αλλού λαλούν οι κόκκοροι
κι αλλού γεννούν οι κότες;

Είχαμε διατυπώσει (σε δύο δόσεις) τις απορίες μας σε σχέση με την μακριά “χρονοτριβή” για την (καινούργια) ελληνική συμφωνία με τους δανειστές της και την “εκταμίευση” μιας ακόμα δόσης δανεικών - αυτήν που ανακοινώθηκε τελικά στις 13 του περασμένου Δεκέμβρη. Γίναμε μήπως σοφότεροι λύνοντας αυτές τις απορίες από τότε και μετά; Όχι ιδιαίτερα. Όμως μιας και στη δική μας αναλυτική προσέγγιση μια γκάμα πιθανών εξελιξεων ήταν συναρθρωμένη με την συγκεκριμένη φάση των αλισβερισιών, μπορούμε τώρα να κάνουμε μια πρώτη χαρτογράφηση του πως φαίνεται να “κάθεται” η συνεχιζόμενη “επιχείρηση greece”.

το σκληροτράχηλο δντ

Το δντ (και οπωσδήποτε η γαλλίδα πρόεδρός του) απαιτούσε την ευρωφροντίδα (δηλαδή μεγαλύτερα έξοδα για την ελληνική διάδωση) προκειμένου το ελληνικό χρέος να προ-υπολογιστεί σε 120% επί του αεπ το 2010. Μετά την 13η Δεκέμβρη εμφανίστηκε ωστόσο διατεθειμένη να κάνει μια “μικρή” (;) παραχώρηση: ας είναι και 124%... αρκεί αργότερα να πέσει...
Σημειώσαμε ήδη (Sarajevo νο 68, ο αβίωτος αποπροσανατολισμός) ότι αυτά τα νούμερα είναι αυθαίρετα, και άρα σικέ. Πίσω όμως απ’ την απειλή της αποχώρησης του δντ απ’ την δανειοδότηση της Αθήνας συμπεράναμε ένα ακόμα κρίκο της αντιπαράθεσης μεταξύ Ουάσιγκτον (κατά κύριο λόγο), Παρισιού, Μπραζίλια, Πεκίνου, Νέου Δελχί και Μόσχας απ’ την μια και Βερολίνου απ’ την άλλη, για το πόσο πολύ πρέπει να πληρώσει το γερμανικό κράτος εάν θέλει να διατηρήσει την ευρωζώνη ως έχει. Ποιά ήταν, λοιπόν, η έκβαση αυτής της κόντρας στα μέσα του περασμένου Δεκέμβρη;
Η Λαγκάρντ, στο θέατρο των διπλωματικών δηλώσεων, εμφανίστηκε “πεισμένη” ότι το μελλοντικό “124%” είναι ίδιο χοντρικά με το “120%”, ίσως επειδή τέτοιες μικροδιαφορές στην οπτική προοπτική (μετά από 8 χρόνια...) δεν αξίζουν καυγάδες... Ωστόσο αυτό το “124%” αιωρήθηκε στην ευρωπαϊκή ατμόσφαιρα για πολύ λίγο. Μετά την “πετυχημένη επαναγορά κρατικών ομολόγων” απ’ την Αθήνα γλύστρησε σε “127%”. Ακόμα και στον μαγικό κόσμο του χρηματοπιστωτισμού είναι δύσκολο να υποστηρίξει κανείς ότι “127” = “120”! Οπότε;
Ας θυμήσουμε κατ’ αρχήν ότι το δ.σ. του δντ δεν έχει εγκρίνει ακόμα την συνέχιση της συμμετοχής του ταμείου στη δανειοδότηση της Αθήνας. Είναι κάτι που θα αποφασίσει περί τα μέσα Γενάρη του 2013, συνεκτιμώντας τα ως τότε στοιχεία περί “βιωσιμότητας” του ελληνικού χρέους. Η Λαγκάρντ, βέβαια, έχει ήδη δηλώσει ότι θα εισηγηθεί “ναι” τότε. Συνεπώς, αν δεν συμβεί κάποιο “ατύχημα”, στα μέσα Γενάρη το “127%” θα ερμηνευτεί σαν “120%” απ’ το σκληροτράχηλο δ.σ. του δντ.
Τι δόθηκε σαν αντάλλαγμα πίσω απ’ αυτό το θέατρο αριθμών και σκιών; Στις after 13 Δεκέμβρη δηλώσεις της η πρόεδρος του δντ μίλησε για τις “διαβεβαιώσεις” που πήρε (εκ μέρους της ευρωζώνης - δηλαδή του Βερολίνου) ότι “θα γίνει ό,τι χρειάζεται” για να μείνει το ελληνικό δημόσιο χρέος σε “βιώσιμο” μέγεθος. Το ποιές είναι αυτές οι “διαβεβαιώσεις” δεν το γνωρίζουμε, ούτε κι εσείς. Θα πρέπει όμως (για να έχει στοιχειώδες νόημα όλη η φλυαρία και οι απειλές του δντ των προηγούμενων μηνών, και να μην είναι ήξεις αφήξεις διαταραγμένων ψυχισμών) να είναι ισχυρές εγγυήσεις (απ’ την γερμανική πλευρά) του είδους “θα βάλουμε το χέρι στην τσέπη, εάν και όσο χρειαστεί, ως το τέλος του 2014”... υπό την προϋπόθεση, φυσικά, ότι η Αθήνα ακολουθεί αυστηρά την συνταγή, παίρνει τα φάρμακά της, κλπ κλπ.
Έχει την σημασία του ωστόσο ένα ήδη κέρδος του δντ σε ότι αφορά την “βιωσιμότητα” των ευρωκρατικών χρεών γενικά: μέσω της ελληνικής περίπτωσης έχει κατοχυρωθεί στο λογαριασμό της συμμετοχής του δντ σε τέτοια δάνεια ένα προηγούμενο, που έχει τον γυαλιστερό αριθμό “120%”, λίγο - πάνω - λίγο - κάτω - βρε - αδερφέ. Η χρησιμότητα αυτής της “κατοχύρωσης” φαίνεται στην ελληνοκυπριακή περίπτωση. Παρότι μικρός ο ελληνοκυπριακός λογαριασμός διάσωσης μέσω “πολιτικών δανεικών” (από ε.ε. και δντ), μόλις 17,5 δισεκατομμύρια ευρώ σ’ αυτή τη φάση, αντιστοιχεί σαν ποσό σχεδόν στο 100% του ελληνοκυπριακού α.ε.π., που είναι κι αυτό μικρό και χαριτωμένο (και όλο αφρούς απ’ το “ξέπλυμα”). Το δντ λέει προς τις Βρυξέλες, λοιπόν, ξανά “το καταστατικό μου με εμποδίζει, κανονιστείτε”. Και θα πρέπει να “κανονιστούν” στη ζώνη του ευρώ, είτε με την συμμετοχή της Μόσχας είτε με άλλον τρόπο. [1]
Επειδή, επιπλέον, η “βιωσιμότητα” του ελληνικού χρέους (και κάθε παρόμοιου) συνεχίζει να είναι εξαιρετικά αμφίβολη, τίποτα δεν εμποδίζει κανέναν να την ξανασύρει στην επιφάνεια των ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών οποιαδήποτε στιγμή. Μ’ άλλο λόγια μπορεί στις 13 Δεκέμβρη το δντ να μην “κέρδισε” κάτι εντυπωσιακό (του είδους μια δημόσια δέσμευση του Βερολίνου ότι θα χαρίσει το μισό δημόσιο ελληνικό χρέος στην Αθήνα), δεν έχασε όμως και τίποτα απ’ τις αφορμές ή τις αιτίες για τις μανούβρες του. Όντως, σε όποια κόντρα και να παίζεται, η Αθήνα δεν είναι υποχρεωτικά το Α και το Ω!

