Sarajevo
 

   

η πατρίς (ξανα)κινδυνεύει!!!

Δεξιοί και αριστεροί φασιστοπατριώτες ετοιμάζονται να τραβήξουν τα όπλα τους. Όπως συμβαίνει πάντα με τα “εθνικά θέματα”, και όπως συμβαίνει πάντα με το “εθνικό θέμα κύπρος”: ο εχθρός βυσσοδομεί!!! Μετά την ανακοίνωση μιας αρχικής γενικόλογης συμφωνίας (“κοινό ανακοινωθέν” ονομάστηκε) μεταξύ του νότιου προέδρου Αναστασιάδη και του βόρειου προέδρου Έρογλου, τα φαντάσματα βρήκαν παγανιά. Το (καταραμένο...) σχέδιο Ανάν... Ο (ήρωας...) Τάσος Παπαδόπουλος... Και μαζί η κλάψα: ο λαός (ο ελληνικός, ο ελληνοκυπριακός) υποφέρει απ’ την “κρίση” και δεν δίνει σημασία στα “εθνικά θέματα”... Άρα οι επαγρυπνούντες πρέπει να επαγρυπνούν ακόμα περισσότερο, ακόμα πιο δυνατά, ακόμα πιο φωναχτά... Επίσης (οι πατριώτες επαγρυπνούντες, δεξιοί και αριστεροί) πρέπει να “κάνουν τουμπεκί” για διάφορα που έχουν μεν σχέση με την τωρινή φάση “επίλυσης του κυπριακού” (πόσες είναι συνολικά ως τώρα;) αλλά δεν είναι σωστό να αναφέρονται, επειδή έτσι θα φανεί περί τίνος πρόκειται.

Δεν θα επαναλάβουμε την ιστορία του θέματος. Μια ορισμένη (και περιληπτική) άποψη μπορείτε να βρείτε στην βιβλιοθήκη του Sarajevo. [1] Πρέπει ωστόσο ο αναγνώστης / η αναγνώστρια να έχει υπ’ όψη μια βασική θέση μας: το “κυπριακό” λύθηκε επί της ουσίας το 1974, όταν Αθήνα και Άγκυρα ανέλαβαν από κοινού την “μοιρασιά” του νησιού. Η Αθήνα κάνοντας το στρατριωτικό πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Μακάριο, και στη συνέχεια η Άγκυρα καταλαμβάνοντας το βόρειο μέρος.
Υπάρχουν, ωστόσο, διάφορες εκκρεμότητες απ’ αυτή τη λύση, εκκρεμότητες που κυρίως οφείλονται στο ότι ο ελληνικός ιμπεριαλισμός (και οι αρκετοί ελληνοκύπριοι σύμμαχοί του) δεν έχουν παραιτηθεί απ’ το ενδεχόμενο να επανακατακτηθεί το βόρειο τμήμα της κύπρου. Όχι στρατιωτικά, αλλά με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Μια τέτοια εκκρεμότητα είναι το λεγόμενο “εδαφικό”: τα ακριβή όρια των δύο “οντοτήτων” [2]. Μια άλλη είναι η επίσημη πολιτική αναγνώριση των δύο πλευρών, και τα χαρακτηριστικά της. Εν τω μεταξύ, μέχρι να λυθούν (και αν ποτέ λυθούν) αυτές οι εκκρεμότητες, το βόρειο τμήμα ανακηρύχθηκε σε κράτος. Και λειτουργεί σαν τέτοιο, αρθρωμένο μεν σε μεγάλο βαθμό με το τουρκικό, αλλά και με συχνά προβλήματα και εντάσεις εξαιτίας αυτής της άρθρωσης. Το “τουρκοκυπριακό κράτος της βόρειας κύπρου” εκτός απ’ την Άγκυρα έχει αναγνωριστεί από μια σειρά κρατών ισλαμικού θρησκεύματος, και συμμετέχει σε διεθνείς θεσμούς του ισλαμικού κόσμου.

