Διατλαντικές φιλίες

Παρασκευή 1 Ιούνη. Δεν είναι η εποχή όπου μια υπερδύναμη (;) όπως οι ηπα, υπερασπιζόμενη τα συμφέροντά της, θα κάνει φίλους ή, έστω, πειθαρχημένους υποτακτικούς – έτσι δεν είναι;

Η αποχώρηση της Ουάσιγκτον απ’ την συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν και οι οικονομικές κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στην Τεχεράνη αλλά ετοιμάζονται και για όσες ευρωπαϊκές εταιρείες κάνουν δουλειές εκεί… Οι κυρώσεις (και οι απειλές) σε όσες εταιρείες σχετίζονται με την κατασκευή του αγωγού nord stream 2… Και, πλέον, οι δασμοί στις εισαγωγές χάλυβα (25%) και αλουμινίου (10%) απ’ την ευρωπαϊκή παραγωγή (αλλά και το μεξικό, τον καναδά και την ιαπωνία): είναι πολλά για να αποτελούν ιδιοτροπίες ενός ψόφιου κουναβιού!

Άνοιξη του 2018, λοιπόν, και η «οικονομική» επιθετικότητα του σε παρακμή ευρισκόμενου αμερικανικού καπιταλισμού αναγκάζει την ε.ε. (και την ευρωζώνη) να προσπαθήσουν να αποκτήσουν ενιαία εξωτερική πολιτική! Μοιάζει να αφορά επιμέρους ζητήματα, αλλά αφορά έναν μέχρι σχετικά πρόσφατα «σύμμαχο». Αφορά, δηλαδή, μια σχέση που είχε ήδη αρχίσει να πολώνεται, πριν την προεδροποίηση του ψόφιου κουναβιού· όμως τώρα πια η πόλωση δεν μπορεί να κρυφτεί.

Οι εξελίξεις επηρεάζουν πολλά ζητήματα· επηρεάζουν, όμως, κι αυτό: το «ιταλικό δράμα» (και όποιο μελλοντικό παρόμοιο). Παρ’ όλα που ο εσωτερικός καταμερισμός οικονομικής ισχύος και εξουσίας στην ε.ε. (και στην ευρωζώνη) δεν είναι αυτός που θα ήθελαν διάφορα αφεντικά, έχουν (αυτά τα αφεντικά) περιθώρια να γίνουν «φίλοι» της Ουάσιγκτον αποχωρώντας απ’ την ευρωπαϊκή ένωση (ή/και την ευρωζώνη);

Εδώ κοτζάμ βασίλειο της αυτού εξοχότητας και βλέπει την σκιά του brexit του να μεγαλώνει διαρκώς σε βάρος του…

(Τα παραπάνω δεν αφορούν το δεσποτάτο του ελλαδιστάν. Εδώ τα «μεγάλα αφεντικά», οι εφοπλιστές, είναι φίλοι και σύμμαχοι της Ουάσιγκτον – αυτό δεν παίζεται…)

Φιλίες και στον Ειρηνικό

Παρασκευή 1 Ιούνη. Οι (αναμενόμενοι πάντως…) δασμοί στο ατσάλι και στο αλουμίνιο ανακοινώθηκαν δυο μέρες μετά την ανακοίνωση επιβολής δασμών 25% σε τεχνολογικές εισαγωγές απ’ την κίνα, μέχρι ύψους 50 δις. Αυτή η δεύτερη ανακοίνωση έγινε ενώ βρίσκονταν σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνο, κι ενώ (υποτίθεται) αυτές οι διαπραγματεύσεις συνοδεύονταν από ντε φάκτο «εκεχειρία» – σύμφωνα με δήλωση στις 20 Μάη του αμερικάνου υπ. εμπορίου Steven Mnuchin.

