sarajevo

η κατάσταση των ανθρώπων

Εκτός απ’ τους επαγγελματίες και τους εθελοντές των διάφορων μ.κ.ο. ελάχιστοι ξέρουν πως ζουν (αν αυτό λέγεται “ζωή”) οι χιλιάδες πρόσφυγες / μετανάστες που βρίσκονται στα ελληνικά στρατόπεδα φιλοξενίας. Οργανωμένη σιωπή, σε αντίθεση με τα κάθε φορά φασισταριά που φοβούνται μην κολλήσουν κάτι, φοβούνται για τα παιδιά τους, φοβούνται γενικά - και έχουν εύκολη την απάντηση στους φόβους τους: τα στρατόπεδα φιλοξενίας να γίνουν φυλακές.
Θεωρείται αδύνατο για το ελληνικό κράτος (τις υπηρεσίες του) να προσφέρουν ανθρώπινες συνθήκες ζωής για κάτι παραπάνω από 50 χιλιάδες ανθρώπους, σκορπισμένους σε καμιά 50 σημεία. Εκείνο που είναι δυνατό (και συμβαίνει) είναι να επωφελούνται οι “γνωστοί άγνωστοι” του προσοδισμού απ’ τα όποια κονδύλια δίνει η ε.ε. για την φροντίδα αυτών των ανθρώπων - φτιάχνοντας, για παράδειγμα, φαγητά που είναι για τα σκουπίδια... Πρόκειται για ένα απ’ τα πιο ελεεινά κεφάλαια του ελληνικού κοινωνικού και θεσμικού φασισμού.

Softex

Softex...

Διεθνώς, κάποια ρεπορτάζ αναφέρονται στις συνθήκες κράτησης / φιλοξενίας στην ελλάδα. Συνήθως οι δημοσιογράφοι κάνουν αυτά τα ρεπορτάζ για να χρεώσουν την ε.ε. συνολικά για την κατάσταση. Πράγματι, πολλά κράτη της ε.ε. έχουν επιδείξει, και συνεχίζουν, τον δικό τους κοινωνικό και θεσμικό φασισμό / ρατσισμό. Ωστόσο αυτό δεν απαλλάσει το ελληνικό κράτος και ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας απ’ την δική τους αθλιότητα. Ο συνολικός αριθμός των μεταναστών είναι περίπου ίδιος με τον πληθυσμό της Λαμίας ή της Κομοτηνής· μικρότερος απ’ της Χαλκίδας, των Τρικάλων ή των Ιωαννίνων· πολύ μικρότερος απ’ τον πληθυσμό του Βόλου ή του Ηρακλείου. Τι θα συνέβαινε αν (δεν το ευχόμαστε καθόλου) κάποια φυσική καταστροφή, ένας σεισμός ας πούμε, άφηνε άστεγους τους κατοίκους των Χανίων ή της Δράμας; Θα δέχονταν να ζουν με τις συνθήκες που ζουν οι πρόσφυγες στα στρατόπεδα;  Κι όταν άρχισαν να συμβαίνουν μεταξύ τους αυτά που συμβαίνουν ανάμεσα στους “ξένους” αιχμάλωτους, ποιον άραγε θα κατηγορούσαν γι’ αυτό;
Με τίτλο Οι “φυλακισμένοι της ευρώπης”: η καθημερινή ταπείνωση των προσφύγων που έχουν αποκλειστεί στην Ελλάδα ο καθεστωτικός guardian δημοσίευσε στις 6 Σεπτέμβρη ένα ρεπορτάζ. Ακολουθούν εκτενή αποσπάσματα:

Στο στρατόπεδο προσφύγων στη Softex, στη βόρεια Ελλάδα, έχει περισσότερο φως το βράδυ απ’ ότι την ημέρα. Μέσα στο χωρίς παράθυρα πρώην εργοστάσιο οι λάμπες ανάβουν μόνο τα βράδυα. Αυτό συμβαίνει εν μέρει επειδή αυτό το μέρος δεν σχεδιάστηκε για να στεγάσει ανθρώπους. Είναι μέρος από ένα εργοστάσιο χαρτιού τουαλέτας.
“Είναι προσβλητικό” λέει η Hendiya Asseni, μια 62χρονη πρόσφυγας απ’ την Συρία, που βρίσκεται εδώ. “Αλλά όλα εδώ είναι ταπεινωτικά - η ζωή, το φαγητό, το γεγονός ότι υπάρχει μια τουαλέτα μπροστά απ’ την σκηνή μας”.
... Οι εργαζόμενοι στην ανθρωπιστική βοηθεια λένε ότι τουλάχιστον σε 7 απ’ τα περίπου 50 στρατόπεδα προσφύγων σε όλη τη χώρα κυκλοφορούν φίδια και σκορπιοί. Σε ένα άλλο, τα κρεβάτια γέμισαν κοριούς. Η Softex είναι ένα απ’ τα χειρότερα.
... Πρόκειται για ένα βιομηχανικό συγκρότημα στα βόρεια της Θεσσαλονίκης... Πρόσφυγες βρίσκονται εδώ από τότε που έκλεισαν τα σύνορα, τον περασμένο Μάη, όταν οι ελληνικές αρχές άρχισαν να βάζουν ανθρώπους όπου έβρισκαν. Αρκετές εκατοντάδες απ’ αυτούς έχουν καταφέρει να προχωρήσουν παράνομα προς τα βόρεια, αλλά χίλιοι περίπου έχουν απομείνει εδώ. Οι περισσότεροι ζουν σε σκηνές μέσα στο σκοτεινό εργοστάσιο. Οι υπόλοιποι κοιμούνται έξω, στην αυλή του.
“Υποφέρουμε συναισθηματικά - δεν είμαστε καλά” λέει ο Mohammad Mohammad, ένας 30χρονος οδηγός ταξί, του οποίου η γυναίκα και τα παιδιά βρίσκονται υπό πολιορκία σε ένα προάστειο της Δαμασκού. Ο Mohammad ηρθε στην Ελλάδα τον Φεβρουάριο, ελπίζοντας ότι θα συνέχιζε ως την Γερμανία, θα ζητούσε άσυλο, και ύστερα θα έκανε αίτηση οικογενειακής επανένωσης. Αλλά δεν πρόλαβε το κλείσιμο των συνόρων. Κι αυτό σημαίνει ότι είτε πρέπει να πληρώσει κάποιον διακινητή, είτε να περιμένει το πρόγραμμα μετεγκατάστασης της ε.ε., για να πάει για μόνιμη κατοίκηση κάπου αλλού στην Ευρώπη.
...
Ο Abouni, 17 χρονών, βρίσκεται στη Softex χωρίς τους γονείς και την αδελφή του, που ζουν υπό πολιορκία στο Aleppo. Σαν ανήλικος ο Abouni ήλπιζε ότι θα έκανε αίτηση για οικογενειακή επανένωση μόλις έπαιρνε άσυλο. Το πιθανότερο είναι ότι θα ενηλικιωθεί πριν συμβεί κάτι τέτοιο, και λέει ότι ο φόβος που νοιώθει σ’ αυτήν την κατάσταση τον έχει οδηγήσει στο νοσοκομείο 4 φορές με κρίσεις πανικού. “Μερικές φορές θυμώνω τόσο πολύ που δεν μπορώ να ανασάνω, και τότε λιποθυμάω” λέει ο Abouni. “Η οικογένειά μου είναι στη Συρία, κάτω απ’ τις βόμβες, και όταν μιλάω με την μικρή μου αδελφή στο τηλέφωνο, με ρωτάει αν θα με ξαναδεί ποτέ. Έχω κολλήσει εδώ, σ’ αυτή τη φυλακή”.