 

μυστικά του πρόσφατου παρελθόντος

Η πιο πρόσφατη και παταγωδώς αποτυχημένη “προσπάθεια επίλυσης του κυπριακού” ήταν το περιβόητο “σχέδιο Ανάν”. Ο Ανάν ήταν ο γ.γ. του οηε, κι όπως συνέβη και μ’ άλλους πριν απ’ αυτόν, θέλησε να συνδέσει το όνομά του με το αβύθιστο αεροπλανοφόρο της ανατολικής Μεσογείου.
Το περιεχόμενο εκείνου του σχεδίου διαμορφώθηκε από “εντατικές διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών” επί περίπου 1,5 χρόνο· με διάφορες μεσολαβήσεις, τεχνικές διαιτησίες, κλπ. Όποιος το διάβασε τότε προσεκτικά (κι εμείς το κάναμε) θα έβλεπε ένα μοντέλο κρατικής λειτουργίας τερατώδες - από λειτουργική άποψη. [3] Αλλά ήταν τέτοιο επειδή υποχρεωτικά ενσωμάτωνε την παρελκυστική τακτική και τις ουσιαστικές αρνήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς, μαζί φυσικά με τα πραγματικά αλλά και φανταστικά συμφέροντα και τις διαβεβαιώσεις προς την τουρκοκυπριακή πλευρά. Όποιος προσπαθήσει να “παντρέψει” δύο τύπους απ’ τους οποίους ο ένας δεν θέλει με τίποτα και ο άλλος φοβάται, μόνο σ’ ένα τερατώδες συμβόλαιο μπορεί να καταλήξει.
Γιατί όμως ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι μπήκαν το 2002 και το 2003 στον κόπο να “λύσουν ξανά” το πρόβλημα; Το βραβείο ήταν η σχεδιαζόμενη ένταξη της κύπρου στην ε.ε.· κάτι που και οι δύο πλευρές ήθελαν οπωσδήποτε. Μόνο που η ε.ε. έχει κάποιους κανόνες. Δεδομένου ότι δεν αναγνωρίζει παρά ένα μόνο κράτος στην κύπρο, και μία μόνο διοίκηση (την ελληνοκυπριακή) το να αποκτήσει έναν ενιαίο, σταθερό και πολιτισμένο χαρακτήρα το κατάστρωμα του αεροπλανοφόρου φαινόταν εξαιρετικά απαραίτητος όρος...
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το “σχέδιο Ανάν” θα έπρεπε να διαμορφωθεί οριστικά, να τεθεί υπό την κρίση των δύο πληθυσμών, και να εγκριθεί πριν την επίσημη ένταξη στην ε.ε. Και έτσι έγινε. Τον Απρίλιο του 2004 αυτό το θεσμικό τέρας υποβλήθηκε σε δύο χωριστά δημοψηφίσματα. Ο “ήρωας” Τάσος Παπαδόπουλος, πρόεδρος της κύπρου, που ως τότε συμμετείχε στην διαμόρφωση του σχεδίου και, φυσιολογικά, θα έπρεπε να υποστηρίξει την έγκρισή του, έκανε μια θεαματική και δακρύβρεχτη στροφή, και κάλεσε τους νοτιοκυπρίους να το απορρίψουν. Όπως και έγινε. Αντίθετα οι τουρκοκύπριοι το ενέκριναν...
Πως έκανε αυτήν την κωλοτούμπα ο Παπαδόπουλος; Δεν ρίσκαρε να αναβληθεί η ένταξη της κύπρου στην ε.ε. αφού το “κυπριακό” παρέμενε “άλυτο” μετά το “περήφανο όχι”; Εκ των πραγμάτων αποδείχθηκε ότι ο εν λόγω “ήρωας” ήξερε ότι την άνοιξη του 2004 οι “μεγάλες δυνάμεις” της ε.ε. θα κατάπιναν τον θεατρινισμό του, για τους δικούς τους λόγους. Οπότε την 1η Μάη του 2004 μια κάποια “κύπρος” έγινε μέλος της ε.ε.

