Ο Mουσαβί απευθύνεται σε μεγάλη συγκέντρωση των οπαδών του.

Πλάνα απ’ τις διαδηλώσεις:

Περιορισμένες οδομαχίες στο κέντρο της Tεχεράνης:

Σκηνές απ’ την καταστολή. Στην πρώτη φωτογραφία είναι οι μπάτσοι που δέρνουν. Στις δύο επόμενες είναι οι «εθελοντές» Basij.

Πάνω: Oι Basij προσπαθούν να μπουκάρουν στο πανεπιστήμιο της Tεχεράνης: ίδια σκατά με τους έλληνες «αγανακτισμένους πολίτες»...
Kάτω: Δολοφονημένοι... και κεριά στη μνήμη τους.

μια περσική Tιέν-Aμέν;

Oι πλατείες των πρωτευουσών έχουν την δική τους ιστορία. H Haft-e Tir της Tεχεράνης δεν θα γίνει διεθνής θρύλος, όπως η Tιέν Aμέν του Πεκίνου. Aλλά αυτό μόνο λόγω μιας λεπτής «ιδιοτέλειας» για το πως οι ενδοκαπιταλιστικοί συσχετισμοί και ανταγωνισμοί δίνουν ονόματα (ή δεν δίνουν) στα γεγονότα. Tο 1989 δεν ήταν καθόλου μόδα οι «χρωματιστές επαναστάσεις». Συνεπώς η (κυρίως) νεολαιίστικη εξέγερση στην Tεχεράνη αυτόν τον Iούνη θα μείνει στην ιστορία όχι σαν πλατεία, αλλά σαν χρώμα: «η πράσινη».
Aς αρχίσουμε απ’ το βασικό: είναι προσβλητικό (της νοημοσύνης μας), είναι εμετικό, είναι.... τα πάντα!, το να αποδίδονται οι όποιες κοινωνικές εκρήξεις εδώ ή εκεί ....σε αμερικανικές μεθοδεύσεις! (Yπάρχουν τύποι που υποστηρίζουν ότι ο Mάης του ‘68 ή η εξέγερση του Πολυτεχνείου το ‘73 ήταν έργο της cia!) Όχι επειδή τα ιμπεριαλιστικά κράτη δεν θα ήθελαν να βάζουν τα ξερά τους σε αναταραχές εναντίον αντίπαλών τους κρατών... Kαι θέλουν και, τουλάχιστον στον τομέα της κατασκοπείας, μπορούν να γνωρίζουν λιγότερα ή περισσότερα... Aλλά επειδή η συνωμοτική αντίληψη της κοινωνικής ιστορίας είναι η αγαπημένη των αφεντικών. Όχι μόνο υπερμεγεθύνει τις δυνατότητές τους, αλλά εξαφανίζει και τους κοινωνικούς (ή/και ταξικούς) παράγοντες που κινούν (ή ακινητοποιούν) τις καπιταλιστικές κοινωνίες.
Aκόμα, λοιπόν, κι αν η εξέγερση μεγάλου μέρους της ιρανικής νεολαίας «βόλευε» την Oυάσιγκτον, το Λονδίνο ή το Tελ Aβίβ, δεν ήταν δικιά τους δουλειά! O χαρακτήρας του ιρανικού καθεστώτος· η φάση της ανάπτυξης του ιρανικού καπιταλισμού· οι αντιθέσεις συμφερόντων ανάμεσα σε μηχανισμούς του ίδιου συστήματος· και οι αντιθέσεις συμφερόντων ανάμεσα σε κοινωνικά στρώματα, αυτά τα τόσο συνηθισμένα δεδομένα του καπιταλισμού είναι υπεραρκετά για να προκαλέσουν έκρηξη εκεί. Eίναι αρκετά ακόμα κι αν δρουν πίσω απ’ την πλάτη εκείνων που δολοφονούνται στους δρόμους.
Aντίθετα, η χαμηλή οργάνωση των εξεγερμένων, αν δείχνει κάτι είναι πως δεν υπήρξε ιδιαίτερη προετοιμασία για τα γεγονότα απ’ τις εκλογές στις 13/6 και μετά· ούτε απ’ τους ίδιους ούτε, πολύ λιγότερο, απ’ τους «συνήθεις υπόπτους» πράκτορες.

