sarajevo

γκάζι και προδιαγραφές

Sarajevo 87 - 9/2014

Τέσσερεις γάλλοι εθελοντές με τους αντικαθεστωτικούς.

Δεν θα τα έλεγε κανείς “λεπτομέρειες”, ειδικά υπό την οπτική του (ουκρανικού) χάους. Το γεγονός ότι διέφυγαν της προσοχής των διεθνών δημοσιογράφων, στη μεταφορά των δηλώσεων, μετά την πρόσφατη συνάντηση ευρωπαίων, ουκρανών και ρώσων στο Μινσκ της λευκορωσίας, θα πρέπει να αποδοθεί στον πληροφοριακό πόλεμο.
Πρώτο, και πιο επείγον, το ζήτημα του φυσικού αερίου που η gazprom πουλάει σε ένα τμήμα της ευρώπης (αλλά και στην ουκρανία), με αγωγούς που διέρχονται την ουκρανία. Στα μέσα του περασμένου Ιούνη η gazprom διέκοψε την παροχή φυσικού αερίου προς το κίεβο απαιτώντας απ’ την ουκρανική naftogaz να πληρώσει 4,5 δισ. δολάρια που χρωστάει (σύμφωνα με την gazprom). Προσέφυγε δε στο ινστιτούτο διαιτησίας του εμπορικού επιμελητηρίου της Στοκχόλμης. Ο εκβιασμός είναι σαφής, αλλά και το χρέος δεδομένο. Η naftogaz δεν πλήρωσε, κι αντί γι’ αυτό απαίτησε απ’ την gazprom να επιστρέψει 6 δισ. δολ., κατηγορώντας την ότι απ’ το 2010 χρέωνε το αέριο της ουκρανίας ακριβά. Το Κίεβο κατέθεσε μάλιστα προσφυγή εκδίκασης αυτής της απαίτησης στο ίδιο δικαστήριο, στο ινστιτούτο διαιτησίας του εμπ. επιμ. της Στοκχόλμης. Εν τω μεταξύ, ενώ η gazprom πλήρωσε την naftogaz το νοίκι για την χρήση των ουκρανικών αγωγών, η naftogaz δεν δέχτηκε την πληρωμή, προφανώς για να δείξει ότι βρίσκεται σε πόλεμο με την gazprom, μέχρις ότου αποφανθεί το επιμελητήριο της Στοκχόλμης για τις δύο προσφυγές.
Το πρόβλημα είναι ότι αυτό θα γίνει μετά από 1 με 1,5 χρόνο. Και η ευρώπη δεν μπορεί να περιμένει. Ο Gunther Oettinger, γερμανός χριστιανοδημοκράτης και επίτροπος ενέργειας της ε.ε., μετά την συνάντηση με τον ουκρανό choco king Petro Poroshenko, στο Μινσκ, δήλωσε ότι η ε.ε. θα ήθελε να υπάρξει μια ενδιάμεση συμφωνία μεταξύ Μόσχας (gazprom) και Κιέβου (naftogaz), έτσι ώστε να αποκατασταθεί η ροή φυσικού αερίου προς τη νότια και κεντρική ευρώπη, ενόψει του χειμώνα. Αλλά για να υπάρξει μια τέτοια συμφωνία, θα πρέπει ο choco king (και η κυβέρνησή του, που τώρα είναι ανύπαρκτη ενόψει εκλογών στα τέλη Οκτώβρη....) να αποδεχθεί ότι θα πληρώνει, για φέτος, το αέριο στην τιμή που πλήρωνε ως τώρα. Ή....;
Κι εδώ, επίσης, η διεθνής δημοσιογραφία παρέλειψε να μεταφέρει τις σχετικές δηλώσεις του Πούτιν, πάλι απ’ το Μινσκ: Όσο εκκρεμούν οι προσφυγές είναι αδύνατο καν να σκεφτούμε να κάνουμε έκπτωση στο αέριο που δίνουμε στην ουκρανία, γιατί αυτό είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί εναντίον μας, στην κατηγορία περί υπερκοστολόγησης τα προηγούμενα χρόνια. Και να θέλαμε, υπ’ αυτές τις συνθήκες δεν μπορούμε να κατεβάσουμε την τιμή. Αυτό που εννοούσε ο Πούτιν είναι ότι για να γίνει οποιαδήποτε κουβέντα θα πρέπει το Κίεβο να αποσύρει την προσφυγή του στη Στοκχόλμη· να πληρώσει, επίσης, ένα τουλάχιστον μέρος των χρεών του (για να αποσύρει και η Μόσχα την δική της)· και ύστερα να βρουν μια συμφωνία για να γλυτώσουν οι ουκρανοί και διάφοροι ευρωπαίοι το κρύο του χειμώνα. Αυτά δεν απευθύνονται μόνο στο Κίεβο. Απευθύνονται και στο Βερολίνο, παρότι η γερμανία δεν θα έχει πρόβλημα αφού τροφοδοτείται απ’ τον north stream. Αλλά τι σόι αφεντικό της ευρώπης είναι το Βερολίνο εάν δεν λύνει τέτοιου είδους προβλήματα;