Ποιά “κύπρος” όμως; Ο λαός, πατριώτης περισσότερο ή λιγότερο, δεν ασχολείται με τέτοιες λεπτομέρειες. Είναι σχεδόν σίγουρο πως αν ρωτήσει κανείς 100 άτομα στον δρόμο για το ποια “κύπρος” είναι μέλος στην ε.ε. οι 101 θα απαντήσουν ότι είναι η νότια, η ελληνοκυπριακή... Αμ δε!!! Κι απ’ αυτό το “αμ δε” που επί κάμποσα χρόνια πέρασε απαρατήρητο αφού δεν ενοχλούσε τα ελληνικά και τα ελληνοκυπριακά αφεντικά είναι που ξεκινάει η όποια “αναγκαιότητα” σήμερα να ξαναλυθεί - το - κυπριακό...
Κατ’ αρχήν στην ε.ε. εντάχθηκε το σύνολο του νησιού, νότος και βορράς together. Τυπικά δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, εφόσον κάμποσα ψηφίσματα του οηε μιλούν για “κατοχή του βορρά”. Φυσικά η ε.ε. θα ήταν εντελώς ανόητη να δεχθεί πρακτικά ότι τμήμα του εδάφους ενός (και μάλιστα καινούργιου) κράτους - μέλους κατέχεται στρατιωτικά από άλλο κράτος! Και δεν δέχτηκε τέτοιο πράγμα. Επιπλέον, το τουρκοκυπριακό “ναι” στο “σχέδιο Ανάν” αποδείκνυε - τουλάχιστον τυπικά - ότι η ευθύνη για το “πρόβλημα” που εντασσόταν στους κόλπους της ήταν των ελληνοκυπρίων.
Συνεπώς η ε.ε. δέχτηκε το σύνολο του νησιού αναγνωρίζοντας μόνο ότι η “νόμιμη διοίκηση” (αυτή που αναγνωρίζεται επίσημα, δηλαδή η όποια ελληνοκυπριακή κυβέρνηση) δεν ασκεί προσωρινά έλεγχο επί του βόρειου τμήματος της επικράτειας. Πρακτικά αυτό σήμαινε ότι σ’ αυτό το τμήμα δεν θα μπορούσε να εφαρμοστεί το “κοινοτικό κεκτημένο”, δηλαδή η νομοθεσία και οι νομολογίες της ε.ε. Απ’ την άλλη μεριά, κι αφού οι τουρκοκύπριοι είχαν επιδείξει συναινετική διάθεση ψηφίζοντας “ναι”, η ε.ε., χωρίς να αναγνωρίσει πολιτικά την ύπαρξη δεύτερου κυπριακού κράτους, προώθησε μια σειρά οικονομικών μέτρων για το τουρκοκυπριακό τμήμα, συμπεριλαμβανόμενου του ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ε.ε. και τουρκοκυπρίων.

