Παρασκευή 15 Δεκέμβρη. Η ρωσία και η κίνα είναι “αναθεωρητικές δυνάμεις που προσπαθούν να αποσπάσουν συμμάχους των ηπα και υπονομεύουν την διεθνή τάξη”… Το ιράν και η βόρεια κορέα είναι “καθεστώτα εκτός νόμου που υποστηρίζουν την τρομοκρατία και προσπαθούν να αποκτήσουν όπλα μαζικής καταστροφής”… Η τουρκία και το κατάρ “είναι υποστηρικτές μιας ριζοσπαστικής ισλαμικής ιδεολογίας που ολοφάνερα αποτελεί απειλή για όλους τους πολιτισμένους λαούς”…
Αυτή είναι η πανοπτική άποψη του αμερικάνου συμβούλου εθνικής ασφάλειας McMaster (του ενός απ’ τους τρεις σωματοφύλακες της ψοφιοκουναβικής προεδρίας) όπως την διατύπωσε πριν μερικές μέρες αγορεύοντας σε think tank στην Ουάσιγκτον (αναφερθήκαμε και χτες: τρομοκράτες;). Έχει την σημασία του: στην μεν τουρκική επικράτεια (μέλος του νατο…) ο αμερικανικός στρατός χρησιμοποιεί σαν στρατηγικής σημασίας την αεροπορική βάση του το Incirlik κοντά στα Άδανα, ενώ υπάρχει και ο ναύσταθμος στην Izmir, επίσης νατοϊκής χρήσης· ενώ στην Doha έχει μεγάλη βάση και το αρχηγείο της «κεντρικής διοίκησής» του. Με δυο λόγια: η ανησυχία της Ουάσιγκτον για τις απώλειές της στη μέση Ανατολή εκδηλώνεται επιθετικά και εναντίον συμμάχων της (έστω με την τυπική έννοια).
Τι σημαίνουν αυτά; Η σιωπή των δημαγωγών στην ελλάδα εξηγείται: είναι σύμμαχοι του McMaster και δεν σχολιάζουν. Ωστόσο το ότι η Ουάσιγκτον δείχνει διατεθειμένη να τσακωθεί με τον μισό πλανήτη δεν σημαίνει καθόλου ότι έχει τον άλλο μισό με το μέρος της.
Και what about nato; Η αμφισβήτηση (για να το πούμε κομψά) της αμερικανικής πολιτικής στη μέση Ανατολή απ’ την Άγκυρα δεν θα ήταν για χαμό αν δεν συνέπιπτε με τις (δειλές, εκ των πραγμάτων) προσπάθειες πολλών ευρωπαϊκών κρατών να χειραφετηθούν στρατιωτικά απ’ την Ουάσιγκτον (: «καιρός να τραβήξουν τους δικούς ιμπεριαλιστικούς δρόμους”)· και την επέκταση των ζωνών επιρροής της Μόσχας και του Πεκίνου.
Στο μέρος του κόσμου που συμβαίνει να ζούμε αυτά δεν είναι εντελώς καινούργια. Μ’ ένα τρόπο κυοφορούνται από τότε που το επιτελείο του Μπους του Β χώρισε την ευρώπη σε «παλιά» (και παρακμιακή) και «νέα» (και ρωμαλέα), τοποθετώντας στη δεύτερη τα αμερικανόφιλα καθεστώτα της πρώην ανατολικής ευρώπης – πριν την εισβολή στο ιράκ. Τότε, το 2003, ο φρέσκος πρωθ. της τουρκίας Ερντογάν έκανε κάτι χειρότερο απ’ την άρνηση του Παρισιού και του Βερολίνου να συμμετάσχουν στην επίθεση στο ιράκ: εμπόδισε την εισβολή και απ’ το βορρά, απ’ την επικρατειά του, λέγοντας το δικό του «όχι» στο σχετικό αίτημα της Ουάσιγκτον. Κι έτσι δυσκόλεψε σημαντικά την αμερικανική επιχείρηση (που είχε σχεδιαστεί σαν «γρήγορος πόλεμος» με διπλή εισβολή ενώ έγινε τελικά μόνο απ’ το νότο). Εκείνο το «όχι» δεν είχε σαν πρόσχημα ούτε τον Γκιουλέν ούτε το πραξικόπημα. Ήταν το καθαρό «όχι» των τουρκικών γεωπολιτικών και οικονομικών συμφερόντων, όπως τα εννοούσαν οι ισλαμοδημοκράτες. Ειπωμένο απλά: η ισλαμοδημοκρατική Άγκυρα δεν σκόπευε να δώσει στην Ουάσιγκτον περισσότερη γη και ουρανό απ’ όσο δικαιολογούσε μια αεροπορική βάση, στο Incirlik.
Τότε η Άγκυρα βρέθηκε αντικειμενικά στο πλευρό της «παλιάς» ευρώπης. Μετά από 15 χρόνια, και πίσω απ’ τους (συχνά «στημένους») καυγάδες, μήπως το τουρκικό καθεστώς βρίσκεται πάντα κοντύτερα στο Βερολίνο και στα συμφέροντα της κεντρικής ευρώπης απ’ ότι, ας πούμε, η Αθήνα;
Εν τω μεταξύ οι επικηρυγμένοι απ’ την Ουάσιγκτον κάθε άλλο παρά δευτεράτζες είναι…
(φωτογραφία: Τον περασμένο Μάη μια φιλοκυβερνητική τουρκική εφημερίδα απαιτούσε το κλείσιμο της βάσης του Incirlik. Μοιάζει σαν την “κόντρα”, οπότε την παίρνει ή δεν την παίρνει κανείς στα σοβαρά ανάλογα με την γωνία που την κοιτάει.
Θα θέλαμε ωστόσο να συμβεί (το κλείσιμο), για το απόλυτο χάζι εκείνου που θα ακολουθούσε: οι έλληνες πατριώτες της δεξιάς και της αριστέρας να υπερασπίζονται την αρτιότητα του νατο και τα δικαιώματα της αμερικανικής μιλιταριστικής μηχανής…)