Υπάρχει, όμως, και ένα άλλο (μεγάλο) πακέτο θεμάτων, στα οποία η Μόσχα δεν είναι σε θέση ισχύος. Αφορούν την συμφωνία “σύνδεσης” με την ε.ε. που υπέγραψε το ουκρανικό καθεστώς πρόσφατα. Κατά τον Πούτιν, πάντα απ’ το Μινσκ:

Τονίσαμε για άλλη μια φορά στους εταίρους μας, και τους ευρωπαίους και τους ουκρανούς, ότι η εφαρμογή της συμφωνίας σύνδεσης ανάμεσα στην ουκρανία και την ε.ε. ενέχει σημαντικούς κινδύνους για τη ρωσική οικονομία. Τους δείξαμε τα άρθρα και τα σημεία του κειμένου της συμφωνίας που προκαλούν αυτούς τους κινδύνους.
Οι [εμπορικές και βιομηχανικές] προδιαγραφές της ρωσίας και της ευρώπης δεν αντιστοιχούν ως τώρα. Το πιο κλασσικό παράδειγμα είναι η καθιέρωση των τεχνικών προτύπων της ε.ε. στην ουκρανία. Σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα μπορούμε καθόλου να πουλάμε διάφορα αγαθά στην ουκρανία. Γιατί χρησιμοποιούμε διαφορετικά τεχνικά πρότυπα. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τα πρότυπα της ε.ε., δεν θα μπορούμε να εξάγουμε στην ουκρανία μηχανικά προϊόντα, εξαρτήματα, βιομηχανικά αγαθά. Αλλά εάν συμβεί αυτό, τότε εμείς δεν θα εισάγουμε ουκρανικά αγροτικά προϊόντα, γιατί και πάλι έχουμε διαφορετικά φυτουγειονομικά πρότυπα. Θα υπάρξουν λοιπόν πολλά προβλήματα.
Εάν δεν κάνουμε τις απαραίτητες συμφωνίες και δεν ληφθουν υπ’ όψη οι ανησυχίες μας, τότε θα αναγκαστούμε να πάρουμε τα αναγκαία μέτρα για να προστατέψουμε την οικονομία μας. Εξηγήσαμε τι μέτρα θα είναι αυτά. Συνεπώς οι εταίροι μας πρέπει να ζυγίσουν το κάθε τι και να πάρουν τις ανάλογες αποφάσεις.

Είναι εύκολα κατανοητό ότι εάν η “συμφωνία σύνδεσης” πρόκειται να εφαρμοστεί, η ουκρανική κοινωνία και ειδικά τα πληβειακά της τμήματα, θα βρεθούν στην κόλαση, αφού η σκοπούμενη αναδιάρθρωση του ουκρανικού καπιταλισμού είναι πολύ μεγάλης έκτασης και έντασης. Αλλά και ο ρωσικός καπιταλισμός θα έχει συνέπειες, πολύ σοβαρότερες απ’ τις “κυρώσεις” εναντίον του, ειδικά σε ορισμένα τμήματα της βαριάς βιομηχανίας, αφού τα ουκρανικά εργοστάσια (συγκεντρωμένα, κυρίως, στα ανατολικά· εκεί που γίνεται ο πόλεμος...) και τα ορυχεία ήταν υποσύνολα, υποσυστήματα του ρωσικού βιομηχανικού (και στρατοβιομηχανικού) συμπλέγματος. Δεν έχουμε (και δεν θα μπορούσαμε να έχουμε!) γνώσεις επ’ αυτού, αλλά δεν φαίνεται καθόλου εύκολο πρόβλημα.