Μπορεί να θαυμάσει κανείς τους βυζαντινισμούς της ε.ε. Υπάρχει όμως κάτι που αξίζει να προκαλέσει τον ακόμα μεγαλύτερο θαυμασμό μας για τα κατορθώματα του ελληνικού ιμπεριαλισμού και των ελληνοκύπριων συμμάχων του: το γεγονός πως έκρυψαν καλά ότι μια (τουλάχιστον) “μεγάλη ευρωπαϊκή δύναμη” δεν ήθελε την έγκριση του “σχεδίου Ανάν”, και η βάσιμη ελπίδα της για απόρριψή του ήταν οι ελληνοκύπριοι! Πρόκειται για την αγγλία.
Πρέπει να θυμηθούμε, έστω βιαστικά, το γενικό διεθνές γεωπολιτικό “περιβάλλον” το 2003 και το 2004, ειδικά σ’ ότι αφορά την ανατολική Μεσόγειο. Η αμερικανική εκστρατεία κατά της τρομοκρατίας βρισκόταν σε πλήρη εξέλιξη, ο αμερικανικός (και ο αγγλικός...) στρατός είχαν εισβάλει στο ιράκ ήδη απ’ τον Μάρτη του 2003, και η συρία είχε ανακοινωθεί σαν ο επόμενος στόχος... Για την άλλοτε “κυβέρνα βρετανία” οι στρατιωτικές βάσεις στην κύπρο ήταν (και είναι ακόμα) το μόνο αμιγώς αγγλικό στρατιωτικό έδαφος σ’ όλη την ανατολική μεσόγειο, ένα πολύτιμο υπόλοιπο της άλλοτε αυτοκρατορίας. Αυτό το στρατιωτικό μονοπώλιο στην κύπρο το Λονδίνο δεν θα ήθελε να το χάσει με τίποτα· όμως ακριβώς αυτό θα συνέβαινε εάν εγκρινόταν και εφαρμοζόταν το “σχέδιο Ανάν”. Για δύο πολύ σημαντικούς λόγους.
Πρώτον, η ύπαρξη των αγγλικών βάσεων συνδέεται άμεσα με τις συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου, του 1959, μέσω των οποίων δημιουργήθηκε για πρώτη φορά “ανεξάρτητο κυπριακό κράτος”. Όμως η βασική φιλοσοφία του “σχεδίου Ανάν” ήταν η εκ νέου δημιουργία “κυπριακού κράτους” χωρίς τις προβλέψεις των συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου (π.χ. Αθήνα και Άγκυρα θα έπαυαν να είναι “εγγυήτριες δυνάμεις”...). Συνεπώς οι αγγλικές βάσεις θα έπεφταν σε κενό, και η ύπαρξή τους (ή όχι) θα έπρεπε να ξανακουβεντιαστεί απ’ την αρχή. Όμως εάν άνοιγε τέτοιο ζήτημα είναι αμφίβολο το κατά πόσον ελληνοκύπριοι και τουρκοκύπριοι υπήκοοι θα δέχονταν αυτές τις βάσεις: όλο και κάποιοι θα θυμούνταν το αποικιοκρατικό παρελθόν της κύπρου και τον ρόλο των άγγλων...
Δεύτερον, το “σχέδιο Ανάν” προέβλεπε ρητά την απόσυρση των (σχετικά μικρών) “δυνάμεων του οηε” που, υποτίθεται, επιτηρούν την εκεχειρία στην “πράσινη γραμμή” (τα σύνορα των δύο τωρινών δύο κρατών) και την αντικατάστασή τους από αμερικανικό στρατό! Αμερικανικός στρατός στην κύπρο; Το μόνο που θα μπορούσε να σημαίνει κάτι τέτοιο για το Λονδίνο θα ήταν “κατάληψη” των βάσεών του· και ότι οι επόμενες, εάν δημιουργούνταν τέτοιες, θα ήταν αμερικανικές...
Ο αγγλικός ιμπεριαλισμός, λοιπόν, καθαρά (και πιθανόν άλλοι, ευρωπαϊκοί πιο υπόγεια) ήταν εναντίον αυτών των παρενεργειών του “σχεδίου Ανάν” - χωρίς, φυσικά, να το φωνάζουν. Αυτό μπορεί να εξηγήσει το γιατί η κωλοτούμπα του Τ. Παπαδόπουλου (ανθρώπου των άγγλων επί δεκαετίες...) [4] δεν εμπόδισε την ένταξη της κύπρου και των “προβλημάτων” της στην ε.ε.