Οι σφαίρες του ενός απαντιούνται από σφαίρες του άλλου· αυτό είναι λογικό και αναμενόμενο. Δεν (μας) είναι σαφές πως σκοπεύει να αναρρώσει ο αμερικανικός καπιταλισμός (που έχει πάψει εδώ και σχεδόν έναν αιώνα να είναι καπιταλισμός «εσωτερικής κατανάλωσης») αν τον «πυροβολούν» ταυτόχρονα οι μεγαλύτερες αγορές εμπορευμάτων του πλανήτη. Μπορεί οι σεΐχηδες να αγοράζουν αμερικανικά όπλα, αλλά δεν φτάνει.

Παρότι ο «προστατευτισμός» αναφέρεται στα εγχειρίδια πολιτικής οικονομίας, έχει σαν προϋπόθεση η όποια «εσωτερική αγορά» να είναι επαρκής τόσο ως προς τις πρώτες ύλες και την εργασία όσο και ως προς την κατανάλωση των τελικών εμπορευμάτων, για την καπιταλιστική ανάπτυξη / ανασύνταξη. Έτσι ώστε, στη συνέχεια, μετά από μια γερή στρατιωτική νίκη, να αρχίσει η επέκταση. Όμως βρίσκεται ο αμερικανικός καπιταλισμός σ’ εκείνο το σημείο που η οχύρωσή του σε μια αγορά 300 εκατομυρίων (και οι πολύ μεγαλύτερες απώλειές του διεθνώς εξαιτίας των εμπορικών αντιποίνων) θα τον αναστήσουν;

Η τωρινή αμερικανική τακτική μοιάζει περισσότερο σαν κινήσεις πανικού παρά σαν ορθολογικός σχεδιασμός. Συμπίπτει (ίσως όχι τυχαία, όμως για να κάνει τα δεδομένα για τον αμερικανικό καπιταλισμό ακόμα πιο μίζερα) αφενός με την προσπάθεια να επιβληθεί δια της βίας η αγορά αμερικανικής προέλευσης υδρογονανθράκων, αφετέρου με το αντίμετρο (απ’ τους ανταγωνιστές) του περιορισμού της διεθνούς χρήσης / κυκλοφορίας του δολαρίου.

Ποια είναι η συνεισφορά, για παράδειγμα (υπέρ των στόχων του αμερικανικού προστατευτισμού) η εκ νέου επικήρυξη της Τεχεράνης, που έχει μετατραπεί σ’ ένα απ’ τα σημεία σύγκλισης όλων των υπόλοιπων «μεγάλων δυνάμεων» (εκτός ηπα); Γίνεται για χάρη και μόνο 2 περιφερειακών συμμάχων (του τελ Αβίβ και του Ριάντ με τα εμιράτα) που είναι ήδη σε παρακμή, και είναι αμφίβολο το πως και αν θα διασωθούν μέσα από την όξυνση των ήδη οξυμένων διεθνών σχέσεών τους, σε μια εποχή που χάνουν την άλλοτε γεωπολιτική τους συμμαχία.

Αυτά (και άλλα) στον συνδυασμό τους δείχνουν ότι υπάρχει κάτι σαν ανομολόγητος πανικός στις γραμμές των εκπροσώπων του αμερικανικού κεφαλαίου (και σε πολλά αφεντικά του). Εν τέλει, το “america first” του ψόφιου κουναβιού έχει σοβαρές πιθανότητες να αποδειχθεί επιμνημόσυνη δέηση, μετά την πραγματική προσπάθεια εφαρμογής του, απ’ το 2001 και μετά…

Και την αποτυχία της.

(φωτογραφία: Ήταν όταν το ψόφιο κουνάβι εντυπωσίασε τον καλεσμένο του στην Ουάσιγκτον ανακοινώνοντάς του ότι μόλις τιμώρησε τον Άσαντ που “σκοτώνει όμορφα μωρά”, ρίχνοντάς του κατακέφαλα πυραύλους. Είναι το πιο όμορφο κομμάτι κέικ σοκολάτας που έχεις φάει ποτέ… του είπε.