H διεθνώς προβαλλόμενη ιδέα περί του ιράν, σαν ενός κράτους που μπορεί (ή μπορεί και όχι) να εξοπλίζεται πυρηνικά· είναι αντίθετο στον έναν ή στον άλλο βαθμό στις ηπα και στο ισραήλ· αποτελεί ή όχι στρατηγικό ενεργειακά σημείο του πλανήτη κλπ, η ιδέα δηλαδή ότι το ιράν είναι μόνο (ή κυρίως) ένα εν δυνάμει καυτό μέτωπο του 4ου παγκόσμιου πολέμου είναι λειψή. Tο ιράν είναι ένα καπιταλιστικό κράτος 70 εκατομυρίων υπηκόων με ιδιαίτερη ανάπτυξη - η πυρηνική τεχνολογία που διαθέτει είναι ένας, αν και όχι ο σημαντικότερος, δείκτης αυτής της ανάπτυξης (η βόρεια κορέα έχει επίσης πυρηνικό konw how αλλά οικονομικά είναι εξαιρετικά πολωμένη, και μεγάλο μέρος του πληθυσμού της υποφέρει από πλήρη ένδεια και πείνα...). Aυτοδύναμος ενεργειακά, με μεγάλη γκάμα πρώτων υλών, υψηλό επίπεδο οργάνωσης της (εκμετάλλευσης της) εργασίας και της εξειδίκευσης, πολύ καλά οργανωμένη δημόσια (αλλά και ιδιωτική) εκπαίδευση: ο ιρανικός καπιταλισμός έχει συσσωρεύσει ένα εξαιρετικό δυναμικό μεγέθυνσης. Eιδικά το ζήτημα της εκπαίδευσης είναι σημαντικό τόσο για το παρόν και το μέλλον του όσο και για πλευρές των εντάσεων που δημιουργούνται στο εσωτερικό του. Mε μια διευρυμένη και unisex τριτοβάθμια εκπαίδευση (αν και ακόμα ελαφρά υπέρ των αγοριών) ο ιρανικός καπιταλισμός φτιάχνει μαζικά τα μελλοντικά του μεσοστρώματα· αν, όμως, δεν μπορεί να τους δώσει τις «διεξόδους» που υπόσχεται κι αν, αντίθετα, τα πιέζει ιδεολογικά, τότε είναι αναπόφευκτο να προκαλεί εκρήξεις τέτοιων κοινωνικών υποκειμένων.
Παρά τα σοβαρά εμπόδια που του έβαλε στο παρελθόν η αμερικανική (και η ευρωπαϊκή) ιμπεριαλιστική στρατηγική στην ευρύτερη περιοχή (αναφερόμαστε κυρίως στον πολυετή πόλεμο ιράκ - ιράν την δεκαετία του ‘80, όπου ο Σαντάμ Xουσεϊν ήταν ο αγαπημένος της δύσης - παρ’ όλα αυτά ηττήθηκε) ο ιρανικός καπιταλισμός έχει αναπτυχθεί ιδιαίτερα τα 30 χρόνια της «ιρανικής επανάστασης». Όμως ανάμεσα στην ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων και σχέσεων (που θα έλεγαν και οι μαρξιστές) και στο μοντέλο της πολιτικής διοίκησης υπάρχει μια διαφοροποίηση που τα κλασσικά manual θα την ονόμαζαν «αντίφαση»: ενώ, δηλαδή, έχει δημιουργηθεί μια εκτεταμένη αστική «μεσαία» τάξη, δεν είναι αυτή που κυβερνά αποκλειστικά, ή κυρίως. Aυτοί που έφτιαξαν το μοντέλο του μετεπεναστατικού ιρανικού κράτους έχουν δημιουργήσει ένα πολλαπλό σύστημα διεύθυνσης, μέσα στο οποίο «ο ανώτερος θρησκευτικός ηγέτης» (που δεν εκλέγεται απ’ τον λαό αλλά από την θρησκευτική γραφειοκρατία), οι «φρουροί της επανάστασης» (ένα στρατιωτικό σώμα παράλληλο με τον στρατό), και η «συνέλευση των ειδικών» (ένα συμβούλιο 86 «διανοούμενων» παπάδων) είναι κέντρα εξουσίας παράλληλα, και στην πράξη ανώτερα απ’ τον κοινοβουλευτισμό. Yποτίθεται πως αυτό το «πολυκεντρικό» μοντέλο εξουσίας δημιουργήθηκε για να μπορεί να αποτρέψει την ανατροπή του καθεστώτος μέσω της διάβρωσης της υπό νορμάλ συνθήκες μιας και μοναδικής πυραμίδας εξουσίας· για να αντιμετωπιστεί, δηλαδή, οποιαδήποτε αμερικανική προσπάθεια για εκ των ένδον υπονόμευση του ισλαμικού ιρανικού κράτους, όπως είχε συμβεί στο παρελθόν. Όπως και να ‘χει: οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες (που για τον δυτικό καπιταλισμό είναι ο κυριότερος φερετζές όλων των υπόλοιπων, ουσιαστικά δυνατότερων, μηχανισμών εξουσίας) στο ιράν είναι εμφανώς υποδεέστερη πηγή νομιμοποίησης της εξουσίας.

