Page 31 - Το βιβλίο των προϋποθέσεων

γευτεί την εµπειρία του ανοιχτού, δεν µπορούν πια να επιστρέψουν στα φέρετρα της
καθηµερινής ρουτίνας, της σκληρής δουλειάς και της παραίτησης. Έκαψαν το µισό
Παρίσι µαχόµενοι ως το τέλος στα υψώµατα της περιοχής τους.

Στην Κοµµούνα του Παρισιού στα 1871, έχουµε την έκφραση όχι µόνο του κοινω-
νικού συµφέροντος, αλλά και της κοινωνικής λίµπιντο. Μας είναι δύσκολο να πιστέ-
ψουµε ότι η ανοικτή τροµοκρατία που ακολούθησε την πτώση της Κοµµούνας - οι
µαζικές εκτελέσεις, οι ανηλεείς δίκες, η εξορία χιλιάδων σε “αναµορφωτικές” αποι-
κίες - χρωστάει την κτηνωδία της αποκλειστικά στην ταξική εκδίκηση. Μια εξέταση
των αποµνηµονευµάτων, εφηµερίδων κι επιστολών της εποχής εκείνης, δείχνουν ότι
ο αστός κατεύθυνε την εκδίκησή του ενάντια στην ίδια του την υπολανθάνουσα αν-
θρωπιά. Στο αυθόρµητο ξέσπασµα της κοινωνικής λίµπιντο που ονοµάζουµε Κοµ-
µούνα του Παρισιού, ο αστός είδε τη διάλυση όλων των µηχανισµών καταπίεσης κι
απώθησης που συντηρούν την ιεραρχική κοινωνία. Συσπειρώθηκε µε τον τρόµο και
την αγριότητα ενός ανθρώπου που ξαφνικά έρχεται αντιµέτωπος µε τις ασυνείδητες
ορµές του.

...

επιθυµία κι επανάσταση

Μέσα απ’ την αποσυντεθειµένη συνείδηση πρέπει να προέλθει η ανάρρωση, η επα-
νολοκλήρωση και η προαγωγή της Επιθυµίας - ένας νέος αισθησιασµός που θα βασί-
ζεται στη δυνατότητα. Αν αυτή η αίσθηση δυνατότητας στερείται ανθρωπιστικού κοι-
νωνικού περιεχοµένου, αν παραµένει χονδροειδώς εγωιστική, τότε απλώς ακολου-
θεί τη λογική της παράλογης κοινωνικής τάξης πραγµάτων και καταντάει ένας διε-
φθαρµένος µηδενισµός.
Μακροπρόθεσµα, οι εναλλακτικές λύσεις που αντιµετωπίζει ο σύγχρονος µποέµ (ο
χίπης ή ο freak) δεν βρίσκονται µεταξύ ενός κοινωνικά παθητικού υποκειµενισµού κι
ενός πολιτικά δραστήριου µεταρρυθµισµού (η επικρατούσα κοινωνία, καθώς µετακι-
νείται από κρίση σε κρίση, θα εξαλείψει αυτές τις παραδοσιακές πολυτέλειες), αλλά
µεταξύ του αντιδραστικού εξτρεµισµού του ανθρώπου των SS και του επαναστατι-
κού εξτρεµισµού του αναρχικού.
Για να το πούµε ωµά, το να βγαίνεις στο περιθώριο ισοδυναµεί µε το ν’ αγκαλιάζεις
το σύνολο. ∆εν υπάρχει όψη της ανθρώπινης ζωής που να µην την διαχέουν κοινω-
νικά φαινόµενα, ούτε επίσης υπάρχει βίωµα της φαντασίας που να µην σχετίζεται µε
τα δεδοµένα της κοινωνικής πραγµατικότητας. Εκτός εάν η αίσθηση του merveilleux
(θαυµάσιου), που µε τόσο ενθουσιασµό υιοθέτησαν οι σουρρεαλιστές, απολήξει σ’
ένα πιστεύω του θανάτου ... η τιµιότητα απαιτεί να παραδεχτούµε τις κοινωνικές ρί-
ζες των ονείρων, της φαντασίας και της ποίησής µας.
Το αληθινό ερώτηµα που αντιµετωπίζουµε είναι πως ν’ αγκαλιάσουµε το σύνολο,
που στεκόµαστε σε σχέση µ’ αυτό.
Με το ίδιο κριτήριο, δεν υπάρχει τίποτα στην επικρατούσα πραγµατικότητα που να
µην έχει µολυνθεί απ’ τον εκφυλισµό του συνόλου. Ώσπου ν’ απαλλαγεί το παιδί απ’
την αρρωστηµένη µήτρα, η απελευθέρωση πρέπει να προσδιορίσει το σηµείο εκκί-
31