Sarajevo 82 - 3/2014
Η ακατοίκητη Αμμόχωστος

Η μονόπαντη ένταξη θα μπορούσε να μείνει αιώνια μονόπαντη. Αλλά ήρθε κάτι να ταράξει το βαθύ θάψιμό της: ο προσδιορισμός των εκτάσεων της θαλάσσιας αποκλειστικής οικονομικής εκμετάλλευσης (αοζ) και η ανακάλυψη ορισμένων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Οι εκατοντάδες χιλιάδες ανόητοι του ελληνικού εθνικισμού πανηγύρισαν και τα έμμισθα ή μη πληκτρολόγια άρχισαν να γράφουν διάφορα πατριωτικά επικο-λυρικά για το κυπριακό “εμιράτο”. Αμ δε!!! Ποιό είναι το κράτος που θα προσδιορίσει (και θα διαπραγματευτεί με τα γειτονικά του) τα όρια της αοζ; Το ένα και μοναδικό κυπριακό βέβαια· αυτό που καταλαμβάνει όλη την επικράτεια, αλλά που εξαιτίας των συμπλεγμάτων ανωτερότητας της μίας κοινότητάς του δεν ασκεί διοίκηση σε ένα 40% αυτής της επικράτειας, συμπεριλαμβανομένων και των βόρειων ακτογραμμών... Και ποιός πληθυσμός θα επωφεληθεί απ’ τα όποια “κέρδη” της εκμετάλλευσης αυτού του “πλούτου”; Μα φυσικά ο ένας και μοναδικός, σ’ όλη την επικράτεια, που εξαιτίας των συμπλεγμάτων ανωτερότητας του ενός μέρους του είναι χωρισμένος σε πατρίκιους και πληβείους...
Εάν οι ελληνοκύπριοι είχαν αναγνωρίσει την ύπαρξη δύο (2) κυπριακών κρατών, δεν θα υπήρχε τέτοιο πρόβλημα! Το κάθε ένα χωριστά θα έκανε τα κουμάντα του, και θα έπρεπε μόνο να λύσουν τις όποιες συνοριακές “τριβές” των αοζ τους. Αλλά όχι. Το νοτιοκυπριακό δεν αναγνωρίζει το βορειοκυπριακό, και σε απάντηση η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει το νοτιοκυπριακό. Απ’ την άλλη ο οηε (και η ε.ε., και η ουάσιγκτον, και η μόσχα) αναγνωρίζουν μεν ένα μόνο κράτος, αλλά σε μια “μη ομαλή” κατάσταση. Και ναι μεν η ε.ε. δέχτηκε να ωφελούνται απ’ την ένταξη σχεδόν μόνο οι νότιοι, αλλά αυτό ήταν το 2004. Ακόμα και τα γεωπολιτικά δεδομένα έχουν αλλάξει από τότε στην περιοχή. Ποιός και γιατί θα έκανε ξανά τα “στραβά μάτια” στους πανέμορφους και πανέξυπνους νοτιοκύπριους, αγνοώντας μάλιστα ένα τουρκικό κράτος που βρίσκεται σε εντελώς διαφορετική (και σίγουρα καλύτερη) κατάσταση σε σχέση με το 2004;