Ήταν 12 Απρίλη του ’17, και ο Xi Jinping κατάλαβε με τι έχει να κάνει…)

Εμπορική δεοντολογία

Παρασκευή 1 Ιούνη. Υπάρχει η άποψη πως όλα αυτά μπορεί να είναι, τελικά, μια διαπραγματευτική τακτική της Ουάσιγκτον απέναντι στους ανταγωνιστές της. Το ενδιαφέρον (άλλο ένα δείγμα της διανοητικής παρακμής) είναι ότι οι, ας πούμε, «εμπορικές διαπραγματεύσεις» παρουσιάζονται σαν κάτι ουδέτερο. Κι όχι σαν συγκρούσεις δύναμης, όπως είναι.

Οι τακτικές είναι τακτικές, και πάντως ποτέ και πουθενά δεν εξαφάνισαν απ’ τον λογαριασμό τους πραγματικούς συσχετισμούς δύναμης. Μπορεί κάποιος να κάνει πίσω (εν όψει μιας επερχόμενης επίθεσής του) και μπορεί ο απέναντι να θεωρήσει ότι κάτι κέρδισε… Ωστόσο τόσο στις επιχειρηματικές όσο και στις διακρατικές σχέσεις η οποιαδήποτε «διαπραγμάτευση» όχι μόνο δεν είναι άμοιρη των πραγματικών συσχετισμών, αλλά μόνο στην δική τους βάση μπορεί να έχει νόημα.

Συνεπώς, ακόμα κι αν η Ουάσιγκτον γαυγίζει για να μαλακώσει αν «πάρει κάτι», τίποτα δεν αλλάζει το γεγονός ότι είναι αναγκασμένη να γαυγίζει. Διακινδυνεύοντας να δαγκώσει την ουρά της – αν «δεν πάρει κάτι» ή αν «πάρει κάτι λιγότερο απ’ αυτό που θα ήθελε».

Μπίζνες και συμμαχίες

Τρίτη 29 Μάη. Η ε.ε. (δια της σκιώδους υπ.εξ. της Mogherini) ορκίζεται πως όχι μόνο θα συνεχίσει να τηρεί την συμφωνία για τα ιρανικά πυρηνικά, αλλά και ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να προστατέψει τις μπίζνες των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στο ιράν.

Ίσως δεν καταφέρει πολλά, στο βαθμό που οι θιγόμενες εταιρείες έχουν μεγάλες δουλειές και στις ηπα. Όμως φαίνεται ότι η ε.ε. ή έστω αρκετά κράτη μέλη της, ειδικά της ευρωζώνης, είναι αναγκασμένα να βρουν εναλλακτικές χρηματοπιστωτικές διαδικασίες για να παρακάμπτουν αυτό που είναι ξεκαθάρα και οριστικά το τελευταίο αμερικανικό όπλο πριν τις βόμβες: τις «οικονομικές κυρώσεις».

Η γαλλική total δείχνει ότι θα δυσκολευτεί να κρατήσει την μεγάλη μπίζνα εκμετάλλευσης του ιρανικού κοιτάσματος φυσικού αερίου στο νότιο Pars – μια κινεζική εταιρεία είναι έτοιμη να την αντικαταστήσει. Απ’ την άλλη αύξησε το ποσοστό της στην εκμετάλλευση σε ρωσικό κοίτασμα στην Αρκτική, όπου θα συνεργαστεί με την ρωσική Novatek και κινέζικες αντίστοιχες. Κάτι είναι κι αυτό…