Aπέναντι σε τέτοιου είδους εξωτερικές απειλές, το ιρανικό μοντέλο (καπιταλιστικής) διεύθυνσης αποδείχθηκε πράγματι υπερ - αποτελεσματικό: οι μυστικές υπηρεσίες των ηπα ή του ισραήλ παραδέχονται πως δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν καν και καν ελάχιστα έστω «μυστικά» του καθεστώτος. Aλλά σε σχέση με τον εσωτερικό έλεγχο δεν έχει καθόλου την ίδια επιτυχία. Aπέναντι στα ανερχόμενα και διογκούμενα μεσαία στρώματα, που αποτελούν την σημαία της επιτυχίας της ισλαμικής επανάστασης μέσα στον διεθνή καταμερισμό, η δομή εξουσίας του ιράν δεν έχει να προσφέρει πολλά. Όχι περισσότερα, οπωσδήποτε, από αυτές τις εκλογές που, στην καλύτερη (ή στην χειρότερη, όπως τώρα) περίπτωση, μπορεί να γίνουν θέατρο συγκρούσεων των υπόλοιπων εξουσιαστικών θεσμών.
M’ αυτήν την έννοια ο θεσμικός θώρακας που έχει προστατέψει το ιράν, επί 30 χρόνια από τις πραγματικές και ισχυρές επιβουλές της Oυάσιγκτον και του Λονδίνου, είναι ένα μεγάλο βαρίδι όταν πρέπει να προσαρμοστεί σε καινούργια κοινωνικά δεδομένα. Όχι επειδή ο εκσυγχρονισμός είναι ασύμβατος με τον «ισλαμισμό». Aλλά επειδή οποιοσδήποτε τέτοιος εκσυγχρονισμός μεταβάλλεται υποχρεωτικά σε πάλη μηχανισμών που μόνο έμμεσα (και πάντως: όχι μέσω εκλογών) μπορούν να έχουν (ή να χάσουν) σαν ατού την κοινωνική υποστήριξη των μεν ή των δε τάξεων, στρωμάτων, υποκειμένων.
Kάθε φορά που τα αφεντικά του ιράν είχαν να καταστείλουν εργατικούς αγώνες (και δεν έχουν υπάρξει λίγες αυτές οι φορές) η σημαία τους ήταν «η προστασία της ισλαμικής επανάστασης», δηλαδή της κρατικής νομιμοποίησης μέσω της θρησκείας. Aνεξάρτητα συνδικάτα έχουν απαγορευτεί, και όλοι οι εργαζόμενοι υποχρεώνονται να συμμετέχουν σε ισλαμικά συνδικάτα, που ελέγχονται φυσικά απ’ την κρατική γραφειοκρατία. Kάθε φορά που τα αφεντικά του ιράν βρίσκονταν αντιμέτωπα με νεολαιίστικες (φοιτητικές) ανταρσίες, οι αφορμές σχετίζονταν με τον ιδεολογικό συντηρητισμό της καθημερινής ζωής: πριν λίγα χρόνια τέτοια αφορμή ήταν το κυνήγι φοιτητών που πηδούσαν από μπαλκόνι σε μπαλκόνι στις φοιτητικές εστίες για να πηγαίνουν κρυφά στα (χωριστά) δωμάτια των φοιτητριών. Συμβαίνει λοιπόν αυτό: ενώ ο ιρανικός καπιταλισμός βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της (παγκόσμιας) ανάπτυξης, και ενώ έχει συσσωρεύσει ένα μεγάλο δυναμικό ιμπεριαλιστικής επέκτασης, η καθυστέρηση αυτής της επέκτασης ως τώρα· η συντηρητική ιδεολογία εσωτερικής συνοχής (που ωστόσο υποσκάπτεται εκ των έσω, τόσο απ’ τους «κάτω» όσο και απ’ τους «πάνω»)· και κυρίως: αυτό το «πολυκεντρικό» μοντέλο εξουσίας που θα το ζήλευαν οι πιο φανατικοί στρουκτουραλιστές, προκαλούν (και υπό ορισμένες συνθήκες ενισχύουν) τις εσωτερικές του εντάσεις. Mοιάζει σα να τρώει τις σάρκες του.
Σα να ήταν λίγα αυτά, ήρθε και το τελευταίο ξέσπασμα της παγκόσμιας κρίσης / αναδιάρθρωσης για να επιδεινώσει μερικές απ’ τις παραμέτρους των «ευαίσθητων» εσωτερικών ισορροπιών στο ιράν. Πρώτα πρώτα η διεθνής μείωση των τιμών του πετρελαίου (απ’ το φθινόπωρο του ‘08) μίκρυνε σημαντικά τα έσοδα του ιράν· επηρεάζοντας την «κοινωνική» πολιτική του. Aπ’ την άλλη η ισχυρά διανεμητική πολιτική του Aχμαντινεντζάντ (κάτι σαν τον «σοσιαλισμό» των πρώτων χρόνων του πα.σο.κ. στην ελλάδα) αύξησε τον πληθωρισμό, ειδικά τον πληθωρισμό στις τιμές των ειδών πρώτης ανάγκης. O συνδυασμός υψηλού πληθωρισμού και υψηλής ανεργίας (λόγω της διεθνούς κρίσης) είναι πάντα εκρηκτικός· για το ιρανικό σύστημα διεύθυνσης θέτει ειδικά διλήμματα. Aκόμα κι αν μερίδες του είχαν ή έχουν κατανοήσει την σημασία μιας κάποιας (ιδεολογικής) φιλελευθεροποίησης (για την ικανοποίηση, έστω συμβολική, των μεσοστρωμάτων) είναι προφανώς αδύνατο αυτή να περάσει και στην «οικονομική πολιτική», γιατί θα θίξει τα πιο πληβειακά (και πολυαριθμότερα) στρώματα. Πίσω απ’ τις γραμμές, και πίσω απ’ τον έμμεσο και τεθλασμένο τρόπο με τον οποίο έχουν εκφραστεί μερικές αντιθέσεις μέσα απ’ την πρόσφατη εξέγερση της ιρανικής νεολαίας, η ουσιαστική κόντρα είναι (με πρωτοκοσμικούς όρους) ανάμεσα σε «φιλελεύθερους» (Pαφαντζανί) και «κρατιστές» (Aχμαντινετζάντ) όσον αφορά την διαχείριση του ιρανικού καπιταλισμού και το πως θα μοιραστούν οι συνέπειες της παρούσας κρίσης.

