Κυριακή 22 Οκτώβρη. Θα το επαναλάβουμε: απ’ την ημέρα εκείνη (1η Οκτώβρη) που το ισπανικό καθεστώς έχασε διεθνώς το “δίκιο” του ξυλοφορτώνοντας ειρηνικούς, απλούς ψηφοφόρους, ο Puigdemont (και με άλλον τρόπο το ακροαριστερό cup) δεν έχουν πάψει να βοηθούν τον Rajoy. Ανικανότητα; Πολιτική μυωπία; Κάτι άλλο; Δεν ξέρουμε.
Το πρώτο «χρήσιμο λάθος» υπέρ του Rajoy ήταν το γεγονός ότι οι πολιτικές βιτρίνες της καταλανικής κρατικής ανεξαρτησίας θεώρησαν (και το διακήρυξαν με κάθε τρόπο) ότι το δημοψήφισμα, έτσι όπως έγινε / δεν έγινε, ήταν ο.κ.· και το αποτέλεσμά του, άρα, πολιτικά δεκτό και ισχυρό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο α) έδειξαν απεριόριστη ασέβεια σε όλους εκείνους κι εκείνες που δεν πήγαν να ψηφίσουν λόγω της μπατσοκρατίας (ενδεχομένως υποστηρικτές του «όχι»)· β) σχετικοποίησαν απεριόριστα την ρητορική τους περί «δημοκρατίας»: προφανώς ΔΕΝ υπάρχει τίποτα δημοκρατικό όταν η guarda civil βουτάει κάλπες, δέρνει κόσμο, και έτσι ένας ικανός αριθμός ανθρώπων μπορεί να πει με όλο του το δίκιο ότι θα ψήφιζε μεν, αλλά δεν το έκανε για να μην τις φάει. Δεν γίνεται όμως να έχει κανείς και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο: και το δημοψήφισμα «εντάξει», και η πρακτική και βίαιη απαγόρευσή του για εκατομμύρια ψηφόφορους για χίλιες κατάρες…· γ) παράδοξο ή όχι, μ’ αυτόν τον τρόπο συμπεριφέρονταν σα να βρίσκονταν ήδη στην «παρανομία». Γιατί μόνο ένας οργανισμός που είναι ήδη απαγορευμένος θα ιεραρχούσε σαν πρώτο σε σημασία την συμμετοχή στο δημοψήφισμα (παρά τη βία) 2,5 εκατομυρίων, και όχι την απαγόρευση της συμμετοχής σε άλλους τόσους! Μόνο ένα «παράνομο κόμμα» θα υπερασπιζόταν τους «δικούς του» που κατάφεραν να ψηφίσουν και όχι όλους τους υπόλοιπους που έκαναν πίσω! Έτσι όμως δ) έδωσαν την ευκαιρία στο καθεστώς Rajoy να αναδιπλωθεί ως προς την χρήση της αστυνομίας, και τον χρόνο να ξεχαστούν διεθνώς τα όσα έγιναν / διέταξε εκείνη την Κυριακή. Μ’ άλλα λόγια άφησαν τον «σκύλο» να φύγει με όλη του την άνεση απ’ την γωνία όπου είχε στριμωχτεί.
Σα συνέπεια του πρώτου ήρθε το δεύτερο χρήσιμο λάθος, και πάλι υπέρ της Μαδρίτης: μια «ανακήρυξη της ανεξαρτησίας» ένα βήμα μπροστά ένα πίσω, στο όνομα των «διαπραγματεύσεων», δηλαδή της καλής θέλησης των ισπανών δεξιών και των συμμάχων τους. Εκεί που θα έπρεπε η Βαρκελώνη να κόψει κάθε κουβέντα απέναντι στο ισπανικό καθεστώς απαιτώντας την απολογία και την συγγνώμη του Rajoy για την αστυνομική βία της 1ης Οκτώβρη (αλλιώς την παραίτησή του) βρέθηκε στη θέση (ας μας επιτραπεί η διασκευή της έκφρασης) και δαρμένοι και ζήτουλες. Ελπίζοντας, προφανώς, ότι το ισπανικό καθεστώς θα φάει το «ναι μεν αλλά» της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας και θα δείξει «καλωσύνη». Μα αν υπήρχε τέτοιο ενδεχόμενο, «καλωσύνης μετά το ξυλοφόρτωμα», γιατί να θέλουν οι καταλανοί το δικό τους κράτος;
