9/1/2010
Asia Times

Η οδύσσεια του Ομπάμα στην Υεμένη
στοχεύει την Κίνα

του M K Bhadrakumar

Πριν ένα χρόνο ο πρόεδρος της Υεμένης Ali Abdallah Saleh έκανε μία φοβερή αποκάλυψη, ότι οι δυνάμεις ασφαλείας της χώρας του είχαν συλλάβει μια ομάδα ισλαμιστών που συνδέονταν με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες. «Ένας πυρήνας τρομοκρατών εξαρθρώθηκε και θα οδηγηθούν στα δικαστήρια προκειμένου να δώσουν εξηγήσεις για τις σχέσεις τους με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες» είχε δεσμευτεί.

Ο Saleh συμπλήρωσε ότι «θα ενημερώνεστε για την εξέλιξη της δίκης». Αλλά τίποτε δεν ακούστηκε ξανά και η δίκη πάγωσε. Καλώς ήλθατε στην ξεχασμένη από τον χρόνο μαγική χώρα της Υεμένης, όπου οι «χίλιες και μία νύχτες» είναι ακόμη ζωντανές.

Συνδυάστε την Υεμένη με τον μυστικισμό του ισλάμ, τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, την αλ-κάιντα και τις ισραηλινές υπηρεσίες κι έχετε ένα ζαλιστικό μείγμα. Ο επικεφαλής της αμερικάνικης κεντρικής διοίκησης, στρατηγός David Petraeus, πέρασε από την πρωτεύουσα Σαναά το Σάββατο και υποσχέθηκε στον Saleh αυξημένη αμερικανική βοήθεια για να πολεμήσει την αλ-κάιντα. Ο Ομπάμα ενίσχυσε τις υποσχέσεις του Petraeus, διαβεβαιώνοντας ότι θα ενταθεί το μοίρασμα των πληροφοριών και η εκπαίδευση του στρατού της Υεμένης και ίσως οργανωθούν κοινές αντι-τρομοκρατικές επιχειρήσεις στην περιοχή.

Ένα ακόμη Αφγανιστάν;

Πολλοί λένε ότι ο Ομπάμα, που γενικά θεωρείται έξυπνος και προικισμένος πολιτικός, έχει υποπέσει σ’ ένα καταστροφικό σφάλμα, ξεκινώντας άλλον έναν πόλεμο που θα μπορούσε να εξελιχτεί τόσο αιματηρά, χαοτικά κι αδύνατον να κερδηθεί, όσο το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Στη βάση αυτή ο Ομπάμα δείχνει απρόβλεπτος. Οι ομοιότητες με το Αφγανιστάν είναι εντυπωσιακές. Υπήρξε μια απόπειρα καταστροφής αμερικανικού αεροπλάνου από έναν νιγηριανό φοιτητή που λέει ότι εκπαιδεύτηκε στην Υεμένη. Και η Αμερική θέλει να πάει σε πόλεμο.

Η Υεμένη, επίσης, είναι μια χώρα πανέμορφων, επιβλητικών και άγριων βουνών, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν έναν παράδεισο για αντάρτες. Οι υεμενίτες είναι πολύ φιλόξενοι, όπως οι φυλές στο Αφγανιστάν, αλλά ενώ είναι γενναιόδωροι στους περαστικούς ξένους, «παραβιάζουν τους νόμους της φιλοξενίας μόλις ο ξένος βγει από την περιοχή της φυλής τους, στιγμή κατά την οποία γίνεται μια καλή πλάτη για εξάσκηση στο σημάδι». Σίγουρα υπάρχει ρομαντισμός στον αέρα - σχεδόν όπως στο Hindu Kush. Σκληροί πατριώτες, σχεδόν κάθε υεμενίτης έχει όπλο. Η Υεμένη είναι επίσης, όπως το Αφγανιστάν, μια χώρα με συγκρουόμενες εξουσίες, και με μια ξένη επέμβαση, ένας μικρός εμφύλιος πόλεμος είναι έτοιμος να ανάψει.