οι κουρελιασμένες τράπεζες

Έχουμε υποστηρίξει (και συνεχίζουμε) ότι εάν δεν υπήρχε ο ελληνικός bank ιμπεριαλισμός, η “διάσωση” του οποίου είναι η κύρια εθνική αποστολή απ’ το 2008 κι όλας, τότε το πιθανότερο είναι (με βάση τα χαρακτηριστικά του ελληνικού καπιταλισμού) ότι η Αθήνα θα είχε αποχωρήσει απ’ το ευρώ εδώ και καιρό. Τράπεζες και σκληρό νόμισμα, σκληρό νόμισμα και τράπεζες, είναι οι δύο απ’ τις τρεις κορυφές του τριγώνου (η τρίτη είναι κράτος / παρακράτος) που έχουν σφικταγκαλιαστεί ως τώρα σ’ αυτόν τον τρελό χορό της εθνικής σωτηρίας.
Σημειώναμε λοιπόν ότι οι κωλυσιέργειες σχεδόν ολόκληρου του 2012 πιθανότατα αφορούσαν την προσπάθεια των τραπεζιτών να πετύχουν τις όσο πιο ευνοϊκές γι’ αυτούς ρυθμίσεις, καθώς η περιβόητη “ανακεφαλαιοποίηση” πλησιάζει στο φυσικό της τέλος. Δηλαδή στην υποχρεωτική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου των ελληνικών τραπεζών και στην ισχυρή πιθανότητα η διοίκησή τους να περάσει (μέσω αυτής της αύξησης) στα χέρια του ευρωπαϊκού “ταμείου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας” και, αργότερα (όταν θα έχουν “σωθεί”) σε όποιον τις αγοράσει. Μ’ άλλα λόγια ο σκελετός και το μεγαλύτερο μέρος των μυών του ελληνικού ιμπεριαλισμού στα βαλκάνια θα χάσει το ελληνικό κεφάλι του.
Παρακολουθώντας το θέμα απ’ την απόσταση που επιτρέπει η σχετικά συστηματική “ανάγνωση μέσα απ’ τις γραμμές” των καθεστωτικών μέσων, θεωρούμε ότι παρά την πολυπόθητη δόση της 13ης Δεκέμβρη (το μεγαλύτερο μέρος της οποίας αφορά δανεικά προς τις τράπεζες) η υπόθεση αυτή δεν έχει κλείσει οριστικά. Οπωσδήποτε είναι ένα ακόμα βήμα στον δρόμο της “ανακεφαλαιοποίησης” όπως είναι έτσι κι αλλιώς καθορισμένος. Αλλά δεν είναι το τελευταίο. Να θυμίσουμε πιο είναι το πιο κρίσιμο: το μέγεθος (τα λεφτά δηλαδή) της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου που θα κάνουν υποχρεωτικά οι ελληνικές τράπεζες, προκειμένου να θεωρούνται “βιώσιμες”· και, άρα, το μέγεθος του 10% αυτής της αύξησης, που θα πρέπει να καλυφθεί από ιδιωτικές τσέπες, εάν πρόκειται αυτές οι τράπεζες να συνεχίσουν να διοικούνται από ιδιώτες (όπως τώρα).
Στο διάστημα του προηγούμενου μήνα λοιπόν οι ντόπιοι τραπεζίτες συνέχισαν τις άοκνες, συχνά τραγελαφικές αλλά μερικές φορές πετυχημένες προσπάθειές τους να μικρύνουν το “φρέσκο χρήμα” που θα χρειαστεί να βρουν (γενικά και άρα και ειδικά σαν 10%)· ή, πράγμα που είναι το ίδιο απ’ την ανάποδη, να εμφανίσουν τα μαγαζιά τους σε καλύτερη κατάσταση (απ’ ότι είναι) και άρα σε μικρότερη ανάγκη. Είχαν δύο επιτυχίες “μικρές”, και όπως προκύπτει όχι ικανές να αναστήσουν τα τραπεζικά κουφάρια του άλλοτε ένδοξου ελληνικού banking. Αξίζει να τις αναφέρουμε σύντομα, για να ξέρετε ότι τα ντόπια αφεντικά δεν κάθονται με σταυρωμένα χέρια όσο “ο κόσμος” ασχολείται με τις κυβερνήσεις / βιτρίνες, με υπουργούς νυν και πρώην, ή με “λίστες”.
Πρώτη επιτυχία ο “αναβαλλόμενος φόρος”! Πρόκειται για μια εξαιρετική εφεύρεση, που εάν τύχαινε ευρύτερης γνωστοποίησης θα έλυνε (όπως θα καταλάβατε) όλα τα προβλήματα των “συνήθων υποζυγίων” - you know who they are! Σύμφωνα, λοιπόν, με τις ρυθμίσεις περί “αναβαλλόμενου φόρου” οι τράπεζες, αλλά και οι φαρμακευτικές εταιρείες και λοιποί προμηθευτές του δημοσίου (που κάποια στιγμή βρέθηκαν να πληρώνονται με “ομόλογα”) θα μπορούν να συμψηφίζουν τα επόμενα 30 χρόνια τις ζημιές που υπέστησαν απ’ το “κούρεμα” των ομολόγων του περασμένου Φλεβάρη με τους φόρους επί των κερδών τους, που θα έπρεπε να πληρώνουν κανονικά. Προσέξτε το παρακαλούμε, διότι ακόμα και τα οικονομικά γατόνια του συ.ριζ.α., του κ(ορ)κ(ον)ε και της αντ.αρ.συ.α. το έχασαν. Έστω ότι σαν τράπεζα (ή σαν προμηθευτής του δημοσίου) είχατε ζημιά 1000 ευρώ λόγω της απομείωσης (“κουρέματος”) των ομολόγων (δανείων) του ελληνικού κράτους. Εάν του χρόνου πρέπει να πληρώσετε φόρο (επί των κερδών σας) 100 ευρώ, θα κάνετε το λογιστικό σούμα, δεν θα πληρώστε τίποτα, απλά η ζημιά σας θα πάει στα 900 ευρώ. Κ.ο.κ. Εάν, μάλιστα, σας κάτσει (τα επόμενα 30 χρόνια) μια ή δύο ή τρεις χρονιές να μην έχετε κέρδη, don’t worry! Ο συμψηφισμός μεταφέρεται για την επόμενη χρονιά. Και βλέπουμε...