Τέτοιου είδους οικονομικοί συνεταιρισμοί δεν διαμορφώνουν υποχρεωτικά «πολιτική κρατικών μπλοκ» – αν και είναι αναμενόμενο ότι Βερολίνο, Παρίσι και Ρώμη θα ήθελαν να αυτο-προσδιοριστούν περισσότερο στις σχέσεις τους με την Μόσχα. Θα πρέπει να εννοούνται (αυτοί οι συνεταιρισμοί) περισσότερο σαν τακτικές κινήσεις, εδώ ή εκεί, παρά σαν έκφραση κάποιας στρατηγικής επιλογής (αναφερόμαστε πάντα στα ευρωπαϊκά κράτη). Κάνουν, όμως, τις αμερικανικές κινήσεις διατήρησης του παγκόσμιου ελέγχου και της ηγεμονίας όλο και πιο αναποτελεσματικές, όλο και πιο «απελπισμένες»…

Απ’ άκρη σ’ άκρη στην γραμμή αντιπαράθεσης

Τετάρτη 23 Μάη. Η ασταμάτητη μηχανή έχει υποστηρίξει πρόσφατα ότι οι μέχρι τώρα διαφορές της αμερικανικής “διαχείρισης” του μετώπου της μέσης Ανατολής (με κεντρικό σημείο το ιράν) και του κυρίως μετώπου στην ανατολική ασία (με κεντρικό σημείο την βόρεια κορέα) είναι, απλά, διαφορά φάσης – ο όρος προέρχεται απ’ την φυσική.

Όσο παιρνούν οι μέρες αποδεικνύεται ότι έτσι συμβαίνει. Η Ουάσιγκτον ανεβάζει διαρκώς τους “τόνους” τόσο σε σχέση με το ιράν (και άρα, σε σχέση τόσο με την ευρώπη όσο και την ρωσία), όσο και σε σχέση με την βόρεια κορέα (εδώ, “πιάνοντας” και την κίνα).

Θα μπορούσε να είναι ρηχός βερμπαλισμός. Κρίνουμε το αντίθετο: ότι δεν είναι μια κενή πρακτικών ρητορική. Είναι αρκετά πιθανό ότι το αμερικανικό βαθύ κράτος δεν έχει αποφασίσει “κανονικά” την κήρυξη ενός all out πολέμου· ότι δεν είναι καν και καν έτοιμο για κάτι τέτοιο· και ότι βρυχάται τείνοντας προς τα εκεί με την ελπίδα ότι οι αντίπαλοί του θα φοβηθούν και θα κάνουν πίσω. Όμως, έχουμε την εκτίμηση, ότι δεν θα γίνει έτσι· σίγουρα δεν θα γίνει έτσι ουσιαστικά. Οι αντίπαλοι δεν θα κάνουν πίσω· είναι too late (με όρους καπιταλιστικής ανάπτυξης και ενδοκαπιταλιστικού ανταγωνισμού) για κάτι τέτοιο, ακόμα κι αν ούτε αυτοί θα είχαν σαν πρώτη επιλογή έναν all out πόλεμο.

Το είδος της «εξωτερικής πολιτικής» που ακολουθεί πια σταθερά η Ουάσιγκτον, σε όλες τις εκφάνσεις της, ένα μόνο πράγμα δείχνει, και μ’ έναν τρόπο μόνο εξηγείται: στρίμωγμα, σοβαρό στρίμωγμα. Με βάση την ιστορία, την ιδεολογία και την μεθοδολογία της ηγεμονίας του, το αμερικανικό καθεστώς δεν έχει plan b για να αντιμετωπίσει το στρίμωγμά του: μια μόνο ιδέα επιβολής έχει, κι αυτή είναι στρατιωτική / μιλιταριστική.

Στον μικρό καπιταλιστικό πλανήτη γη κανείς δεν μπορεί να κάνει πίσω. Μπορεί να διαφέρουν οι τακτικές, μπορεί να διαφέρουν οι μέθοδοι ιμπεριαλιστικής προώθησης, αλλά για κανέναν δεν υπάρχει «πίσω». Το γεγονός είναι σαφές και καθόλου πρωτοφανές: δεν χωράνε όλοι! Γιατί είναι όλοι το ίδιο καπιταλιστές, το ίδιο “πεινασμένοι”. Η ξαναμοιρασιά του πλανήτη (της εργασίας, των πρώτων υλών, της κατανάλωσης) απαιτεί, όλο και πιο έντονα, την εξουδετέρωση «κάποιου» ή «κάποιων».