Έχει ξεχάσει τόσο πολύ ο Ομπάμα τον δικό του λόγο την 1η Δεκέμβρη σχετικά με την στρατηγική του στο Αφγανιστάν, ώστε να παραβιάζει τους κανόνες που ο ίδιος έθεσε; Ασφαλώς όχι. Ο Ομπάμα είναι ένας έξυπνος άνθρωπος. Η επέμβαση στην Υεμένη θα καταγραφεί ως μια από τις εξυπνότερες κινήσεις που έκανε ποτέ προκειμένου να διαιωνιστεί η αμερικανική ηγεμονία. Είναι η αμερικάνικη απάντηση στην άνοδο της Κίνας.

Μια βιαστική ματιά στον χάρτη είναι αρκετή για να φανεί ότι η Υεμένη είναι ένα από τα πλέον στρατηγικά σημεία, στα όρια της Αραβικής Χερσονήσου και του Περσικού Κόλπου. Συνορεύει με την Σαουδική Αραβία και το Ομάν που είναι ζωτικά αμερικάνικα προτεκτοράτα. Ως εκ τούτου, ο θείος Σαμ «σημαδεύει την περιοχή του», σαν τον σκύλο στον στύλο. Η Ρωσία έπαιζε με την ιδέα να ανοίξει ξανά την παλιά σοβιετική βάση στο Άντεν. Τελικά, οι ΗΠΑ  πέταξαν την Μόσχα από την κούρσα.

Οι ΗΠΑ έχουν δείξει ότι η οδύσσεια δεν τελειώνει στην Υεμένη. Φτάνει μέχρι την Σομαλία και την Κένυα. Με τον τρόπο αυτό, οι ΗΠΑ εγκαθιστούν στρατιωτική παρουσία σε μια συνεχή, αδιάσπαστη έκταση κατά μήκος του δυτικού ορίου του Ινδικού Ωκεανού. Κινέζοι αξιωματούχοι μιλούσαν πρόσφατα για την ανάγκη να εγκαταστήσουν ναυτική βάση στην περιοχή. Οι ΗΠΑ έχουν καταφέρει τώρα να ακυρώσουν τις δυνατότητες της Κίνας. Η μόνη χώρα με ακτή, διαθέσιμη να υποδεχτεί μια κινεζική ναυτική βάση στην περιοχή είναι το Ιράν. Σε όλες τις άλλες χώρες έχει εγκατασταθεί δυτική στρατιωτική δύναμη.

Η αμερικανική επέμβαση στην Υεμένη δεν θα γίνει με τον τρόπο του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Ο Ομπάμα θα διασφαλίσει ότι δεν θα υποδεχτεί σακούλες με πτώματα αμερικανών που υπηρετούν στην Υεμένη. Αυτό είναι που περιμένει από αυτόν η αμερικάνικη κοινή γνώμη. Θα σταλθούν μόνο μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ειδικές δυνάμεις και «το βάρος θα δοθεί στην παροχή πληροφοριών και εκπαίδευσης για να υποστηριχτούν οι επιχειρήσεις της Υεμένης κατά της αλ-κάιντα» σύμφωνα με τον αμερικάνικο στρατό. Ο βαθύτερος στόχος του Ομπάμα είναι να εγκαταστήσει μια μόνιμη στρατιωτική παρουσία στην Υεμένη. Μια τέτοια παρουσία υπηρετεί πολλές σκοπιμότητες.

Ένα νέο μεγάλο παιχνίδι ξεκινά

Πρώτον, οι αμερικανικές κινήσεις πρέπει να θεωρηθεί ότι στοχεύουν εναντίον των ιστορικών τόπων της σιίτικης αφύπνισης στην περιοχή. Οι σιίτες (κυρίως της ομάδας Zaidi) παραδοσιακά καταπιέζονται στην Υεμένη. Οι σιίτικες εξεγέρσεις είναι ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στην ιστορία της Υεμένης. Έχουν γίνει οργανωμένες προσπάθειες να ελαχιστοποιηθεί το ποσοστό των σιιτών στην Υεμένη, αλλά μπορεί κάλλιστα να φτάνει στο 45%.