Στο στρατόπεδο των Βασιλικών, έξω απ’ τη Θεσσαλονίκη, ένα απ’ τα 7 που επισκέφτηκε πρόσφατα ο guardian, το εργοστάσιο είναι πιο φωτεινό από την Softex, αλλά η απόγνωση είναι η ίδια. Ο Hisdam δούλευε σε νοσοκόμος σε μια διεθνή ανθρωπιστική οργάνωση στη συρία, αλλά τώρα βρίσκεται στη θέση εκείνων που έχουν ανάγκη. Οι εμπειρίες του απ’ την Συρία συνεχίζουν να τον κυνηγούν, και οι εικόνες των νεκρών έρχονται στο μυαλό καθώς προσπαθεί να κοιμηθεί.
“Για χρόνια έβλεπα ανθρώπους να σκοτώνονται στη Συρία, και τώρα είμαι εδώ 6 μήνες, χωρίς να κάνω τίποτα, χωρίς να ξέρω τι θα γίνει... κι έτσι κάθε βράδυ θυμάμαι αυτά που έζησα στη Συρία... Ψυχολογικά θέλω ιατρική βοήθεια”.
Ακόμα και οι βασικές ιατρικές υπηρεσίες είναι δύσκολες εδώ. Ανθρωπιστικές οργανώσεις σαν τον Ερυθρό Σταυρό είναι παρούσες τις εργάσιμες ώρες στα περισσότερα στρατόπεδα, αλλά οι παροχές τους είναι περιορισμένες. Σε πολλές περιπτώσεις τα ασθενοφόρα αργούν να έρθουν. Στη Softex ο άντρας της Hendiya Asseni, ένας 71χρονος πρώην δημόσιος υπάλληλος, έπαθε για πέμπτη φορά ανακοπή. Η Asseni λέει ότι το ασθενοφόρο έκανε μια ώρα να έρθει. Όταν τελικά έφτασαν στο νοσοκομείο, οι γιατροί είπαν ότι ο οργανισμός του είναι αδύνατος και δεν πρέπει να ζει σε σκηνή. Αλλά κανείς δεν έδωσε σημασία. Τον μετέφεραν πίσω στο εργοστάσιο μετά από μερικές ημέρες.
Τα φάρμακα είναι επίσης σπάνια. Στο στρατόπεδο των Βασιλικών, ο Mohammad Ibrahim, 10 χρονών, πάσχει από μια πάθηση του αίματος που λέγεται “θαλασσαιμία”, μια ασθένια απ’ την οποία έχει πεθάνει ήδη η αδελφή του. Η ελληνική κυβέρνηση πληρώνει για αιμοκάθαρση μια φορά τον μήνα, αλλά όχι και για τα φάρμακα που χρειάζεται ο Mohammad. Αυτά που έχει τώρα θα τελειώσουν σε δυο βδομάδες λέει ο αδελφός του Rezan. “Και το νοσοκομείο λέει ότι δεν έχουν άλλα”.
Σα να μην έφταναν αυτά, κανείς δεν νοιώθει ασφάλεια. Τα στρατόπεδα ελέγχονται απ’ τον στρατό και η αστυνομία κάνει περιπολίες. Αλλά οι ένστολοι φεύγουν το βράδυ, και την ημέρα η παρουσία τους είναι διακρτιτική. Όπως είναι αναμενόμενο σε ανθρώπους που ζουν σε τέτοιες συνθήκες, κάποιες μικρές ομάδες προσφύγων σε μερικά στρατόπεδα δημιορυγούν συμμορίες. Σύμφωνα με μαρτυρίες τόσο των εργαζόμενων στις ανθρωπιστικές οργανώσεις όσο και των ίδιων των προσφύγων, μερικές φορές αυτές οι συμμορίες επιτίθενται και κλέβουν άλλους πρόσφυγες, παρενοχλούν γυναίκες και σπρώχνουν άλλες στην πορνεία.
...
Ο gaurdian έχει στοιχεία από διάφορες περιπτώσεις σεξουαλικών αδικημάτων, συμπεριλαμβανόμων κάποιων που έχουν γίνει από μη-πρόσφυγες, αλλά συμφώνησε να μην αναφερθεί σ’ αυτές με λεπτομέρειες, για να προστατέψει την ανωνυμία των θυμάτων. Γενικά πρόκειται για ένα “θέμα μεγάλης ανησυχίας” για την επιτροπή του οηε για τους πρόσφυγες. “Ανησυχούμε πολύ μ’ αυτά που γίνονται” λέει ο Ronald Schoenbauer, ανώτερους εκπρόσωπος της UNHCR στην Ελλάδα. “Αυτά είναι συνδεδεμένα με τις συνθήκες ζωής όσων ζητούν άσυλο στην Ελλάδα. Σε πολλά μέρη δεν υπάρχουν χωριστές τουαλέτες για κάθε φύλο, υπάρχουν μπάνια χωρίς πόρτες, και οι περιοχές ύπνου είναι μικτές”.