Δείτε το έτσι: ούτε η συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν όπως εφαρμόστηκε ως τώρα, ούτε και η αμερικανική αναγνώριση της πυρηνικής πραγματικότητας της Πγιονγκγιάνγκ θα ήταν κάποιου είδους άμεση καταστροφή για την Ουάσιγκτον. Αν, όμως, τα αφεντικά της βλέπουν έτσι τα πράγματα, κι αν δρουν με τον τρόπο που δρουν, θα έχουν τους σοβαρούς λόγους τους. Είναι μάταιο να ελπίζει κανείς ότι «με λίγη βοήθεια απ’ τους φίλους τους θα αλλάξουν μυαλά».

Γιατί, είναι φανερό αυτό, η Ουάσιγκτον υπερασπίζεται κάτι που κατακτήθηκε (και) με τα όπλα, και πράγματι αμφισβητείται σοβαρά: την παγκόσμια ηγεμονία της, ειδικά όπως αυτή διαμορφώθηκε πολύ πρόσφατα, στα ‘90s. Και είναι στοιχειώδες από ιστορική άποψη ότι οι “αυτοκρατορίες” δεν γκρεμίζονται αθόρυβα…

Χρηματοπιστωτικοί ελιγμοί 1

Δευτέρα 21 Μάη. Θα ανοίξουν λογαριασμούς ευρωπαϊκές τράπεζες στην κεντρική τράπεζα του ιράν, προκειμένου να μπορούν να χρηματοδοτούν από εκεί μπίζνες ευρωπαϊκών επιχειρήσεων αποφεύγοντας τον έλεγχο (και άρα τις «τιμωρίες») της Ουάσιγκτον; Πιθανόν να γίνει ένας τέτοιος ελιγμός… Ωστόσο έχει φτάσει (ή πλησιάζει πολύ γρήγορα) η ιστορική στιγμή όπου μια σειρά κράτη θα κληθούν να αντιμετωπίσουν πρακτικά και αποτελεσματικά την χρηματοπιστωτική μεθοδολογία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, δηλαδή τις θρυλικές «κυρώσεις». Πράγμα που ισοδυναμεί με την αντιμετώπιση της παγκόσμιας ηγεμονίας του δολαρίου (σα νομίσματος διεθνούς χρήσης)· συν την δημιουργία εναλλακτικών συστημάτων διατραπεζικών μεταβιβάσεων και εκκαθαρίσεων, έξω απ’ το κυρίαρχο σήμερα σύστημα, το swift (: society for worldwide interbank financial telecommunication).

Πρόκειται για σύνθετο αλλά μαζί καίριο ζήτημα. Όσο το «αμερικανικό κεφάλαιο» κρατάει τον σημερινό «ορίζοντα διεθνούς κίνησης» του νομίσματος που «κόβει» η αμερικανική fed, του δολλαρίου, μπορεί να κάνει ταυτόχρονα δύο πράγματα. Πρώτον «να αποκόβει αντιπάλους» του απ’ το παγκόσμιο διατραπεζικό δίκτυο, κάνοντας δύσκολες έως αδύνατες τις (νόμιμες) συναλλαγές τους. Δεύτερον, να χρηματοδοτεί την στρατιωτική του υπερεπέκταση.