Μεγαλύτερη σημασία έχει ότι στο βορειότερο τμήμα της χώρας, οι σιίτες αποτελούν την πλειοψηφία. Αυτό που ενοχλεί τις ΗΠΑ και τα μετριοπαθή σουνιτικά αραβικά κράτη - και το Ισραήλ - είναι ότι η «οργάνωση πιστών νέων» που καθοδηγείται από τον Hussein Badr al-Houthi κι είναι γερά ριζωμένη στην βόρεια Υεμένη, έχει οργανωθεί με πρότυπο την λιβανέζικη Χεζμπολάχ  από κάθε άποψη - πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική.

Οι υεμενίτες είναι έξυπνος λαός κι είναι διαβόητοι στην αραβική χερσόνησο για το δημοκρατικό τους πάθος. Η ενίσχυση των σιιτών πάνω σ’ ένα μοντέλο σαν της Χεζμπολάχ θα μπορούσε να προκαλέσει μακροπρόθεσμες επιπλοκές στην περιοχή. Το διπλανό Ομάν, που είναι μια αμερικάνικη βάση κλειδί, είναι κατά βάση σιιτικό. Ακόμη πιο επικίνδυνη είναι η πιθανότητα να διαδοθούν οι ιδέες περί σιιτικής χειραφέτησης στην ταραγμένη σιιτική περιοχή της Σαουδικής Αραβίας. Η περιοχή αυτή είναι στα σύνορα με την Υεμένη και επιπλέον εκεί βρίσκονται τα μεγαλύτερα αποθέματα του πετρελαϊκού πλούτου της χώρας.

Η Σαουδική Αραβία εισέρχεται σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη φάση πολιτικής μετάβασης, καθώς μια νέα γενιά ετοιμάζεται να αναλάβει τα ηνία στο Ριάντ. Οι παλατιανές ίντριγκες και οι διαμάχες εντός της βασιλικής οικογένειας αναμένεται να οξυνθούν. Για να το θέσουμε απαλά, με δεδομένη την υψηλού επιπέδου θεσμική καταπίεση των σιιτών στην Σαουδική Αραβία από το καθεστώς, η σιιτική χειραφέτηση είναι ένα κανονικό ναρκοπέδιο μπροστά στο οποίο το Ριάντ μένει κόκαλο σε αυτή την φάση. Η υπομονή του καθεστώτος εξαντλείται, όπως δείχνουν οι τελευταίες προσφυγές στην στρατιωτική βία κατά των σιιτικών κοινοτήτων της βόρειας Υεμένης, που συνορεύουν με την Σαουδική Αραβία.

Οι ΗΠΑ αντιμετωπίζουν ένα κλασσικό δίλλημα. Είναι εντάξει για τον Ομπάμα να καταδεικνύει την ανάγκη μεταρρυθμίσεων στις μουσουλμανικές κοινωνίες - όπως έκανε εύγλωττα με τον λόγο του στο Κάιρο τον περασμένο Ιούνη. Αλλά ο εκδημοκρατισμός στο πλαίσιο της Υεμένης - βασικά, στο αραβικό πλαίσιο - περιλαμβάνει την σιιτική χειραφέτηση. Μετά το ζεμάτισμα στο Ιράκ, η Ουάσιγκτον κάθεται κανονικά σ’ αναμμένα κάρβουνα. Θα προτιμούσε χίλιες φορές καλύτερα να ευθυγραμμιστεί με την καταπιεστική, δεσποτική κυβέρνηση του Saleh παρά να αφήσει ελεύθερο το τζίνι των μεταρρυθμίσεων σε μια περιοχή πλούσια σε πετρέλαιο όπου έχει τεράστια συμφέροντα.

