sarajevo

φτιάχνοντας “ισλαμιστές τρομοκράτες”: η γαλλο-αλγερινή συνταγή

φτιάχνοντας “ισλαμιστές τρομοκράτες”: η γαλλο-αλγερινή συνταγή

Το κείμενο που αναδημοσιεύουμε στη συνέχεια είναι ένα απ’ τα 5 που συναποτελούσαν το αφιέρωμα απ’ το Παρίσι στο Αλγέρι: βρώμικος πόλεμος στην πρώην αποικία, τρομοκρατία στη μητρόπολη του monitor ‘07. Μπορεί κάποιος να πει πως έχει ιστορική μόνο σημασία, αλλά όχι. Κατ’ αρχήν αναφέρεται σε μια περίοδο (πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990) που η “ισλαμική τρομοκρατία” ήταν ένα “αλγερινό φαινόμενο” (με προεκτάσεις στη γαλλία...). Οι περιβόητες “ένοπλες ισλαμικές ομάδες” (G.I.A.) ήταν ιδιαίτερα διάσημες εκείνη την περίοδο. Εμφανίζονταν σαν αντίπαλος του αλγερινού στρατού, σ’ έναν εμφύλιο πόλεμο που είχε αποφασίσει αυτός ακριβώς ο στρατός, αλλά στην πραγματικότητα οι GIA ήταν το μακρύ χέρι των αλγερινών μυστικών υπηρεσιών εναντίον του ισλαμικού κινήματος FIS, που είχε κερδίσει μεν τις εκλογές του 1991, αλλά αμέσως μετά αντιμετωπίστηκε ένοπλα και φονικά απ’ τον στρατό· απ’ το αλγερινό καθεστώς, αλλά και το Παρίσι, που “έβαλε” πλάτη σ’ εκείνη την πολύχρονη φονική εκστρατεία.
Η κατασκευή και η δράση των GIA, που χρονικά έπεται της αμερικανικής και πακιστανικής κατασκευής (μέσω χρηματοδότησης, εκπαίδευσης, επιμελητειακής υποστήριξης) των ανταρτών μουτζαχεντίν στο αφγανιστάν, που στη συνέχεια ονομάστηκαν “τρομοκράτες της αλ Κάιντα”, είναι διδακτική. Δυστυχώς δεν μπορούμε να μεταφέρουμε εδώ όλο το υλικό που είχε συγκεντρωθεί και δημοσιοποιηθεί απ’ τη Λέσχη Κατασκόπων του 21ου αιώνα. Όποιος / όποια ενδιαφέρεται θα πρέπει να αναζητήσει το monitor ‘07.

Στις 4 Νοέμβρη του 2002 προβλήθηκε στο γαλλικό τηλεοπτικό κανάλι Canal Plus ένα ντοκυμαντέρ δύο γάλλων δημοσιογράφων (Jean-Baptiste Rivoire και Romain Icard) με τίτλο “Επιθέσεις στο Παρίσι, έρευνα πάνω στους εντολοδότες”. Το ντοκυμαντέρ αποδείκνυε ότι οι GIA ελέγχονταν απ’ τον αλγερινό στρατό, και πως οι επιθέσεις τους στη γαλλία έγιναν (τουλάχιστον) εν γνώσει των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών. Οι δύο δημοσιογράφοι δεν ενοχοποιούσαν άμεσα το γαλλικό βαθύ κράτος για την δημιουργία και την δράση των GIA, ωστόσο μπορούσε κανείς να υποθέσει βάσιμα διάφορα γι’ αυτήν την σχέση.
Αμέσως μετά την προβολή του ντοκυμαντέρ, δύο γάλλοι διανοούμενοι πρώτης γραμμής, ο Francois Geze [1Ο Francois Geze είναι γενικός διευθυντής των εκδόσεων La Decouverte.] και ο Pierre Vidal - Naquet [2O Pierre Vidal - Naquet ήταν (πέθανε το 2006) γνωστός ιστορικός και διευθυντής σπουδών στην ανώτατη σχολή κοινωνικών επιστημών στο Παρίσι.] δημοσίευσαν στο περιοδικό Les Incorruptibles το πιο κάτω κείμενο, με τίτλο:

Οι ισλαμικές ομάδες του αλγερινού στρατού: το πέπλο σηκώνεται.