Όπως θα πρέπει να έχετε ήδη καταλάβει (κι αν όχι, εδώ είμαστε) όλη η ζημιά που υπέστησαν οι τράπεζες (και όχι μόνο... - όχι όμως και τίποτα ιδιώτες που είχαν βάλει τα λεφτά τους σε κρατικά ομόλογα...) απ’ το psi λόγω απομείωσης του δημόσιου χρέους που είχαν στην κατοχή τους, που έχει υπολογιστεί σε 37,73 δισεκατομμύρια ευρώ για το σύνολο των τραπεζών (και 28,214 δισεκατομμύρια ευρώ για τις 4 “συστημικές” τράπεζες) θα πληρωθεί εξ’ ολοκλήρου απ’ αυτό το ελληνικό δημόσιο / κράτος, σαν αντίστοιχη / ισόποση μείωση των φόρων επί των κερδών των τραπεζών, για τα επόμενα 30 χρόνια. Οπότε οι τράπεζες δεν θα έχουν καμία ζημιά, θα έχουν πληρωθεί τα ομόλογα “στο άρτιο”, ενώ αντίστοιχα το κράτος ελλαδιστάν, που υποτίθεται μείωσε το χρέος του με το psi, θα ξανααυξήσει την χασούρα του χαρίζοντας φόρους... Ευτυχώς, μόνο σε ελληνικές τράπεζες, κι όχι σε τίποτα τράπεζες των ούνων, των γότθων, των βισιγότθων, κλπ.
Χάρη, λοιπόν, σ’ αυτήν την πατέντα του “αναβαλλόμενου φόρου” οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να διαγράψουν προοπτικά τις χασούρες τους απ’ το psi απ’ τα κιτάπια τους, άρα να βελτιώσουν λογιστικά “καθαρή θέση” τους. [2]
Η δεύτερη επιτυχία των ελληνικών τραπεζών, για να κάνουν botox στα λογιστήριά τους, ήταν η περίφημη “επαναγορά χρέους”, που επικυρώθηκε σαν “πετυχημένη” με την απόφαση του eurogroup της 13ης Δεκέμβρη, επειδή μείωσε το ελληνικό χρέος κατά 20 δισ. ευρώ... Σωστά κυκλοφόρησε 2 βδομάδες αργότερα η “αποκάλυψη” (των φιλοπρόοδων new york times...) ότι αυτό ήταν ένα κόλπο πολύ βολικό για διάφορους αετονύχηδες του χρηματοπιστωτισμού (χωρίς πλήρη ονόματα και διευθύνσεις) που είχαν αγοράσει τα junk μεταpsi ελληνικά ομόλογα για πενταροδεκάρες (17 σεντς ανά 1 ευρώ χρέους) και τα μοσχοπούλησαν στην Αθήνα σε διπλάσια τιμή. Κερδίζοντας 100%, με “αέρα”. Μόνο που η σχετική αποκάλυψη δεν πιάνει και τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες είχαν στα λογιστήριά τους κουρέλια (αυτά τα μεταpsi ελληνικά ομόλογα) που δεν ήταν δυνατόν να τα μετράνε στη “λογιστική” (“ονομαστική” τιμή τους, δηλαδή για 100άρικα, αλλά μόνο στην πραγματική, δηλαδή σε 17άρικα), οπότε τα ξεφορτώθηκαν για τα διπλάσια μετρητά. Φυσικά “έχασαν”: τους τόκους. Αλλά στην άθλια κατάσταση που βρίσκονται οι ελληνικές τράπεζες, ψάχνοντας επειγόντως κόλπα που να τις δείχνουν “υγιέστερες” (δηλαδή πιο πλούσιες και κάπως πιο νέες...), το να γράψουν στα λογιστικά τους κιτάπια γκαραντί 2 φορές την τρέχουσα τιμή των κρατικών ελληνικών ομολόγων ήταν, πως να το κάνουμε;, μια γερή αιμοδοσία.
Για να είμαστε εντάξει: τόσο ο “αναβαλλόμενος φόρος” όσο και η “επαναγορά χρέους” (με τις λεπτές αποχρώσεις που κόστισαν 2 δισ. παραπάνω - δηλαδή: 2 δισ. συνολικά αυξήθηκε το κρατικό χρέος της Αθήνας προκειμένου να φάνε καλά, με γερό ρέψιμο, τόσο τα διεθνή hedge funds και λοιποί συγγενείς όσο και οι ελληνικές τράπεζες) έγιναν με πλήρη γνώση και έγκριση της ε.ε., της τρόικας, κλπ. Με απλά λόγια, κρατάνε κι αυτοί την μύτη τους, όχι από φιλελληνισμό, αλλά επειδή τα ίδια κόλπα θα χρειαστούν και σε άλλους.