Ο Ομπάμα έχει πλατιά σκέψη και δεν αγνοεί ότι αυτό που χρειάζεται επειγόντως η Υεμένη είναι μεταρρύθμιση, αλλά απλά δεν θέλει ούτε καν να το σκέφτεται. Το παράδοξο που αντιμετωπίζει είναι ότι το Ιράν, μ’ όλες του τις ατέλειες, είναι το μόνο «δημοκρατικό» σύστημα που λειτουργεί σ’ αυτήν την περιοχή.

Η σκιά του Ιράν στην συνείδηση των σιιτών της Υεμένης ανησυχεί δίχως τέλος τις ΗΠΑ. Θέτοντάς το απλά, στην ιδεολογική μάχη που διεξάγεται στην περιοχή, ο Ομπάμα έχει ταχτεί στο πλευρό των υπερ-συντηρητικών και βίαιων ολιγαρχιών που συγκροτούν την κυρίαρχη τάξη της περιοχής. Κατά πάσα πιθανότητα, δεν του είναι εύκολο. Αν πάρουμε τοις μετρητοίς τις αναμνήσεις του, πρέπει να υπάρχουν στιγμές που οι θαμπές αναμνήσεις του από τα παιδικά του χρόνια στην Ινδονησία και η μνήμη της μητέρας του, η οποία ήταν από κάθε άποψη μια ανθρωπίστρια και διανοούμενη της ελεύθερης θέλησης, τον καρφώνουν καθώς διασχίζει τους διαδρόμους του Λευκού Οίκου.

Το Ισραήλ καταφτάνει

Πάνω απ’ όλα όμως, ο Ομπάμα είναι ρεαλιστής. Συναισθήματα και προσωπικές απόψεις παραμερίζονται μπρος στα βαρύτερα στρατηγικά ζητήματα, όταν εργάζεται στο οβάλ γραφείο. Με την στρατιωτική παρουσία στην Υεμένη, οι ΗΠΑ σφίγγουν τον κλοιό γύρω από το Ιράν. Στην προοπτική μιας επίθεσης στο Ιράν, η Υεμένη θα μπορούσε να αποτελέσει το εφαλτήριο των ισραηλινών. Αυτά είναι τα ζητήματα που απασχολούν τον Ομπάμα.

Το γεγονός είναι ότι δεν υπάρχει κάτι σαν κεντρική εξουσία στην Υεμένη που να ασκεί τον έλεγχο. Θα είναι περίπατος για τις διαβόητες ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες να σμιλέψουν μια φωλίτσα στην Υεμένη - ακριβώς όπως έκαναν στο βόρειο Ιράκ σε σχετικά παρόμοιες συνθήκες.

Ο ισλαμισμός δεν είναι γενικά αποτρεπτικός για το Ισραήλ. Ο Saleh πλησίασε αυτό το συμπέρασμα όταν ισχυρίστηκε πέρυσι ότι οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες αποκαλύφθηκαν να έχουν δεσμούς με υεμενίτες ισλαμιστές. Το θέμα είναι ότι οι υεμενίτες ισλαμιστές είναι πολύ διασπασμένοι και κανείς δεν είναι σίγουρος για το ποιος έχει τι είδους σχέση με ποιον. Οι ισραηλινές υπηρεσίες αποδίδουν εξαιρετικά σε τέτοιες ζώνες του λυκόφωτος, όταν ο ορίζοντας βάφεται στο αίμα του ήλιου που δύει.