Η προμήθεια φυσικού αερίου και η αναδιάρθρωση (;) του ουκρανικού καπιταλισμού: δύο σοβαρά θέματα, που βρίσκονται κάτω απ’ την βαριά σκιά του χάους, ενός πολέμου - δι - αντιπροσώπων που δύσκολα θα σταματήσει. Το Βερολίνο λέει (δια στόματος Μέρκελ ή/και Στεϊμέγιερ) ότι η σύγκρουση δεν μπορεί να λυθεί με στρατιωτικά μέσα - αλλά ξέρει... Η Μόσχα λέει (δια στόματος Πούτιν ή/και Λαβρόφ) ότι η σύγκρουση δεν μπορεί να λυθεί με στρατιωτικά μέσα - αλλά ξέρει... Ξέρουν ότι για κάποιους άλλους η σύγκρουση δεν μπορεί να λυθεί με στρατιωτικά μέσα, γι’ αυτό και θα μείνει ανοικτή, με στρατιωτικά μέσα...
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η μόνη λογική δυνατότητα είναι “κάποιος να ηττηθεί στρατιωτικά” - ολοφάνερα. Ποιός όμως;

Υ.Γ. Το πιο πάνω σχόλιο είχε ολοκληρωθεί όταν ο choco king (πιο δυνατά) και οι αμερικανο-νατοϊκοί φίλοι του (; πιο σιγά) ξανάρχισαν τις καταγγελίες περί στρατιωτικής επέμβασης της Μόσχας στην ανατολική ουκρανία.
Πριν απ’ όλα, η γενική μας θέση. Ασφαλώς και η Μόσχα έχει εμπλακεί (και) στρατιωτικά στην ανατολική ουκρανία!!! Με εθελοντές ή μη, με παροχή οπλισμού, με παροχή πολεμοφοδίων (πολύ σημαντικό). Και, ακόμα σημαντικότερο, με “συμβούλους” τόσο στην οργάνωση όσο και στον σχεδιασμό των τακτικών των αντικαθεστωτικών. Όπως, αντίστοιχα, απ’ τη μεριά του στρατού του ουκρανικού καθεστώτος, υπάρχουν πολωνοί και άλλοι εθελοντές ή μη, παροχή όπλων και εφοδίων από διάφορα συμμαχικά κράτη, και φυσικά αμερικάνοι “σύμβουλοι” - ενδεχομένως και αμερικάνοι μισθοφόροι.
Τι έγινε, όμως, την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου και άρχισε το Κίεβο να σκούζει περί “ρωσικής ‘μερικής’ εισβολής”; Να τι έγινε:
Απ’ τις αρχές Αυγούστου οι αντικαθεστωτικοί άρχισαν την αναδιοργάνωσή τους: αντί για μικρές ομάδες σχημάτισαν μια κανονική δομή, τακτικού στρατού. Το μοντέλο των μικρών μονάδων με τις αντάρτικες αντεπιθέσεις είχε εξαντλήσει την χρησιμότητά του, όχι επειδή οι φασίστες και όσοι απ’ τον τακτικό στρατό της ουκρανίας εξακολουθούν να πολεμούν (υπάρχει σταθερά μεγάλη λιποταξία...) ήταν καλύτεροι, αλλά επειδή είναι αισθητά περισσότεροι, έχουν βαρύτερο οπλισμό και περισσότερα πυρομαχικά. Υπήρχε αληθινός κίνδυνος για τους αντάρτες, αφού μόνο βομβαρδίζοντας (και αμάχους) και προχωρώντας αργά αργά, οι καθεστωτικοί βρίσκονταν στα πρόθυρα “μπαγκλαβαδοποίησης” της άμυνας των αντικαθεστωτικών, πράγμα που θα σήμαινε την ήττα τους.
Η δημιουργία κανονικού τακτικού στρατού επέτρεψε στους αντικαθεστωτικούς να κάνουν καλύτερη αξιοποίηση τόσο των ανδρών όσων και των όπλων. Κυρίως όμως τους επέτρεψε να κάνουν ελιγμούς κλίμακας αισθητά μεγαλύτερης απ’ ότι πριν.