Το αποτέλεσμα όλων αυτών των “διευκολύνσεων” δεν φαίνεται εντυπωσιακό. Μετά από μήνες καθυστερήσεων, οι ελληνικές τράπεζες βγήκαν για λίγο στο φως στα τέλη Δεκέμβρη, και η τράπεζα της ελλάδας μιλώντας για λογαριασμό τους δημοσιοποίησε τις “κεφαλαιακές ανάγκες” τους, δείχνοντας επίσης τις χασούρες τους. Τα ποσά μοιάζουν αστρονομικά: οι big 4 (εθνική, eurobank, alpha και πειραιώς) υπολογίζεται ότι ως τον Δεκέμβρη του 2014 θα έχουν χάσει (από επισφαλή δάνεια εντός ελλάδας αλλά και των θυγατρικών τους) 31,4 δισεκατομμύρια ευρώ - κι αυτό είναι μόνο εκτίμηση, δηλαδή ένα νούμερο που μπορεί να μεγαλώσει. Για τους 9 μήνες του 2012 οι ίδιες big 4 έχουν “μπει μέσα” κατά 8,1 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ μαζί με τις θυγατρικές τους το “μέσα” περιορίζεται στα 4,5 δισ. Αν η λέξη χρεωκοπία έχει κάποιο νόημα ακόμα, αυτό βρίσκεται (και) εδώ.
Για να ξαναμοιάσουν οι big 4 με τράπεζες αληθινές (κι όχι με σωρό από κομματιασμένα τραπεζικά κουφάρια με καλοπληρωμένα στελέχη, όπως τώρα), χρειάζονται χρήμα· πολύ χρήμα· πάρα πολύ χρήμα. Αυτό το χρήμα, με διάφορες μορφές δανεικών, το δίνει ήδη τόσο η ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα, όσο και το (ευρωπαϊκό) ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Στη δεύτερη περίπτωση τα δανεικά εγγράφονται στο δημόσιο / κρατικό χρέος. Έναντι αυτής της σωτηρίας οι σωτήρες πρέπει να πάρουν και το κουμάντο. Αυτό πρόκειται να ολοκληρωθεί το επόμενο εξάμηνο. Η μόνη περίπτωση να μείνουν οι ελληνικές big 4, από άποψη διοίκησης, σε “ιδιωτικά χέρια” είναι να βρεθούν γύρω στα 1,75 δισεκατομμύρια ευρώ (και για τις τέσσερεις) από ... ιδιώτες, που θα αγοράσουν μετοχές τους. [3] Ή να μηχανευτούν κάτι, οι υπάρχουσες διοικήσεις, την τελευταία στιγμή.
Κανονικά αυτές οι διοικήσεις θα έπρεπε να έχουν παραδεχθεί την ήττα τους. Αλλά δεν είμαστε σίγουροι ότι έτσι συμβαίνει. Ακόμα κι αν η μέχρι τον Δεκέμβρη πολύμηνη καθυστέρηση των “διασώσεων” μείνει ανεξήγητη, δεν μπορούμε να την αποσυνδέσουμε απ’ την τελική τύχη των ντόπιων τραπεζών· και, σε άμεση συνάρτηση με δαύτες, του εθνικού χρηματοπιστωτικού ιμπεριαλισμού. Όμως, με τα τωρινά δεδομένα, και παρά το ότι υπάρχει αρκετή “γκρίνια” εκ μέρους διαφόρων “επώνυμων” απ’ τα ντόπια αφεντικά, η αναστήλωση των ντόπιων τραπεζών δεν μοιάζει ότι μπορεί να γίνει χωρίς την ευρωπαϊκή “βοήθεια”, όσο δηλητηριώδης κι αν θεωρείται αυτή.

