Tο παρακάτω είναι ρεπορτάζ της καθεστωτικής «ελευθεροτυπίας», 10/12/07. Aφαιρέσαμε σκόπιμα το lay out της εφημερίδας, που παραπέμπει στην οπτική / καταναλωτική ειδήσεων ρουτίνα. Προσθέτουμε την υπενθύμιση της τότε συγκυρίας: το «ασφαλιστικό»... Aσφαλιστικο: το γενικό όνομα που, ενώ συντίθεται από εκατό μέτωπα, τα ενοποιεί έντεχνα (μήπως γίνεαι και στη γλώσσα πόλεμος;) κι ύστερα φωτίζει το καθένα χωριστά με τον οίκτο του ναι, έχετε κι εσείς τα προβληματάκια σας... Eδώ εμείς καιαιαι....!

«Αδιαφορούν για τη μαύρη εργασία»

Τρεις γυναίκες με διαφορετικές ηλικίες, με άλλες ζωές η κάθε μία, με άλλους στόχους και άλλα όνειρα, αλλά και οι τρεις στην ίδια δουλειά, με τα ίδια σοβαρά προβλήματα: δουλεύουν καθαρίστριες σε συνεργεία καθαρισμού, παίρνουν ελάχιστα χρήματα, μεγαλώνουν παιδιά και ταυτόχρονα τρέχουν και αγωνίζονται μήπως καταφέρουν και ευαισθητοποιήσουν κάποιους υπεύθυνους και δουν με περισσότερη ανθρωπιά τα προβλήματά τους. Αγωνίες καθημερινές, στις οποίες τώρα έρχεται να προστεθεί και άλλη μία: τι θα γίνει με τη σύνταξή τους, την οποία περίμεναν ως «δώρο Θεού» για να μπορέσουν να ξαποστάσουν και να ηρεμήσουν.

Η Κωνσταντίνα Κούνεβα ήρθε στην Ελλάδα από την πατρίδα της τη Βουλγαρία πριν από 6 χρόνια, μαζί με τη μητέρα της και τον μοναχογιό της. Εκεί ήταν ιστορικός επιστήμονας. Εδώ έπιασε δουλειά στην αποθήκη ενός σουπερμάρκετ. Υστερα από ενάμιση χρόνο, όμως, απολύθηκε και βρέθηκε άνεργη. Η μόνη ανοιχτή πόρτα που βρήκε ήταν σ' ένα συνεργείο καθαρισμού, στο οποίο ήδη δούλευε η μητέρα της.

Σχεδόν πέντε χρόνια τώρα κάνει αυτή τη δουλειά και σήμερα εργάζεται στο σταθμό του ΗΣΑΠ στο Μαρούσι. Πεντέμισι το απόγευμα με 11.30 το βράδυ το ωράριό της, ένα τέταρτο διάλειμμα για να φάει ένα κουλούρι ή μια τυρόπιτα και γύρω στη 1 το βράδυ φτάνει στο σπίτι της στα Πετράλωνα. Και ο μισθός της; Γύρω στα 560 ευρώ. Αυτά είναι και τα μοναδικά χρήματα με τα οποία πλέον πρέπει να ζήσουν η Κωνσταντίνα, ο 10χρονος γιος της, μαθητής της Δ' Δημοτικού, και η 67χρονη μητέρα της. Νέα γυναίκα, αλλά κουρασμένη η Κωνσταντίνα Κούνεβα. Μάτια υγρά από το παράπονο και χέρια ταλαιπωρημένα από το καθάρισμα. Είναι ενημερωμένη για τα καινούργια μέτρα που ετοιμάζει η κυβέρνηση για το Ασφαλιστικό, αλλά υποστηρίζει ότι το πιο σοβαρό πρόβλημα για τον κλάδο τους είναι η εξαίρεσή τους από τα βαρέα και ανθυγιεινά.

«Πολλές γυναίκες που κάνουν αυτή τη δουλειά παθαίνουν καρκίνο, έχουν αναπνευστικά προβλήματα από τα απορρυπαντικά που εισπνέουν και από τα σκουπίδια. Αφήστε τα ατυχήματα που συμβαίνουν καθημερινά. Είναι δυνατόν να βγάζουν τις καθαρίστριες από τα ανθυγιεινά;» λέει η Κωνσταντίνα και προσθέτει: «Δεν χρειάζεται ν' αυξήσουν τα όρια ηλικίας, εκείνο που χρειάζεται να κάνουν είναι να ελέγξουν τη μαύρη εργασία. Οι εταιρείες που δουλεύουμε υποτίθεται ότι δημιουργήθηκαν για να εξυπηρετούν το κοινό, αλλά τελικά φαίνεται ότι ιδρύθηκαν για να πλουτίζουν οι ιδιοκτήτες τους. Αν το κράτος είχε μειώσει τη μαύρη εργασία, δεν θα είχαν σήμερα προβλήματα τα Ταμεία και στα 40 θα μπορούσαν να βγαίνουν οι γυναίκες με βαρέα ένσημα στη σύνταξη».