Κοντεύουν ήδη πέντε χρόνια απ’ τον Φεβρουάριο του 1998, όταν είχαμε αντιδράσει μ’ ένα άρθρο στην εφημερίδα Le Monde (“Η Αλγερία και οι Γάλλοι διανοούμενοι”) στις ηχηρές δηλώσεις εκείνων που, μετά τις τρομακτικές και ακατανόητες σφαγές του φθινοπώρου του 1991, εξηγούσαν ότι “στην Αλγερία δεν σκοτώνει ο στρατός” αλλά αποκλειστικά και μόνον οι “ισλαμιστές φονταμενταλιστές”.
Εκείνη την εποχή, οι πληροφορίες που είχαμε στη διάθεσή μας, όπως όλοι οι παρατηρητές της σύγχρονης ιστορίας  της Αλγερία και του “βρώμικου πολέμου” που γινόταν εκεί, μας οδήγησαν στο να απορρίψουμε τον απλουστευτικό χαρακτήρα αυτής της ρητορείας:

... “Η εξομοίωση της βάρβαρης παράνοιας των σημερινών σφαγών με το Ισλάμ, ακόμη κι αν το Ισλάμ επικαλούνται οι σφαγείς, είναι απολύτως απαράδεκτη. Πως πραγματικά να αγνοήσει κανείς ότι οι ρίζες της παράνοιας εντοπίζονται επίσης σε μια μακριά ιστορία βίας και εκδίκησης, που η σ τρατιωτική εξουσία χρησιμοποιεί και συντηρεί προς όφελός της;”...

Πράγματι, πέσαμε έξω στους υπολογισμούς μας. Το ντοκυμαντέρ των Jean-Baptiste Rivoire και Romain Icard “Επιθέσεις στο Παρίσι, έρευνα πάνω στους εντολοδότες”... επιβεβαιώνει πέρα από όσο θα μπορούσε να φανταστεί κανείς, αυτό που λέγαμε τότε. Προϊόν μακράς έρευνας, τεκμηριωμένο με μια εικοσάδα συνεντεύξεων με πολύ διαφορετικούς πρωταγωνιστές, τόσο Αλγερίνους όσο και Γάλλους, που δημοσιεύονται για πρώτη φορά, το ρεπορτάζ αυτό μόνο εκρηκτικό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί: οι πρωταγωνιστές βεβαιώνουν ότι οι “Ένοπλες Ισλαμικές Ομάδες” (GIA), τουλάχιστον από το 1994 και μετά, δύο δηλαδή χρόνια μετά την διακοπή της εκλογικής διαδικασίας στην Αλγερία, καθοδηγούνται απευθείας από άνδρες των μυστικών υπηρεσιών και του αλγερινού σγτρατού, την Υπηρεσία Πληροφοριών και Ασφάλειας (την DRS, την πρώην στρατιωτική ασφάλεια). Επίσης βεβαιώνουν ότι αυτές οι υπηρεσίες είναι οι πραγματικοί εντολοδότες, όχι μόνο των χειρότερων σφαγών και βιαιοπραγιών που υποτίθεται ότι διαπράττονται εν ονόματι του Ισλάμ εναντίον πολιτών στην Αλγερία, αλλά και των τρομοκρατικών ενεργειών που έγιναν στη Γαλλία. Εδώ συγκαταλέγονται η δολοφονία πέντε Γάλλων πολιτών στο Αλγέρι στις 3 Αυγούστου του 1994· η αεροπειρατεία στο Αλγέρι ενός αεροσκάφους της Air France στις 24 Δεκέμβρη του ίδιου χρόνου· οι βομβιστικές επιθέσεις στο Παρίσι το 1995 (οκτώ νεκροί και 229 τραυματίες)· και βέβαια η δολοφονία των εφτά μοναχών στην Tibherine, το Μάη του 1996 - για να μνημονεύσουμε τα σημαντικότερα μόνο επεισόδια.

