sarajevo

ο ρωσοτουρκικός πόλεμος που δεν έγινε (αν και τόσοι πολλοί έλληνες τον πεθύμησαν...)

Πριν οτιδήποτε άλλο, και για να έχει βάση αυτό το “άλλο” που θα υποδείξουμε, μερικά γεγονότα (ανάμεσά τους κάποια γνωστά που εύκολα ξεχνιούνται, από επαγγελματίες και ερασιτέχνες “αναλυτές”):

1 - Στις 29 Σεπτέμβρη η ουζμπέκινη ισλαμιστική οργάνωση “katibat al tawhid wal jihad” κάνει νυχτερινή επίθεση με όλμους στην πόλη της Λατάκειας, αλλά και με πεζικό και όλμους στη ρωσική αεροπορική βάση που έχει στηθεί λίγα χιλιόμετρα έξω απ’ αυτήν. Η επίθεση προέρχεται από θέσεις που κατέχει η οργάνωση στα ορεινά ανατολικά της πόλης, στη βορειοδυτική συρία. Η οργάνωση έχει δημιουργηθεί από ουζμπέκους “εθελοντές” και ανήκει στην οργάνωση / ομπρέλα al-Nusrah. Σύμφωνα με την “katibat” υπήρξαν τραυματίες ή και νεκροί μεταξύ των ρώσων στρατιωτών στη βάση. Η ρωσική πλευρά δεν ανακοινώνει καν την επίθεση... (Η δράση της ρωσικής αεροπορίας στη συρία θα αρχίσει την επόμενη ημέρα).

2 - Στις 10 Οκτώβρη 2015 το πρωί, έξω απ’ τον σιδηροδρομικό σταθμό της Άγκυρας, γίνονται δύο εκρήξεις μέσα στον κόσμο που έχει συγκεντρωθεί για μια διαδήλωση υπέρ της εργασίας, της ειρήνης και της δημοκρατίας. Η διαδήλωση έχει οργανωθεί απ’ την “συνομοσπονδία προοδευτικών συνδικάτων τουρκίας” (disk), την “ένωση των επιμελητηρίων αρχιτεκτόνων και πολιτικών μηχανικών” (tmmob) το κουρδικό “λαικό δημοκρατικό κόμμα” (hdp), την “ιατρική ένωση τουρκίας” (ttb), και την “συνομοσπονδία εργατικών σωματείων” (kesk), εναντίον της κλιμάκωσης του πολέμου μεταξύ τουρκικού στρατού και των ανταρτών του pkk. Απ’ τις εκρήξεις δολοφονούνται 104 διαδηλωτές και τραυματίζονται πάνω από 200.
Ύστερα από έρευνες σχεδόν 10 ημέρων η εισαγγελία της Άγκυρας αποδίδει τις επιθέσεις σε 2 βομβιστές αυτοκτονίας σχετιζόμενους με τον isis...

3 - Στις 20 Οκτώβρη η ρωσική αεροπορική βάση στη Λατάκεια δέχεται και πάλι επίθεση, με όλμους αλλά και από πεζικό του “στρατού της κατάκτησης”, μιας συμμαχίας όλων των αντικαθεστωτικών αντάρτικων ομάδων που δρουν στα βορειοδυτικά της συρίας. Σύμφωνα με σύριους καραβανάδες τρεις ρώσοι πεζοναύτες σκοτώνονται στη διάρκεια της επίθεσης που αποκρούεται με επιτυχία. Κατά ορισμένες εκτιμήσεις σκοπός των επιθέσεων (συμπεριλαμβανόμενης εκείνης στα τέλη Σεπτέμβρη) ήταν η απαγωγή ενός τουλάχιστον ρώσου πεζοναύτη, αλλά το σχέδιο έχει αποτύχει ως τώρα, μιας και ο ρωσικός στρατός είναι διαρκώς σε μεγάλη ετοιμότητα με αυστηρούς κανόνες. Η Μόσχα και πάλι δεν ανακοινώνει κάτι επίσημα. Αλλά είναι εύλογο να απεύχεται όπως ο διάολος το λιβάνι την περίπτωση να υπάρξει απαγωγή ρώσου στρατιώτη στη συρία, μαζί με την συνακόλουθη ομηρία (ή και εκτέλεση) - υπό - μηντιακή - κάλυψη... Είναι επίσης λογικό να θέλει να “σπρώξει” τους ένοπλους όσο πιο μακρυά γίνεται από θέσεις βολής κατά της βάσης της...

4 - Στις 15 Νοέμβρη, στη διάρκεια της διήμερης συνόδου των g20 που γίνεται στην Antalya στη νότια τουρκία, ο ρώσος πρόεδρος δηλώνει δημόσια ότι στη διάρκεια της συνόδου:

... Έδωσα παραδείγματα βασισμένα σε στοιχεία που έχουμε σχετικά με την χρηματοδότηση διάφορων μονάδων του isis από ιδιώτες. Αυτά τα χρήματα, όπως δείχνουν τα στοιχεία μας, προέρχονται από 40 χώρες και υπάρχουν κάποιες απ’ τα μέλη των g20 ανάμεσά τους...

Τα μέλη των g20 είναι τα εξής: αργεντινή, αυστραλία, βραζιλία, καναδάς, κίνα, γαλλία, γερμανία, ινδία, ινδονησία, ιταλία, ιαπωνία, νότια κορέα, μεξικό, ρωσία, σαουδική αραβία, νότια αφρική, τουρκία, αγγλία, ηπα και ε.ε. “Διαλέγετε και παίρνετε” για τα κράτη των οποίων “ιδιώτες” χρηματοδοτούν τον isis... Πάντως καμμία πολιτική βιτρίνα δεν διαμαρτυρήθηκε για τις δηλώσεις Πούτιν. Κανένας δεν παρεξηγήθηκε σε στυλ “δηλαδή τώρα μας λέτε φιλοτρομοκράτες”;

5 - Στις 16 Νοέμβρη, με τη λήξη της συνόδου, ο Πούτιν σε συνέντευξή του λέει ανάμεσα στα άλλα και τα εξής:

... Μιλήσαμε πολλή ώρα οι δύο μας [με τον τούρκο πρόεδρο Ερντογάν] για τις διμερείς σχέσεις μας και για την επίλυση της κατάστασης στη Συρία. Έχω την αίσθηση ότι θα μπορέσουμε να βρούμε κάποια κοινά σημεία που να μας επιτρέψουν να έχουμε γενική επιτυχία.
Ο Τούρκος πρόεδρος, όπως με διαβεβαίωσε καθαρά, πιστεύει ότι η συριακή κρίση μπορεί να λυθεί μόνο πολιτικά. Και ότι πρέπει να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες ώστε να υπάρξει πρόοδος σ’ αυτήν την πολιτική διαδικασία...

Ο ρώσος πρόεδρος ερωτώμενος σχετικά δήλωσε ότι “δεν είχε δυσκολίες” να συνεργαστεί με την ηγεσία της τουρκίας, μιας και υπάρχει ήδη μακρύ παρελθόν τέτοιας συνεργασίας.