Το τρίτο χρήσιμο λάθος, που γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του Οκτώβρη, είναι η επίκληση στην «ευρώπη» και στην «μεσολάβησή» της. Δεν υπάρχει ευρωπαϊκή κεντρική πολιτική βιτρίνα που να έχει αφήσει τέτοιο περιθώριο (εδώ κοτζάμ γίγαντας ονόματι Alex και κάνει τον ψόφιο κοριό…) Κυρίως, όμως, στην πολιτική σαν τεχνική της εξουσίας τέτοια πράγματα όπως η μεσολάβηση της ε.ε. μεταξύ Μαδρίτης και Βαρκελώνης (με τρόπο που θα βόλευε την δεύτερη) θα μπορούσαν να έρθουν μόνο σαν αποτέλεσμα διαδοχικών στραβοπατημάτων του Rajoy· που θα τα έκανε (είμαστε σίγουροι ότι θα τα έκανε: οι φασίστες κάθε διαβάθμισης είναι ηλίθιοι…) μόνο κάτω απ’ την πίεση μιας έξυπνης τακτικής εκ μέρους των καταλανών εθνικιστών. (Τώρα, μετά από τόσα χρήσιμα λάθη, μπορεί να πει και καμιά ευρωπαϊκή βιτρίνα εκτός ισπανίας καμιά “καλή κουβέντα” για την Βαρκελώνη – προσχηματική φυσικά…)
Έχουμε γράψει ήδη, ενδεικτικά, τι θα μπορούσε να είναι το ανάποδο απ’ αυτό που έχουν κάνει ως τώρα οι καταλανοί εθνικιστές. Α) Μετά την απόδοση τιμών σε όσους ψήφισαν την 1η Οκτώβρη η εκ μέρους τους αναγνώριση ότι μια βίαια απαγορευμένη διαδικασία και ένα μονόμπαντο αποτέλεσμα δεν είναι «ελεύθερη δημοκρατική έκφραση» και άρα μια σταθερή βάση για άμεσα βήματα ανακήρυξης της ανεξαρτησίας… Αυτό θα ήταν σεβασμός απέναντι και στους υπόλοιπους μισούς καταλανούς, κι ας είναι κατά της ανεξαρτησίας – και δεν θα τους έβγαζε “εκτός διαδικασίας”, όπως έχει γίνει τώρα. Β) Η κήρυξη εκλογών άμεσα στην καταλωνία ώστε να (ξανα)εκφραστούν, να ανανεωθούν δηλαδή κοινοβουλευτικά οι συσχετισμοί υπέρ ή κατά της απόσχισης… Γ) Η δέσμευση ότι αν αυτές οι εκλογές έδιναν πλειοψηφία στα εθνικιστικά κόμματα τότε αυτό (και όχι το πελεκημένο δημοψήφισμα από μόνο του) θα συνιστά κανονική και νόμιμη εξουσιοδότηση για την κήρυξη της ανεξαρτησίας· σε χρόνο και με τρόπο που αυτή θα είναι ρεαλιστική – χωρίς άλλη «προσφυγή σε ψήφο». Η μόνη τέτοια προσφυγή θα γινόταν απαραίτητη μόνο αν μετά από σοβαρές υποχωρήσεις της Μαδρίτης διαμορφωνόταν κάποια αξιόλογη εναλλακτική συνύπαρξης μέσα στο ισπανικό κράτος.
Θα έβαζε μπροστά το άρθρο 155 το ισπανικό καθεστώς για να απαγορεύσει τις εκλογές; Θα έκανε, δηλαδή, για δεύτερη φορά, και σε πολύ μεγαλύτερη έκταση και ένταση εκείνο που έκανε την 1η Οκτώβρη; Ίσως… δεν μπορούμε να το αποκλείσουμε… Σε κάθε περίπτωση θα έπρεπε οι καταλανικές πολιτικές βιτρίνες να έχουν έτοιμη μια αξιόπιστη απάντηση και για ένα τέτοιο ενδεχόμενο· δεν θα καταθέσουμε ιδέες γιατί το ζήτημα είναι, πια, θεωρητικό… Άσε που δεν είναι τέτοια η δουλειά μας.
Ας το ξαναπούμε όμως: καθόλου δεν θεωρούμε τον Rajoy και τα επιτελεία του ικανούς στην τακτική. Το αντίθετο. Αν ήταν στοιχειωδώς ικανοί δεν θα έκαναν το λάθος να στείλουν τους μπάτσους τους την 1η Οκτώβρη. Είναι βουτηγμένοι στα σκατά του ισπανικού βαθέος κράτους, σκατά που έχουν ξεχυλίσει· και έχουν το μυαλό τους κυρίως στην κοινοβουλευτική τους επιβίωση. Θα ήταν αρκετό, λοιπόν, να μην δείχνει η καταλανική πλευρά τέτοιον ασυγχώρητο ερασιτεχνισμό· εκτός αν πρόκειται για τίποτα άλλο…