η σύνθεση των ντόπιων αφεντικών

Στην ελλάδα απέτυχαν οι ελίτ! Αυτή η διαπίστωση αποδίδεται στον γερμανό υπ.οικ. Σόιμπλε, κάπου στις αρχές του περασμένου Δεκέμβρη. Δεν μπορούμε να ορκιστούμε για την ακρίβεια του πράγματος. Όμως δεν είναι καθόλου δύσκολο σε όποιον κοιτάξει την ελληνική περίπτωση στο μικροσκόπιο μιας ορισμένης εκδοχής καπιταλισμού (εκδοχής προτεσταντικού ορθολογισμού, για παράδειγμα) να βρει τις αιτίες της α λα ελληνικά κρίσης όχι στο “υψηλό κόστος εργασίας” ή “στον μεγάλο αριθμό δημόσιων υπαλλήλων”, αλλά στις ίδιες τις δομές του κράτους και του κεφάλαιου, όπως διαμορφώθηκαν επί δεκαετίες μέσα από συμμαχίες και αντιθέσεις γύρω απ’ τη νομή των πολιτικών προσόδων.
Όμως οι ντόπιες ελίτ δεν έχουν αποτύχει καθόλου σε ότι αφορά την κερδοφορία τους!!! Αν υπάρχει ζήτημα αποτυχίας αυτό βρίσκεται “μόνο” στον (απαραίτητο καπιταλιστικά) “εκσυγχρονισμό” των κρατικών και των επιχειρηματικών δομών - κάτι που, ωστόσο, δεν είναι ούτε καινούργιο ούτε πρωτοφανές στην ιστορία απ’ το 1830 και μετά. Κι έτσι ο κύριος Σόϊμπλε, “κομίζει γλαύκα ες Αθήνας”. Αν δεν μας απατά η μνήμη μας, στην τελευταία 30ετία, ένας τουλάχιστον πρωθυπουργός (ο Αντρέας Παπαντρέου) προσπάθησε να φτιάξει (με κρατική υποστήριξη) μια “νέα επιχειρηματική ελίτ”, σε αντικατάσταση της “παλιάς” και “παραδοσιακής”, που έκανε “επενδυτική αποχή”. Ο ένοπλος βραχίονας του καπιταλιστικού εκσυγχρονισμού μιλούσε τότε για λούμπεν μεγαλοαστική τάξη (όσοι / όσες έχουν την κατάλληλη ηλικία θα το θυμούνται) περιγράφοντας (και κατηγορώντας) εκείνα τα ντόπια αφεντικά, που συσσώρευαν μεν πλούτη εντός επικράτειας, αρνούνταν όμως να τα επενδύσουν “παραγωγικά”, και αντίθετα τα εξήγαγαν στην ελβετία...
Στην προσπάθεια εκείνη, προς τα τέλη της δεκαετίας του ‘80, ρόλο κλειδί (στη δημιουργία αυτής της νέας επιχειρηματικής ελίτ) θα είχαν οι τράπεζες και οι χρηματοδοτήσεις τους. Η ιδιωτικοποιημένη τράπεζα Κρήτης ήταν η αρχή - και το τέλος του πειράματος, που έμεινε στην ιστορία σαν “σκάνδαλο Κοσκωτά”. Το τέλος εκείνου του φιλόδοξου (σε βαθμό “βοναπαρτισμού”) εγχειρήματος προκλήθηκε απ’ την ενοποιημένη αντίδραση της παλιάς, παραδοσιακής επιχειρηματικής ελίτ, εκείνης ακριβώς της “λ.μα.τ.” που με τόσο πύρινα λόγια (και έργα...) σημάδευε η θρυλική “17 Ν”. Παρ’ όλα αυτά, βασικά στοιχεία του σχεδίου (χωρίς, όμως, την ενδοκαπιταλιστικά “ανατρεπτική” στόχευσή του) παρέμειναν σε ισχύ, λειτούργησαν και ενέπνευσαν και την δεκαετία του ‘90, και μετά. Το σίγουρο είναι ότι και η όποια “νέα επιχειρηματική ελίτ” δημιουργήθηκε απ’ την αρχή των ‘90s και ύστερα, στάθηκε και μεγαλούργησε υιοθετώντας τα (καπιταλιστικά) ήθη και τα έθιμα της “παλιάς επιχειρηματικής ελίτ”, διαμορφώνοντας έτσι μια νέα σύνθεση (σε ότι αφορά τα πρόσωπα των αφεντικών) αλλά ενισχύοντας και τα πάγια προσοδικά χαρακτηριστικά του ντόπιου καπιταλισμού. 

Οι πρόσφατες, απανωτές (αλλά και ρηχές) διεθνείς δημοσιογραφικές έρευνες για την σχέση επιχειρηματιών / πολιτικών / μήντια / τραπεζών στο ελλαδιστάν εκλαμβάνονται από διάφορους κύκλους ντόπιων αφεντικών σαν μέρος ενός σχεδίου “αποδόμησης του κατεστημένου”, εκ μέρους διάφορων ευρωπαίων που, ούτε λίγο ούτε πολύ ορέγονται τον όποιον “ελληνικό πλούτο”, και τον ορέγονται αυτοπροσώπως, χωρίς να χρειάζονται ή να βασίζονται στη βοήθεια ή στην συνεργασία ντόπιων αφεντικών. Ανεμίζοντας μια τέτοια “διάγνωση” δεν είναι θεωρητικά απίθανο αυτές οι καθόλου αδύναμες μερίδες της εντόπιας κυριαρχίας (ενισχυόμενες από μηχανισμούς όπως η εκκλησία, ο στρατός, το σύμπλεγμα της ασφάλειας, τμήματα του υποκόσμου και του παρακράτους) να σηκώσουν τα λάβαρα της “πατριωτικής άμυνας” και της “εθνικής κυριαρχίας”... Όπως, στα τέλη της δεκαετίας του ‘80, σήκωσαν τα λάβαρα της “κάθαρσης” και της “καταπολέμησης της διαφθοράς”... Ωστόσο το “τώρα” και το “τότε” έχουν πολύ σημαντικές διαφορές.
Θέλει ο γερμανός υπ.οικ. ή οποιοσδήποτε άλλος να αντικαταστήσει τις “αποτυχημένες ελίτ” της ελλάδας με άλλες; Σύμφωνα με ορισμένα ντόπια δημοσιεύματα, ναι. Πρόσφατα, στέλεχος της Κομισιόν, εξομολογήθηκε σε συνεργάτη του “Κ” ότι “η πάταξη της διαφθοράς θα περάσει μέσω της διάλυσης των συγκεκριμένων οικογενειών που αποτελούν την ελληνική επιχειρηματική νομενκλατούρα” έγραψε η οικονομική εφημερίδα “κεφάλαιο” στις 15 του περασμένου Δεκέμβρη. Σε άλλο (ανάλογου θέματος) ρεπορτάζ υπήρχαν περιγραφές για το πως διάφορα funds (όχι αναγκαστικά ευρωπαϊκά) επιδιώκουν τα αγοράσουν απ’ τις ελληνικές τράπεζες τα δάνεια διάφορων επιχειρήσεων, εξαγοράζοντάς τες εν μέρει ή εν όλω, με το ζόρι. Για την ενημέρωση (ή την διασκέδασή σας) να ένα μικρό απόσπασμα (οι τονισμοί στο πρωτότυπο):