Οι σχετικές κινήσεις έχουν ξεκινήσει ήδη, μεταξύ εκείνων που το «εθνικό δόγμα ασφάλειας» των ηπα χαρακτηρίζει είτε «αναθεωρητές» (κίνα, ρωσία) είτε «τρομοκράτες» (ιράν). Ωστόσο η ε.ε. (και, κυρίως, η ευρωζώνη) μπορεί να δώσει ώθηση σ’ αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «χρηματοπιστωτική πολυμέρεια» και, στην προοπτική της, «τέλος της ηγεμονίας του δολαρίου».

Έχοντας να αντιμετωπίσουν οι ευρωπαϊκοί καπιταλισμοί την αμερικανική επιθετικότητα, πλησιάζουν στο σημείο που πιθανόν να προτιμούσαν να αποφύγουν. Η συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν και οι απειλές για κυρώσεις στις ευρωπαϊκές εταιρείες που θα συνεχίσουν να κάνουν δουλειές στην Τεχεράνη είναι το ένα «παλούκι». Οι απειλές για κυρώσεις εναντίον των ευρωπαϊκών εταιρειών που έχουν αναλάβει την κατασκευή του nord stream 2 είναι το δεύτερο.

Το σίγουρο είναι ότι τα ευρωαφεντικά δεν μπορούν να παριστάνουν άλλο ότι αγνοούν την καπιταλιστική πραγματικότητα, την οποία υπηρετούν το ίδιο όπως και οι ανταγωνιστές τους.

Χρηματοπιστωτικοί ελιγμοί 2

Δευτέρα 21 Μάη. Η εδραίωση της διεθνούς «χρηματοπιστωτικής πολυμέρειας» (το «οικονομικό» ισοδύναμο της «πολυ-πολικότητας»…) δεν είναι τόσο απλή όσο φαίνεται. Μπορεί, για παράδειγμα, σχετικά εύκολα διάφορα ευρωπαϊκά κράτη να αρχίσουν τις τιμολογήσεις (και τις πληρωμές) σε ευρώ για την αγορά ιρανικού πετρελαίου… Όμως η δημιουργία ενός «εναλλακτικού swift» είναι πιο δύσκολη υπόθεση.

Η Μόσχα έχει δημιουργήσει ένα εναλλακτικό σύστημα τέτοιου είδους (mir) στο οποίο έχουν συνδεθεί όχι μόνο μερικές εκατοντάδες ρωσικές τράπεζες, αλλά και κάμποσες ιρανικές – παράλληλα με το swift. H κίνα διαθέτει επίσης κάτι ανάλογο. Ωστόσο ως τώρα και τα δύο απέχουν απ’ το να έχουν διεθνή χρήση, στο βαθμό που δεν έχει ενταχθεί σ’ αυτά τα συστήματα ικανός αριθμός μεγάλων (πολυεθνικών) τραπεζών.

Στο επίπεδο των τιμολογήσεων και των πληρωμών, ίσως το Πεκίνο να έχει κάνει ως τώρα το «πρώτο βήμα»: απ’ τις αρχές Μάη τιμολογεί ένα ικανό μέρος των πετρελαϊκών εισαγωγών του σε yuan, ενώ έχει δημιουργήσει και τις σχετικές χρηματιστηριακές υποδομές (: συμβόλαια και αγοραπωλησία τους). Δεν είναι συμβολική κίνηση. Το παγκόσμιο εμπόριο πετρελαίου έχει έναν ετήσιο «κύκλο» 14 τρισεκατομμυρίων δολαρίων (το πετρέλαιο είναι το πλέον «εμπορικό» είδος στον καπιταλιστικό κόσμο) και η κίνα είναι ο μεγαλύτερος εισαγωγέας του. Η νομισματική ηγεμονία της Ουάσιγκτον βασίζεται κυρίως στο ότι το πετρέλαιο τιμολογείται διεθνώς σε δολάρια. Φαίνεται ότι κινεζικό σχέδιο της αντικατάστασης του δολαρίου απ’ το yuan δουλεύει κατ’ αρχην, αν κρίνει κανείς την γρήγορη αύξηση των πετρο-συμβολαίων σε yuan απ’ το 8% στο 12% παγκόσμια μέσα σε λίγες βδομάδες.

