#31 - 10/2024

token: ο καπιταλισμός των αναπαραστάσεων

…Ένα cryptocurrency coin είναι απλά ένα ψηφιακό νόμισμα, που δημιουργήθηκε για την πραγματοποίηση των πληρωμών. Τα νομίσματα δημιουργούνται για να λειτουργούν σαν χρήματα, με άλλα λόγια, αντιπροσωπεύουν ένα unit of account, ένα store of value και medium of transfer. Τα κρυπτονομίσματα τείνουν να έχουν τη μορφή του native blockchain τους, όπως ισχύει στα Bitcoin (BTC), Bitcoin Cash (BCH), Litecoin (LTC), Monero (XMR) και πολλά άλλα.

Από την άλλη πλευρά, ένα token είναι μια ψηφιακή αναπαράσταση ενός περιουσιακού στοιχείου. Πολλά projects στον χώρο των κρυπτονομισμάτων εκδίδουν τα tokens τους ως αναπαράσταση ενός περιουσιακού στοιχείου ή του utility που διαθέτει. Δίνουν συνήθως τα tokens τους στους επενδυτές τους κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας πώλησης που ονομάζεται ICO (Initial Coin Offering).

Στα blockchains, ενώ τα tokens είναι πολύτιμα, δεν μπορούν να θεωρηθούν ως χρήματα με τον ίδιο τρόπο που μπορούν να θεωρηθούν τα κρυπτονομίσματα. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πληρωμές λόγω της αξίας που λαμβάνουν από το project που τα εξέδωσε.

Σε ορισμένα blockchain, τα tokens χρησιμοποιούνται για την ψήφο της κοινότητας για βασικές επιχειρηματικές αποφάσεις ή ακόμη και για τεχνικές αλλαγές στην πλατφόρμα, δίνοντας έτσι στα tokens περισσότερη λειτουργικότητα από τα κανονικά κρυπτονομίσματα.

Κάπως έτσι ένα ελληνικό site ξεναγεί στον «μαγικό» (;) κόσμο των «ψηφιακών συναλλαγών». Υποτίθεται ότι σε σχέση με τα «κρυπτονομίσματα» υπάρχει μεγαλύτερη εξοικείωση, αν και στην πραγματικότητα εκείνο που υπάρχει (για τους χρήστες τους) είναι το ότι γίνονται τμήμα μιας αλγοριθμικής διαδικασίας είτε «αποθησαυρισμού» είτε εξαπάτησης: ενώ «χρήμα» ως μέσο ανταλλαγών / συναλλαγών μπορεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις να θεωρηθεί οτιδήποτε (για παράδειγμα: κάποτε τα τσιγάρα μέσα στις φυλακές), για να θεωρηθεί κάτι χρήμα με την πραγματική έννοια της λέξης πρέπει να αναφέρεται μεσολαβώντας σε κάποιες αξίες, αξίες χρήσης ή ανταλλακτικές αξίες∙ με όσο το δυνατόν πιο σταθερό τρόπο∙ και υπό την προϋπόθεση ότι έχει ευρεία χρήση. Αν, για παράδειγμα, ανταλλάξει κάποιος μια δωδεκάδα αυγά με ένα παντελόνι, ούτε τα αυγά ούτε το παντελόνι συνιστούν «χρήμα», εκτός αν τα αυγά μπορούν να ανταλλαχτούν με πολλά άλλα είδη. Απ’ αυτή την άποψη, πολλά «κρυπτονομίσματα», κατασκευασμένα έτσι ώστε να είναι (συχνά με εξτρεμιστικό τρόπο) ασταθή στην «ισοτιμία» τους με άλλες αναγνωρισμένες μορφές χρήματος (με άλλα νομίσματα) δεν θα έπρεπε να θεωρούνται «χρήμα»: είναι μορφές τζογαδόρικης (ή και μαφιόζικης) αναπαράστασής του!

Τα tokens απ’ την μεριά τους έχουν αρχίσει να εμφανίζονται στη δημόσια ζωή, κάπως απροειδοποίητα, κάπως αιφνιδιαστικά – και σίγουρα ανεξήγητα. Θα τα θεωρούσε κάποιος ένα είδος ψηφιακών «κουπονιών», «διατακτικών», των οποίων η «αξία», δηλαδή το με τι πραγματικό αναλογούν, ορίζεται απ’ τον εκδότη τους. Μια τηλεπικοινωνιακή εταιρεία για παράδειγμα, μπορεί να «εκδίδει token» για τους «καλούς πελάτες», που σημαίνει εν τέλει να τους κάνει κάποια έκπτωση εδώ ή εκεί. Ή ένας / μια influencer μπορεί να «κάνει tokens» τον εαυτό του / της! Και να πουλήσει αυτές τις (ας τις πούμε έτσι) μετοχές-επί-του-Εαυτού σε κάθε ενδιαφερόμενο / η της επιρροής της, με αντάλλαγμα την «παροχή κάποιων ιδιαίτερων υπηρεσιών»: ο/η κάτοχος κάποιων token ενός / μιας influencer δεν έχει μερίδιο κατοχής, ιδιοκτησίας πάνω σ’ αυτόν / αυτήν∙ έχει την «απόδειξη για την εκπλήρωση μιας συγκεκριμένης απαίτησης / υπόσχεσης / κλπ».

Η ιρλανδή ακαδημαϊκός και συνεκδότρια του περιοδικού Neural [1Το Neural πρωτοεκδόθηκε το 1993 απ’ τους ιταλούς Alessandro Ludovico και Ivan Lusco, με έδρα το Bari, και θεματολογία απ’ την new electronica μουσική και το hacking ως την επιστημονική φαντασία, την δικτύωση και τα ufo. Ως το 2003 ήταν στα ιταλικά (μαζί με το site που δημιουργήθηκε το 1997). Στη συνέχεια έγινε δίγλωσσο.] Rachel O’Dwyer εξέδωσε το 2023 (εκδ. Verso) ένα βιβλίο με τίτλο Tokens, the Future of Money in the Age of Platforms (Tokens, το μέλλον του χρήματος στην εποχή των πλατφορμών), ασχολούμενη με τους τρόπους που οι online υποκουλτούρες και η ιντερνετική τέχνη μπορεί να μετασχηματίσουν την ιδέα περί χρήματος∙ και ποιες μορφές ελέγχου και αποκλεισμών φέρνουν αυτές οι νέες ιδέες. Κατά την O’Dwyer:

[...]

...η συνέχεια στο έντυπο τεύχος του Cyborg.
[ σημεία διακίνησης ]

Ziggy Stardust

Σημειώσεις

1 – Το Neural πρωτοεκδόθηκε το 1993 απ’ τους ιταλούς Alessandro Ludovico και Ivan Lusco, με έδρα το Bari, και θεματολογία απ’ την new electronica μουσική και το hacking ως την επιστημονική φαντασία, την δικτύωση και τα ufo. Ως το 2003 ήταν στα ιταλικά (μαζί με το site που δημιουργήθηκε το 1997). Στη συνέχεια έγινε δίγλωσσο.
[ επιστροφή ]