Σε κάποιες περιπτώσεις οι πρόσφυγες μπαίνουν συνειδητά στο εμπόριο σεξ, αφού νοιώθουν ότι δεν έχουν άλλη επιλογή. Ο Hassan περιγράφει πως καταλαβαίνει ότι κάποιος είναι διατεθειμένος να τον πληρώσει για σεξ. “Με τον καιρό και την εμπειρία μπορείς να καταλάβεις απ’ τον τρόπο που κοιτάει” λέει ο Hassan (ψευδώνυμο). “Ή, εκεί που κάθεσαι σε ένα παγκάκι, κάποιος έρχεται και κάθεται δίπλα σου”.
Πρώην μεσίτης ο Hassan δεν ήθελε να τα μάθει όλα αυτά. Όπως δεν ήθελαν δεκάδες άλλοι Ιρανοί και Αφγανοί που έχουν στραφεί στην πορνεία, στην Αθήνα, εδώ και μήνες. “Έχουνε κολλήσει εδώ, στην Ελλάδα, και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να μαζέψω λεφτά” λέει ένας άλλος Hassan, 29 χρονών, απ’ το Ιράν. “Οπότε αναγκαστικά κάνω αυτό”.
Το Πεδίο του Άρεως, ένα πάρκο στο κέντρο της Αθήνας, είναι γνωστή πιάτσα από χρόνια. Αλλά αυτοί που έχουν σχέση λένε ότι ο αριθμός όσων εκδίδονται έχει ανέβει αρκετά τους τελευταίος μήνες· από τότε που έκλεισαν τα σύνορα προς Ευρώπη.
Ο Ahmed Sher, ένας 36χρονος αφγανός, δουλεύει στο πάρκο εδώ και χρόνια. Τώρα εκτιμά ότι έχει 30 με 40 καινούργιους ανταγωνιστές. “Βγάζω αρκετά λιγότερα και έχω λιγότερη δουλειά γιατί έχουν μαζευτεί πολλοί στο πάρκο” λέει.
...
Ο Hassan έφτασε στην Ελλάδα απ’ το Ιράν τον Φεβρουάριο... και έπεσε πάνω στο κλείσιμο των συνόρων. Από τότε προσπάθησε έξι φορές να περάσει παράνομα μέσω βαλκανίων. Κάθε φορά τον έπιαναν “και ο διακινητής μου έτρωγε τα λεφτά”. Δεν είχε πια λεφτά για να συνεχίσει να προσπαθεί, ούτε όμως και για να μείνει στην ελλάδα. Τότε ένας φίλος του του είπε για το πάρκο.
“Οι περισσότεροι ερχόμαστε στην αρχή για πλάκα” λέει ο Hassan. “Έχουμε ακούσει και λέμε να πάμε να δούμε τι γίνεται. Αλλά όταν η οικογένειά σου δεν μπορεί να σου στείλει άλλα λεφτά, έρχεσαι εδώ full time”.
...

κορυφή