Στην καρδιά αυτού του ρεπορτάζ βρίσκεται μια παράξενη φιγούρα: ο Djamel Zitouni, ο “εμίρης” των GIA, από το 1994 ως το 1996, τον οποίο τόσο ο αλγερινός όσο και ο γαλλικός τύπος παρουσίαζαν εκείνη την εποχή σαν το αρχέτυπο του αιμοχαρούς “φονταμενταλιστή”. Οι διασταυρωμένες πληροφορίες των δημοσιογράφων του Canal Plus τινάζουν στον αέρα αυτή την εκδοχή: οι μάρτυρες που εμφανίζονται, πολλοί απ’ τους οποίους είναι πρώην μέλη ή στελέχη της DRS, εξηγούν με πειστικές λεπτομέρειες το πως ο Zitouni, που ήταν ένας πωλητής πουλερικών, στρατολογήθηκε το 1992 απ’ τις μυστικές υπηρεσίες, και πως χάρη σ’ αυτές παρείσφρυσε στη συνέχεια στις ένοπλες ομάδες της Αλγερίας.
Εξηγούν επίσης το πως οι επικεφαλής της DRS, οι στρατηγοί Mohamed Mediene (ο αποκαλούμενος και “Tewfik”), ο Kamel Abderrahmare και ο Smail Lamari (αποκαλούμενος και “Smain”), προώθησαν τον Οκτώβρη του 1994 τον Zitouni στην κεφαλή των GIA, θέση την οποία αξιοποίησε κατ’ αρχήν φροντίζοντας να εξολοθρεύσει όλους τους επιμέρους επικεφαλής των ένοπλων ομάδων, αντικαθιστώντας τους από δήθεν ισλαμιστές, στην πραγματικότητα μέλη των υπηρεσιών.
Όπως λέει τώρα ένας πρώην αλγερίνος διπλωμάτης στην Τρίπολη της Λιβύης, ο Mixammed Zitout, “πριν απ’ τον Zitouni υπήρχε η διείσδυση· μετά τον Zitouni οι στρατηγοί ελέγχουν ολοκληρωτικά τις GIA”. Και είναι απ’ την χρονική στιγμή και μετά, τα τέλη του 1994, όπως βεβαιώνουν οι μάρτυρες των Rivoire και Icard, που οι στρατηγοί εξαπολύουν τις “ένοπλες ισλαμικές ομάδες” που ελέγχουν πλήρως εναντίον των γνήσιων ισλαμιστών ανταρτών, τους οποίους θα “καθαρίσουν” μέσα σε λίγους μήνες, ενώ εναντίον των πολιτών που υποψιάζονται ότι υποστηρίζουν το FIS (“Ισλαμικό Μέτωπο Σωτηρίας”) εξαπολύουν ανελέητες σφαγές.

Δεν είναι όλες αυτές οι αποκαλύψεις αδημοσίευτες. Ο συνδυασμός τους, όπως, στο συγκεκριμένο ντοκυμαντέρ, που προβάλλεται με εξαιρετική ακρίβεια, είναι τρομακτικός: όπως πολλές ενδείξεις άφηναν να διαφανεί ήδη από το 1997, οι Αλγερίνοι στρατηγοί έφτασαν στο απόγειό τους, με φρικτή αποτελεσματικότητα, τις μεθόδους που εγκαινίασε ο γαλλικός στρατός στη διάρκεια του πρώτου πολέμου της Αλγερίας (χειραγώγηση και δηλητηρίαση του μυαλού, διείσδυση και αντιαντάρτικο...).
Και πήγαν ακόμα πιο μακρυά, προκειμένου να εξασφαλίσουν την ουδετερότητα - ή μήπως την συνενοχή; - των γαλλικών αρχών. Αποφάσισαν να μεταφέρουν τη βία στο έδαφος της πρώην μητρόπολης, με τις επιθέσεις του 1995 κατ’ αρχήν, για τις οποίες οι φερόμενοι σαν υπεύθυνοι δικάστηκαν στο Παρίσι τον περασμένο Οκτώβρη. Πρόκειται, χωρίς αμφιβολία, για την πιο συγκλονιστική επιβεβαιωση αυτού του ντοκυμαντέρ. Μπροστά σε τέτοιες αποκαλύψεις διάφοροι θα έπεφταν σίγουρα στον πειρασμό να θεωρήσουν αξιόπιστες τις κατηγορίες που δεν θα αργήσουν να φυτρώσουν (όπως συνήθως στον “ανεξάρτητο” αλγερινό τύπο): ότι τάχα οι αλγερίνοι μάρτυρες είναι ισλαμιστές ή φιλοϊσλαμιστές (όπως ο τέως συνταγματάρχης Samraoui, γεγονός από μόνο του ιδιαίτερα εντυπωσιακό), ότι παραπλανήθηκαν ή ότι είναι συνένοχοι. Το ότι υπάρχουν στην Αλεγρία ισλαμιστές είναι αλήθεια. Το ζήτημα όμως είναι να μάθουμε ποιος δίνει τις εντολές.

