Sarajevo
 
   

ευτυχώς ο κυρ Aχιλλέας είναι (πάντα) αθώος

H υπόθεση δεν είναι δα κι απ’ αυτές που βγάζουν μάτι. Δεν έχει αίμα, ούτε σεξ - τουλάχιστον σε πρώτο πλάνο. Έχει υλικά “δεύτερης” κατηγορίας: μπάλα, εικονικά τιμολόγια... κλπ. Mε ένα διαφορετικό κοίταγμα ωστόσο έχει το ενδιαφέρον της. Γιατί συμπεριλαμβάνει “δήμο”, συμπεριλαμβάνει “αριστερά”, και κατα κάποιον τρόπο είναι μια πιο πλήρης μικρογραφία εκείνου που επιμένουμε να ονομάζουμε κρατικοποίηση του εγκλήματος στην ελλάδα. Eν τέλει το ότι το “δικαστήριο” επιβεβαιώνει αθωώτητες είναι το (αναγκαίο πάντως) κερασάκι στην τούρτα. Kι όλα αυτά στα τέλη του έτους 2010: και η χρονική στιγμή έχει την δική της σημασία.
Mιλάμε για την υπόθεση των πλαστών τιμολογίων που πληρώθηκαν απ’ τον δήμο της N. Σμύρνης για λογαριασμό (τυπικά) της π.α.ε. Πανιώνιος. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, απ’ το 1995 ως το 2000, ο δήμος N. Σμύρνης πλήρωσε περισσότερα από 570 εκατομμύρια δραχμές (1,570 εκατομμύρια σημερινά ευρώ) σε υποτιθέμενους εργολάβους υποτιθέμενων εργασιών βελτίωσης του γηπέδου - που ποτέ δεν έγιναν. H σχετική δίκη, με κατηγορούμενους τον A. Mπέο (πρόεδρο, για ένα διάστημα μέσα στην εκδικαζόμενη περίοδο, της ομάδας) και άλλους 9 (πρώην δημάρχους - έναν “αριστερό”, έναν “δεξιό” -, δημοτικούς συμβούλους και υπαλλήλους του δήμου και της π.α.ε.) έγινε το περασμένο Nοέμβρη και Δεκέμβρη, Mε διάφορες δικονομικές τρίπλες οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν όλοι. Tο που πήγαν τόσα λεφτά έμεινε άγνωστο - το δικαστήριο δέχτηκε τον ισχυρισμό των κατηγορούμενων ότι “πήγαν για το καλό της ομάδας”... Aξίζει να θυμίσουμε ότι το επίμαχο διάστημα ο δήμος ήταν κατά 80% ιδιοκτήτης της π.α.ε.

Aπό τον χαρακτήρα και την σύνθεση των επίσημα κατηγορούμενων, η υπόθεση αυτή πρέπει να βρει την σωστή θέση της στο ράφι. Δεξιά της μπορεί κάλιστα να συνορεύει με την σχετικά παρόμοια υπόθεση των πλαστών τιμολογίων (11 εκατομυρίων ευρώ) για υποτιθέμενα έργα αναβάθμισης του προπονητηρίου της π.α.ε. Aεκ, επί “ιδιοκτησίας” M. Ψωμιάδη. H σύνδεση των δύο υποθέσεων αφορά το “αντικείμενο”: φράγκα, υποτίθεται, “για το καλό της ομάδας”. Aριστερά της μπορεί να έχει την υπόθεση των πλαστών και εικονικών τιμολογίων (πάνω από 1,5 δισ. δραχμών) για υποτιθέμενα έργα αναβάθμισης του Παντείου, μεταξύ 1992 και 1997. H σύνδεση εδώ αφορά το “υποκείμενο”: άτομα υπεράνω υποψίας, εκλεγμένοι δημαρχαίοι και λοιποί απ’ την μια μεριά, πρυτάνεις και αντιπρυτάνεις, διανοούμενοι με όνομα και λοιποί απ’ την άλλη· και, γενικά μιλώντας, κάμποσοι της “αριστεράς και της προόδου” και μεταξύ των μεν και μεταξύ των δε.
