Sarajevo
 

   

μια εποχή στην κόλαση

Πιστεύεται ευρέως ότι εκείνοι που έδειξαν την μεγαλύτερη ανικανότητα όσον αφορά τη λογική είναι ακριβώς εκείνοι που αναγόρευσαν τους εαυτούς τους σε επαναστάτες. Aυτή η αστήρικτη κατηγορία προέρχεται από μια προγενέστερη εποχή, όπου σχεδόν όλος ο κόσμος στεφτόταν μ’ ένα μίνιμουμ λογικής, με τη λαμπρή εξαίρεση των κρετίνων και των αγωνιστών (militants). Στους τελευταίους συναντούσε κανείς και κακοπιστία, την οποία και αποδέχονταν επειδή την θεωρούσαν αποτελεσματική. Aλλά δεν είναι δυνατόν σήμερα να παραγνωρίζουμε το γεγονός, ότι η εντατική χρήση του θεάματος έχει μετατρέψει, όπως έπρεπε ν’ αναμενόταν, την πλειοψηφία των συγχρόνων μας σε ιδεολόγους, αν και μόνο σπασμωδικά κι αποσπασματικά.

H έλλειψη λογικής, δηλαδή η απώλεια της δυνατότητας ν’ αναγνωρίζεις πάραυτα τι είναι σημαντικό και τι επουσιωδες ή εκτός θέματος· τι είναι ασυμβίβαστο ή αντιστρόφως θα μπορούσε κάλιστα να είναι συμπληρωματικό· αυτά που η τάδε συνέπεια συνεπάγεται κι αυτά που, αυτόματα, απαγορεύει, ετούτη η ασθένεια προκλήθηκε ηθελημένα στον πληθυσμό με ένεση υψηλής δόσης απ’ τους αναισθησιολόγους του θεάματος. Aπλώς σ’ αυτούς η γενική ανορθολογικότητα φαντάζει πιο έντονα, επειδή διακηρύσσοντας το σχέδιό τους, προσπάθησαν να διεξάγουν ένα πρακτικό εγχείρημα· αρκούσε να διαβάσουν μερικά κείμενα δείχνοντας ότι καταλαβαίνουν το νόημά τους. Eπιφορτίστηκαν με διάφορα καθήκοντα κατάκτησης της λογικής, ακόμα και της στρατηγικής, που είναι επακριβώς το ολοκληρωμένο πεδίο της ανάπτυξης της διαλεκτικής λογικής των συγκρούσεων, ενώ, όπως ακριβώς και οι άλλοι, στερούνται με μεγάλο βαθμό ακόμα και την απλή ικανότητα να οδηγηθούν με βάση τα παλιά ατελή εργαλεία της τυπικής λογικής. Για τούτο δεν αμφιβάλλουμε καθόλου σε σχέση μ’ αυτούς· όσο για τους άλλους, δεν το σκεφτόμαστε καν.

Tο άτομο, που αυτή η άγονη θεαματική σκέψη το έχει σημαδέψει πιο βαθιά απ’ οποιοδήποτε άλλο στοιχείο της διαμόρφωσής του, τίθεται έτσι εξαρχής στην υπηρεσία της κατεστημένης τάξης πραγμάτων, ενώ η υποκειμενική του πρόθεση μπορεί να ήταν εντελώς αντίθετη με μια τέτοια κατάληξη. Στην ουσία, θα μεταχειριστεί την γλώσσα του θεάματος, γιατί είναι η μόνη που του είναι οικεία: αυτή με την οποία του έμαθαν να μιλάει...

Γκυ Nτεμπόρ
Σχόλια πάνω στην κοινωνία του θεάματος
1988

 
       

Sarajevo