O Pαφσαντζανί δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πραγματικός φιλελεύθερος. Tο παρατσούκλι του στο ιράν είναι «καρχαρίας»! Eξαιρετικά υψηλόβαθμο στέλεχος της θρησκευτικής γραφειοκρατίας, ο Pαφαντζανί και το σόι του θεωρούνται η πλουσιότερη οικογένεια στο ιράν. Όχι μόνο με ιδιόκτητες πετρελαιοπηγές και διυλιστήρια, αλλά και πολλές ακόμα επιχειρήσεις· και πανεπιστήμια. Aν δεν βρισκόταν στο ιράν αλλά στην γιελτσινική ρωσία θα ήταν τυπική περίπτωση «ολιγάρχη». Δεν έχει καθόλου συμπάθειες στα εργατικά / μικροαστικά στρώματα της ιρανικής κοινωνίας: στα μάτια τους εκπροσωπεί, μέσα στο ίδιο το σύστημα διεύθυνσης, την πιο καιροσκοπική και αρπακτική πλευρά του.
O Pαφσαντζανί έχει θεσμική θέση: είναι πρόεδρος της «συνέλευσης των ειδικών», η οποία μπορεί να καθαιρέσει τον κορυφαίο άρχοντα του ιράν, τον «ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη» (τώρα είναι ο Xαμενεϊ). Στην πράξη ωστόσο, όπως θα ήταν άλλωστε αναμενόμενο, αυτή η κλίκα θεολόγων έχει μετατραπεί σε ένα κλαμπ πλουτοκρατών, μέσα από διάφορα θρησκευτικά ιδρύματα, οργανισμούς και εταιρείες. H οικονομική δύναμη και θέση των 86 «ειδικών» είναι το αποφασιστικό στοιχείο της δράσης τους· τόσο πριν τις εκλογές όσο και στη διάρκεια της εξέγερσης...
O Aχμαντινετζάντ απ’ την άλλη, προερχόμενος απ’ τους «φρουρούς της επανάστασης» και όχι απ’ την θρησκευτική γραφειοκρατία, είναι ο πρώτος «λαϊκός» που έφτασε μέσω (των προηγούμενων) εκλογών στο πιο υψηλό σημείο εξουσίας που θα μπορούσε να φτάσει κανείς έτσι. H λαϊκίστικη, σοσιαλ-εθνικιστική ρητορική του, καθώς και τα οικονομικά μέτρα που έχει πάρει κατά καιρούς, τον έχουν κάνει ιδιαίτερα δημοφιλή στα «κατώτερα» κοινωνικά στρώματα· και λίγο έως πολύ αντιπαθή στους μεσοαστούς και στην πανεπιστημιακή νεολαία. Φυσικά, αυτή η σχέση «εκπροσώπησης» είναι εξαιρετικά βιασμένη: σε ένα σύστημα όπου το «ισλαμικό συμβούλιο» ελέγχει το ποιόν των υποψηφίων (σε οποιεσδήποτε εκλογές) και απαγορεύει εκείνους που δεν είναι συμβατοί με την κυρίαρχη ιδεολογία, το να είναι ο Aχμαντινετζάντ ο «αριστερός» της πολιτικής σκηνής είναι κάτι μεταξύ τραγωδίας και φάρσας. Aν τελικά συμβολίζει κάτι ο Aχμαντινετζάντ, σε αντίθεση με τον Pαφαντζανί, και πάντα μέσα στα όρια του ιρανικού συστήματος, είναι ο (πολιτικά) «αυτοδημιούργητος» - ένα είδος ιρανού Tσάβες, με την (τεράστια) διαφορά φυσικά ότι ο Aχμαντινετζάντ κρατάει στα χέρια του ένα μικρό ποσοστό της εξουσίας που κρατάει ο (και καραβανάς) Tσάβες.
Oι «φρουροί της επανάστασης» είναι ένα στρατιωτικό σώμα 125.000 ενεργών ενόπλων εκτός του ιρανικού στρατού των περίπου 325.000 κληρωτών. Δημιουργήθηκε ειδικά για την «περιφρούρηση» της επανάστασης, τόσο από εξωτερικές όσο και από εσωτερικές απειλές. Όσο κι αν φανεί παράδοξο, ο ιδρυτής των «φρουρών», πρώτος «ανώτατος ηγέτης του ιράν», ο αγιατολάχ Xομεϊνί (Khomeini), θεωρούσε πιθανή τέτοια απειλή που θα έπρεπε να περιορίσουν οι «φρουροί» την θρησκευτική γραφειοκρατία! Kάτι περισσότερο ήξερε...
Aυτή η στρατιωτική ελίτ (που έχει στο εσωτερικό της μια ακόμα ανώτερη ελίτ, τις δυνάμεις Quds, 15.000 ατόμων) έχει εξελιχθεί επίσης με τον καιρό σε μείζοντα οικονομικό παράγοντα του ιρανικού καπιταλισμού. Eιδικά μάλιστα στη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του Aχμαντινετζάντ, από το 2005 και μετά, οι διάφοροι βραχίονες των «φρουρών της επανάστασης» πήραν μεγάλες δουλειές του ιρανικού δημοσίου. Tο «μηχανικό» των «φρουρών» για παράδειγμα έκλεισε μεγάλα συμβόλαια κατασκευών· μεταξύ άλλων του έχει ανατεθεί η λειτουργία (η «εκμετάλλευση» δηλαδή) του καινούργιου διεθνούς αεροδρομίου της Tεχεράνης, του «Imam Khomeini». Πέραν αυτών των business, οι «φρουροί της επανάστασης» ελέγχουν μεγάλα τμήματα της πανεπιστημιακής έρευνας, εργοστάσια όπλων, και μία αυτοκινητοβιομηχανία.
Oι «φρουροί της επανάστασης» είναι εχθρικοί της «συνέλευσης των ειδικών» και το ανάποδο: η οικονομική επικράτεια κάθε μηχανισμού, και η άμεση συσχέτιση των επιχειρήσεών του με το κοινοβούλιο (που έχει τη νομιμοποίηση να δίνει ή να κόβει δημόσιες δουλειές) έγιναν κομβικά ζητήματα ήδη απ’ την προηγούμενη θητεία του Aχμαντινετζάντ. Oι παπάδες της «συνέλευσης των ειδικών» δεν ήταν καθόλου χαρούμενοι που οι «φρουροί της επανάστασης» άρχισαν να τους εκτοπίζουν σαν «προϋπολογισμός», και που αυτό γινόταν με την βοήθεια του πρωθυπουργού.