Είκοσι πέντε χρόνια κάνει αυτή τη δουλειά η Βλασία Παπαθανάση, πρόεδρος της Παναττικής Ενωσης Καθαριστριών και Οικιακού Προσωπικού. Σήμερα δουλεύει στο Λιμεναρχείο Πειραιά. Οταν τελείωσε το Λύκειο διορίστηκε ως συμβασιούχος στο Δημόσιο, αλλά μόλις η σύμβαση έληξε έμεινε άνεργη. Μητέρα τριών παιδιών, όμως, τα έξοδα πολλά και έτσι έπιασε δουλειά σε συνεργείο καθαρισμού.

«Αυτή η δουλειά δεν πληρώνεται με τίποτα», λέει και θυμάται: «Δούλευα πέντε χρόνια στα λεωφορεία της ΕΘΕΛ. Ας πάει κάποιος από αυτούς που θέλουν να εξαιρέσουν τις καθαρίστριες από τα βαρέα να δουν πώς δουλεύει μια γυναίκα και μετά να έρθουν να μας πουν. Καθάριζα τα λεωφορεία χειμώνα-καλοκαίρι. Χρησιμοποιούσαμε καυστικά υγρά, δουλεύαμε όλο το μήνα, δεν παίρναμε ρεπό, μήπως πάρουμε κανένα φράγκο παραπάνω, καθαρίζαμε την οροφή του λεωφορείου, τα πλάγια, τα τζάμια και το κάτω μέρος με στουπί και πετρέλαιο. Θυμάμαι είχα χειρουργηθεί στο στήθος και επειδή δεν είχα να φάω και έπρεπε να μεγαλώσω τα παιδιά μου, πήγαινα στη δουλειά και μια μέρα, καθώς καθάριζα ένα λεωφορείο, άνοιξε το τραύμα και έτρεχαν τα αίματα. Πώς να τα ξεχάσω όλα αυτά; Και έρχονται σήμερα κάποιοι και μας λένε "Δουλέψτε μέχρι τα 65 και βγαίνετε και από τα βαρέα και ανθυγιεινά". Ε, όχι πάει πολύ. Θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μην περάσουν αυτά τα μέτρα», φωνάζει θυμωμένη. «Εχουν τη θρασύτητα να υποστηρίζουν ότι κάνουν κοινωνική πολιτική και ότι προστατεύουν τον θεσμό της οικογένειας και την εργαζόμενη γυναίκα. Με ποιον τρόπο, δεν μας το εξηγούν και εμάς. Πώς να γεννήσουν οι γυναίκες σήμερα; Πώς ν' αποφασίσουν να κάνουν οικογένεια;», λέει η Βλασία και ετοιμάζεται να πάει στο Νοσοκομείο «Παίδων» για να δει τι συμβαίνει εκεί, αφού συναδέλφισσές της κατήγγειλαν ότι η εταιρεία στην οποία ανήκουν έχει να τις πληρώσει τρεις μήνες.

Η Βασιλική Τσούνη είναι 55 χρόνων και κάθε μέρα ξυπνάει στις 4 το πρωί για να πάει να καθαρίσει στο Λιμεναρχείο του Πειραιά. Κρατιόταν με το ζόρι, παρά τα προβλήματα υγείας που έχει, γιατί σε τρία χρόνια θα έβγαινε στη σύνταξη. Τώρα, όμως, με αυτά που ακούει φοβάται και δεν ξέρει τι θα γίνει.

«Το βράδυ δεν μπορώ να κοιμηθώ από τον βήχα. Κάθε μέρα παίρνω κορτιζόνη. Τα πνευμόνια μου έχουν πάθει από τα πολλά απορρυπαντικά. Η μέση μου έχει διαλυθεί, δεν μπορώ να περπατήσω. Ας έρθει ο κ. Μαγγίνας, ας έρθει ο πρωθυπουργός, να δουν πώς δουλεύουμε και μετά να μας πουν. Τι θα κάνω εγώ στα 55 μου, αν αύριο το πρωί με διώξουν. Πώς θα ζήσω μέχρι τα 65;» αναρωτιέται και συστήνει στους ιθύνοντες να πάνε να ελέγξουν τους εργολάβους των εταιρειών που δουλεύουν, που δεν κολλούν τα ένσημα στις καθαρίστριες. «Το κράτος έπρεπε να πιέζει τους ιδιώτες να δώσει τις εισφορές στο ΙΚΑ. Αν μάζευαν όλες τις χαμένες εισφορές δεν θα χρειαζόταν να αυξήσουν τα όρια στις συντάξεις και το ΙΚΑ θα είχε και πλεόνασμα. Εγώ έχω να πάρω ένσημα από το 2005, πάω στο ΙΚΑ και ρωτάω και μου λένε ότι δεν τα έχει δώσει η εταιρεία. Αυτά όλα δεν τους νοιάζουν;».