“Ο Τούρκος πρόεδρος είναι άνθρωπος ευθύς και ανοικτός. Δεν είναι εύκολο να διαπραγματευτείς μαζί του, αλλά είναι πολύ έμπειρος, και ολοφάνερα δουλεύει στην αναζήτηση λύσης”.

6 - Στις 19 Νοέμβρη η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του οηε αποδέχεται ένα (μη δεσμευτικό για το συμβούλιο ασφαλείας) ψήφισμα που “κατέβασε” η σαουδική αραβία, το κατάρ, και διάφορα άλλα σεΐχάτα, με την υποστήριξη των ηπα και διάφορων ευρωπαίων συμμάχων τους, που καταδικάζει την στρατιωτική παρουσία της ρωσίας και του ιράν στη συρία, βάζοντας στην ίδια μοίρα (μέσω της καταδίκης αυτής) την παρουσία όλων των ξένων τρομοκρατών ενόπλων και των ξένων δυνάμεων που πολεμούν υπέρ του συριακού καθετώτος, ειδικά τις ταξιαρχές Al-Quds, τους φρουρούς της επανάστασης (και τα δύο ιρανικά στρατιωτικά σώματα), την Χεζμπ’ Αλλάχ, και άλλους. Επίσης το ίδιο ψήφισμα καλεί να μην κτυπιούνται οι μετριοπαθείς ομάδες που μάχονται κατά του καθεστώτος στη συρία...
(Ψήφοι 115 υπέρ, 15 κατά και 51 απουσίες).

7 - Στις 20 Νοέμβρη το 15μελές “συμβούλιο ασφαλείας” του οηε εγκρίνει ομόφωνα ψήφισμα που καλεί όλες τις χώρες που έχουν αυτή τη δυνατότητα να πολεμήσουν την τρομοκρατία στις περιοχές που ελέγχονται απ’ το ισλαμικό κράτος στη συρία και στο ιράκ, και να καταστρέψουν τα κρυσφύγετα της οργάνωσης. Με το ίδιο ψήφισμα καταδικάζονται με τον ίδιο αντιτρομοκρατικό τόνο εκτός απ’ τον isis και οι υπόλοιπες τρομοκρατικές οργανώσεις της περιοχής, όπως το μέτωπο al-nusra.
Η πρόταση για το ψήφισμα είναι γαλλική, και το τελικό κείμενο πρoκύπτει απ’ την συνεργασία μεταξύ Παρισιού και Μόσχας... Μ’ αυτό το ψήφισμα νομιμοποιείται πλέον οποιοσδήποτε “αντιτρομοκράτης” να πηγαίνει στη συρία ή/και το ιράκ και να σκοτώνει όποιον θεωρεί “τρομοκράτη”, ακόμα και χωρίς την έγκριση των κυβερνήσεων της συρίας ή/και του ιράκ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το καθεστώς Άσαντ αναγνωρίζεται πάντα σαν η μόνη νόμιμη κυβέρνηση στη συρία· ο σύρος πρεσβευτής στον οηε Bshar Ja’afari χαιρέτισε την απόφαση με την φράση “καλοδεχούμενοι όσοι ξύπνησαν τελικά και μπαίνουν στο κλαμπ του πολέμου κατά των τρομοκρατών”.
Μ’ αυτό το ψήφισμα νομιμοποιήθηκε η γαλλική εισβολή (και όσες ακολουθήσουν) και αδυνάτισε το επιχείρημα της Μόσχας ότι ο δικός της στρατός ήταν επίσημα καλεσμένος απ’ τη νόμιμη κυβέρνηση της συρίας, άρα ο μόνος που είναι νόμιμος στη δράση του. Απ’ την άλλη μεριά η Μόσχα κέρδισε την αναφορά και σε άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις πλην του isis· πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να κτυπάει και την al-nusra και τον “στρατό της κατάκτησης” (που υποστηρίζει η Άγκυρα).
Η αξία τέτοιων αποφάσεων πρέπει, φυσικά, να μπει σε πολλά εισαγωγικά. Απλά αναπαριστούν σε ένα συμβολικό επίπεδο προσωρινούς συσχετισμούς και ελιγμούς μεταξυ αντίπαλων ιμπεριαλισμών. Ωστόσο πρέπει να συγκρατήσει κανείς το εξής: η συγκεκριμένη απόφαση του σ.α. του οηε βγαίνει ενώ ήδη δρουν διάφοροι “αντιτρομοκρατικά”. Συνεπώς δεν μπορεί να “σπρώξει” στη δημιουργία μιας και μόνης συμμαχίας (όπως έγινε, π.χ., στις δύο εισβολές στο ιράκ, το 1991 και το 2003). Πρόκειται άρα για μια “επίσημη επιβεβαίωση” της διάλυσης της αμερικανικής πολιτικοστρατιωτικής (παγκόσμιας) ηγεμονίας, μια απόφαση / πρελούδιο της όξυνσης του (παγκόσμιου) ενδοκαπιταλιστικου ανταγωνισμού.

8 - Στις 21 Νοέμβρη η τουρκική εφημερίδα Zaman γράφει ότι ο τούρκος πρωθ. Νταβούτογλου κάλεσε το προηγούμενο βράδυ τον ρώσο πρεσβευτή στην Άγκυρα

... Για να του διαμαρτυρηθεί έντονα για τους συνεχιζόμενους βομβαρδισμούς αμάχων σε τουρκμενικά χωριά στην βορειοδυτική συρία... Ειπώθηκε στον ρώσο πρεσβευτή ότι αν η ρωσία πολεμάει εναντίον του daesh (isis) θα πρέπει να σημαδεύει τον isis. Αν προκύψει καινούργιο κύμα προσφύγων προς την τουρκία εξαιτίας αυτών των σφαγιαστικών επιθέσεων, τότε οποιοσδήποτε έχει συμβάλει στη δημιουργία αυτού του κύματος θα είναι υπεύθυνος.

Σε ξεχωριστή του δήλωση ο τούρκος πρωθ. επανέλαβε ότι επιθέσεις σε χωριά τουρκμένων “μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες” και ζήτησε τον άμεσο τερματισμό τέτοιων επιχειρήσεων.

9 - Στις 22 Νοέμβρη το ρωσικό καθεστώς, αξιοποιώντας την γενική “αντιτρομοκρατική” κατακραυγή λόγω της σφαγής στο Παρίσι, ανακοινώνει την αποστολή άλλων 37 πολεμικών αεροπλάνων στη συρία (στη βάση έξω απ’ τη Λατάκεια) αλλά και την χρήση των “στρατηγικών βομβαρδιστικών” του εναντίον όλων των “τρομοκρατικών οργανώσεων στη συρία”.