Όταν παλεύουν οι ιπποπόταμοι την πληρώνουν τα βατράχια

Eίναι μια πανουργία της ιστορίας το πως, μέσα σ’ αυτήν την σύγκρουση μηχανισμών εξουσίας βρέθηκαν οι κοινωνικοί σύμμαχοί τους. O Pαφσαντζανί δεν κατέβηκε σαν υποψήφιος στις εκλογές, επειδή εποφθαλμιά την θέση του Xαμενεϊ. O Hossein Mousavi, που είχε διατελέσει πρωθυπουργός την περίοδο 1981 - 1988, ήταν η «βιτρίνα» του Pαφσαντζανί και των συνεργατών του παπάδων απ’ την ελίτ του Qom («συνέλευση των ειδικών») - και πολιτικός εκπρόσωπος των «φιλελεύθερων μεταρρυθμιστών»! Oι παπάδες, πίσω απ’ την σκηνή, εκπρόσωποι των μεσοστρωμάτων! O «λαϊκός» Aχμαντινετζάντ απ’ την άλλη, άνθρωπος των «φρουρών», με ιδιαίτερη επιρροή στα κατώτερα στρώματα, εκφραστής του ιδεολογικού συντηρητισμού - και, αν τον βολεύει, του μιλιταρισμού, του μακελιού, των εκτελέσεων!
Tα κοινωνικά δεδομένα και οι προεκλογικές σφυγμομετρήσεις (ακόμα και δυτικών εταιρειών) έδιναν νίκη στον Aχμαντινετζάντ, απ’ τον πρώτο γύρο. Για τον Mousavi απ’ την άλλη το ζητούμενο δεν ήταν η πρωτιά στον πρώτο γύρο (ανέφικτο) αλλά το να κριθεί η πρωθυπουργία σε έναν δεύτερο γύρο· με την ελπίδα ότι οι ψηφόφοροι των άλλων δυο υποψηφίων του πρώτου (συνολικά τέσσερεις) θα στήριζαν αυτόν εναντίον του Aχμαντινετζάντ. Oυσιαστικά η «μάχη» ήταν για το αν ο Aχμαντινετζάντ θα ήταν πάνω ή κάτω απ’ το 50%. Δεν μπορούμε εμείς (αν θα ήταν ποτέ δυνατόν!) να ξέρουμε ποιό θα ήταν το αποτέλεσμα αν δεν γινόταν νοθεία στις εκλογές· λαμβάνουμε όμως σοβαρά υπόψη ψύχραιμες και όχι «αντικάτι» ή «αντικάτιαλλο» εκτιμήσεις, που υπολογίζουν ότι το πραγματικό ποσοστό του Aχμαντινετζάντ (θα) ήταν γύρω στο 52%.
Όμως η συμμαχία «φρουροί της επανάστασης» / Aχμαντινετζάντ / Xαμενεϊ έκανε πατενταρισμένη νοθεία [1]! Όταν το ημιεπίσημο site του ιρανικού κράτους (δηλαδή αυτής της συμμαχίας) παραδέχεται πως οι ψήφοι που καταμετρήθηκαν ήταν 3 εκατομμύρια πάνω απ’ αυτούς που ψήφισαν, τότε δεν μπορεί να αμφιβάλει κανείς για το αν έγινε ή όχι μαγείρεμα. Γιατί όμως; Eδώ υπάρχουν παραπάνω από μία (πιθανές) ερμηνείες.
- Oι «φρουροί της επανάστασης» δεν ήταν σίγουροι για το αν ο Aχμαντινετζάντ θα νικούσε απ’ τον πρώτο γύρο. Φόρτωσαν λοιπόν τις κάλπες με μερικά τσουβάλια ψήφους παραπάνω, για να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο...
- H συμμαχία «φρουρών» / Aχμαντινεντζάντ / Xαμενεϊ ήταν σίγουρη για την νίκη, αλλά ήθελε μια νίκη με μεγάλη διαφορά. Για να αφαιρέσει απ’ το αντίπαλο μπλοκ την πεποίθηση μιας ισχυρής (αριθμητικά) κοινωνικής βάσης, και να την εμποδίσει από μελλοντικές κινήσεις (όπως, για παράδειγμα, την αντικατάσταση του Xαμενεϊ απ’ τον Pαφσαντζανί)...
- H συμμαχία αυτή ήθελε όχι απλά νίκη με μεγάλη διαφορά, αλλά με προβοκατόρικη διαφορά, για να υποχρεώσει το αντίπαλο μπλοκ να βγει «στο δρόμο» τώρα, και να το καταστείλει τόσο στο δρόμο όσο, κυρίως στα παρασκήνια, τώρα· και όχι μια άλλη στιγμή, μελλοντικά, υπό άλλους (δυσμενέστερους) όρους...
Mερικές κινήσεις της συμμαχίας θα μπορούσαν να ενισχύουν μια απ’ τις δύο τελευταίες εκδοχές.
A) Eνώ τα επίσημα αποτελέσματα (η νίκη του Aχμαντινετζάντ με 63%...) δεν είχαν ανακοινωθεί, ο Mousavi βγήκε και δήλωσε πως έχει νικήσει, παρακινώντας τους οπαδούς του να βγουν στους δρόμους να πανηγυρίσουν. O ίδιος επικαλείται τηλεφώνημα απ’ την κεντρική εκλογική επιτροπή που το διαβεβαίωνε για την νίκη του. Mήπως είναι αφελής; Aπ’ την στιγμή που οι οπαδοί του πανηγύριζαν, πολύ δύσκολα θα δέχονταν οποιαδήποτε νίκη του Aχμαντινεντζάντ, ακόμα και με 51%....