... Στο άκουσμα μιας σχετικής πρότασης Έλληνας τραπεζίτης που καθόταν στην άλλη πλευρά του τραπεζιού έμεινε άφωνος. Η τριμελής αποστολή μεγάλου αμερικανικού distress fund (επενδυτικό κεφάλαιο που επενδύει σε χαμηλές τιμές με μεγάλο ρίσκο) που καθόταν απέναντί του, είχε διατυπώσει λίγα δευτερόλεπτα πριν κάτι που, υπό άλλες συνθήκες και σε άλλες αποχές, θα ακουγόταν αδιανόητο: Να εξαγοράσει μέρος των δανείων της τσιμεντοβιομηχανίας Τιτάν. Η πρόταση απορρίφθηκε ασυζητητί, γιατί, αν μη τι άλλο, η συγκεκριμένη εταιρεία δεν αντιμετωπίζει προβλήματα τακτοποίησης υποχρεώσεων, αλλά αυτή ήταν που “γυάλισε” στα περίφημα “λευκά κολάρα”, που θεώρησαν ότι εντόπισαν ευκαιρία για γρήγορο και μεγάλο κέρδος.
Εννοείται ότι η συζήτηση σταμάτησε εκεί. Ανάλογη πρόταση έχει γίνει (και απερρίφθη επίσης) για τα δάνεια του ομίλου Βιοχάλκο, όμως ακόμη ο όμιλος ιδιοκτησίας της οικογένειας Στασινόπουλου είναι σε θέση να ελπίζει ότι η ελληνική οικονομία θα βγει από τη στενωπό, βελτιώνοντας παράλληλα την οικονομική κατάσταση της μεταλλουργικής βιομηχανίας. Μήλον της Έριδας εδώ και ένα εξάμηνο αποτελεί επίσης το “φιλέτο”, από χωροταξικής πλευράς, των εγκαταστάσεων λιπασμάτων στην Καβάλα, επειδή προσφέρεται ως εξαιρετικός σταθμός ενεργειακού κόμβου στα Βαλκάνια.
Στην πάλη της διεκδίκησης, μέσω εγκατεστημένων γραφείων στην Αθήνα, μπήκαν ρωσικά, ισραηλινά και ευρωπαϊκά ενεργειακά συμφέροντα. Σε άλλη περίπτωση, εξίσου μεγάλης - παραδοσιακής - βιομηχανίας, εκπρόσωποι άλλου fund, ανάλογου όμως ύφους και περιεχομένου, έφτασαν στο σημείο να χτυπήσουν την πόρτα της εμβληματικής προέδρου της, η οποία τους “πέταξε έξω κακήν κακώς”, όπως μεταφέρθηκε στο “Κ” χαρακτηριστικά.
Μπορεί σ’ αυτές τις “τρανταχτές” περιπτώσεις η απάντηση να ήταν αρνητική, ωστόσο εν γένει το ελληνικό επιχειρείν “πολιορκείται” από αμφιβόλου ποιότητας κεφάλαια σε μια περίοδο έλλειψης ρευστότητας ακόμα και για καλές επιχειρήσεις. Σε ανώτατους τραπεζικούς κύκλους είναι κοινή η αίσθηση ότι το κλιμα ασφυξίας, που προφανώς εμποδίζει οποιαδήποτε επιχειρηματική πρωτοβουλία εντός συνόρων, στα επόμενα χρόνια θα είναι εξοντωτικό. Πόσο ορίζεται για τις τράπεζες αυτό το διάστημα; Από 5 έως 10 χρόνια, αναλόγως των κεφαλαίων που θα αντληθούν από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, στο πλαίσιο της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης. Πόσο ορίζεται για το υπόλοιπο επιχειρείν; Ανάλογα! Από τη στιγμή που το τραπεζικό χρήμα θα ελέγχεται κεντρικά, κανείς δεν θα μπορεί να κάνει οτιδήποτε χωρίς να ρωτά και, κυρίως, χωρίς να “κατευθύνεται” προς μια συγκεκριμένη πορεία.
Ήδη, και πέρα απ’ τα μεμονωμένα χτυπήματα, έχουν “βγει στην αγορά 3 - 4” οργανωμένα νομικά γραφεία της Αθήνας που μεταφέρουν τη βούληση κεφαλαιούχων να αγοράσουν χρέη ελληνικών βιομηχανιών με σκοπό τον έλεγχο της πλειοψηφίας...