Αυτές οι αλλαγές δεν ήταν μυστικές! Το Κίεβο τις ήξερε: τις είχαν ανακοινώσει οι ίδιοι οι αντικαθεστωτικοί, με συνέντευξη τύπου όχι μόνο σε τοπικά αλλά και διεθνή media! Αλλά δεν τις έλαβε υπόψη του, ούτε φαντάστηκε ότι κάτι θα αλλάξει σε βάρος του. Άλλαξε όμως, και μάλιστα θεαματικά. Ενώ οι αντικαθεστωτικοί βρίσκονταν για καιρό σε μια άγονη άμυνα, πέρασαν σε οργανωμένες αντεπιθέσεις, και μέσα σε λίγες ημέρες κατάφεραν να περικυκλώσουν και να αποκλείσουν υπεράριθμες “δυνάμεις” του ουκρανικού καθεστώτος. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το ότι έτσι κι αλλιώς η επιμελητεία (φαγητό, νερό, φάρμακα) του ουκρανικού στρατού και των φασιστών ήταν από πριν χάλια, οδήγησε στο γονάτισμα του ηθικού τους.
Το χειρότερο (για το Κίεβο) ήταν ότι οι αντικαθεστωτικοί επιχείρησαν και πέτυχαν έναν ελιγμό “βάθους”. Είτε περνώντας μέσα από ρωσικό (μεθοριακό) έδαφος είτε όχι, κατέβασαν δυνάμεις νότια, προς την Αζοφική θάλασσα, και με μια γρήγορη προέλαση άρχισαν να καταλαμβάνουν κωμοπόλεις και χωριά φτάνοντας (αυτή τη στιγμή, Σάββατο 30/8) στα περίχωρα της Μαριούπολης. Ο ουκρανικός στρατός και οι φασίστες, που βρίσκονταν ήδη στα όριά τους και κυκλωμένοι σε δύο ή τρία σημεία δυτικά και νότια του Donetsk, βρέθηκαν ξανά αιφνιδιασμένοι και κυκλωμένοι· και, με την προοπτική να πρέπει να παραδοθούν την ώρα που θα χάνουν τη Μαριούπολη. Από στρατιωτική άποψη αυτός ο ελιγμός, που έγινε από διαφορετικές αφετηρίες και με διαφορετικές κατευθύνσεις, θύμιζε πολύ τους ελιγμούς όταν άρχισε την σοβιετική αντεπίθεση στο Στάλινγκραντ, και πέτυχε να αποκόψει τις γερμανικές μεραρχίες απ’ τις γραμμές ανεφοδιασμού τους κυκλώνοντάς τες. Εννοείται ότι ταυτόχρονα οι αντικαθεστωτικοί αύξησαν κατά πολλά χιλιόμετρα τα “σύνορά” τους με τη ρωσία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τροφοδοσία τους. Αύξησαν όμως και το γεωγραφικό βάθος της περικύκλωσης της “εθνικής φρουράς” νότια του Donetsk.
Τότε ήταν που ο choco king άρχισε να ορύεται για “ρωσική εν μέρει επέμβαση” με “χιλιάδες στρατιώτες” και “εκατοντάδες τανκς”. Δεν τον ρώτησε κανείς “και αφού πέρασαν τα σύνορά σας τόσοι πολλοί ξένοι εισβολείς γιατί δεν τους βομβαρδίσατε με την αεροπορία σας;” Προφανώς ούτε αυτός, ούτε πολύ περισσότερο οι όποιοι επιτελείς του κατάλαβαν τι έγινε. Ξέρουν όμως ότι η “αντιτρομοκρατική εκστρατεία” έχει γυρίσει ανάποδα: τρεχάτε ποδαράκια μου...
Μιας κι έτσι έχουν τα πράγματα φαίνεται ότι η Ουάσιγκτον και οι σύμμαχοί της στην ευρώπη, όσο κι αν θέλουν (και θέλουν πολύ...) δεν μπορούν να αγοράσουν αυτό το παραμύθι περί “ρωσικής εισβολής”.  Τα πλαστά δήθεν στοιχεία δεν μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα στο πεδίο της μάχης. Ή οι αμερικάνοι σύμβουλοι θα βρουν άμεσα τρόπο να σταματήσουν τους αντικαθεστωτικούς, ή...
Προς το παρόν η ε.ε. αναβάλει τις όποιες “νέες κυρώσεις” θα επέβαλε αν... Και ο choco king πάει ξανά στο Μίνσκ, στις αρχές Σεπτέμβρη, για να διαπραγματευτεί· με τα φτερά τσακισμένα.
Θα μάθουμε...

κορυφή