Τις ημέρες που ο κυρ Γιάνης περιέφερε στας ευρώπας την χαριτωμένη αλαζονεία του για το καλό της πατρίδας, τις ημέρες που το πανελλήνιο κρατούσε την ανάσα του βλέποντας την φαιορόζ κυβέρνηση να “σκίζει την γάτα” (του μνημονίου και της γερμανικής κατοχής), το Βερολίνο είχε κάπως σοβαρότερα προβλήματα να λύσει. Στο “μέτωπο” της ανατολικής ουκρανίας, μετά τις καινούργιες νίκες των αντικαθεστωτικών, η κατάσταση φαινόταν να προχωρά προς τον εκτροχιασμό της: η Ουάσιγκτον είχε ήδη ανακοινώσει ότι “σκέφτεται” να δώσει στο ουκρανικό καθεστώς επιθετικά όπλα, ενώ η Μόσχα είχε απαντήσει ότι σε μια τέτοια περίπτωση ο ρωσικός στρατός θα εισβάλει στην ουκρανία! Οι χειρότεροι εφιάλτες του Βερολίνου θα γίνονταν πράξη...
Με ένα καινούργιο και τελικά “μαραθώνιο (16 ώρες συνεχώς) διαπραγματεύσεων”, που έγινε στην πρωτεύουσα της Λευκορωσίας μεταξύ της Μέρκελ, του Ολάντ, του Πούτιν και του Ποροσένκο, αυτοπροσώπως και χωρίς βοηθούς και γραμματείς, στις 12 Φλεβάρη υπογράφτηκε μια καινούργια συμφωνία διακοπής του πολέμου, που για το ουκρανικό καθεστώς ήταν αισθητά χειρότερη απ’ την προηγούμενη, του Σεπτέμβρη του 2014. Λογικό, αφού ο στρατός του και οι φασίστες μισθοφόροι είχαν ηττηθεί ξανά: απ’ τον Σεπτέμβρη και μετά οι αντικαθεστωτικοί είχαν καταφέρει να καταλάβουν ολόκληρο το αεροδρόμιο του Donetsk (εντελώς κατεστραμμένο), ενώ στις 12 Φλεβάρη είχαν σχεδόν κυκλώσει 4 ή 5 χιλιάδες του ουκρανικού στρατού στην στρατηγικής σημασίας πόλη Debaltseve, πάνω στον δρόμο που συνδέει το Luhansk με το Donetsk. Η εκεχειρία δεν τηρήθηκε αμέσως στο Dabaltseve, αλλά απ’ το αποτέλεσμα προκύπτει πως αυτό ήταν “αναμενόμενο” απ’ όλους. Οι αντικαθεστωτικοί ολοκλήρωσαν την περικύκλωση τις επόμενες ημέρες, αναγκάζοντας τον αποκλεισμένο ουκρανικό στρατό σε μια “να μην έχουμε κι άλλους νεκρούς” συμφωνία αποχώρησης.
Η βελτίωση των θέσεων των αντικαθεστωτικών ανάμεσα στις 2 εκεχειρίες. Ο θύλακας του Debaltseve τελικά πέρασε στον έλεγχό τους (λεπτή γραμμή).
Τα στρατιωτικά νέα είναι ως τώρα άσχημα για το καθεστώς του Κιέβου. Μετά από διαδοχικές ήττες το ηθικό των κληρωτών είναι σε άθλια κατάσταση, και το κύμα φυγής απ’ την ουκρανία για να αποφύγουν την επιστράτευση μεγαλώνει διαρκώς μεταξύ των ανδρών σε ηλικία στράτευσης. Τι σημαίνει αυτό; Ότι ο Ποροσένκο θα συμβιβαστεί με την αυτονομία των υπό αντικαθεστωτικό έλεγχο περιοχών της ανατολικής ουκρανίας; Ή ότι έβαλε την υπογραφή του στην συμφωνία που ονομάζεται “Μινσκ 2” μόνο για να κερδίσει χρόνο ως την άνοιξη όταν τουλάχιστον ο καιρός θα βολεύει τα τανκς του;
Ο αποφασιστικός παράγοντας για την συνέχεια δεν είναι Ποροσένκο, ούτε καν το ουκρανικό επιτελείο - αυτό είναι γνωστό. Ο αποφασιστικός παράγοντας είναι απ’ την μια μεριά οι ακροδεξιοί “ολιγάρχες” που έχουν ιδιωτικούς στρατούς, και απ’ την άλλη μεριά η Ουάσιγκτον και οι σχεδιασμοί της. Ο ίδιος ο Ποροσένκο βρίσκεται ήδη στο στόχαστρο των ταγμασφαλιτών (έχουν κάνει βίαιες διαδηλώσεις και στο Κίεβο στη διάρκεια του χειμώνα) που τον κατηγορούν για “προδοσία”. Η Ουάσιγκτον δεν μπορεί να τον ανατρέψει ανοικτά, ούτε θα μπορούσε να υποστηρίξει δημόσια κάποιους ντόπιους να το κάνουν. Μπορεί όμως να κάνει κάτι άλλο: να αδιαφορήσει για την περίπτωσή του, και να κάνει την “δουλειά” της (σε ότι αφορά την στρατιωτική ένταση στην ανατολική ουκρανία και, ίσως, όχι μόνον εκεί) κατευθείαν με τους “πρόθυμους”. Με το έμμισθο ένοπλο φασισταριό του “δεξιού τομέα” και των υπόλοιπων ακροδεξιών οργανώσεων. Ήδη όλοι αυτοί έχουν ανακοινώσει ότι θα συγκροτήσουν “δικό τους πεντάγωνο”, και θα πάψουν να υπακοούουν στις διαταγές του επίσημου ουκρανικού επιτελείου. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα πειθαρχημένοι στις εκεχειρίες, ειδικά εάν είχαν την στρατιωτική κάλυψη του κανονικού στρατού. Η αλήθεια είναι επίσης ότι δεν έχουν βαρύ οπλισμό σε ποσότητα· εκτός εάν τα αφεντικά τους βρουν έναν τρόπο όχι μόνο να τον αγοράσουν απ’ την μαύρη αγορά αλλά και να το μεταφέρουν στο “μέτωπο”. Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι μπορούν να παραβιάζουν κατά βούληση την εκεχειρία (που ισχύει για κάποιες ημέρες την ώρα που κλείνει η ύλη αυτού του τεύχους), αναγκάζοντας τους αντικαθεστωτικούς να απαντούν. Θα βόλευε κάτι τέτοιο την Ουάσιγκτον; Κατά βάθος ναι.
Η κυβέρνηση του Ποροσένκο έχει κι άλλους μπελάδες: το νόμισμα καταρρέει (εν μέρει επιθυμητό, εν μέρει όχι) κι αυτό που ονομάζεται “ουκρανική οικονομία” έχει σχεδόν βουλιάξει. Η κοινωνική κατάσταση, ειδικά για τους πληβείους, είναι ιδανική για να αλωνίζουν οι φασίστες, όχι μόνο για να στρατολογούν κρέας για το “ανατολικό μέτωπο”, αλλά και για διευρύνουν ακόμα περισσότερο και εντονότερα τη συμμορίτικη συσσώρευση, με διαρκή “αστάθεια”. Το ουκρανικό κράτος ήταν μαφιόζικο απ’ την εποχή που δημιουργήθηκε σαν τέτοιο· πόσο μάλλον τώρα.
Αυτή η διευρυμένη σχεδόν σ’ όλη την ουκρανική επικράτεια “τρύπα”, περισσότερο ίσως και απ’ την ένταση των μαχών ανατολικά, βολεύει τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της Ουάσιγκτον, όσο τουλάχιστον έχει το πάνω χέρι στο να στέλνει “συμβούλους”, πράκτορες - και σε επιλεγμένους τομείς να καλύπτει τους “επενδυτές” της. Αυτό σημαίνει ότι ο πραγματικός πόλεμος (σαν τμήμα του παγκόσμιου ενδοκαπιταλισμού ανταγωνισμού) μόνο εν μέρει γίνεται με “κλασσικό” τρόπο, στην ανατολική ουκρανία.
Στον πιο ευρύ ορίζοντα, η συμφωνία “Μινσκ 2”, ακόμα κι αν ισχύσει τους επόμενους μήνες, είναι μια μάλλον περιορισμένη επιτυχία τόσο για το Βερολίνο όσο και για την Μόσχα. Αν υπάρχει, έστω θεωρητικά, στρατηγικός στόχος “λύσης του ουκρανικού προβλήματος” για την Μόσχα, αυτός δεν μπορεί να είναι άλλος απ’ την αποκατάσταση του γενικού ελέγχου (δικού της ή κάποιων ντόπιων συμμάχων της) στο ουκρανικό έδαφος. Η τωρινή εκεχειρία διευκολύνει βέβαια την καθημερινή ζωή των αντικαθεστωτικών στις υπό τον έλεγχό τους περιοχές, αλλά δεν είναι οριστική λύση ούτε γι’ αυτούς.
Το “μνημόνιο” που συνοδεύει την εκεχειρία προβλέπει συνταγματική αναθέωρηση (για να δοθεί αυξημένη αυτονομία στις εξεγερμένες περιοχές), στη συνέχεια εκλογές εκεί, και μετά απ’ αυτές αποκατάσταση του ελέγχου των συνόρων (με την ρωσία) και μόνον αυτών, απ’ την κυβέρνηση του Κιέβου. Όλα αυτά μέχρι το τέλος του 2015. Να πούμε ότι οι μεν (το ουκρανικό καθεστώς) δεν θέλουν το πρώτο και οι δε (οι αντικαθεστωτικοί) δεν θέλουν το τρίτο, αυτό είναι εύκολο. Την πλήρη διάσπαση και ένωση με την ρωσία (α λα Κριμαία) δεν φαίνεται να την θέλει η Μόσχα.
Συνεπώς; Επί της ουσίας ο πόλεμος συνεχίζεται... Και εκεί.