Τέτοιου είδους δημοσιεύματα, εκτενέστερα ή πιο τηλεγραφικά, αναλυτικά ή γεμάτα υπονοούμενα, μπορεί να βρει κανείς σε διάφορες καθεστωτικές φυλλάδες, μικρότερης ή μεγαλύτερης κυκλοφορίας. Οπωσδήποτε απ’ τα ντόπια αφεντικά ζορίζονται περισσότερο εκείνα που από την μια μεριά βλέπουν τον δανεισμό τους απ’ τις τράπεζες να μειώνεται (με κίνδυνο να σταματήσει εάν οι big 4 περάσουν στη διοίκηση του τχσ) και απ’ την άλλη μεριά δεν έχουν την δυνατότητα (δηλαδή το επιχειρηματικό profil) να μεταφέρουν την έδρα τους στην ελβετία και να αποτανθούν για δάνεια σε ελβετικές ή γαλλικές ή γερμανικές ή ολλανδικές τράπεζες.
Όμως αυτό πολύ απέχει απ’ το να είναι συνωμοσία των “ξένων” που “θέλουν να μας πάρουν (όχι τις δουλειές ή την εγκληματικότητα αλλά) τις επιχειρήσεις”! Κι αν από καθαρά οικονομική άποψη το ποιό απ’ τα μεσαιομεγάλα αφεντικά θα κρατήσει το μαγαζί του και ποιό θα το χάσει είναι ένα ζήτημα στο οποίο δεν μπορούμε να κάνουμε προβλέψεις, από πολιτική άποψη ακόμα κι αν είναι “αποτυχημένες” οι ντόπιες ελίτ, δεν παύουν να είναι χρήσιμες για οποιονδήποτε θέλει να αξιοποιήσει την ντόπια φτηνή εργασία! Γιατί αυτές οι ελίτ κατέχουν τα μικρά και μεγάλα μυστικά της διακυβέρνησης, δηλαδή τους μηχανισμούς και τα κυκλώματα του κράτους και του παρακράτους.
Γίνεται όλοι αυτοί να βγουν απ’ την μέση με “πραξικοπηματικές ενέργειες”, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι “κάποιος” θα ήθελε να τις κάνει; Όχι!!! Στο κάτω κάτω η καλύτερη απάντηση βρίσκεται στην ίδια την πατρίδα του κυρίου Σόιμπλε. Και στον τρόπο που οι επιχειρηματίες “φίλοι των ναζί” (καθώς και διάφορων ειδών μεσαία στελέχη του εθνικοσιαλισμού) πέρασαν στην υπηρεσία της μεταπολεμικής “δημοκρατικής” (δυτικής) γερμανίας - παρά την πλήρη αποτυχία τους και την ιδεολογική καταδίκη τους. 
Στην πραγματικότητα τα ντόπια αφεντικά δεν αναμετριώνται με “τις μπίζνες της τρόϊκας στα ελληνικά ερείπια” [4] αλλά, κυρίως, με το είδος και την έκταση των αναδιαρθρώσεων που πρέπει, θέλουν και μπορούν (ή δεν μπορούν) να κάνουν στους επιχειρηματικούς (καπιταλιστικούς) προσανατολισμούς τους, μέσα στην παγκόσμια αναδιάρθρωση και στον παγκόσμιο (αλλά και όχι σταθεροποιημένο) καταμερισμό κεφαλαίου και εξουσίας. Την πρώτη ύλη την έχουν εξασφαλίσει: πάμφθηνη και σχετικά υπάκουη ντόπια εργασία. Αλλά δεν φτάνει μόνο αυτό.
Αυτή η διαδικασία, γεμάτη αντιπαλότητες εντός και εκτός συνόρων, θα είναι υποχρεωτικά μακρόχρονη. Κι αν εξελιχθεί χωρίς συμπαγή και αποφασιστική εργατική αντιπαλότητα, τότε οι ντόπιες, παλιές ή καινούργιες, “πατριωτικές” ή “διεθνιστικές” ελίτ θα έχουν (ξανα)πετύχει το σημαντικότερο: να έχουν τον χρόνο με την μεριά τους. [5]

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1 - Όχι χωρίς χαιρεκακία, το παραδεχόμαστε, θα θέλαμε την γνώμη του μικρού Μάο - Τσίπρα και των οικονομικών φωστήρων του, που την περασμένη άνοιξη “πρότειναν” σαν εναλλακτική του ελληνικού δανεισμού απ’ την εκτ, το δντ και τα κράτη του ευρώ, τον δανεισμό απ’ την Μόσχα, “όπως έκανε η Λευκωσία και σώθηκε”. Όχι μόνο δεν “σώθηκε”, αλλά τότε οι wegonnarule του συ.ριζ.α. έκαναν τα κορόιδα για τις ειδικές σχέσεις του ρωσικού καθεστώτος με το ελληνοκυπριακό και, ειδικά, τις τράπεζές του.
Τώρα λοιπόν που αυτές οι κυπριακές τράπεζες πρέπει να “σωθούν” επίσης απ’ το γερό βούλιαγμά τους, διάφοροι εις τα ευρώπας λένε “εμείς δεν σώζουμε τις τράπεζες των ρωσικών μαφιών”... Ας βάλει χέρι στην τσέπη και η Μόσχα - η οποία, νωρίτερα, σταμάτησε να δανείζει την Λευκωσία με τους “φιλικούς” όρους που ονειρευόταν το οικονομικό επιτελείο του συ.ριζ.α. Και η Μόσχα ίσως το κάνει αυτό, βάλει δηλαδή 5 ψωροδισεκατομμυριάκια ευρώ, σαν έκτακτη εισφορά μέσα στα 17,5 δισ.· αλλά με τους αυστηρούς όρους της εκτ και του δντ. Τον απευθείας δανεισμό της Λευκωσίας η Μόσχα τον απέκλεισε, μετα βδελυγμίας!

... Σε συνέντευξή του στη Μόσχα, ο κ. Στόρτσακ (υφυπουργός οικονομικών της ρωσίας) τόνισε πως δεν συγκαταλέγεται στα σχέδια της Ρωσίας η χορήγηση τέτοιου δανείου διότι “το μέγεθος του κινδύνου δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από έναν και μόνο πιστωτή”. Ο ίδιος τόνισε πως ο διμερής δανεισμός μεταξύ χωρών πρέπει να αντιμετωπίζεται ως οικονομική συναλλαγή στο πλαίσιο της οποίας ο πιστωτής προσδοκά την αποπληρωμή. Οπως υπογράμμισε ο κ. Στόρτσακ, “όποιος επιχειρήσει να χρηματοδοτήσει μόνος του την κυπριακή κυβέρνηση ή να συνεισφέρει στην ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών θα αναλάβει τεράστιο ρίσκο”. Προσέθεσε, μάλιστα, πως ακόμη κι αν συμμετάσχει στο πρόγραμμα στήριξης της Κύπρου υπό την αιγίδα της Ε.Ε., η ρωσική κυβέρνηση δεν θα είναι εκ των βασικών πιστωτών της...