10 - Στις 24 Νοέμβρη τουρκικό καταδιωκτικό “κτυπάει” και καταρρίπτει ρωσικό βομβαρδιστικό που δρούσε ακριβώς στην επίμαχη περιοχή, με την δικαιολογία ότι “παραβίασε τον τουρκικό εναέριο χώρο”. Στο υπόμνημα που στέλνει την ίδια ημέρα το τουρκικό κράτος στον οηε μέσω του εκεί πρεσβευτή του λέει επί λέξει μεταξύ άλλων:

... Σήμερα το πρωί (24 Νοέμβρη) 2 πολεμικά SU-24, άγνωστης εθνικότητας, πλησίασαν τον τουρκικό ενάεριο χώρο στην περιοχή Yayladagi/Hatay. Τα εν λόγω αεροπλάνα προειδοποιήθηκαν 10 φορές μέσα σε 5 λεπτά μέσω της συχνότητας “Emergency” και τους ζητήθηκε να αλλάξουν την πορεία τους, προς τα νότια, αμέσως.
Αδιαφορώντας γι’ αυτές τις προειδοποιήσεις, και τα δύο αεροπλάνα, πετώντας σε ύψος 19.000 ποδών, παραβίασαν τον εθνικό εναέριο χώρο της τουρκίας σε βάθος 1,36 και 1,15 μιλίων αντίστοιχα, για 17 δευτερόλεπτα, απ’ τις 9.24’.05’’ τοπική ώρα.
Μετά την παραβίαση, το αεροπλάνο 1 έφυγε απ’ τον τουρκικό εναέριο χώρο. Το αεροπλάνο 2 κτυπήθηκε ενόσω βρισκόταν ακόμα σ’ αυτόν από τουρκικά F-16 που έκαναν περιπολία στην περιοχή, σύμφωνα με τους κανόνες εμπλοκής. Το αεροπλάνο 2 κατέπεσε στην συριακή πλευρά των τουρκοσυριακών συνόρων.

ο ρωσοτουρκικός πόλεμος που δεν έγινε (αν και τόσοι πολλοί έλληνες τον πεθύμησαν...)

11 - Μεταξύ 21ης και 24ης Νοέμβρη ο συριακός στρατός και οι χερσαίοι συμμαχοί καταφέρνουν να πετύχουν σημαντικά κέρδη στην συγκεκριμένη περιοχή, χάρη στους πυκνούς και εντατικούς ρωσικούς βομβαρδισμούς. Κυρίως πετυχαίνουν να καταλάβουν τα ορεινά υψώματα Zahia, περίπου 1,5 χιλιόμετρο απ’ τα συροτουρκικά συνόρα.

12 - Από τις 24 Νοέμβρη και για τις επόμενες 4 ημέρες ακολουθούν “πύρινες” δηλώσεις τόσο από την τουρκική πλευρά (περί αδιαπραγμάτευτης “προστασίας των συνόρων”) όσο και από την ρωσική (περί “εσκεμμένης προβοκάτσιας”).

13 - Στις 27 Νοέμβρη ο τούρκος πρόεδρος δηλώνει ότι “αν ξέραμε ότι το αεροπλάνο ήταν ρωσικό θα το αναχαιτίζαμε αλλιώς”. Και στις 28, μιλώντας σε συγκέντρωση υποστηρικτών του στο Balikesir, λέει ότι “λυπάται για την κατάρριψη και θα ευχόταν να μην είχε συμβεί, αλλά έγινε... Τουλάχιστον ας μην ξανασυμβεί ποτέ κάτι τέτοιο...”. Αυτές οι δηλώσεις είναι μισή συγγνώμη (απ’ αυτήν που ζητάει ο ρώσος πρόεδρος) αλλά στη διπλωματική αργκώ είναι αρκετή συγγνώμη εάν πρέπει να σωθούν κάποια προσχήματα.

14 - Εν τω μεταξύ, τα “αντίποινα” που ανακοινώνει η Μόσχα, παρά τις ηχηρές δηλώσεις, είναι είτε συμβολικά είτε του είδους “θα δούμε, θα εξετάσουμε, κλπ”.
Όσοι προέβλεπαν, όσοι περίμεναν και όσοι εύχονταν μια μεγαλύτερη ρωσο-τουρκική “όξυνση”, ακόμα και πόλεμο (;), μένουν στον άσσο. Εν τω μεταξύ κάθε είδους αναλυτές, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, γράφουν και λένε θαυμαστά πράγματα. Με την δέουσα σοβαρότητα, όπως απαιτούν τέτοια ζητήματα. Δεν θα ασχοληθούμε άμεσα με τα πιο “σοβαρά” μαργαριτάρια, γιατί θα πρέπει να γεμίσουμε αυτές εδώ τις σελίδες με άπειρη βλακεία, δόλο ή καθαρά “στρατευμένη δημοσιογραφία” - οργανωμένη παραπληροφόρηση.

15 - Αμέσως την κατάρριψη του ρωσικού SU-24 η Μόσχα ανακοινώνει ότι (για να μην ξανασυμβεί κάτι τέτοιο) θα στείλει στις βάσεις της στη συρία το φοβερό και τρομερό αντιαεροπορικό σύστημα S-400. Το οποίο, ω του θαύματος, καταφθάνει στον προορισμό του και επιδεικνύεται την επόμενη ημέρα... Όμως η αλήθεια είναι διαφορετική: οι S-400 είχαν εγκατασταθεί στη Λατάκεια εβδομάδες πριν! Παρά τις τότε ρωσικές διαψεύσεις, είχαν κυκλοφορήσει και οι σχετικές φωτογραφίες στον κυβερνοχώρο... Όπως γράφουμε αλλού για το γαλλικό αεροπλανοφόρο, η μεταφορά και η εγκατάσταση των S-400 δεν είναι του είδους “ρίχνω ένα σακίδιο με μπουκάλια στον ώμο και ορμάω”! Θέλει αρκετό χρόνο. Αν “εμφανίστηκαν” στις 25 Νοέμβρη ήταν εκεί καιρό πριν. Η κατάρριψη απλά “σκέπασε” αυτό το “καιρό πριν” - και τις αιτίες του.
Να ένα fake σχετικό με την κατάρριψη του SU-24, προερχόμενο απ’ τη ρωσική πλευρά.

ο ρωσοτουρκικός πόλεμος που δεν έγινε (αν και τόσοι πολλοί έλληνες τον πεθύμησαν...)

Αν δεις ένα πολεμικό να πέφτει, μην κάνεις ευχή... Είναι μπλέξιμο...