Κι είναι ακριβώς σ’ αυτό το σημείο που η απόδειξη ξεπερνιέται και γίνεται πεποίθηση. Γιατί ακόμα κι αν θέταμε, καλού κακού, υπό αμφισβήτηση αυτές τις μαρτυρίες - κάτι που μπορούμε να το κάνουμε πάντα - απομένει το γεγονός ότι τα λεγόμενα του ντοκυμαντέρ επιβεβαιώνονται στη βάση τους από Γάλλους ιθύνοντες (και μάλιστα όχι ιδιαίτερα χαμηλόβαθμους), τους οποίους κανείς δεν θα κατηγορούσε για συμπάθεια στους ισλαμιστές. Έτσι, βλέπουμε τον πρώην δικαστή Alain Marsaud, πρώην επικεφαλής της κεντρικής υπηρεσίας αντιτρομοκρατικού αγώνα στη Γαλλία την περίοδο 1886 - 1989, που δηλώνει επί λέξη:

... “Όσο περισσότερο εμβαθύνουμε στα δίκτυα του Khelkal [3Ο Khaled Kelkal ήταν ένας 25χρονος “ισλαμιστής τρομοκράτης”, που είχε στρατολογηθεί απ’ τον Ali Touchent, και εκτελέστηκε on camera απ’ την γαλλική αντιτρομοκρατία στις 29 Σεπτέμβρη του 1995. Ο Kelkal ήταν “καθαρός”, αλλά επίσης ήξερε πολλά, και έπρεπε να πεθάνει: τυπικός νεαρός άραβας προλετάριος των γαλλικών προαστίων / γκέτο, μεγαλωμένος στη Lyon, είχε κάνει ήδη δυο χρόνια φυλακή για ποινικά ζητήματα πριν στρατολογηθεί απ’ τις GIA. Ο τρόπος εξόντωσής του προκάλεσε τότε μια “μίνι” εξέγερση στα γαλλικά προάστεια, αφού στο πρόσωπο του Kelkal πολλοί νεαροί αραβικής προέλευσης αναγνώριζαν τον εαυτό τους...], τόσο περισσότερο βρίσκουμε Αλγερίνους των επίσημων υπηρεσιών”...

Ή, ακόμα, τον Jean Lebeschu, πρώην αξιωματούχο της υπηρεσίας πληροφοριών, που λέει για τον Ali Touchent [4O Ali Touchent ήταν πράγματι ο “υπαρχηγός” του Zitouni, μόνο που ήταν πολύ περισσότερο πολύτιμος απ’ τον Zitouni• πιθανότατα να ήταν αξιωματικός της DRS και όχι ένας πληβείος που στρατολογήθηκε από δαύτες. Το γεγονός είναι πως ενώ το όνομά του αναφερόταν τακτικά στη γαλλία (ως οργανωτή διάφορων αιματηρών επιθέσεων) ουδέποτε συνελήφθη. Το 1995 έφυγε σαν κύριος απ’ τη γαλλία για την αλγερία, και δυο χρόνια αργότερα το αλγερινό κράτος τον προστάτεψε με τον καλύτερο τρόπο, δηλώνοντας (ψευδώς) ότι “πέθανε”.], για τον οποίο υπάρχει η φήμη ότι υπήρξε το δεξί χέρι του Djamel Zitouni, καθώς και οργανωτής των επιθέσεων στο Παρίσι το 1995:

... Κατ’ εμέ είναι πράκτορας.

