλλά πρέπει να βρουν τον τρόπο να κινηθούν αποτελεσματικά με διαφορετικούς τρόπους. Το πρόβλημα λέγεται Hayat Tahrir al-Slam (οι proxies του Ριάντ και όχι μόνο) που ελέγχει περίπου το 60% της περιοχής. Το υπόλοιπο 40% το ελέγχουν ένοπλοι proxies της Άγκυρας – που κατά τον Lavrov είναι «υγιής αντιπολίτευση»…

Δεν ξέρουμε τι συμφώνησαν, ωστόσο το γεγονός ότι ο Putin συμμετείχε σε συνάντηση των δύο υπε.ξ., των δυο υπ.αμ., και δύο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών σημαίνει ότι το πρόβλημα του Idlib αντιμετωπίζεται πολύ σοβαρά.

(φωτογραφία κάτω: Από αριστέρα προς τα δεξιά Cavusoglou, Hulusi Akar (υπ.αμ.) και Hakan Fidan (αρχιασφαλίτης) – χτες, στο Κρεμλίνο).

Μπλοκ της Αστάνα

Παρασκευή 24 Αυγούστου. Δεν πέρασαν 10 μέρες απ’ την διήμερη συνάντηση του Lavrov με τον Cavusoglu στην Άγκυρα, και ο τούρκος υπ.εξ. “ανταποδίδει την επίσκεψη”, σήμερα. Το ζήτημα του Idlib είναι ένα σοβαρό, αλλά καθόλου το μοναδικό στον πάγκο.

Η πυκνότητα των επαφών υψηλού επιπέδου (πολιτικού, στρατιωτικού, οικονομικού) ανάμεσα σε Μόσχα, Άγκυρα, Τεχεράνη (αλλά και ευρωπαϊκά κράτη) απηχεί την ένταση του ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού στην post U.S. dominance εποχή. Για παράδειγμα, στις 18 Αυγούστου, μια ρωσική κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία με επικεφαλής έναν απ’ τους προέδρους της Duma, τον Vyacheslav Volodin, συμμετείχε στον 6ο συνέδριο του AKP, του κόμματος των ισλαμοδημοκρατών. Ήταν κάτι παραπάνω από εθιμοτυπία, αφού ο Volodin συναντήθηκε και με τον Erdogan – χωρίς να γίνουν ανακοινώσεις.

Το ρωσικό καθεστωτικό ειδησειογραφικό πρακτορείο Sputnik ερμήνευσε την διακριτικότητα των ανακοινώσεων ως εξής:

Είναι προφανές ότι κάθε μορφή συνεργασίας με την ρωσία σε ότι αφορά την συρία δεν χαροποιεί κανέναν στην Ουάσιγκτον. Μπορεί, λοιπόν, να πει κάποιος ότι η ηγεσία της τουρκίας είναι προσανατολισμένη στο να αμυνθεί και όχι στο να παραδοθεί.

Που σημαίνει: το μπλοκ της Αστάνα έχει φτάσει (η αλήθεια είναι: εδώ και καιρό) ενώπιον της γεωπολιτικής του πραγματικότητας.