Θέλοντας και μη (δηλαδή “μη...”) ελληνοκύπριοι και έλληνες βρέθηκαν ξανά μπροστά σ’ εκείνο που νόμιζαν ότι είχαν θάψει βαθιά μέσα στην ευρωζώνη: μια απ’ τις “εκκρεμότητες” του ελληνικού ιμπεριαλισμού... Εντάξει - θα πει κάποιος. Αλλά δεν ξανακινδυνεύει η αυτού μεγαλειότης η βασίλισσα της αγγλίας να χάσει το στρατιωτικό κάτι τις στην κύπρο; Αμ δε!!! (Τρίτο στη σειρά!) Αυτή τη φορά η κυβέρνηση της αυτού μεγαλειότητας φρόντισε έγκαιρα· και οι άνθρωποί της στην κύπρο συμφώνησαν, άγνωστο ακόμα με τι γεωπολιτικά ανταλλάγματα.
Φυσικά τα πατριωτικά μεγάφωνα / φερέφωνα του ελληνικού ιμπεριαλισμού δεν είπαν κουβέντα επ’ αυτού. Αλλοίμονο: τα όπλα τους δεν τα έχουν για να πυροβολούν τα πόδια τους! Ελάχιστα παρουσιάστηκαν απ’ τα ντόπια μήντια, καθεστωτικά ή “ανατρεπτικά”· ξερά και δημοσιογραφικά. Το γεγονός είναι, λοιπόν, ότι στα μέσα του περασμένου Γενάρη ο ελληνοκύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης πετάχτηκε μέχρι το Λονδίνο για να υπογράψει μια σύμφωνία για τις αγγλικές βάσεις στην κύπρο! Ναι σωστά διαβάσατε: 54 ολόκληρα χρόνια μετά τις συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου κρίθηκε απαραίτητο (και απ’ τις δύο πλευρές) “να διορθωθούν οι αδικίες που είχαν επιβληθεί, ιδιαίτερα στους κατοίκους των περιοχών εντός των Βρετανικών Βάσεων με τις συμφωνίες του 1960”... όπως γράφτηκε εκ των υστέρων, όλο χαρά...
Τι σκατά συμφωνία είναι αυτή; Άγνωστο - δεν συνηθίζεται να δημοσιοποιούνται στο σύνολό τους συμφωνίες για στρατιωτικές βάσεις, έτσι δεν είναι; Ο Αναστασιάδης και οι λακέδες του πέταξαν στη δημόσια σφαίρα ορισμένες ρυθμίσεις που αφορούν την δυνατότητα χρήσης εδαφών που ανήκουν στις βάσεις αλλά δεν χρησιμοποιούνται απ’ τους άγγλους καραβανάδες για στρατιωτικούς λόγους· και την συμφωνία ότι η κυπριακή δημοκρατία θα έχει πολεοδομικές, διοικητικές και νομικές αρμοδιότητες “εντός των βάσεων” (για όσους μένουν εκεί φυσικά, όχι για τους άγγλους καραβανάδες!)
Όμως υπάρχει μια υποψία (για εμάς βεβαιότητα) πως ο Αναστασιάδης υπέγραψε μια “αναθεώρηση”, “τροποποίηση” ή όπως αλλιώς θέλει να το πει κάποιος ενός “παραρτήματος” της Συνθήκης του Λονδίνου (αυτό που αφορά τις στρατιωτικές βάσεις των άγγλων) κάνοντάς το από νομική άποψη αυτοτελή και καινούργια συμφωνία μεταξύ Λευκωσίας και Λονδίνου. [5] Συνεπώς οι αγγλικές βάσεις αποσυνδέθηκαν οριστικά από εκείνην την παλιά, του 1960, “ιδρυτική πράξη” του τότε κυπριακού κράτους, άρα δεν κινδυνεύουν να παρασυρθούν από οποιαδήποτε καινούργια συμφωνία / “λύση του προβλήματος”! Σε απλά ελληνικά: η αυτού μεγαλειότης εξασφάλισε το κυπριακό κάτι τις, για καλό και για κακό... [6]