Παγώνει κανείς με το συμπέρασμα του ρεπορτάζ:

... Στα δύο χρόνια ύπαρξής τους, οι GIA του Djamel Zitouni θα έχουν εκτελέσει την αποστολή τους: να αναγκάσουν τη Γαλλία να σωπάσει σχετικά με τα όσα συμβαίνουν στην Αλγερία, να δολοφονήσει ένα μέρος απ’ τους αληθινούς ισλαμιστές και να τρομοκρατήσει τον αλγερινό πληθυσμό. Με τον θάνατο του Zitouni τον Ιούλιο του 1996, οι στρατηγοί είναι πιο δυνατοί από ποτέ. Βρίσκονται ακόμα στην εξουσία μέχρι σήμερα...

Μόνο οι γνήσιοι Αλγερίνοι δημοκράτες είναι σε θέση να βρουν τον κατάλληλο δρόμο, προκειμένου να βάλουν τέλος σ’ αυτή την απόλυτη βαρβαρότητα. Το γεγονός, όμως, ότι η κυβέρνησή μας εξακολουθεί να είναι συνένοχη, [5Η “συνενοχή” του γαλλικού κράτους δεν έχει ερευνηθεί, και όντως θα ήταν μια εξαιρετικά επικίνδυνη δουλειά. Εκείνο το ντοκυμαντέρ άφηνε αόριστες “άκρες” για το θέμα, αλλά ακόμα και χωρίς αποκαλύψεις και κρυμένα στοιχεία θα μπορούσε να καταλάβει κανείς ότι δεν ήταν μόνο το αλγερινό καθεστώς που δεν υπήρχε περίπτωση να παραδώσει ομαλά την εξουσία του το 1992 και προτίμησε ένα πολύχρονο λουτρό αίματος. Ήταν και το γαλλικό. Κι αυτό γιατί το νόμιμο FIS κέρδισε καθαρά τον πρώτο γύρο των εκλογών που έγιναν στα τέλη του 1991, και επειδή θα κέρδιζε και τον δεύτερο, το αλγερινό καθεστώς τον απαγόρευσε... Τον Φεβρουάριο του 1992 το καθεστώς κήρυξε την αλγερία σε “κατάσταση έκτακτης ανάγκης” αρχίζοντας, με την αστυνομία και τον στρατό, το κυνήγι σε βάρος του FIS. Μεσολάβησε, λοιπόν, το λιγότερο ένας μήνας κατά τον οποίο το Παρίσι θα μπορούσε (αν ήθελε) να καταδικάσει την απαγόρευση των εκλογών και να κινηθεί σε βάρος των καραβανάδων του Αλγερίου. Αλλά δεν ήθελε, και αυτή η στάση ήταν διακομματική. Γιατί απ’ την δεκαετία του ‘60 κιόλας το αλγερινό καθεστώς χρηματοδοτούσε σταθερά όλα τα γαλλικά κόμματα, δεξιά κι αριστερά. Πράγμα που σημαίνει πως η κοινότητα των συμφερόντων μεταξύ γαλλικού και αλγερινού κράτους ήταν πολύ βαθιά, και για να υπηρετηθούν σωστά δεν υπήρχε περιθώριο για καμία δημοκρατία στο Αλγέρι.] δεν μπορούμε να το ανεχτούμε. Μακάρι αυτό το ωφέλιμο φιλμ, που δεν είναι παρά ένας απ’ τους σταθμούς στην πορεία αναζήτησης της αλήθειας... να συνδράμει στην αναγκαία συνειδητοποίηση της κοινής γνώμης. Είναι ο μόνος τρόπος για να παροτρυνθεί, επιτέλους, η Γαλλία να κινητοποιήσει τα εργαλεία του διεθνούς δικαίου που θα επιτρέψουν να χυθεί άπλετο φως σε αυτές τις φρικαλεότητες και σ’ αυτή την τρέλα.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Ο Francois Geze είναι γενικός διευθυντής των εκδόσεων La Decouverte.
[ επιστροφή ]

2 - O Pierre Vidal - Naquet ήταν (πέθανε το 2006) γνωστός ιστορικός και διευθυντής σπουδών στην ανώτατη σχολή κοινωνικών επιστημών στο Παρίσι.
[ επιστροφή ]