Κρίμα, λοιπόν, που ο κυρ Αλέξης και οι επιτελείς του δεν πρόλαβαν να κάνουν επίσκεψη στη Λευκωσία, για να μάθουν απ’ τον Χριστόφια και τους υπόλοιπους του ελληνοκυπριακού οργανωμένου εγκλήματος, πως “σώζονται” τα κράτη (και οι τράπεζες) απ’ τη κρίση, χωρίς τρόικες! Κρίμα.
[ επιστροφή ]

2 - 11,735 δισ. ευρώ για την εθνική· 5,781 δισ. ευρώ για την eurobank· 4,786 δισ. ευρώ για την alpha· και 5,911 δισ. ευρώ για την Πειραιώς: αυτές είναι οι χασούρες που θα μεταφερθούν στον δημόσιο λογαριασμό, σε βάθος 30ετίας, μέσω του αναβαλλόμενου φόρου.
[ επιστροφή ]

3 - Πιο συγκεκριμένα:
- εφόσον ολοκληρωθεί η εξαγορά της eurobank απ’ την εθνική, η καινούργια τράπεζα θα χρειαστεί (για να είναι όντως τράπεζα) αύξηση μετοχικού κεφαλαίου ύψους 10,9 δισεκατομμυρίων ευρώ (!!!!), και η ελάχιστη συμμετοχή ιδιωτών σ’ αυτήν την αύξηση ώστε το “σχήμα εθνική / eurobank” να κρατήσει ιδιωτική διοίκηση είναι (το 10%, δηλαδή:) 1,09 δισεκατομμύρια ευρουλάκια...
- η alpha χρειάζεται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου 1,8 δισ. ευρώ, και το 10% της ελάχιστης συμμετοχής ιδιωτών είναι 180 εκατομμύρια...
- η πειραιώς χρειάζεται αύξηση κεφαλαίου 4,88 δισεκατομμύρια ευρώ, και το 10% της ελάχιστης συμμετοχής ιδιωτών είναι 488 εκατομμύρια ευρώ.
Όμως αυτοί που ασχολούνται με τον χρηματοπιστωτισμό λένε ότι πέρα απ’ το αν είναι δυνατόν ή όχι να βρεθούν (και από που...) αυτά τα τεράστια ποσά, υπάρχει κάτι ακόμα χειρότερο, που κρατάει τους όποιους πιθανούς και φιλόδοξους “επενδυτές” όσο πιο μακριά γίνεται. Κι αυτό είναι ότι οι big 4 θα βγουν στη γύρα για επενδυτές μέσω της αύξησης του μετοχικού τους κεφαλαίου, ενόσω θα παραμένουν χρεωκοπημένες (“η καθαρή θέση τους θα είναι αρνητική” σύμφωνα με την τεχνική αργκώ). Η πείρα δείχνει ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, όποια κι αν είναι η τιμή πώλησης της μετοχής τους στην αύξηση κεφαλαίου, το επόμενο διάστημα (που θα πρέπει να γίνει η ελεύθερη διαπραγμάτευσή της στο χρηματιστήριο) καταρρέει εντελώς τείνοντας προς το 0!...
Το ποιές θα είναι αυτές οι τιμές αυτών των μετοχών πρόκειται να καθοριστεί τον Απρίλιο του 2013, με τα τωρινά χρονοδιαγράμματα. Υπάρχει ήδη δέσμευση ότι δεν θα μπορεί να είναι ανώτερες απ’ το μισό της μέσης τιμής των μετοχών στο προηγούμενο δίμηνο, φλεβάρη και μάρτη δηλαδή.
[ επιστροφή ]

4 - Τίτλος σχετικού συνωμοσιολογικού άρθρου...
[ επιστροφή ]

5 - Μικρό δείγμα πατριωτικού ρεαλισμού. Ως γνωστόν ο όπουναναιθακυβερνησεισυριζα θα φορολογούσε (εάν εύρισκε τον τρόπο...) τους έλληνες εφοπλιστές που έχουν στα πλωτά εργοστάσιά τους ελληνική σημαία... Συνεπώς κρατείστε αυτό το μικρό δημοσίευμα, απ’ την καθεστωτική (και εφοπλιστικής ιδιοκτησίας) “καθημερινή”, στις 15/12:

Με το προεδρείο της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών συναντήθηκε χθες ο επικεφαλής της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλ. Τσίπρας. Σύμφωνα με την Κουμουνδούρου, η συνάντηση είχε χαρακτήρα αμοιβαίας ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων. Από την πλευρά της, η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ - ΕΚΜ έθεσε τα ζητήματα φορολόγησης ναυτιλιακών επιχειρήσεων, της ανασυγκρότησης της ναυπηγικής βιομηχανίας, του θαλάσσιου τουρισμού, της ανεργίας των Ελλήνων ναυτικών και της αναβάθμισης της ναυτικής εκπαίδευσης. Ο κ. Τσίπρας δήλωσε μετά τη συνάντηση ότι “η ελληνική ναυτιλία πρέπει να διατηρήσει τον πρωτεύοντα ρόλο της παγκοσμίως” και ταυτόχρονα αυτό πρέπει να “αντιστοιχεί σε αυξημένο όφελος για το σύνολο της κοινωνίας και της ελληνικής οικονομίας”. Εφοπλιστικές πηγές έλεγαν ότι στη συνάντηση διαπιστώθηκαν διαφορετικές προσεγγίσεις, ωστόσο τη χαρακτήριζαν παραγωγική και ενδιαφέρουσα και διαπίστωναν μεγαλύτερη ωριμότητα στη στάση του ΣΥΡΙΖΑ.

Προφανώς τα στοιχεία αυτής της “ωριμότητας” οι συνομιλητές τα κράτησαν για τον εαυτό τους. Ωστόσο είναι μια εξέλιξη ότι και κατά την ροζ κυβερνοαριστερά “η ελληνική ναυτιλία πρέπει να διατηρήσει τον πρωτεύοντα ρόλο της παγκοσμίως”. Αν σ’ αυτό προστεθεί ο ρεαλισμός σε ότι αφορά τον ελληνικό στρατό και την ορθόδοξη εκκλησία, τότε το πράγμα πάει καλά.
Πάει πολύ καλά! Με πολύ πρόσφατο νόμο του ελληνικού κράτους, οι μισθοί των κατώτερων πληρωμάτων (συνήθως ασιατών) στα ποντοπόρα πλοία με ελληνική σημαία, έπεσαν στα περίπου 500 ευρώ. Πεντακόσια ευρώ τον μήνα στα πλωτά κάτεργα (και καμιά φορά φέρετρα) των ελληνικών αφεντικών!!! Ακούστηκε τίποτα, καμιά διαμαρτυρία, κάτι; Όχι - για μετανάστες πρόκειται εξάλλου...
[ επιστροφή ]