Αφού, λοιπόν, η αγγλία δεν ανησυχεί πλέον ούτε για τις βάσεις της ούτε (;) για την άφιξη αμερικάνων πεζοναυτών στη μεγαλόνησο, είναι άραγε πιο πιθανό τώρα (απ’ ότι το 2004) να βρεθεί μια “λύση του κυπριακού”; Μια κουβέντα λέει ότι όποιος βαριέται να ζυμώσει δέκα μέρες κοσκινίζει. Αν οι ελληνοκύπριοι (κυρίως) ήθελαν κάτι άλλο απ’ αυτό που συμβαίνει ήδη (αλλά χωρίς τα αρνητικά του) θα είχαν φροντίσει ήδη. Χωρίς μεσολαβητές, ενδιάμεσους, οηε, κλπ.
Υποτίθεται ότι οι τωρινές διακρπαγαμτεύσεις είναι σβέλτες. Υπάρχει ένα χρονοδιάγραμμα να έχουν ολοκληρωθεί (και άρα να υπάρχει έτοιμο το deal) ως τα μέσα του ερχόμενου Μάη, ώστε να γίνουν ξανά δύο δημοψηφίσματα την ημέρα των ευρωεκλογών. Πολύ φιλόδοξο ακούγεται, σκέτος “κατακλυσμός”. Δεν θα θεωρήσουμε όμως καθόλου απίθανο αν απ’ την ελληνοκυπριακή (και την ελληνική) μεριά ακολουθηθεί η γνωστή παρελκυστική τακτική, προσαρμοσμένη στα δεδομένα των καιρών. 
Εν τω μεταξύ τα δεξιοαριστερά κοκόρια των “εθνικών θεμάτων” θα ξελαρυγκιάζονται. Όσο μπορούν και όσο προλάβουν.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Sarajevo 8, “κύπρος, ένα αβύθιστο αεροπλανοφόρο”.
[ επιστροφή ]

2 - Το 1974, έχοντας κατά νου αυτή την προοπτική μιας μελλοντικής “τελικής ρύθμισης” και των σχετικών διαπραγματεύσεων / νταραβεριών, η Άγκυρα κατέλαβε περισσότερα εδάφη (“αττίλας 2”) απ’ αυτά που αναλογούσαν στους τουρκοκύπριους. Καταλήφθηκε και η Αμμόχωστος, η οποία είναι (ακόμα...) ένα διαπραγματευτικό χαρτί. Απ’ το 1974 ως σήμερα (40 χρόνια) η Αμμόχωστος είναι μια περιφραγμένη ακατοίκητη πόλη: ξέροντας ότι κάποτε θα επιστραφεί στους ελληνοκύπριους οι τουρκοκύπριοι την άφησαν στην άκρη.
[ επιστροφή ]

3 - Το τερατώδες, μεταξύ άλλων, βρισκόταν στη στελέχωση και τη λειτουργία των θεσμών. Προκειμένου να υπάρχει μια θεσμική “ισορροπία” μεταξύ των δύο κοινοτήτων (μια ισορροπία που οι ελληνοκύπριοι καθόλου δεν ήθελαν και δεν θέλουν, μιας και μόνο υπό την δική τους κατοχή μπορεί να γίνει “επανένωση”...), είχαν κατασκευαστεί οι πιο πολύπλοκοι κρατικοί θεσμοί του κόσμου.
[ επιστροφή ]

4 - Και όχι μόνο των άγγλων. Αλλά και του Μιλόσεβιτς και όλων των μαφιόζων και λαθρεμπόρων σερβοφασιστών σ’ ολόκληρη σχεδόν τη δεκαετία του ‘90. Σαν δικηγόρος ο Τάσος Παπαδόπουλος (τότε δεν ήταν ακόμα ούτε “πρόεδρος” ούτε “ήρωας του πατριωτισμού”) ήταν υπεύθυνος όλων των offshore μέσω των οποίων το καθεστώς Μιλόσεβιτς φυγάδευε και ξέπλενε τα τεράστια ποσά που έκλεβε απ’ τα δημόσια ταμεία ή κέρδισε απ’ τα διάφορα λαθρεμπόρια.
Κανονικά ο Τ. Παπαδόπουλος θα έπρεπε να ήταν από τότε σε κάποιο βαθύ μπουντρούμι· το “διεθνές δικαστήριο της Χάγης” τον έψαξε. Αλλά τόσο το ελληνικό (κρατικό) φασισταριό όσο και το ελληνοκυπριακό τον προστάτεψαν. Και επειδή τέτοια ταλέντα δεν πρέπει να πηγαίνουν χαμένα, τον έκαναν και “πρόεδρο”...
[ επιστροφή ]