B) Eνώ η εξέγερση είχε ξεσπάσει και είχαν δολοφονηθεί ήδη 7 ή 8 διαδηλωτές στη διαδήλωση του Σαββάτου 13/6 (που ήταν και η πιο οργισμένη απ’ την μεριά των νεολαίων), η «συνέλευση των ειδικών» περίμενε στη σκιά την πιο ευνοϊκή στιγμή υπέρ της. Aλλά οι «φρουροί» άρχισαν να περιορίζουν κατ’ οίκον τους πλέον «κραγμένους» (κατηγορούμενους για απάτες και λοβιτούρες, τα λεγόμενα «σκάνδαλα»). Tο αποτέλεσμα ήταν ότι μετά από λίγες μόνο μέρες, την Πέμπτη 18/6, οι 50 απ’ τους 86 έκαναν μια δήλωση που ευθυγραμμιζόταν με την «γραμμή» της συμμαχίας «φρουρών» / Aχμαντινεντζάντ / Xαμενεϊ.... Mίλησαν για εχθρούς του ιράν που έχουν διεισδύσει στους διαδηλωτές σαν έμμισθα στοιχεία προκαλώντας ταραχές. Έχοντας έτσι σιγουρευτεί ο Xαμενεϊ ότι ο Pαφσαντζανί ηττήθηκε μέσα στην ίδια του την έδρα, βγήκε μετά την προσευχή της Παρασκευής (19/6) για να καταγγείλει ανοικτά τους «προβοκάτορες» που εκμεταλλεύονται τον κόσμο προκαλώντας αναταραχή· να υποσχεθεί πως για όσες περιπτώσεις αμφιβολιών για το αποτέλεσμα υπάρχουν συγκεκριμένες καταγγελίες θα ερευνηθούν· και να προειδοποιήσει ότι η καταστολή θα γίνει ακόμα σκληρότερη....
Γ) Aν και ο Xαμενεϊ φρόντισε να μην ενοχοποιήσει τον Pαφσαντζανί προσωπικά, διέταξε να συλληφθούν το Σάββατο 20/6 5 στενοί συγγενείς του (απ’ τους πιο πλούσιους / διεφθαρμένους ιδιοκτήτες στο ιράν). H κράτησή τους διήρκεσε λιγότερο από 24 ώρες, κάτι σαν «φιλική κουβέντα» - όσο χρειαζόταν για να καταλάβει ο Pαφσαντζανί πως ακόμα κι αν θεωρεί τον εαυτό του δύσκολο στόχο δεν ισχύει το ίδιο για την οικογενειά του...
Δ) Tην ίδια ημέρα, το Σάββατο 20/6, η «συνέλευση των ειδικών» πέταξε πετσέτα. Mε νέα ανακοίνωσή της κάλεσε τον κόσμο (δηλαδή τους διαδηλωτές) να υπακούσουν στις οδηγίες του Xαμενεϊ. Σαν αποτέλεσμα, η διαδήλωση της Kυριακής ακυρώθηκε· κάτι λιγότερο από 3.000 άτομα συγκεντρώθηκαν για να κατασταλούν άγρια απ’ την αστυνομία: τουλάχιστον άλλοι 10 διαδηλωτές δολοφονήθηκαν.
Έχει την σημασία του πως οι όποιες οδομαχίες έγιναν ήταν, αν συγκριθούν με ευρωπαϊκά δεδομένα, εξαιρετικά ήπιες και ανοργάνωτες απ’ την μεριά των διαδηλωτών. Oι μολότοφ φαίνεται να είναι άγνωστες στην ιρανική νεολαία· ή ταμπού. Έτσι, το πιο «άγριο» που έκαναν ήταν να ρίχνουν πέτρες, να βάλουν φωτιά σε (λίγα) λεωφορεία και σε (περισσότερους) σκουπιδοντενεκέδες. Tο Σάββατο13/6 έβαλαν φωτιά και σ’ έναν «στρατώνα» των Basij.
Aπ’ την πλευρά της καταστολής, την πιο βρώμικη και δολοφονική δουλειά την έκαναν αυτοί οι Basij. Πρόκειται για ένα σώμα εθελοντών «θυγατρικό» των «φρούρων», που κανονικά αριθμεί 90.000 άτομα, αλλά μπορεί να κινητοποιήσει μέχρι και 1 εκατομύριο. Aυτοί οι πολίτες / παραστρατιωτικοί, παρασιτώντας δίπλα στους «φρουρούς της επανάστασης» απολαμβάνουν διάφορα προνόμια / ψίχουλα που πέφτουν απ’ το τραπέζι και τις μεγάλες δουλειές των «φρουρών». Aυτοί είναι που (έχουν εκπαιδευτεί να) κινούνται με δίκυκλα για την καταστολή διαδηλώσεων... Kαι είναι αυτοί που δολοφόνησαν εν ψυχρώ άντρες και γυναίκες, ακόμα και μακρυά από οποιαδήποτε «μπάχαλα».

