Τρίτη 5 Νοέμβρη. Σε επίπεδα «προβληματισμού και διαχείρισης» του καπιταλισμού, του είδους δντ, «λέσχη Bilderberg», παγκόσμια τράπεζα, οηε, διάσημα και λιγότερο διάσημα think tank, κλπ (όλα «δυτικά», καθόλου συμπτωματικό) έχει γίνει της μόδας μεταξύ των ειδικών και λοιπών λακέδων των αφεντικών το θέμα της «διευρυνόμενης ανισότητας» (στην κατανομή του πλούτου). Όχι, δεν έγιναν πονόψυχοι! Δεν έγιναν ούτε κομμουνιστές ούτε σοσιαλιστές!
Εκείνο που συμβαίνει κατά την άποψη της ασταμάτητης μηχανής είναι η αναγνώριση (εκ μέρους των αφεντικών) μιας κρίσης αφοσίωσης (στο σύστημα) στα μαζικά, κοινωνικά μετόπισθεν. Στις τάξεις των πληβείων. Για να το πούμε παραδειγματικά: είναι ως εάν εκείνοι που καθιέρωσαν το «one euro job» (δουλειές πληρωμένες με ένα ευρώ την ώρα…), το “zero hours contact “ (συμβόλαιο εργασίας που δεν λέει ποιο είναι το ωράριο, επειδή αυτό αποφασίζεται οποιαδήποτε στιγμή απ’ το αφεντικό…) ή τα νεοφιλελεύθερα «επιδόματα επιβίωσης», αυτοί λοιπόν, σε μια «έκλαμψη» να αναγνωρίζουν ότι με τέτοιες συνθήκες είναι πολύ δύσκολο να εξασφαλιστεί, αν και όποτε χρειαστεί, η μαζική κοινωνική συναίνεση σ’ αυτό που γίνεται όλο και πιο απαραίτητο για την παγκόσμια υγεία του καπιταλισμού: την τεράστιας έκτασης «δημιουργική καταστροφή».
Θα ήταν εντελώς λάθος να υποστηρίξει κανείς ότι οι εξεγέρσεις των τελευταίων χρόνων, όπου κι αν έγιναν, ξεθεμελειώνουν την ιδεολογική, οικονομική και πολιτική ορθότητα 3 ή 4 δεκαετιών… Το αντίθετο, ακριβώς, είναι πιο αληθινό. Η κρίση των νεοφιλελεύθερων δογμάτων στο «κέντρο» της διαχείρισης της κρίσης, απ’ το 2008 και μετά, σπρώχνει τον καπιταλιστικό κόσμο στο υποχρεωτικά επόμενο στάδιο. Στο στάδιο όπου ο έλεγχος των αγορών εργασίας, πρώτων υλών και εμπορευμάτων δεν μπορεί να γίνει άλλο με pure «οικονομικά» μέσα, με όρους «παγκόσμιας αγοράς», αλλά θα χρειαστούν ρόπαλα… Και σ’ αυτό το στάδιο, αν όχι η άμεση επιστράτευση σίγουρα η αφοσίωση των υποτελών (ειδικά των πληβείων) στο κράτος και τα αφεντικά παύει να είναι ζήτημα τυχαίου δαρβινισμού και γίνεται ζήτημα κυριαρχίας. Εθνοκρατικής δύναμης που προορίζεται να κατατεθεί στην μία ή στην άλλη συμμαχία («δημιουργικής καταστροφής») εν όψει μελλοντικών ωφελειών.
Η μεγάλη, δίχρονη εξέγερση / απεργία των ανθρακωρύχων στην αγγλία, στα ‘80s, δεν ξεθεμελείωσε τον αγγλικό νεοφιλελευθερισμό (της Θάτσερ): στην άνοδό του αυτό το ιδεολογικό, οικονομικό, πολιτικό δόγμα είχε τέτοια και τόσα στηρίγματα ώστε μπόρεσε να αντέξει ακόμα κι αυτό το (με τα μέχρι τότε δεδομένα) πρωτοφανές κίνημα. Αντίστροφα, οι τωρινές εξεγέρσεις (είτε το έχουν συνείδηση οι εξεγερμένοι είτε όχι) γίνονται στη δύση του δόγματος, επιβεβαιώνοντας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ότι “έφαγε τα ψωμιά” του.
Φυσικά αυτές οι παρατηρήσεις είναι τόσο γενικές ώστε είναι αδύνατο να βρει κανείς τα ίχνη της αλήθειας τους (αν έχουν τέτοια…) στη Βαγδάτη – για παράδειγμα. Πράγματι. Αλλά στο Σαράγεβο, στο Μογκαντίσου, στη Βαγδάτη και στην Καμπούλ είναι που ξεκίνησε η “δημιουργική καταστροφή” του 4ου παγκόσμιου, σαν “περιφερειακό συμβάν”. Και από την Βαγδάτη, την Καμπούλ, την Δαμασκό, τις αφρικανικές κοινωνίες, είναι που – κατά έναν τρόπο όχι επιφανειακό – έρχονται τα μηνύματα απ’ το μέλλον… (Ένα μέλλον όπου η καπιταλιστική γεωπολιτική μπορεί να «υπερκωδικοποιεί» τις κοινωνικές ανάγκες…)
Παρ’ όλα τους τα δίκια αυτές οι εξεγέρσεις δεν θα αναποδογυρίσουν τον κόσμο της εκμετάλλευσης. Μπορεί να έχουν πάμπολλες διαφορές μεταξύ τους αλλά μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε ένα κοινό: πολλοί σ’ αυτές μισούν αυτόν τον κόσμο για διάφορους εμπειρικούς, πραγματιστικούς λόγους· αλλά καταλαβαίνουν ότι είναι στα όρια του ονείρου το να μαστορέψουν ένα αντίθετο μέλλον.
