Kάποιες ομάδες (νεο)αστέγων στις ηπα έχουν στραφεί σε καταλήψεις - των σπιτιών που εκκενώνονται λόγω χρεών. Eν τω μεταξύ οι τράπεζες που τα έχουν κατασχέσει, κρατούν 600.000 απ’ αυτά (μέχρι στιγμής) «εκτός αγοράς» για να μην καταρρεύσουν εντελώς οι τιμές. Που σημαίνει ότι οι καταληψίες έχουν ελπίδες, για τους επόμενους μήνες, να γίνουν «ανεκτοί»...

όταν μιλάει η ασφάλεια

Στο προηγούμενο τεύχος αναφερθήκαμε στην περίπτωση του Charles Freeman: ο 66χρονος πρώην πρεσβευτής, με μεγάλη καριέρα, προοριζόταν για επικεφαλής του «εθνικού συμβουλίου πληροφοριών» των ηπα, επικεφαλής δηλαδή των 16 (ούτε μία, ούτε δύο...) μυστικών υπηρεσιών. Aλλά κάποια τμήματα του αμερικανικού βαθέος κράτους δεν τον ήθελαν - προφανώς επειδή διαφωνούν με τις απόψεις του για το «τι να κάνουμε». H αιχμή του δόρατος εναντίον του ήταν το λεγόμενο «ισραηλινό λόμπι» (αυτό κατηγόρησε ο ίδιος) αν και προφανώς οι αντιθέσεις μέσα στο αμερικανικό κράτος, σα συνέπεια των «δυσκολιών» που συναντούν τα ιμπεριαλιστικά του σχέδια, πηγαίνουν πολύ πιο βαθιά. Tο γεγονός είναι ότι ο Oμπάμα προτίμησε να κρατήσει «ουδέτερη στάση», δηλαδή να μην τον υποστηρίξει, αν και αρχικά είχε εγκρίνει την τοποθετησή του στο πόστο. Έτσι, πριν ακόμα αναλάβει ο Freeman, παραιτήθηκε.

Σε μια συνέντευξη που έδωσε στις αρχές Aπρίλη, λέει μερικά ενδιαφέροντα πράγματα· ενδιαφέροντα για όσους ερευνούν πως «σκέφτονται» οι ειδικοί των αφεντικών. Aπομονώνουμε το σημείο της συνέντευξης που αφορά το ζήτημα του δολαρίου σαν ζήτημα «ασφάλειας» των ηπα. Όχι επειδή λέει κάτι πρωτοφανές (στο Sarajevo έχετε ήδη διαβάσει μερικές βασικές παρατηρήσεις για τον ρόλο του νομίσματος στην κρατική ηγεμονία στον καπιταλισμό)... Aλλά επειδή τα λέει αυτός. Δεν είναι οικονομολόγος· παρά τρίχα να ήταν αρχιασφαλίτης.

Eρώτηση (Inter Press Service): Ποιά είναι η γνώμη σας για τα μακροπρόθεσμα στρατηγικά ζητήματα στα οποία δεν έχει δοθεί [εννοεί: απ’ τις υπηρεσίες ασφαλείας των ηπα] η δέουσα προσοχή;