3 - Ο Khaled Kelkal ήταν ένας 25χρονος “ισλαμιστής τρομοκράτης”, που είχε στρατολογηθεί απ’ τον Ali Touchent, και εκτελέστηκε on camera απ’ την γαλλική αντιτρομοκρατία στις 29 Σεπτέμβρη του 1995. Ο Kelkal ήταν “καθαρός”, αλλά επίσης ήξερε πολλά, και έπρεπε να πεθάνει: τυπικός νεαρός άραβας προλετάριος των γαλλικών προαστίων / γκέτο, μεγαλωμένος στη Lyon, είχε κάνει ήδη δυο χρόνια φυλακή για ποινικά ζητήματα πριν στρατολογηθεί απ’ τις GIA. Ο τρόπος εξόντωσής του προκάλεσε τότε μια “μίνι” εξέγερση στα γαλλικά προάστεια, αφού στο πρόσωπο του Kelkal πολλοί νεαροί αραβικής προέλευσης αναγνώριζαν τον εαυτό τους...
[ επιστροφή ]

4 - O Ali Touchent ήταν πράγματι ο “υπαρχηγός” του Zitouni, μόνο που ήταν πολύ περισσότερο πολύτιμος απ’ τον Zitouni· πιθανότατα να ήταν αξιωματικός της DRS και όχι ένας πληβείος που στρατολογήθηκε από δαύτες. Το γεγονός είναι πως ενώ το όνομά του αναφερόταν τακτικά στη γαλλία (ως οργανωτή διάφορων αιματηρών επιθέσεων) ουδέποτε συνελήφθη. Το 1995 έφυγε σαν κύριος απ’ τη γαλλία για την αλγερία, και δυο χρόνια αργότερα το αλγερινό κράτος τον προστάτεψε με τον καλύτερο τρόπο, δηλώνοντας (ψευδώς) ότι “πέθανε”.
[ επιστροφή ]

5 - Η “συνενοχή” του γαλλικού κράτους δεν έχει ερευνηθεί, και όντως θα ήταν μια εξαιρετικά επικίνδυνη δουλειά. Εκείνο το ντοκυμαντέρ άφηνε αόριστες “άκρες” για το θέμα, αλλά ακόμα και χωρίς αποκαλύψεις και κρυμένα στοιχεία θα μπορούσε να καταλάβει κανείς ότι δεν ήταν μόνο το αλγερινό καθεστώς που δεν υπήρχε περίπτωση να παραδώσει ομαλά την εξουσία του το 1992 και προτίμησε ένα πολύχρονο λουτρό αίματος. Ήταν και το γαλλικό. Κι αυτό γιατί το νόμιμο FIS κέρδισε καθαρά τον πρώτο γύρο των εκλογών που έγιναν στα τέλη του 1991, και επειδή θα κέρδιζε και τον δεύτερο, το αλγερινό καθεστώς τον απαγόρευσε... Τον Φεβρουάριο του 1992 το καθεστώς κήρυξε την αλγερία σε “κατάσταση έκτακτης ανάγκης” αρχίζοντας, με την αστυνομία και τον στρατό, το κυνήγι σε βάρος του FIS. Μεσολάβησε, λοιπόν, το λιγότερο ένας μήνας κατά τον οποίο το Παρίσι θα μπορούσε (αν ήθελε) να καταδικάσει την απαγόρευση των εκλογών και να κινηθεί σε βάρος των καραβανάδων του Αλγερίου. Αλλά δεν ήθελε, και αυτή η στάση ήταν διακομματική. Γιατί απ’ την δεκαετία του ‘60 κιόλας το αλγερινό καθεστώς χρηματοδοτούσε σταθερά όλα τα γαλλικά κόμματα, δεξιά κι αριστερά. Πράγμα που σημαίνει πως η κοινότητα των συμφερόντων μεταξύ γαλλικού και αλγερινού κράτους ήταν πολύ βαθιά, και για να υπηρετηθούν σωστά δεν υπήρχε περιθώριο για καμία δημοκρατία στο Αλγέρι.
[ επιστροφή ]

κορυφή