ξανά μια βουτιά στον “μίνι παγκόσμιο πόλεμο”

Θα ήταν χρήσιμο (έως συνετό) όποιος / όποια παρακολουθεί (υποχρεωτικά μέσα από διαφόρων ειδών και ποιοτήτων αναγνώσματα) το τι συμβαίνει σ’ όλη αυτή την έκταση του κόσμου που αρχίζει απ’ την ατλαντική είσοδο / έξοδο της Μεσογείου και φτάνει μέχρι τον ειρηνικό, να αφήσει στην άκρη (γενικά, όχι για πάντα) την απλή, γραμμική αιτοκρατία για να εξηγήσει αυτό ή εκείνο. Τουλάχιστον απ’ αυτές εδώ τις σελίδες ξανά και ξανά, με πολλές αφορμές (όλες κακές) έχουμε επιμείνει ότι “τα πράγματα συχνά δεν είναι όπως φαίνονται”. Αυτό, φυσικά, δεν σημαίνει “θεωρίες συνωμοσίας”. Αυτές οι θεωρίες, όπως θα δείξουμε μελλοντικά (όταν βρούμε τον απαραίτητο χρόνο), αποτελούν απλά την “έκρηξη” της απλής, μονογραμμικής αιτιοκρατίας σ’ έναν κόσμο αυξημένης συνθετότητας.
Ειδικά σε περιπτώσεις που γίνονται “πόλεμοι δι’ αντιπροσώπων” (αυτοί που διεθνώς λέγεται proxy wars) είναι δεδομένο ότι τόσο οι πρωταγωνιστές όσο και οι κάθε φορά “τοπικοί εκπρόσωποι” έχουν, σχεδόν υποχρεωτικά, διπλή ατζένταδράσης. Μία που είναι η “επίσημη” και μία που είναι “ανεπίσημη” - αλλά, πιθανότατα, η πιο πρακτική. Από μεθοδολογική άποψη είναι πράγματι δύσκολη η αναζήτηση των πραγματικών αιτίων όταν αναμετριούνται και συγκρούονται διπλές (ή ακόμα και τριπλές) ατζέντες αντιτιθέμενων πρωταγωνιστών. Όμως αυτή η δυσκολία είναι ένας λόγος παραπάνω να είναι κανείς επιφυλακτικός απέναντι σε “προφανή γεγονότα” και, κυρίως, “προφανείς ερμηνείες” τους.
Ένα παράδειγμα. Μία απ’ τις απλές, μονογραμμικές “εξηγήσεις” του γιατί το τουρκικό κράτος κατέρριψε ένα ρωσικό πολεμικό, και μάλιστα σε μια μάλλον ακραία περίπτωση “παραβίασης” (17 δευτερόλεπτα είναι περίπου ο χρόνος που χρειάζεται ένας μέσος αναγνώστης να διαβάσει την φράση απ’ το “ένα...” μέχρι εδώ!), είναι ότι βομβαρδίζοντας αντι-Άσαντ αντάρτες τους οποίους στηρίζει η Άγκυρα, η Μόσχα αδυνατίζει τα τουρκικών συμφερόντων αντίβαρα κατά των κούρδων της συρίας που είναι ο πραγματικός “πονοκέφαλος” του τουρκικού κράτους. Όμως, απ’ όσα είναι γνωστά, του κούρδους της συρίας η Μόσχα τους υποστηρίζει μόνο λεκτικά, τουλάχιστον ως τώρα. Αντίθετα, με πολύ πρακτικό τρόπο (εξοπλισμό, εκπαίδευση) τους υποστηρίζουν η Ουάσιγκτον και το Τελ Αβίβ. Επιπλέον, ήδη αμερικάνοι μισθοφόροι πολεμούν μαζί με τους πεσμεργκά, στο ιράκ. Τι θα έπρεπε να έχει κάνει η Άγκυρα εναντίον αυτών των κρατών; 

Επειδή τα μέτωπα και οι “διπλές ατζέντες” τόσο στο συριακό όσο και στο ιρακινό έδαφος διαμορφώνουν ένα σύνθετο πολεμικό πλέγμα, κάθε είδους “αναλυτές” καταφεύγουν σε διάφορες απλοποιήσεις. Όμως έτσι κρύβουν, αγνοούν, ή και παραχαράσσουν πολύ σημαντικά δεδομένα.
Απ’ το 2002, όταν έγιναν κυβέρνηση για πρώτη φορά οι ισλαμοδημοκράτες, η τουρκική εξωτερική πολιτική έχει κάνει μεγάλο κόπο, κάτω από δύσκολες συνθήκες, για να πετύχει τα εξής:
- μια σταθερή έως στρατηγική συμμαχία με το ιράν, και μάλιστα σε καιρούς που η Τεχεράνη ήταν στ’ αλήθεια στο στόχαστρο τόσο της Ουάσιγκτον όσο και του Τελ Αβίβ·
- μια σταθερή έως στρατηγική συμμαχία με τη Μόσχα, όταν ακόμα το καθεστώς Πούτιν ήταν στα πρώτα του βήματα “σταθεροποίησης” της κατάστασης και αντιστροφής της παρακμής του ρωσικού κράτους·
- μια σταθερή ζώνη επιρροής στους άραβες πληβείους (ξεπερνώντας μια πολλών δεκαετιών έχθρα μεταξύ αράβων και τούρκων, που προέρχεται απ’ τις εποχές της οθωμανικής αυτοκρατορίας) και υποστήριξης ένοπλων αραβικών οργανώσεων του είδους Χεζμπ’ Αλλάχ και Χαμάς, που διεθνώς θεωρούνται “τρομοκρατικές”·
- μια οριστική λύση (μέσω “ανάπτυξης” και ενσωμάτωσης, αλλά και πολιτιστικών ελευθεριών) στο “κουρδικό πρόβλημα”, τουλάχιστον σε ότι αφορά τους κούρδους που ζουν εντός τουρκικών συνόρων.
Τώρα είναι πασίγνωστο ότι η Τεχεράνη, η Χεζμπ’ Αλλάχ, πολλές παλαιστινιακές οργανώσεις (αν και όχι η Χαμάς) και η Μόσχα βρίσκονται στην ίδια συμμαχία, πολεμούν μαζί. Υπέρ “κάποιου” με τον οποίο η Άγκυρα είχε διαμορφώσει επίσης πολύ καλές σχέσεις, αλλά απ’ το 2011 άλλαξε γραμμή και έγινε εχθρός του: υπέρ του Άσαντ. Θα ήταν, λοιπόν, λογικό ή αναμενόμενο ότι η πραγματιστική εξωτερική πολιτική (η τουρκική) θα τινάξει στον αέρα όλη τη δουλειά της επί πάνω από μια δεκαετία, θα καταστρέψει όλες τις συμμαχίες που με κόπο έφτιαξε, για να υπερασπιστεί τους τουρκμένους, τους ουζμπέκους, τους τσετσένους και τους ιουγούρους πολέμαρχους που δρουν κοντά στα τουρκικά σύνορα υπό την ομπρέλλα της al-nusra, ή για να υπερασπιστεί τον .... isis; Γιατί να τα τινάξει όλα αυτά στον αέρα, ρίχνοντας (για αρχή) ένα ρωσικό βομβαρδιστικό; Για να φοβηθούν οι υπερασπιστές του συριακού καθεστώτος και να κάνουν πίσω; ‘Η, μήπως, για να “μπει επίσημα το νατο” στην υπόθεση, όπως γελοιοδέστατα έφτασαν να υποστηρίξουν διάφοροι, ξεχνώντας σκόπιμα πως ούτε η συνεργασία με την Τεχεράνη ούτε η διακοπή των σχέσεων με το Τελ Αβίβ μετά την σφαγή στο mavi marmara είναι “μέσα στη γραμμή” του νατο... αφού είναι πασίγνωστο ότι η Άγκυρα ΔΕΝ είναι “υποχείριο” ούτε της Ουάσιγκτον ούτε κανενός άλλου... Ε;
Μπροστά στο δυσανάλογο ενός υποτιθέμενου τέτοιου ριζικού αναπροσατατολισμού της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής (του τουρκικού ιμπεριαλισμού), διάφοροι καταφεύγουν σε άλλη εύκολη “απάντηση”: ο Ερντογάν έχει “τρελαθεί”, “νομίζει ότι είναι σουλτάνος”, και άλλα τέτοια στερεοτυπικά και ανεδαφικά. Μπορεί όλες οι πολιτικές βιτρίνες του κόσμου να είναι μισο-ψυχοπαθείς, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό ώστε να βάζουν σε κίνδυνο τα στρατηγικά συμφέροντα των καθεστώτων που εκπροσωπούν! Αν ξεφύγουν σχολάνε, και υπάρχουν πολλοί τρόποι γι’ αυτό.