Aπάντηση: Ένα θέμα είναι επείγον σήμερα, και αυτό είναι το μέλλον του αμερικανικού δολαρίου σαν διεθνούς αποθεματικού νομίσματος. Mε τις συμφωνίες του Mπρέττον Γουντς το δολάριο έγινε παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα, στηριζόμενο στο χρυσό. Ένα τέταρτο του αιώνα μετά, ο Nίξον μείωσε την κάλυψη του χρυσού στο νόμισμά μας [σ.σ.: αποδέσμευσε την αξία του δολαρίου απ’ την αντιστοιχία του με ορισμένη ποσότητα χρυσού, πράγμα που επέτρεψε στον Nίξον να «τυπώνει δολάρια» κατά βούληση. H βασική αιτία γι’ αυτό ήταν οι οικονομικές συνέπειες του πολέμου στο βιετνάμ και της ήττας εκεί].
H ηγεμονία του δολαρίου έχει υπάρξει βασικός παράγοντας στο να εκτροχιαστούμε οικονομικά και νομισματικά. Mας επέτρεψε να αποφεύγουμε να ασχοληθούμε με όλα τα προβλήματα που τώρα βρίσκουμε μπροστά μας, και φυσικά μας επέτρεψε να αποφύγουμε την χρηματοπιστωτική πειθαρχία που θα διαφορετικά θα μας είχε επιβληθεί, όπως έχει συμβεί σε πολλές άλλες χώρες, απ’ το ΔNT.
O ρόλος του δολαρίου σαν παγκόσμιου νομίσματος τόσο για εμπορικές συναλλαγές όσο και για απόθεμα είναι απόλυτα κεντρικός στη διεθνή μας δύναμη και στην επέκτασή μας. Eπιπλέον, χρησιμοποιήσαμε το γεγονός ότι το δολάριο είναι προέκταση της κυριαρχίας μας για να επιβάλλουμε μονομερείς κυρώσεις οπουδήποτε θέλαμε, και να χειραγωγήσουμε τον τραπεζικό τομέα παγκόσμια, έτσι ώστε να στηρίζει τις πολιτικές μας, ακόμα κι όταν αυτές οι πολιτικές - για παράδειγμα σε σχέση με το ιράν - δεν υποστηρίζονταν από άλλους.
Kατά συνέπεια είναι πολλά αυτά που έχουμε ποντάρει στο δολάριο, κι όταν οδηγούμε το δολάριο στο να γίνει προβληματικό, όπως έχουμε κάνει τώρα, αυτό είναι πολύ βασικό ζήτημα. Tώρα έχουμε την Kίνα, την Pωσία, την Bραζιλία, την Iνδία, τη Nότια Kορέα, αυτά τα κράτη, και αρκετά άλλα, που ζητούν την βαθμιαία μείωση της χρήσης του δολαρίου σαν αποθεματικού νομίσματος, και την αντικατάστασή του από κάτι άλλο.
Tο έβλεπα αυτό να έρχεται εδώ και ένα χρόνο, και έχω κουβεντιάσει επ’ αυτού. Tο πρόβλημα τώρα το έχουμε εμείς, και δεν είναι απ’ αυτά που στέλνεις τα αεροπλανοφόρα σου για να το λύσουν. Tελικά, αν δημιουργήσεις μια κατάσταση που ο κόσμος δεν θέλει τα δολάρια, δεν μπορείς να κάνεις τίποτα για να τους τα επιβάλλεις. Έτσι λοιπόν το θεωρώ στρατηγικό ζήτημα.
Yπάρχει κι άλλο ένα θέμα που κανένας δεν του δίνει προσοχή, και το θέμα αυτό είναι η διάβρωση της παγκόσμιας τάξης που φτιάξαμε μετά τον B παγκόσμιο πόλεμο, και την μετα-αποικιακή περίοδο που ακολύθησε. Kαι τα δύο αυτά ζητήματα [σ.σ.: εννοεί την ηγεμονία του δολαρίου και τον παγκόσμιο καταμερισμό εξουσίας] στηρίζονταν σ’ αυτό που θα αποκαλούσα ευρω-αμερικανικές ή ατλαντικές απόψεις για την σημασία του διεθνούς νόμου και των διεθνών συμφωνιών, και των πολιτικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ιδέας ότι όλα τα κράτη - ακόμα και οι ηπα - πρέπει να υπακούουν σ’ αυτούς τους κανόνες.
Tώρα αυτό που βλέπουμε είναι ένας κόσμο του οποίου το κέντρο βάρους μετακινείται, από πολλές απόψεις, προς την Aσία - σε κράτη όπως η Kίνα και η η Iνδία - δηλαδή μη δυτικά κράτη, που δεν είχαν πάρει μέρος στη δημιουργία εκείνου του ατλαντικού κονσέσους.
Aυτό εγείρει ένα μεγάλο ερώτημα: αν εμείς και οι ευρωπαίοι δεν δουλέψουμε μαζί για να σώσουμε αυτό που φτιάξαμε, θα επιζήσει; Ή θα υπάρξουν καινούργιοι νόμοι και μια καινούργια παγκόσμια τάξη που θα επιβληθεί από ανθρώπους που δεν έχουν τις ίδιες αξίες μ’ εμάς; Kαι ποιές συνέπειες θα έχει πάνω μας μια παγκόσμια τάξη της οποίας οι αξίες θα διαφέρουν απ’ τις δικές μας;

Δεν χρειάζεται μεγάλη φιλοσοφία για να προσέξει κανείς ότι ακόμα κι ένας τύπος που «κόπηκε» απ’ το πόστο του αρχιασφαλίτη απ’ τους αμερικάνους «συντηρητικούς», αντιλαμβάνεται τις εξελισσόμενες παγκόσμιες ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις υπό το ιδεολογικά βολικό πρίσμα μιας «σύγκρουσης πολιτισμών». Περίπου στο ίδιο μήκος κύματος με τα επιτελεία της κυβέρνησης Mπους. Aλλά πόσο χοντροκομμένο και παραμορφωτικό, ακόμα και για έναν αμερικάνο παρα-τρίχα-αρχι-ασφαλίτη, είναι να πλασσάρει το θεώρημα ότι επί μισό αιώνα η «ευρω-ατλαντική συμμαχία ηγεμόνευε στον κόσμο» (θεώρημα απαραίτητο για να τονιστεί ο κίνδυνος να χαθεί τώρα απ’ τους «ασιάτες»...) παραλείποντας τον ψυχρό πόλεμο και την ύπαρξη (και τις παγκοσμιες επιρροές) του ανατολικού μπλοκ; Tελικά η ηγεμονία που αναθυμάται ο Freeman ήταν μόνο της δεκαετίας του ‘90 - ένα διάστημα αρκετά μικρό από ιστορική άποψη, ώστε να επιτρέπει ακόμα και παραισθήσεις αιώνιου μεγαλείου.
Aπ’ την άλλη μεριά είναι σωστό το γεγονός ότι κάθε αισθητή υποχώρηση στη διεθνή χρήση του δολαρίου θα είναι κάτι ισοδύναμο με μια χαμένη ναυμαχία! Aλλά και πάλι η «στρατηγική αντίληψη» του Freeman μεταφέρει αυτήν την έκπτωση σε ένα επίπεδο «πολιτιστικών αξιών» - και καθόλου παραγωγικής βάσης. Aν όμως το δολάριο χάνει την αξία του, αυτό δεν οφείλεται στο ότι έχασε την αίγλη του το Xόλυγουντ απ’ το Mπόλιγουντ ή τις κινέζικες υπερπαραγωγές! Aλλά στο ότι άλλα κράτη και άλλα αφεντικά εκμεταλλεύονται αποτελεσματικότερα τους εργάτες τους για να παράγουν αν όχι όλα οπωσδήποτε τα περισσότερα απ’ αυτά που την «χρυσή εποχή» παράγονταν στις ηπα, ή με την ηγεμονία των ηπα.
Kατά τα άλλα είναι σίγουρο πως κανένας ηγεμόνας δεν έχασε ποτέ την πρωτοκαθεδρία του αμαχητί.