Παρότι οι παράλληλες αυτές κινήσεις (ο περιορισμός της διεθνούς χρήσης του δολαρίου, αρχίζοντας απ’ τα στρατηγικής σημασίας ενεργειακά εμπορεύματα, και η δημιουργία παράλληλων συστημάτων τραπεζικών εκκαθαρίσεων, ακόμα και μέσω blockchain) θα χρειαστούν κάποιο χρόνο για να αποδώσουν, η τάση γίνεται όλο και πιο επίμονη, εξαιτίας αυτού που θα μπορούσε να ονομαστεί ακόμα και «χρηματοπιστωτική πειρατεία» εκ μέρους της Ουάσιγκτον.

Κυρώσεις γενικά

Σάββατο 19 Μάη. Τα κράτη της ε.ε. (έχουν συνυπογράψει σα σύνολο την συμφωνία για τα πυρηνικά του ιράν) πολύ θα ήθελαν να προστατέψουν τις φίρμες τους που έχουν (ή σκοπεύουν να κάνουν) δουλειές με την Τεχεράνη. Μπορούν όμως να το κάνουν αναίμακτα απ’ την άποψη ενός οικονομικού / εμπορικού πολέμου με τις ηπα;

Η «επανα-ενεργοποίηση» ενός ευρωπαϊκού νόμου του 1996, που απαγόρευε στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να υποκύπτουν σε κυρώσεις τρίτων κρατών – δίνοντας του κάποια νομική και οικονομική κάλυψη – δεν είναι φοβερή ασπίδα. Δεν έχει δοκιμαστεί ποτέ, για να φανούν τα δύσκολα σημεία του. Όμως είναι αμφίβολο αν θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικότερος από μια κλασσική «αντιπυραυλική άμυνα», που μπορεί να αναχαιτίσει μόνο ένα μέρος των αντίπαλων πυραύλων…

Το ουσιαστικό πρόβλημα το έχουν εκείνες οι μεγάλες γαλλικές, γερμανικές, ιταλικές κλπ εταιρείες που έχουν δουλειές στο ιράν και, ταυτόχρονα, μεγαλύτερες στις ηπα. Δεν υπάρχει (και δεν θα μπορούσε να υπάρξει) κανένας νόμος να τις προστατέψει από σουτάρισμα εκτός αμερικανικής αγοράς αν, τα θυμωμένα κουνάβια (ψόφια και μη) της Ουάσιγκτον αποφάσιζαν να τις τιμωρήσουν για τα νταραβέρια τους στο ιράν.

Για μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις, που δεν έχουν μπίζνες στην Ουάσιγκτον, το πρόβλημα αντιμετωπίζεται, επειδή εντοπίζεται στις τραπεζικές μεταβιβάσεις και εκκαθαρίσεις. Εκεί, αν τα deal γίνονται σε ευρώ (και πάντως όχι σε δολάρια) το πράγμα δείχνει σχετικά απλό. Για μεγάλες επιχειρήσεις όμως, τύπου total;

Το χειρότερο για διάφορα ευρωπαϊκά business plans είναι ότι ο καπιταλισμός (όπως και η φύση – όπως έλεγαν παλιά) απεχθάνεται τα κενά. Αν η γαλλική total, για παράδειγμα, σπάσει το πολλών δισ. συμβόλαιό της με την Τεχεράνη για την αξιοποίηση του τεράστιου κοιτάσματος φυσικού αερίου στο νότιο Pars, η κινεζική cnpc θα πάρει την θέση της, τρέχοντας και με μεγάλη χαρά. Κι αυτό θα συμβεί σ’ όλα τα μεγάλα και αξιόλογα συμβόλαια: ο κινεζικός καπιταλισμός όχι μόνο «προσφέρει τα πάντα» αλλά ενδιαφέρεται θερμά για επενδύσεις στο ιράν.