Το Ισραήλ θα ανακαλύψει ότι η «διακριτική» παρουσία του στην Υεμένη είναι θεόσταλτο δώρο, καθώς επεκτείνει την παρουσία του στην αραβική χερσόνησο. Πρόκειται για ένα όνειρο του Ισραήλ που γίνεται πραγματικότητα, αφού η αποτελεσματικότητά του ως περιφερειακή δύναμη πάντα περιοριζόταν από την έλλειψη πρόσβασης στην περιοχή του Περσικού Κόλπου. Η υπερεκτεταμένη αμερικάνικη στρατιωτική παρουσία βοηθάει πολιτικά το Ισραήλ να ενισχύσει τις κινήσεις του στην Υεμένη. Χωρίς αμφιβολία, ο Petraeus κινείται στην Υεμένη σε συντονισμό με το Ισραήλ (και την Βρετανία). Εν τω μεταξύ, τα φιλοδυτικά αραβικά κράτη με την ραντιέρικη νοοτροπία, δεν έχουν άλλη επιλογή απ’ το να παραμείνουν σιωπηλοί θεατές στο περιθώριο.

Κάποια μεταξύ αυτών στην πραγματικότητα θα συναινέσουν στην ισραηλινή παρουσία στην περιοχή, σαν μια παραπάνω ασφάλεια κατά της διάδοσης των επικίνδυνων ιδεών περί σιιτικής χειραφέτησης που πηγάζουν από το Ιράν, το Ιράκ και την Χεζμπολάχ. Επίσης, σε κάποιο στάδιο, οι ισραηλινές υπηρεσίες θα αρχίσουν να διεισδύουν στις σουνίτικες ομάδες της Υεμένης, που είναι γνωστές για τους δεσμούς τους με την αλ-κάιντα. Αυτό θα γίνει, αν δεν έχει ήδη συμβεί. Κάθε τέτοιος δεσμός, κάνει το Ισραήλ έναν ανεκτίμητο σύμμαχο των ΗΠΑ κατά της αλ-κάιντα. Συνοψίζοντας, απεριόριστες είναι οι δυνατότητες που προκύπτουν από το παράδειγμα που τώρα σχηματοποιείται στον αραβικό κόσμο, στα σύνορα με τον στρατηγικό Περσικό Κόλπο.

Όλα έχουν να κάνουν με την Κίνα

Το σημαντικότερο πάντως για την αμερικάνικη πλανητική στρατηγική θα είναι το τεράστιο κέρδος από τον έλεγχο του λιμανιού του Άντεν στην Υεμένη. Η Βρετανία μπορεί να το επιβεβαιώσει, ότι το Άντεν είναι η πύλη για την Ασία. Ο έλεγχος του Άντεν και των Στενών της Μάλακα θα βάλει τις ΗΠΑ σε μια απρόσβλητη θέση στο «μεγάλο παιχνίδι» για τον Ινδικό Ωκεανό. Οι θαλάσσιοι διάδρομοι του Ινδικού Ωκεανού είναι κυριολεκτικά οι φλέβες της κινεζικής οικονομίας. Ελέγχοντάς τις, η Ουάσιγκτον στέλνει ένα δυνατό μήνυμα στο Πεκίνο ότι κάθε σκέψη του τελευταίου ότι οι ΗΠΑ είναι μια παρακμάζουσα δύναμη στην Ασία, δεν είναι τίποτε άλλο από ασυγχώρητη ροπή στην φαντασία.

Στην περιοχή του Ινδικού Κόλπου, η Κίνα βρίσκεται κάτω από εντεινόμενη πίεση. Η Ινδία είναι ένας φυσικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην περιοχή. Και οι δύο χώρες είναι αρνητικές σε κάθε αύξηση της κινέζικης ναυτικής παρουσίας. Η Ινδία μεσολαβεί αυτό τον καιρό σε μια επαναπροσέγγιση της Ουάσιγκτον με το Κολόμπο που θα βοηθήσει στην ανάσχεση της κινέζικης επιρροής στη Σρι Λάνκα. Στην περίπτωση της Μιανμάρ, οι ΗΠΑ έχουν κάνει στροφή 180 μοιρών και καλοπιάνουν το εκεί καθεστώς με πρωταρχικό στόχο να διαβρώσουν την επιρροή της Κίνας στην στρατιωτική χούντα. Η στρατηγική της Κίνας στόχευε στην ενίσχυση της επιρροής της στην Σρι Λάνκα και την Μιανμάρ, ώστε ν’ ανοίξει έναν νέο εμπορικό δρόμο προς την Μέση Ανατολή, τον Περσικό Κόλπο και την Αφρική, όπου έχει αρχίσει ν’ ανταγωνίζεται την παραδοσιακή δυτική οικονομική ηγεμονία.