5 - Η ιδρυτική πράξη του κυπριακού κράτους, που τυπικά βρίσκεται ακόμα σε ισχύ, είναι η Συνθήκη Ζυρίχης - Λονδίνου. Η Συνθήκη υπογράφτηκε πρώτα στη Ζυρίχη (11/2/1959) απ’ τον έλληνα και τον τούρκο πρωθυπουργό (Καραμανλής ο Α και Μεντέρες) και μια βδομάδα μετά (19/2/1959), στο Λονδίνο, απ’ τους πρωθ. και υπ.εξ. ελλάδας, τουρκίας, αγγλίας, και τους εκπροσώπους των ελληνοκύπριων (Μακάριος) και των τουρκοπυπρίων (Κιουτσούκ). Τα των αγγλικών βάσεων καθορίζονται με το “παράρτημα 0” αυτής της συμφωνίας, και υπογράφονται απ’ το αγγλικό, το ελληνικό και το τουρκικό κράτος, καθώς και τους δύο “εκπροσώπους”, ε/κ και τ/κ. Είναι εύκολο να καταλάβει κανείς ότι εκείνο το deal για τις αγγλικές βάσεις είναι πια ένα αδύναμο νομικά κείμενο, με όλα τα σημάδια της συγκυρίας που υπογράφτηκε, ξεπερασμένο προ πολλού.
[ επιστροφή ]

6 - Μια υμνητική και “μην ανησυχείτε, όλα πάνε κατ’ ευχήν” παρουσίαση των καλών αυτής της συμφωνίας, αναφέρει:

...Ιδιαίτερα σημαντικό, εξάλλου, θεωρείται το γεγονός ότι η συμφωνία αναδεικνύει ακόμα περισσότερο τον στρατιωτικό χαρακτήρα των Βάσεων στην Κύπρο, ισχυροποιώντας τη διαχρονική θέση της πλευράς μας ότι οι Βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τους στρατιωτικούς σκοπούς του Ηνωμένου Βασιλείου και για τίποτε άλλο...

Δηλαδή σαν τί “άλλο” θα έκαναν οι άγγλοι στις στρατιωτικές βάσεις τους; Θα έφτιαχναν κοτέτσια; Ή γήπεδα γκολφ;
Στο τέλος της ίδιας παρουσίασης υπάρχει και το εξής κρυπτογραφημένο (ο τονισμός δικός μας):

...
Όπως αναφέρεται, από τις 2 Οκτωβρίου 2013 που άρχισαν οι διαπραγματεύσεις μέχρι την υπογραφή της συμφωνίας στο Λονδίνο, πραγματοποιήθηκαν δέκα συναντήσεις των διαπραγματευτικών ομάδων.
Στο έγγραφο επισημαίνεται παράλληλα ότι όσον αφορά στο καθεστώς του κειμένου, το οποίο αποτέλεσε από την αρχή των διαπραγματεύσεων ένα επίμαχο θέμα συζήτησης, καθώς το κείμενο αυτό θα τροποποιούσε κατ’ ουσία το Παράρτημα Ο, για το στάτους του οποίου οι δύο χώρες διαφωνούν, οι δύο πλευρές συμφώνησαν όπως το κείμενο έχει το ίδιο ακριβώς καθεστώς με το Παράρτημα Ο.
“Με τον τρόπο αυτό”, σημειώνεται, “η κάθε πλευρά μπορεί να αποδίδει στο κείμενο το καθεστώς που η ίδια επιθυμεί όπως και στην περίπτωση του Παραρτήματος Ο, όπου η πλευρά μας το θεωρεί ως διεθνή συμφωνία ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο το θεωρεί ως μια μονομερή διακήρυξη. Η θέση αυτή δεν συμπεριλήφθηκε στη συμφωνία αλλά μπήκε στα agreed minutes”.

 Τι σημαίνουν τα ”agreed minutes” και το “ο καθένας το παίρνει όπως θέλει” δεν ξέρουμε...
[ επιστροφή ]
 
       

Sarajevo