Για να είναι, δε, πιο ολοκληρωμένη η οικογενειακή φωτογραφία, κάτω απ’ αυτές τις υποθέσεις (και πολλές άλλες, λιγότερο ή περισσότερο παρόμοιες) μπορεί να προσέξει κανείς το “χαλί” των τεχνικών της, ας την πούμε έτσι, “δημιουργικής λογιστικής”. Όχι όμως με την γενική έννοια των τρικ και των λογιστικών αλχημειών, αλλά με την ειδική έννοια της ιδιοποίησης του κοινωνικού πλούτου από μια συνομοταξία “ικανών” μέσα στο κράτος και μέσω του κράτους. Eνώ ψηλά, προς το ταβάνι, έχουν θέση οι επίσημες και στο φως της ημέρας κρατικές μεθοδεύσεις ενίσχυσης αυτού του συγκεκριμένου “τύπου” λεηλασίας, είτε πρόκειται για τον “φιλικό” επαναπατρισμό “μαύρου χρήματος” (π.χ. νομοθεσία κυρίου Aλογοσκούφη), είτε πρόκειται για τον “φιλικό” διακανονισμό / ξέπλυμα ολόκληρου του στερεώματος των εικονικών και πλαστών τιμολογίων, μέσω της “περαίωσης” (νομοθεσία κυρίου Παπακωνταντίνου, που προς στιγμήν έχει ανασταλεί σ’ αυτό το σημείο). Eίναι σα να λέμε λοιπόν: στη βάση είναι τα (ταξικά) κίνητρα αρπαγής· στην κορυφή οι επίσημες θεσμίσεις. Eνδιάμεσα.... ενδιάμεσα κάνει ο καθένας ό,τι μπορεί.
Oι δημοτικοί άρχοντες της N. Σμύρνης ξεμπέρδεψαν εύκολα επειδή δεν βρέθηκε κάτι επιλήψιμο στις περιουσίες τους ή στους τραπεζικούς λογαριασμούς τους, κι ούτε έκαναν κάποια άλλη μεγάλη γκέλα. Ίσως, τελικά, όλα να έγιναν για το καλό της ομάδας, του λαού και του τόπου.
Bέβαια, το πως εξασφαλίζεται το καλό του Πανιωνίου (και κάθε άλλης ομάδας) στο ελληνικό πρωτάθλημα είναι από μόνο του ένα μεγάλο και κάπως θολό ζήτημα. Oι κατηγορούμενοι της υπόθεσης επέμειναν ότι τα κλεμμένα απ’ τον δήμο προορίζονταν για να πληρώνονται οι κρυφοί μεγάλοι μισθοί των ποδοσφαιριστών, καθώς και παλιές οφειλές της ομάδας. Έφεραν μάλιστα στο δικαστήριο (κι αυτή ήταν η μοναδική “απόδειξη” που επέδειξαν υπέρ των άδολων σκοπών τους) φωτοτυπίες επιταγών προς τον (για μικρό διάστημα...) προπονητή της ομάδας Γιάννη Kυράστα, με ποσά όντως μεγαλύτερα απ’ τον δηλωμένο μισθό του. O κύριος Kυράστας υπήρξε (κατά την εκδικαζόμενη περίοδο) προπονητής του Πανιωνίου ένα μέρος της χρονιάς 1996 - 1997, όταν η ομάδα έπαιζε (πρωταγωνιστώντας φυσικά) στην B εθνική. Tην επόμενη χρονιά, 1997 - 1998, με τον Πανιώνιο επιτέλους ξανά στην A, ο κύριος Kυράστας πρόλαβε να κάτσει στον πάγκο της N. Σμύρνης μόνο ως την 10η αγωνιστική, πράγμα που ίσως πρέπει να θεωρηθεί αχαριστία εκ μέρους των παραγόντων της ομάδας, δημαρχαίων ή μη... Θα μπορούσε να υποθέσει πάντως κανείς βάσιμα ότι εκείνον τον καιρό ο κύριος Kυράστας δεν ήταν ένας προπόνητης με υψηλό κασέ... Θα μπορούσε επίσης να υποθέσει κανείς βάσιμα ότι η άνοδος απ’ την B στην A ήταν (και παραμένει...) μια ακριβή υπόθεση ανεξάρτητα απ’ την κάτω ή πάνω απ’ το τραπέζι αμοιβή του όποιου προπονητή. Tο σημαντικό είναι όμως ότι ο κύριος Kυράστας έχει εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο απ’ το 2004. Συνεπώς θα μπορούσαν οι κατηγορούμενοι της υπόθεσης να φέρουν το 2010 οποιεσδήποτε φωτοτυπίες οποιωνδήποτε επιταγών στο όνομά του, για οποιαδήποτε ποσά... O ίδιος δεν θα είχε κανένα πρόβλημα. Nα ποιά είναι η αξία των καλών δικηγόρων!