Η Κίνα επείγεται να μειώσει την εξάρτησή της από τα Στενά της Μάλακα για το εμπόριό της με την Ευρώπη και την δυτική Ασία. Οι ΗΠΑ, απ’ την άλλη, είναι αποφασισμένες στο να παραμείνει η Κίνα ευάλωτη στον δίαυλο μεταξύ Ινδονησίας και Μαλαισίας.

Μια εντεινόμενη πάλη έχει ξεσπάσει. Οι ΗΠΑ είναι δυσαρεστημένες με τις προσπάθειες της Κίνας να φτάσει στα ζεστά νερά του περσικού Κόλπου μέσω της κεντροασιατικής περιοχής και του Πακιστάν. Αργά αλλά σταθερά η Ουάσιγκτον σφίγγει την θηλιά στον λαιμό των πακιστανικών ελίτ - στρατιωτικών και πολιτικών - και τις πιέζει να κάνουν μια στρατηγική επιλογή μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Είναι όμως ένα περίπλοκο και ανεπιθύμητο δίλλημα για αυτές τις ελίτ. Όπως και η Ινδία, το Πακιστάν είναι «φιλοδυτικό» (ακόμη κι όταν είναι «αντιαμερικάνικο») κι αν η σχέση με το Πεκίνο είναι σημαντική για την Ισλαμαμπάντ, αυτό έχει να κάνει κυρίως με το ότι εξισορροπεί την ινδική ηγεμονία.

Τα υπαρξιακά ερωτήματα που βασανίζουν την πακιστανική ελίτ είναι ολοφάνερα. Γυρεύουν απαντήσεις από τον Ομπάμα. Μπορεί ο Ομπάμα να συντηρήσει μια ισορροπημένη σχέση μεταξύ Πακιστάν κι Ινδίας; Ή θα επιστρέψει στην στρατηγική του Μπους, ανάδειξης της Ινδίας ως της κύριας δύναμης στον Ινδικό Ωκεανό κάτω από την σκιά της οποίας το Πακιστάν θα πρέπει να μάθει να ζει;

Ο άξονας ΗΠΑ-Ινδίας-Ισραήλ

Από την άλλη, οι ινδικές ελίτ δεν έχουν καμία διάθεση συμβιβασμών. Το Δελχί ήταν στα πάνω του τις μέρες του Μπους. Τώρα, μετά τις αρχικές μικροπαρεξηγήσεις σχετικά με την πολιτική φιλοσοφία του Ομπάμα, το Δελχί έχει καταλήξει ότι πρόκειται για έναν κλώνο του προκατόχου του όσον αφορά το γενικό διάγραμμα της αμερικάνικης πλανητικής στρατηγικής - στην οποία η ανάσχεση της Κίνας είναι θεμελιώδες ζήτημα.

Το επίπεδο της ευχαρίστησης ολοφάνερα ανεβαίνει στο Δελχί σε σχέση με την προεδρία Ομπάμα. Το Δελχί θεωρεί την άνοδο του ισραηλινού λόμπι στην Ουάσιγκτον σαν την τελική θετική επιβεβαίωση εκ μέρους της προεδρίας Ομπάμα. Η άνοδος βολεύει το Δελχί, αφού το εβραϊκό λόμπι ήταν πάντα ένας καλός σύμμαχος στην καλλιέργεια καλών σχέσεων με το Κογκρέσο, τα μήντια, τα think-tanks και τα στελέχη της διοίκησης. Κι όλα αυτά συμβαίνουν την στιγμή που οι σχέσεις Ινδίας - Ισραήλ πάνω σε θέματα ασφαλείας είναι στο καλύτερό τους επίπεδο.