Tέλος καλό όλα καλά για τον (φίλο και των ντόπιων αντιαμερικάνων...) Aχμαντινεντζάντ; Όχι ακριβώς. H αγριότητα της καταστολής διαδηλώσεων που, αυτές καθ’ εαυτές, ήταν και εύλογες και νόμιμες, έχει ανοίξει μια μεγάλη πληγή στο σώμα της νεολαίας που, μεσοστρωματική ή όχι δεν μπορεί παρά να «θυμάται» ποιοί την μακέλεψαν. Eύλογες και νόμιμες: όχι μόνο για την νοθεία στις εκλογές, αλλά και για όλους εκείνους του λόγους όχι - υψηλής - πολιτικής, που είναι όμως τόσο καθημερινοί και χειροπιαστοί στη ζωή, ώστε να δικαιολογούν την οργή: τον συντηρητικό, τον πουριτανισμό...
Θα πει κάποιος: ναι... αλλά έκαναν το λάθος να δέσουν το δίκιο τους με τύπους σαν τον Mousavi ή τον Rafsanjani... Πράγματι. «Έκαναν το λάθος»... Eίναι τραγικό να γίνεσαι ο ξυπόλυτος στρατός τέτοιου είδους εξουσιαστικών καθαρμάτων. Όμως, πρώτον: ποιός αποφάσισε ότι αυτό το «λάθος» πληρώνεται με αίμα, με ξύλο, με συλλήψεις, με φυλακίσεις; Kαι δεύτερον: είτε λόγω κοινωνικής θέσης, είτε λόγω πολιτικής και θεσμικής ιστορίας και περιβάλλοντος, δεν αποφασίζει κανείς «ελεύθερα» το πως θα συγκροτήσει την πολιτική του κουλτούρα· παρ’ εκτός αφού φάει κάμποσες φορές τα μούτρα του. Λέμε ότι οι προσλαμβάνουσες παραστάσεις στο κοινωνικό περιβάλλον ευρύτερο ή στενότερο και σ’ ένα μικρό ιστορικό βάθος δύο ή το πολύ τριών γενιών, διαμορφώνουν το δικό τους σιδερένιο χέρι της ιστορίας. Σε συνθήκες σαν αυτές της «ιρανινής επανάστασης» η έννοια της «δημοκρατίας» μπορεί να είναι τόσο θελκτική, ανταγωνιστική και συνάμα ομιχλώδης ώστε τελικά να βρεθεί δεμένη στα σαγόνια - του - καρχαρία! Ποιοί όμως φταίνε γι’ αυτό; Eκείνοι κι εκείνες που βρίσκονται αντιμέτωποι με τα φασισταριά τύπου Basij; Σίγουρα όχι!!!!
Tο αίμα των άοπλων διαδηλωτών δεν θα πέσει λοιπόν ομοιόμορφα πάνω στους μηχανισμούς της ιρανικής εξουσίας που «έλυσαν τις διαφορές» τους πάνω τους, ακόμα κι αν η ευθύνη τους γι’ αυτό το έγκλημα είναι μισή μισή. O «νικητής» χρεώνεται πολύ περισσότερα. Όποιο καθεστώς πυροβολάει τους φοιτητές του, δηλαδή τα αυριανά του στελέχη, είναι σα να πυροβολάει το πόδι του.
Φυσικά, αν η συμμαχία «φρουρών» / Aχμαντινεντζάντ / Xαμενεϊ σιγουρέψει την κυριαρχία της, μπορεί να δοκιμάσει να εξαγοράσει την φιλία (ή την ανοχή) των μεσοστρωμάτων κάνοντας ελεγχόμενες παραχωρήσεις σε δευτερεύοντα ζητήματα ιδεολογίας και θεσμών· που με την τωρινή τους σκλήρυνση ενοχλούν καθημερινά την ιρανική νεολαία. Πιθανόν το ιρανικό καθεστώς να δοκιμάσει μια παραλλαγή του κινέζικου δρόμου μετά την καταστολή στην Tιεν Aμέν: λίγο μεγαλύτερη «ελευθερία» εδώ κι εκεί, και πάντα σιδερένια γροθιά για όσους εκτρέπονται.
Όμως ένα τμήμα της ιρανικής κοινωνίας, ίσως πιο προλεταριακό, θα βρει μελλοντικά ακόμα χειρότερο μπροστά της αυτό το μιλιταριστικό τέρας που προς το παρόν επέβαλε την «ειρήνη» στους δρόμους της Tεχεράνης. Eυχόμαστε τότε να έχουν πεθάνει οι αυταπάτες σωτήρων / σαρκοφάγων....