ο ρωσοτουρκικός πόλεμος που δεν έγινε (αν και τόσοι πολλοί έλληνες τον πεθύμησαν...)

... Κι ύστερα του ‘ριξε μια πισώπλατη μαχαιριά (με το αριστερό)...

Ας δούμε το ζήτημα από μια ρεαλιστική θέση. Όταν το Άσαντ και το καθεστώς του, για να προστατέψουν τους εαυτούς τους και τα προνόμιά τους, άνοιξαν τις πόρτες της κόλασης στη συρία (δηλαδή τις πόρτες των στρατώνων) εναντίον γενικά ειρηνικών διαδηλωτών που ζητούσαν δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, το 2011, όλοι οι σύμμαχοί του, και η Μόσχα, και το Παρίσι, και η Άγκυρα, και η Τεχεράνη, τον συμβούλεψαν ξανά και ξανά να μην το κάνει αυτό. Αντίθετα του είπαν να κάνει κάποιο σοβαρό “διάλογο” με την αντιπολίτευση και κάποιες θεσμικές αλλαγές. Ο Άσαντ και το καθεστώς του, βασιζόμενοι στην πεποίθηση ότι είναι πολυτιμότεροι απ’ το καθεστώς Καντάφι και ότι δεν θα έχουν την ίδια τύχη, συνέχισαν ωστόσο τον δολοφονικό / φασιστικό δρόμο τους. Η Μόσχα δεν τον εγκατέλειψε ποτέ εντελώς. Η Τεχεράνη και η Χεζμπ’ Αλλάχ αποστασιοποιήθηκαν για κάποιο διάστημα, μιας και θα ήταν πολύ δύσκολο να εξηγήσουν στους πληθυσμούς τους πως και γιατί υποστηρίζουν έναν δικτάτορα που βομβαρδίζει τις πόλεις του.
Σύντομα, εξαιτίας της άμεσης εμπλοκής διάφορων σεϊχάτων και της διακριτικής (;) υποστήριξης των ηπα υπέρ της “ισλαμοποίησης” (αν μπορούμε να το πούμε έτσι) της αντίστασης στη συρία, έγινε σαφές σε όλους ότι το σχέδιο είναι απλό: χάος. Και επειδή στην αναμπουμπούλα “οι λύκοι χαίρονται” μερικοί πρώην σύμμαχοι του Άσαντ, κυρίως η Άγκυρα και το Παρίσι, “άλλαξαν πλευρό”: ω τι ωραίο πλιάτσικο!
Φυσικά, κανείς δεν δήλωσε ανοικτά οτι υποστηρίζει τον στρατό - του - Χαλιφάτου, που σχεδόν δια περιπάτου άρχισε να κατατροπώνει ό,τι ονομαζόταν “στρατός” τόσο στο ιράκ (φτάνοντας σχεδόν έξω απ’ την Βαγδάτη) όσο και στη συρία. Όμως οι (αμερικανικής προέλευσης) χάρτες με ένα πιθανό “σουνιστάν” που θα έπαιρνε εδάφη του ιράκ και της συρίας έμοιαζαν να ταιριάζουν με το “χάος”. Και ο isis εμφανιζόταν “κακός”, “πολύ κακός”! Συνεπώς; Συνεπώς κάθε πολιτισμένος ανθρωπιστής θα έπρεπε να τον πολεμάει· και εν τω μεταξύ κάτω και πίσω απ’ αυτόν τον πόλεμο να φροντίζει να “πάρει μια θέση” στην (όποτε) “επόμενη ημέρα” των καινούργιων de facto συνόρων. Να οι διπλές και τριπλές ατζέντες: όλοι “κατά του isis” (τουλάχιστον στα λόγια) αλλά ουσιαστικά ο καθένας την δική του δουλειά.

Ο Άσαντ πρέπει να φύγει εάν πρόκειται να υπάρξει ειρήνη στη συρία έλεγαν εν χορώ απ’ την Ουάσιγκτον ως το Παρίσι, απ’ το Ριάντ ως την Άγκυρα, αν και τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα όλων αυτών καθόλου δεν ταυτίζονται. Η Μόσχα (και η Τεχεράνη) ήταν αντίθετες, κι όχι εντελώς άδικα: το καθεστώς Άσαντ έχει μια κάποια κοινωνική υποστήριξη, και είναι βέβαιο ότι αυτή η κοινωνική βάση θα γινόταν κρέας εάν στην όποια “λύση” οι αντιπαλοί του εμφανίζονταν σαν νικητές. Η Μόσχα είχε και μια ναυτική βάση (τώρα και μια αεροπορική), που δεν θα ήθελε να χάσει. Αλλά παρά την (μέτρια και όχι ανοικτή) τεχνική υποστήριξη τόσο απ’ την Μόσχα όσο και απ’ την Τεχεράνη, ο στρατός του Άσαντ πήγαινε από ήττα σε ήττα, ειδικά το τελευταίο διάστημα. Την περασμένη άνοιξη, μετά την κατάληψη του Idlib απ’ τους αντικαθεστωτικούς, ήταν σαφές ότι ο Άσαντ κινδυνεύει με πανωλεθρία.
Το έχουμε ξαναγράψει, αλλά η επανάληψη δεν βλάπτει: η ανοικτή και καθαρή στράτευση τόσο της Μόσχας όσο και της Τεχεράνης (μόλις κατάφερε να ξεμπλέξει απ’ τον βραχνά των κυρώσεων...) υπέρ του καθεστώτος Άσαντ, πάντα στο όνομα της καταπολέμησης - της - τρομοκρατίας, άλλαξε ριζικά τα δεδομένα. Όχι μόνο και όχι τόσο στο έδαφος: παρά τις όποιες επιτυχίες της αντεπίθεσης του συριακού στρατού και των συμμάχων του, είναι πολύ δύσκολο, πολύ χρονοβόρο και με μεγάλο τίμημα σε ζωές το να επανακατακτηθεί στρατιωτικά όλο το συριακό έδαφος. Εκεί που η αλλαγή ήταν και παραμένει ηχηρή είναι στους γεωπολιτικούς (ιμπεριαλιστικούς) συσχετισμούς. Τα ρωσικά όπλα και ο ιρανικός στρατός δεν έχουν πάει στη δυτική συρία για να φύγουν όπου - νάναι. Κι αν μείνουν αλλάζει ο “χάρτης” της όποιας “μοιρασιάς” θα μπορούσε (θεωρητικά έστω) να γίνει μεταξύ όλων των υπόλοιπων που πολεμούσαν φανατικά (μα πολύ φανατικά!..) τον isis ως το περασμένο καλοκαίρι.
Τι σημαίνει αυτό (κατά την ταπεινή μας άποψη); Ότι μερικοί παλιοί “φίλοι” του Άσαντ, μετά την ρωσική (ρωσο-ιρανική) επέμβαση στη συρία, πρέπει να αναθεωρήσουν στον έναν ή στον άλλο βαθμό τους προσανατολισμούς τους, αυτούς που υιοθέτησαν μετά το 2011 - “πιάνοντας πόρτα” και με τους τωρινούς συμμάχους του Άσαντ που, πιο πολύ ακόμα και απ’ το να σώσουν το τομάρι του, έχουν εδραιώσει στη συρία τα δικά τους συμφέροντα. Κι αν αυτοί οι “παλιοί φίλοι” μπουν σ’ αυτή τη διαδικασία, θα πρέπει να το κάνουν με τρόπο “δικαιολογημένο” ή/και “πειστικό”, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό από περίπτωση σε περίπτωση. Θα πρέπει να πείθουν στο “εν πάσει περιπτώσει ο Άσαντ δεν είναι ο εχθρός, ή δεν είναι ο νο 1 εχθρός, αλλά τέτοιος είναι ο....” (συμπληρώστε).