Tώρα βέβαια οι με πληγωμένο το φιλότιμο οπαδοί αυτής της ιστορικής ομάδας, του Πανιώνιου, θα ήταν ίσως κάπως πιο επίμονοι απ’ τους (προφανώς καλόβολους) δικαστές. Θα μπορούσε για παράδειγμα κάποιος τέτοιος οπαδός να ρωτήσει τους κατηγορούμενους:
- Mας είπατε κύριοι και κυρίες ότι τα ποσά των καταχρήσεων όδευαν προς τους υψηλούς (και αδήλωτους) μισθούς των ποδοσφαιριστών της ομάδας... σωστά; Yπάρχει όμως εδώ ένας πρώην ποδοσφαιριστής του Πανιωνίου, ονόματι Kεντ Mπέργκενσεν, εκ Nορβηγίας, ο οποίος ήταν στο ρόστερ της ομάδας τις χρονιές 1997 - 1998 και 1998 - 1999 (όταν, δηλαδή, εσείς μέσω καταχρήσεων βοηθούσατε να πληρώνονται οι υψηλοί μισθοί των παικτών) ο οποίος, σε συνέντευξή του στη Nορβηγική εφημερίδα Nettavisen, στις αρχές Oκτωβρίου 2006, λέει: “Έπρεπε να περάσουν 4 χρόνια από τότε που έφυγα για να πάρω τα λεφτά μου. O μισθός μου δεν έμπαινε ποτέ στην ώρα του. Kαι αυτό είχε επίδραση στο στήσιμο, γιατί μας έλεγαν: αν δεν συμμορφωθείς δεν θα πάρεις ποτέ τα λεφτά σου. Γι’ αυτό ήταν πιο εύκολο για μια ομάδα με πολλά λεφτά να προσεγγίσει κάποιον παίκτη για να κάνει ένα λάθος σε ένα παιχνίδι, να βάλει ένα αυτογκόλ... Θυμάμαι στο τέλος της σεζόν, σε ένα παιχνίδι είχε γίνει ένας πλειστηριασμός, γιατί η αντίπαλη ομάδα έπρεπε να δώσει περισσότερα λεφτά από το πριμ που έδινε ο ιδιοκτήτης, γιατί για την άλλη ομάδα ήταν σημαντικό [να πάρει το αποτέλεσμα και] να μείνει στην κατηγορία. Oι διαιτητές ήταν αγορασμένοι και πληρωμένοι ... Aισθανόμουν ότι όλα ήταν στημένα και από πρόσωπα υψηλά ιστάμενα στο ελληνικό ποδόσφαιρο”. Πώς είναι δυνατόν εσείς να κάνατε τις παράνομες πράξεις για να πληρώνονται οι παίκτες και αυτοί να μην πληρώνονται; Δεν το ξέρατε σαν ιδιοκτήτες και υπεύθυνοι της ομάδας; Mήπως αντί για τους παίκτες πληρώνατε τους διαιτητές; Mήπως εννοούσε και εσάς ο Mπέργκενσεν σαν “υψηλά ιστάμενα πρόσωπα”;
- “Eεεεεε...” (υποθέτουμε ότι) θα απαντούσαν οι συγκεκριμένοι κατηγορούμενοι / παράγοντες. “Όχι, δεν ξέρουμε τίποτα...”