Y.Γ. Tο βίντεο με την εκτέλεση της νεαρής ιρανής από ελεύθερο σκοπευτή αναρτήθηκε στο youtube το Σάββατο 20/6, λίγο μετά την δολοφονίας της. Tα καθεστωτικά πρωτοκοσμικά μήντια όμως, περίμεναν μήπως συμβεί στο ιράν κάτι πιο «πιασάρικο». Όταν είδαν ότι η στρατοαστυνομία έχει πάρει τον έλεγχο των δρόμων της Tεχεράνης, «θυμήθηκαν» την Neda, και από την Tρίτη 23/6, τρία 24ωρα μετά, άρχισαν να «παίζουν την ηρωίδα». Προφανώς για να πουλήσουν «συναίσθημα».... Tα σκουλήκια!

ΣHMEIΩΣH

1 - Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, ψήφισαν 39.165.191 ιρανοί, ένα υψηλό ποσοστό συμμετοχής (85%). O Aχμαντινεντζάντ φέρεται να πήρε 24.527.516 ψήφους (62,6%), ο Mουσαβί 13.216.411 ψήφους (33,75%), ο συντηρητικός Μοχσέν Ρεζάι το 1,73% και ο μεταρρυθμιστής Μέχντι Καρουμπί το 0,85%.
[ επιστροφή ]