Ο υπουργός άμυνας των ΗΠΑ Robert Gates πρόκειται να επισκεφτεί το Δελχί τις επόμενες μέρες. Η προεδρία Ομπάμα, σύμφωνα με αναφορές, υιοθετεί πλέον διαλλακτική στάση απέναντι στο παλιό αίτημα της Ινδίας για παροχή τεχνολογίας «διπλής χρήσης» [στρατιωτική και πολιτική] από τις ΗΠΑ. Εάν υλοποιηθεί το αίτημα αυτό, τότε πρόκειται να ανοίξει ανάμεσα στις δύο χώρες μια φαρδιά λεωφόρο στρατιωτικής συνεργασίας, η οποία θα κάνει την Ινδία σοβαρό ανταγωνιστή της αναδυόμενης κινεζικής στρατιωτικής ισχύος. Είναι μία αμοιβαία κατάσταση με κέρδη μόνο, αφού η τεράστια αγορά όπλων της Ινδίας θα προσφέρει εξαιρετικές δουλειές στις αμερικάνικες εταιρείες.

Ξεκάθαρα, μια ζεστή τριπλή συμμαχία ΗΠΑ-Ισραήλ-Ινδίας προσφέρει το θεμέλιο για όλες τις μανούβρες που βρίσκονται σε εξέλιξη. Η επίδραση στην ασφάλεια θα είναι καθοριστική στον Ινδικό Ωκεανό, τον Περσικό Κόλπο και την αραβική χερσόνησο. Επιπλέον, τον προηγούμενο χρόνο η Ινδία συμφώνησε να αναπτύξει ναυτική παρουσία στο Ομάν.

Εν τέλει, οι ειδικοί επί της τρομοκρατίας βλέπουν το δέντρο αλλά χάνουν το δάσος όταν αναλύουν τις αμερικάνικες κινήσεις στην Υεμένη με το περιοριστικό πλαίσιο του «κυνηγάμε την αλ-κάιντα». Η σκληρή αλήθεια είναι ότι ο Ομπάμα, που είχε για σημαία του την «αλλαγή», άλλαξε ρότα και επέστρεψε στις πλανητικές στρατηγικές του προκατόχου του. Η φρεσκάδα της μαγείας Ομπάμα εξανεμίστηκε. Η εξωτερική πολιτική που υποσχέθηκε έχει ήδη αναθεωρηθεί. Το βλέπουμε στο Ιράν, το Αφγανιστάν, την Μέση Ανατολή, το ισραηλινοπαλαιστινιακό πρόβλημα, την κεντρική Ασία κι απέναντι στην Ρωσία και την Κίνα.

Τελικά, αυτού του είδους «επιστροφής στη λογική» από τον Ομπάμα ήταν αναπόφευκτη. Έτσι κι αλλιώς, δεν είναι παρά ένα πλάσμα των συνθηκών. Όπως είπε έξοχα κάποιος άλλος, η προεδρία Ομπάμα είναι σαν να οδηγείς τραίνο παρά αυτοκίνητο: ένα τραίνο δεν μπορεί ν’ αλλάξει κατεύθυνση, ο οδηγός μπορεί στην καλύτερη να αλλάξει την ταχύτητα, αλλά τελικά το τραίνο δεν μπορεί παρά να κινηθεί πάνω στην τροχιά του.

Εξάλλου, στην ιστορία δεν έχει εμφανιστεί περίπτωση παρακμάζουσας πλανητικής δύναμης που να αποδέχτηκε στωικά την μοίρα της και να χάθηκε στο ηλιοβασίλεμα. Οι ΗΠΑ δεν μπορούν να χάσουν την πλανητική ηγεμονία τους χωρίς πρώτα να δώσουν σκληρή μάχη. Και η αλήθεια είναι ότι τέτοιες μάχες δεν μπορείς να τις δώσεις με την μία. Δεν μπορείς να πολεμήσεις την Κίνα χωρίς να καταλάβεις την Υεμένη.