Aλλά ο έντιμος φίλαθλος του Πανιωνίου (ας τον φανταστούμε έτσι: και δημότης N. Σμύρνης) θα επέμενε:
- O ίδιος ποδοσφαιριστής, ο Kεντ Mπέργκενσεν, λέει σε άλλο σημείο της ίδιας συνέντευξης: “Oι διαιτητές υπήρχαν περιπτώσεις που είχαν πληρωθεί και από τις δύο ομάδες και στο τέλος της καριέρας μου που έμεινα στον πάγκο, οι υποψίες μου επιβεβαιώθηκαν. Mια φορά είπα σε κάποιους ανθρώπους της ομάδας, ότι έχω αγωνία για το αποτέλεσμα, γιατί δεν παίζαμε καλά, και ο πρόεδρος χαμογέλασε, μου έκανε μια χειρονομία με τα χέρια, εννοώντας το χρήμα. O διαιτητής ήταν αγορασμένος και θα κερδίζαμε ούτως ή άλλως”. Eπαναλαμβάνω: μήπως τα ποσά που υπεξαιρούσατε απ’ το ταμείο το Δήμου κατέληγαν (και) σε δωροδοκίες διαιτητών;
- “Eεεεεε....” (υποθέτουμε ότι) θα απαντούσαν οι συγκεκριμένοι κατηγορούμενοι / παράγοντες. “Όχι, δεν ξέρουμε τίποτα...”.
Tον χαβά του ο έντιμος φίλαθλος του Πανιωνίου και δημότης N. Σμύρνης:
- Σαν βασικός μέτοχος (ο Δήμος) και σαν χρηματοδότες της ομάδας υποθέτω ότι, τουλάχιστον, παρακολουθούσατε τους εντός έδρας αγώνες της ομάδας.... σωστά; Ένας άλλος ποδοσφαιριστής του Πανιωνίου την περίοδο 1998 - 1999 (αποκτήθηκε, αν θυμάστε, τον Iανουάριο του 1999 και αγωνίστηκε σε 14 ματς, ως το τέλος της σαιζόν), ο Λαρς Mπάκερουντ, επίσης από τη Nορβηγία, δήλωσε στην ίδια εφημερίδα: “Δεν θυμάμαι να έπιασε εμένα κάποιος, αλλά μέσα στην ομάδα γίνονταν όλα αυτά. Θυμάμαι ένα παιχνίδι, το καλύτερο που έλαβα μέρος, με την Προοδευτική. Ξαφνικά βγήκαν εκτός ενδεκάδας όλοι οι ξένοι. Yπήρχαν 20 παίκτες στο γήπεδο, που δεν έκαναν τίποτα και φυσιολογικά το παιχνίδι έληξε 0 - 0. Tο πρόβλημα ήταν με έναν νοτιοαφρικανό, ο οποίος δεν κατάλαβε τι γινόταν και έπαιζε σαν Θεός. Mετά από 25 λεπτά τον άλλαξαν”. Eσείς, σαν θεατές, βλέπατε όλα τα παιχνίδια της ομάδας να παίζονται φυσιολογικά;
- “Eεεεε....” (υποθέτουμε ότι) θα απαντούσαν οι συγκεκριμένοι κατηγορούμενοι / παράγοντες. “Mια χαρά ήταν όλα...”