Για τον γαλλικό ιμπεριαλισμό και τα δικά του φονικά έργα γράφουμε χωριστά. Αλλά ο τουρκικός; Το τουρκικό καθεστώς έζησε την “δικιά του 11η/9ου” (το γνωστό κλισέ!!!) ένα μήνα πριν το γαλλικό· αλλά βέβαια, μιας και η τουρκία δεν ανήκει στον “σκληρό πυρήνα των πολιτισμένων κοινωνιών” του πλανήτη, δεν εκδηλώθηκε κάποιο διεθνές “je suis...”. Όμως το τουρκικό δικαστικό σύστημα (που ελέγχεται, ως γνωστόν, απ’ τους ισλαμοδημοκράτες...) χρέωσε την σφαγή στον isis· κι αυτό (το έχουμε ξαναπεί) μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Γιατί αν οι σχέσεις τουρκικού καθεστώτος και isis είναι τόσο πυκνές και έντονες όσο λέγεται (και είναι σε μεγάλο βαθμό) πως και γιατί ο ευεργετημένος θα κτυπούσε τον ευεργέτη του; Η τουρκική “απόδοση ευθυνών” για την σφαγή στην Άγκυρα στις 10 Οκτώβρη δεν μας έπεισε καθόλου.
Τώρα φαίνεται ότι το πράγμα ξεκαθαρίζει.
Για να δούμε τι (υποστηρίζουμε ότι) ξεκαθαρίζει, ας πιάσουμε αυτό καθ’ εαυτό το γεγονός της κατάρριψης του ρωσικού SU-24. Όλοι είναι σίγουροι ότι επρόκειτο για ένα στρατιωτικό γεγονός. Εμείς, αντίθετα, υποστηρίζουμε ότι δεν ήταν ένα στρατιωτικό γεγονός. Με την έννοια πως ούτε οι αφελείς δεν θα πίστευαν ότι καταρρίπτοντας ένα (1) ρωσικό βομβαρδιστικό θα αλλάξει οτιδήποτε, ευνοϊκά για αυτόν που το ρίχνει, στους στρατιωτικούς συσχετισμούς, στον αέρα ή στο έδαφος. (Στην πραγματικότητα για κάποιους τα πράγματα έγιναν ακόμα χειρότερα από στρατιωτική άποψη). Όχι λοιπόν. Πρόκειται για ένα πολιτικό γεγονός. Με την έννοια ότι δημιουργεί θόρυβο ή “ομίχλη” σχετικά με κάτι που έχει συ-ζητηθεί (μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας) ή κάτι που συ-ζητιέται (μεταξύ τους την στιγμή της κατάρριψης) ή κάτι που πρόκειται να συ-ζητηθεί. Εννοείται: υπόγεια.

Ας κάνουμε λοιπόν μια υπόθεση εργασίας ώστε να δούμε αν αυτή αντέχει στα εξής δεδομένα:
- διπλές (ή τριπλές) ατζέντες·
- αλλαγή των διεθνών πολιτικοστρατιωτικών συσχετισμών μετά την ρωσική επέμβαση·
- αλλαγή (πιθανόν εν μέρει) των προσανατολισμών ορισμένων άμεσα εμπλεκόμενων σα συνέπεια της ρωσικής επέμβασης·
- μια κατάρριψη που έχει σκοπό να “καλύψει” μια υπόγεια πολιτική διαπραγμάτευση μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας.
Η υπόθεση εργασίας είναι: με δεδομένη την μεγάλη εμπλοκή της στην υποστήριξη διάφορων ισλαμιστικών οργανώσεων (isis, al nusra) στη συρία, όχι για λόγους ιδεολογικούς αλλά για να περιορίσει τους κούρδους της συρίας που επωφελούνται από το γενικό χάος, τι θα έπρεπε να κάνει η Άγκυρα αν επέλεγε να αλλάξει εν μέρει την γραμμή της, και να προσεγγίσει (όχι υποχρεωτικά φανερά) την ρωσική παράμετρο, μειώνοντας εν μέρει (καθόλου φανερά!) την υποστήριξή της στους ισλαμιστές ένοπλους, εκεί (τουλάχιστον) που η Μόσχα έχει επείγουσα ανάγκη εκμηδένισής τους;
Ή διατυπωμένη αλλιώς (η υπόθεσή μας): πως θα μπορούσε η Άγκυρα να δικαιολογηθεί απέναντι στους πελάτες της, για κάποιες (κρίσιμες ενδεχομένως) “περικοπές βοήθειας”, έτσι ώστε να μην εκτεθεί στην οργή τους (που φαντάζεσθε πως θα εκδηλωνόταν), ε;
Γι’ αυτήν την υποθετική ερώτηση η εύλογη απάντηση που βρίσκουμε είναι: [Θα μπορούσε να δικαιολογηθεί] εμφανιζόμενη στριμωγμένη επειδή, παρότι έκανε κάτι “προχωρημένο” υπέρ των “πελατών” της (π.χ.: έριξε ένα ρωσικό βομβαρδιστικό...) διακινδυνεύει πια δυσανάλογα πολύ (π.χ.: ρωσικές οικονομικές κυρώσεις, κίνδυνος στρατιωτικής κλιμάκωσης), πράγμα που δεν το αντέχει.
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα σ’ αυτήν την υπόθεση εργασίας. Δεν θα ήθελε κάποια ανταλλάγματα (η Άγκυρα) απ’ την Μόσχα για να κάνει αυτά τα μετρημένα έστω “βήματα πίσω” απέναντι σε ορισμένους πελάτες της; Θα ήθελε οπωσδήποτε... Ποια θα μπορούσε να είναι αυτά;

