Δευτέρα 15 Δεκέμβρη (00.25) >> Πρώτο και σημαντικότερο (για εμάς): πού είναι οι εργάτες γης των ελληνικών χωραφιών και κοπαδιών; Είναι ανύπαρκτοι – και τώρα και πάντα. Τα τρακτέρ που κλείνουν τους δρόμους είναι ασφαλώς «κεφάλαιο». Οι ιδιοκτήτες τους είναι τα αφεντικά∙ οι εργάτες γης πού βρίσκονται σ’ αυτήν την (και τωρινή) αντιπαράθεση; Τί γνώση και τί γνώμη έχουν; (Δεν έχει σημασία!! Ε;;)
Αυτό δεν σημαίνει ότι τα αφεντικά της γεωργικής και κτηνοτροφικής παραγωγής δεν έχουν προβλήματα! Έχουν και παραέχουν. Μοιάζει ωστόσο αφόρητος επαρχιωτισμός ότι σε μια ιστορική συγκυρία που γίνονται κινητοποιήσεις παρόμοιων αγροκτηνοτροφικών αφεντικών στην ισπανία, στη γαλλία και στην ολλανδία (το λιγότερο) τα ντόπια αγροκτηνοτροφικά αφεντικά δεν δείχνουν να καταλαβαίνουν ότι μεγάλο μέρος των προβλημάτων τους έχει πολύ πλατύτερη καταγωγή και προέλευση απ’ αυτές καθ’ αυτές τις «επιδοτήσεις της ε.ε.» και τον «οπεκεπε»… Ή, αν το καταλαβαίνουν (σίγουρα θα υπάρχουν κάποια περισσότερο ενημερωμένα) δεν μπορούν να ξεμπλέξουν το κουβάρι και να διατυπώσουν κάποιο σοβαρό αντι-σχέδιο.
Εκείνο που συμβαίνει, και τέμνει διαγώνια ακόμα και το ζήτημα των «επιδοτήσεων» και του «οπεκεπε» είναι ότι βρίσκεται σε αργή μεν αλλά σταθερή εξέλιξη ένας προσανατολισμός (δεν τον ονομάζουμε «σχέδιο» αν και έχει πολλά στοιχεία σχεδιασμού) ριζικής αναδιάρθρωσης της παραγωγής τροφίμων (ή πρώτων υλών για τρόφιμα) στην ε.ε. (και ίσως όχι μόνον εκεί…). Άρα ριζικής καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης της γεωργίας και της κτηνοτροφίας.
Μπορεί να ξεδιπλώσει κάποιος το κουβάρι ξεκινώντας … απ’ το «σκάνδαλο του οπεκεπε». Όπως είναι γνωστό (;) η ΚΑΠ (κοινή αγροτική πολιτική) της ε.ε. εφευρέθηκε αφενός για να διατηρήσει εντός ε.ε. κάποια «αυτάρκεια» στην παραγωγή βασικών τροφίμων, αφετέρου για να κρατήσει σε ικανοποιητικό επίπεδο τα εισοδήματα γεωργών και κτηνοτρόφων χωρίς να εκτοξευτούν οι τιμές των τροφίμων (βασικό «έξοδο» της αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης).
Για δεκατίες ο προϋπολογισμός της ε.ε. φαινόταν να επιδοτεί την παραγωγή∙ ωστόσο πίσω απ’ αυτό επεδίωκε να ρυθμίσει την παραγωγή. Στην αργκώ των οικονομολόγων «ρύθμιση» σημαίνει «σταθεροποίηση», πριν απ’ όλα των τιμών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η επιδότηση της παραγωγής, ενώ σε δύσκολες σοδιές κρατούσε σε ανεκτά επίπεδα τα έσοδα των παραγωγών, σε καλές σοδιές οδηγούσε σε οργανωμένη καταστροφή κεφαλαίου (αγροτικής παραγωγής) έτσι ώστε να μην μπει στην αγορά ρίχνοντας τις τιμές: όλο και κάποιοι θα θυμούνται στα μέρη μας τις οργανωμένες (και επιδοτούμενες) χωματερές πορτοκαλιών…
Ενώ τέτοια μεθοδική καταστροφή κεφαλαίου είναι μια τυπική καπιταλιστική λειτουργία, δεν φαινόταν να προκαλεί αντιρρήσεις απ’ τα αφεντικά του αγροκτηνοτροφικού τομέα. Γιατί θα έπρεπε να διαμαρτύρονται; Ήταν αρκετό να δηλώνουν κατά βούληση τεράστια παραγωγή (κατ’ εξοχήν σπορ στα μέρη μας, αλλά και αλλού στον ευρωπαϊκό νότο…) ώστε να πληρώνονται ανάλογα. Το πρόβλημα άρχισε να δημιουργείται στους προϋπολογισμούς της ε.ε.: όχι σαν λογιστικό αλλά σαν πολιτικό πρόβλημα.
Γύρω στο 2007 (ζητάμε συγγνώμη αν η χρονολογία δεν είναι ακριβής) οι «ειδικοί αγροτικής πολιτικής» στην ε.ε. άρχισαν να το ξανασκέφτονται και να εφαρμόζουν σταδιακά μια ριζική αλλαγή στον προσανατολισμό της «στήριξης του αγροτικού εισοδήματος». Αντί για επιδότηση της παραγωγής άρχισε η πορεία προς την επιδότηση της έκτασης στην οποία γίνεται (ή θα μπορούσε να γίνει) αυτή η παραγωγή – άσχετα, εν τέλει, με το αν τέτοια παραγωγή όντως υπάρχει!
«Δεν επιδοτώ την ελαιοπαραγωγή – επιδοτώ την έκταση του ελαιώνα…» «Δεν επιδοτώ την παραγωγή γάλακτος ή κρέατος – επιδοτώ την έκταση των βοσκοτόπων…». Από πρώτη ματιά φαίνεται παράλογο, ακόμα και για γραφειοκράτες των Βρυξελών. Είναι σα να επιδοτεί κάποιο κράτος την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου με κριτήριο το πλάτος του δρόμου που θα παρκάρει έξω απ’ το σπίτι∙ ή την έκταση του υπόγειου πάρκινγκ!
Αλλά αυτός ο παραλογισμός ήταν μόνο επιφανειακός. Υπήρχε (και συνεχίζει να υπάρχει) μια ατσάλινη λογική από πίσω, η λογική της καπιταλιστικής αναδιάρθρωσης του αγροκτηνοτροφικού τομέα (στην ε.ε. οπωσδήποτε).