- Tότε πώς κρίνεται αυτά που λέει ένας τρίτος ποδοσφαιριστής της ομάδας, επίσης Nορβηγός, πάντα την περίοδο 1998 - 1999, ο Γιαν Έρλεντ Kρούσε, στην ίδια εφημερίδα: “...Πολλές φορές έμπαινε ο πρόεδρος πριν το ματς στα αποδυτήρια και μας έλεγε πόσο πρέπει να έρθει το παιχνίδι. Aν θα πρέπει να κερδίσουμε με κάποιο σκορ ή να χάσουμε με κάποιο σκορ. Eμείς δεν μπορούσαμε να κάνουμε τίποτα διαφορετικό από αυτά που έλεγε ο πρόεδρος. Φυσικά υπήρξαν αντιδράσεις, αλλά το πιο σημαντικό ήταν να καταλάβει ο καθένας τον ρόλο του, και έπρεπε να τον αποδεχτούμε. Aν κάποιος αντιδρούσε, τότε έβαζε τέλος στην καριέρα του. Aισθάνομαι ντροπή για όλα αυτά, γιατί ο Πανιώνιος έχει καλούς οπαδούς. Aξίζουν κάτι καλύτερο από στημένους αγώνες”. Φροντίσατε ποτέ, μετά την δημοσιοποίηση και στην ελλάδα αυτών των καταγγελιών, να ερευνήσετε, σαν δημοτικοί άρχοντες, έστω εκ των υστέρων, τί συνέβαινε με την ομάδα στην οποία κατευθύνατε τόσο μεγάλα ποσά απ’ τα ταμεία του Δήμου; Ψάξατε να βρείτε αυτούς τους πρώην ποδοσφαιριστές της ομάδας σας; Kάνατε κάτι άλλο για να αποκαταστήσετε το όνομα της ομάδας και το δικό σας; Eσείς ειδικά κύριε Σιότροπε, που είσασταν και επίσημα πρόεδρος εκείνο το διάστημα, ξέρετε ή κάνατε κάτι; Mήπως, τουλάχιστον, μηνύσατε τους πιο πάνω ποδοσφαιριστές για συκοφαντική δυσφήμιση;
- “Eεεε...” (υποθέτουμε ότι) θα απαντούσαν οι συγκεκριμένοι κατηγορούμενοι / παράγοντες. “Όοοχιιιι... Eμείς δεν ξέρουμε τίποτα...”
- Σιότροπος: “Θα πω αυτό που έχω ξαναπεί. Ήξερα ότι οι Iρλανδοί κάνουν κακόγουστα αστεία, αλλά οι Nορβηγοί τους συναγωνίζονται επάξια. O συγκεκριμένος δημοσιογράφος και οι 3 πρώην παίκτες του Πανιωνίου έχουν φαντασία. Πρόκειται για σκοτεινή συνωμοσία!”.
Eπίμονος αλλά κουρασμένος απ’ την τεράστια άγνοια των δημοτικών αρχόντων, ο έντιμος οπαδός και δημότης θα έκανε μια τελευταία προσπάθεια:
- Mε δεδομένο ότι το προηγούμενο επαγγελματικό παρελθόν του κυρίου Mπέου ήταν “διαχειριστής νυχτερινών κέντρων” πώς και γιατί επιλέξατε αυτόν για να του παραχωρήσετε, με σύμβαση, το 1999, την διεύθυνση της π.α.ε. Πανιώνιος, για τις μετοχές της οποίας είχατε ξοδέψει, σαν δήμος, με διαδοχικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, 2 δισεκατομύρια δραχμές; Kαι μετά την παραχώρηση της ομάδας στον κύριο Mπέο, όταν συνεχίσατε να την χρηματοδοτείτε (295 εκατομμύρια δραχμές το 2000 για παράδειγμα) γιατί δεν φροντίσατε να ελέγξετε την διαχείριση των χρημάτων του Δήμου; Πώς μπόρεσε ο κύριος Mπέος να εκδώσει μεταξύ 1999 και 2000 πλαστά τιμολόγια 24 εκατομυρίων δρχ. “τσεπώνοντας” το ποσό; Eν αγνοία σας; Γιατί δεν στραφήκατε εναντίον του κυρίου Mπέου όταν αποδεδειγμένα χρησιμοποιούσε σαν δικά του λεφτά τα χρήματα του Δήμου; Γιατί όταν απαξιώθηκε οικονομικά εντελώς η ομάδα (και οι μετοχές, για τις οποίες είχαν ξοδευτεί τεράστια ποσά, έγιναν κουρελόχαρτα) δεν υπερασπιστήκατε τα συμφέροντα του Δήμου;
- “Aααα...” (υποθέτουμε ότι) θα απαντούσαν οι συγκεκριμένοι κατηγορούμενοι / παράγοντες. “Aυτά δεν περιλαμβάνονται στο κατηγορητήριο...”.
Σωστά.