Ας σκύψουμε στα πραγματικά γεγονότα, καθώς και στους χάρτες της περιοχής, για να δούμε εάν υπάρχουν εκεί απαντήσεις.
Το πρώτο πραγματικό γεγονός είναι ότι η ρωσική αεροπορία βομβάρδιζε επί μέρες την ευρύτερη περιοχή (όπου έγινε η κατάρριψη) χωρίς να παραβιάζει τον τουρκικό εναέριο χώρο όταν ο τούρκος πρωθ. έκανε τις “πολύ αυστηρές δηλώσεις” (σημείο 8 στην αρχή). Ακόμα χειρότερα όμως για τους συγκεκριμένους προστατευόμενους της Άγκυρας, απ’ τις 25 Νοέμβρη και μετά, τις επόμενες ημέρες, ενόσω όλοι ασχολούνταν με τις (τουρκικές) δηλώσεις και τις (ρωσικές) αντιδηλώσεις, τα ρωσικά βομβαρδιστικά (μαζί με συριακά) έκαναν σχεδόν “carpet bombings” [1Στα ελληνικά θα λεγόταν “τα κάνω ταψί”! Εννοείται ότι μεγάλος (και άγνωστος) αριθμός εκείνων που δολοφονούνται απ’ αυτούς τους βομβαρδισμούς είναι άμαχοι. Τα ρωσικά μήντια δεν δείχνουν τους βομβαρδισμούς χωριών ή/και πόλεων, αλλά έτσι ακριβώς συμβαίνει. Στην περιοχή του Idlib, στις 29 Νοέμβρη, κτυπήθηκε η αγορά μιας κωμόπολης (της Ariha). Το λιγότερο 44 κάτοικοι δολοφονήθηκαν.] στην ευρύτερη περιοχή που έπεσε το SU-24... Το “ίσιωμα” έγινε και συνεχίζει χωρίς καμία τουρκική διαμαρτυρία...
Το δεύτερο πραγματικό γεγονός είναι ότι η εντατικοποίηση των ρωσικών βομβαρδισμών στη συγκεκριμένη περιοχή, μετά τις 25 Νοέμβρη, έγινε χωρίς καμία παραβίαση του τουρκικού εναέριου χώρου. Αυτό σημαίνει ότι από καθαρά τεχνική άποψη τα ρωσικά βομβαρδιστικά μπορούν να “κάνουν την δουλειά τους” άνετα στη συγκεκριμένη γεωγραφικά περιοχή, οπότε το τουρκικό δόγμα περί “προστασίας του εναέριου χώρου” δεν εξασφαλίζει καθόλου την “προστασία των τουρκμένων και των αμάχων” στη βορειοδυτικη συρία.
Το τρίτο πραγματικό γεγονός είναι ότι στις 27 Νοέμβρη, εντελώς ξαφνικά (τουλάχιστον για εμάς), ο “ελεύθερος συριακός στρατός” που δραστηριοποιείται στην περιοχή σαν συστατικό του “στρατού της κατάκτησης” έδωσε τελεσίγραφο 48 ωρών στους κούρδους ενόπλους του θύλακα (δες χάρτη) να παραδώσουν μια σειρά χωριά, αλλιώς θα τους επιτεθεί. Κανείς δεν είπε ότι θα υπερασπιστεί αυτόν θύλακα. Ούτε καν η Μόσχα, που έχει τα βομβαρδιστικά της ακριβώς δίπλα.
Το τέταρτο πραγματικό γεγονός είναι ότι στις 29 Νοέμβρη, ο “ελεύθερος συριακός στρατός” έκανε πράξη τις απειλές τους, και άρχισε επίθεση στην κουρδική ζώνη. Και πάλι κανείς δεν έκανε τίποτα υπέρ των κούρδων. Την έκβαση αυτών των μαχών δεν μπορούμε φυσικά να την προβλέψουμε, σημειώνουμε όμως το οξύμωρο: τόσο ο “ελεύθερος συριακός στρατός” όσο και οι κούρδοι αντάρτες υποστηρίζονται απ’ τις ηπα...
Το πέμπτο πραγματικό γεγονός είναι ότι απ’ την συγκεκριμένη περιοχή δεν γίνεται λαθρεμπόριο πετρελαίου του isis. Ή, αν γίνεται, είναι εύκολο στα ρωσικά βομβαρδιστικά να κτυπήσουν τα βυτία μακριά απ’ τα συροτουρκικά σύνορα (δες σχετικό χάρτη).
Το έκτο πραγματικό γεγονός είναι ότι στην συγκεκριμένη περιοχή εισάγονται όπλα και πυρομαχικά (απ’ την τουρκία προς την al-nusra και τους υπόλοιπους) συν είδη πρώτης ανάγκης (τρόφιμα κλπ) για τους κατοίκους των χωριών. Τα ρωσικά βομβαρδιστικά κτυπούν τέτοιες εφοδιοπομπές λέγοντας (ψευδώς) ότι πρόκειται για κονβόι βυτίων πετρελαίου. Αν υπάρχουν τέτοια βυτία μεταφέρουν καύσιμα απ’ την τουρκία προς την περιοχή και όχι απ’ τον isis προς την τουρκική ή την διεθνή αγορά.
Σε κάθε περίπτωση μια κάποια μείωση της ροής πολεμοφοδίων απ’ την τουρκία προς τους ένοπλους της περιοχής (κάτι που δεν θα γίνει γνωστό και δύσκολα θα μείνει στην ιστορία) θα ήταν ένα είδος “χειρονομίας καλής θέλησης” της Άγκυρας προς τους στόχους της Μόσχας στην ευρύτερη περιοχή.
Το έβδομο πραγματικό γεγονός είναι ότι ο συριακός στρατός (του Άσαντ) που δρα στο Χαλέπι (Aleppo) εξοπλίστηκε εντελώς πρόσφατα με αναβαθμισμένα ρωσικά τανκς Τ-90, που προσφέρουν αυξημένη προστασία έναντι των (αμερικανικών) αντιαρματικών ρουκετών tow που χρησιμοποιούν οι αντικαθεστωτικοί ένοπλοι. Δεν χρειάζεται να θυμίσουμε ότι τα πλοία με τα σχετικά φορτία πέρασαν απ’ τα Δαρδανέλια. Φαίνεται ωστόσο ότι η ανάκτηση της συγκεκριμένης περιοχής της βορειοδυτικής συρίας (περιλαμβάνει και το Idlib) είναι αδιαπραγμάτευτη για την Μόσχα. Και η Άγκυρα δεν μπορεί να προστατέψει τους πελάτες της εκεί, εκτός εάν επιτεθεί (μαζικά) στην ρωσική αεροπορία.