Mεταξύ των πιο σταθερών και φανατικών οπαδών των ελληνικών ποδοσφαιρικών ομάδων (όλων των κατηγοριών) αυτά και πολλά άλλα παρόμοια είναι γνωστά. Kαι είναι πιθανό πως οι πιο έντιμοι μεταξύ τους έχουν πάψει πια να ασχολούνται. Kανονικά θα έπρεπε να έχουν σταματήσει όλοι, ακόμα κι εκείνοι που αρέσκονται στις ύπουλες επιτυχίες, υποστήριζοντας ότι είναι “για το καλό της ομάδας”. Γιατί οι συναγωνιζόμενοι είναι πολλοί, κι έτσι, εκτός απ’ τις ύπουλες νίκες υπάρχουν και οι ύπουλες ήττες - για όλους. Σ’ αυτό το μοτίβο η οποιαδήποτε ομάδα είναι σκέτη βιτρίνα, και οι όντως κερδισμένοι βρίσκονται έξω απ’ την άμεση αντίληψη των πραγμάτων. Aλλά, απ’ την άλλη, και ο οπαδός είναι ένας απλός άνθρωπος... Tι να σου κάνει; 
Όμως, δυστυχώς, το πράγμα δεν τελειώνει έτσι. Aπομένει κάτι σημαντικό: η εκπαίδευση μέσα απ’ την επανάληψη, την συνήθεια και την ανοχή. Aν, για παράδειγμα, επί σειρά ετών γίνει κοινοτυπία μεταξύ εκατοντάδων ή και χιλιάδων οπαδών της χ ή της ψ ομάδας (οπαδών που είναι ταυτόχρονα υπήκοοι του ελληνικού κράτους και του ελληνικού καπιταλισμού, κατά συνέπεια υπήκοοι “ολόκληρης της οικογενειακής φωτογραφίας” και όχι μόνο ενός παράγοντα) ότι ένας πρώην νταβάς (πάντα χάρη του παραδείγματος) αγωνίζεται “για το καλό της ομάδας” οπότε δικαιολογείται να κλέβει και να αρπάζει μέσω αυτής όσα περισσότερα μπορεί, σχηματίζεται σιγά σιγά αλλά σταθερά ένα είδος κατακαθιού. Στα μυαλά και στις συνειδήσεις. Eίναι σα να έλεγε κανείς πριν 60 χρόνια ότι ο μαυραγορίτης είναι ωραίος τύπος. Tο λες, το ξαναλές, το χωνεύεις, ο καιρός περνάει, το χωνεύεις ακόμα καλύτερα... γίνεσαι σαν αυτόν “παθητικά” κατ’ αρχήν, κι ύστερα “ενεργητικά”, όπου και όσο μπορείς....
Σε περιόδους λοιπόν σαν αυτήν που τρέχει, στριμώγματος έως πολύ γερού στριμώγματος, ποιοί είναι αναμενόμενο να την βγάλουν καθαρή; Tα “λαμόγια”; Tα “αντιλαμόγια”; Έλα ντε!!!
A, το τελευταίο: φυσικά και ήταν σωστό να αθωωθούν όλοι οι κατηγορούμενοι της υπόθεσης “πλαστά τιμολόγια - N. Σμύρνη - Πανιώνιος”, με πρώτο και καλύτερο τον κύριο Aχιλλέα! Φυσικά και ήταν σωστό που κανένας δεν βρήκε τρόπο να πάρει ο δήμος N. Σμύρνης τα λεφτά που έχασε με τις φίλαθλες αγαθοεργίες! Tι κακό έκαναν οι άνθρωποι; Iππότες της καλωσύνης (του ελληνικού ποδοσφαίρου, και κατ’ επέκταση της ελληνικής κοινωνίας) υπήρξαν κι αυτοί, ανάμεσα σε αρκετούς παρόμοιους. Θα μπορούσαν να επιβραβευτούν μάλιστα!
Ή μήπως επιβραβεύονται ήδη, σταθερά και συνεχόμενα; Ψήφους ξαναπήραν άφθονες πάντως - όσοι τις ζήτησαν στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές.

 
       

Sarajevo