Βγαίνει απ’ όλα αυτά κάτι που να υποστηρίζει την υπόθεση εργασίας που κάναμε; Όχι κάτι εντυπωσιακό! Προκύπτει όμως (με τα δεδομένα που διαθέτουμε αυτή τη στιγμή, 2/12/15) σαν αρκετά πιθανό το ενδεχόμενο οι (ένοπλοι) προστατευόμενοι της Άγκυρας να αναγκαστούν να μετακινηθούν βορειότερα, σε βάρος του κουρδικού θύλακα (χωρίς η ρωσική αεροπορία να τους εμποδίσει).
Θα πρέπει εδώ κάποιος να αντιπεί: μα είναι δυνατόν η κατάρριψη ενός ρωσικού βομβαρδιστικού, που είχε τέτοια παγκόσμια “ηχώ”, να αφορούσε διακανονισμούς σε μια γωνία του συριακού εδάφους που εκτός απ’ τους άμεσα εμπλεκόμενους δεν ξέρει κανείς άλλος;
Όντως, το πράγμα φαίνεται δυσανάλογο. Όμως ένας μικρός διακανονισμός εδώ μπορεί να σημαίνει έναν μεγαλύτερο αλλού. Μια μικρή συσκευασία ενός deal του είδους “εξοπλείστε όποιον θέλετε αλλά όχι εναντίον μας” (απ’ την μεριά της Μόσχας προς την Άγκυρα) έναντι του “μην στηρίξετε πρακτικά τους κούρδους” (απ’ την μεριά της Άγκυρας προς την Μόσχα) θα μπορούσε να δείχνει μια μεγαλύτερη συσκευασία του ίδιου deal σε άλλες περιοχές.
Κι εδώ, όντως, υπάρχει ένα θέμα. Η Άγκυρα, το έχει δηλώσει σ’ όλους τους τόνους και για καιρό, δεν θέλει με τίποτα να περάσουν οι ένοπλοι κούρδοι στα δυτικά του Ευφράτη - αυτή είναι η μεγάλη έγνοια της. Εκεί (δυτικά του Ευφράτη) βρίσκονται δυνάμεις του isis. Εάν η ρωσική αεροπορία δεν ασχοληθεί με το να κτυπάει τον isis σ’ αυτές της περιοχές (γύρω απ’ την Jarabulus ας πούμε) βοηθώντας έτσι την κουρδική προσπάθεια, κι αν η Άγκυρα “επιτρέπεται” να ενισχύει τον isis σ’ αυτή τη ζώνη χωρίς ρωσικές παρενοχλήσεις, τότε ο μικρός διακανονισμός θα αποδειχθεί τμήμα ενός μεγαλύτερου. Και τότε η κατάρριψη ενός ρωσικού αεροπλάνου θα έχει προκαλέσει “θόρυβο” σωστού μεγέθους.
Ας πάρουν (οι του Άσαντ) το Idlib... Αλλά ας αφήσουν την A’zaz... (Για παράδειγμα...)

Αυτά υποδεικνύει η υπόθεση εργασίας μας. Δεν είναι τόσο φαντασμαγορικά όσο ένας “τουρκορωσικός πόλεμος” - αλλά γιατί θα έπρεπε να γίνει ένας τέτοιος; Επειδή κάτι τέτοιο ευνοούν οι εντυπώσεις; Και γιατί δεν θα έπρεπε να υπάρξει ένας κάποιος (υπόγειος) τουρκορωσικός διακανονισμός εφόσον, τελικά, τα βασικά και κύρια συμφέροντά τους στη συρία (και στην ευρύτερη μέση ανατολή) δεν συγκρούονται; Επειδή αυτό δεν είναι φανταιζί;
Ο καπιταλισμός, τα κράτη, οι “μη κρατικοί παράγοντες”, οι ιμπεριαλισμοί, οι διπλές και τριπλές αντζέντες, παράγουν άφθονες εντυπώσεις. Δεν μας συγκινούν. Φυσικά είναι πάντα ριψοκίνδυνο (για την σοβαρότητά μας) να υποστηρίζουμε “κάτι” που κανένας “σοβαρός αναλυτής”, επαγγελματίας ή ερασιτέχνης, δεν κάνει. Το έχουμε ξανακάνει βέβαια, κι όχι μόνο μια φορά - κι είχαμε δίκιο. Ωστόσο πάντα υπάρχει η δυνατότητα να κάνουμε λάθος. Μπορεί να είναι αυτή τη φορά. Μπορεί κάποια επόμενη. Σε κάθε περίπτωση προτιμάμε έναν στέρεο κίνδυνο από κάθε πιασάρικη και φανφαρόνικη κοινοτοπία.
Πώς όμως θα έκρινε κανείς (απ’ όσους θα μας θεωρούσαν “τρελούς”) αυτό το σύντομο ρεπορτάζ απ’ το ιρανικό site press tv (ελεγχόμενο απ’ το ιρανικό καθεστώς, εννοείται!) στις 27 Νοέμβρη:

Είμαι σίγουρος ότι το πρόβλημα που προέκυψε πρόσφατα ανάμεσα σε δύο απ’ τις γειτονικές και φιλικές μας χώρες στην περιοχή (την Τουρκία και την Ρωσία) θα λυθεί μέσω της σύνεσης και της περίσκεψης, και όλοι μαζί θα μπορέσουμε να πολεμήσουμε το κύριο πρόβλημα στην περιοχή και στον κόσμο, δηλαδή την τρομοκρατία” δήλωσε ο υπ.εξ. του ιράν Mohammad Javad Zarif σε μήνυμά του στον τούρκο υπ.εξ. Mevlut Cavusoglu την Παρασκευή. [27/11]
Επιπλέον τον κάλεσε [να εργαστούν] για ακόμα μεγαλύτερη πρόοδο στην αμοιβαία συνεργασία μεταξύ Τεχεράνης και Άγκυρας, λέγοντας ότι οι διαρκείς διαβουλεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές θα παίξουν θετικό ρόλο στην εύρεση λύσεων στα θέματα που αντιμετωπίζει η περιοχή και ο Μουσουλμανικός κόσμος, που τώρα είναι σε μια “πολύ ευαίσθηση και μπερδεμένη” κατάσταση.

“Πρόβλημα που προέκυψε”;;;;;; Πολύ cool οι ιρανοί, ε; Ναι... Αλλά οι ιρανοί ματώνουν στο συριακό πεδίο μάχης! Οι ιρανοι χάνουν ακόμα και στρατηγούς στο συριακό πεδίο μάχης! Πολεμώντας εναντίον εκείνων που υποστηρίζει η Άγκυρα!!! Εξήντα εφτά νεκρούς, μεταξύ των οποίων αξιωματικοί και ένας στρατηγός των “φρουρών της επανάστασης” παραδέχεται η Τεχεράνη στις μάχες στη συρία...
“Πρόβλημα που προέκυψε”;;; Πολύ cool, πράγματι...

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

1 - Στα ελληνικά θα λεγόταν “τα κάνω ταψί”! Εννοείται ότι μεγάλος (και άγνωστος) αριθμός εκείνων που δολοφονούνται απ’ αυτούς τους βομβαρδισμούς είναι άμαχοι. Τα ρωσικά μήντια δεν δείχνουν τους βομβαρδισμούς χωριών ή/και πόλεων, αλλά έτσι ακριβώς συμβαίνει. Στην περιοχή του Idlib, στις 29 Νοέμβρη, κτυπήθηκε η αγορά μιας κωμόπολης (της Ariha). Το λιγότερο 44 κάτοικοι δολοφονήθηκαν.
[ επιστροφή ]

κορυφή