Αυτό σημαίνει ότι ο ιρανικός καπιταλισμός έχει πια εκείνους τους μεγάλους οικονομικούς συμμάχους / συνεταίρους για να «αντέξει» την ομοβροντία αμερικανικών κυρώσεων εναντίον του.

Οι ευρωπαϊκοί έχουν το πρόβλημα· συχνά την προβληματάρα!

Την «έξοδό» σου κι αν την πλένεις…

Παρασκευή 18 Μάη. Όχι σπουδαίες «οικονομολογικές», αλλά απλά εργατικές (και, ας το παραδεχτούμε: μαρξιστικές…) γνώσεις πολιτικής οικονομίας είχαν επιτρέψει εδώ και μήνες στην ασταμάτητη μηχανή το θράσος να υποστηρίζει ότι η ρητορική περί «καθαρής εξόδου στις αγορές» ήταν μια ακόμα επίδειξη βλακείας απ’ το πολιτικό προσωπικό· το οποίο, φυσικά, είναι αυτό που αναλογεί στα δεδομένα του συμπλέγματος κοινωνία / κράτος / κεφάλαιο. Απλά πράγματα. Είχαμε θυμίσει, για παράδειγμα, ότι το διεθνές εμπόριο χρήματος (οι «αγορές») είναι πολύ πιο κυνικό απ’ τους πολιτικούς δανειστές του ελλαδιστάν· και ότι ανικανότητα της ντόπιας οικονομικής και πολιτικής ελίτ και των μικροαστών συμμάχων της να αναγνωρίσει, καν και καν, ότι το ελληνικό μοντέλο κράτους / κεφάλαιου είναι αναξιόπιστο σαν δανειστής (κι ούτε κουβέντα να βρει, έστω, κάποιες μισολύσεις…) είναι, απ’ τα ’10s, «γεννήτρια επιτοκίων δανεισμού».

Είχαμε υποστηρίξει και κάτι ακόμα: ακριβώς επειδή το διεθνές εμπόριο χρήματος είναι ένας ωκεανός γεμάτος καρχαρίες, δεν είναι καν αρκετό να παριστάνει κανείς ότι βρίσκεται σε σωσίβιο αν υπάρχει τρικυμία, ακόμα κι αν δεν φταίει αυτός (αλλά, π.χ., η γειτονική ιταλία…). Πράγμα που σημαίνει ότι για να σταθεί ένα κράτος / κεφάλαιο σ’ αυτήν την «αγορά» δεν αρκεί καθόλου να παριστάνει τον ψόφιο κοριό…

Χτες, το επιτόκιο του 10ετούς ελληνικού ομολόγου (στην «αγορά») πήγε στο 4,4%, ενώ του 5ετούς στα 3,43%. Ασφαλώς δεν ήταν μέρα γιορτής για το ελλαδιστάν και τους έωλους υπολογισμούς των πολιτικών βιτρινών: με τέτοια επιτόκια (με ανοδική τάση, μάλιστα) το «καθαρή έξοδος» ούτε σαν ανέκδοτο δεν παίζει.

Δεν χαιρόμαστε· ως γνωστόν: Δούλευε ρε! Το παλάτι έχει ζόρια! Απ’ την άλλη μεριά, το μόνο πρακτικό που έχει πετύχει το φαιορόζ γκουβέρνο σε «διεθνή κλίμακα», είναι η ελληνο-ισραηλινή συμμαχία. Οι στρατιωτικές ασκήσεις γίνονται και προχωράνε· τα υπόλοιπα είναι ασκήσεις επί χάρτου.

Τι γλώσσα είναι αυτή;

Δευτέρα 30 Απρίλη. Θα μπορούσε να είναι θέμα συμβολισμών. Αλλά οι έλληνες, που πεθαίνουν για σύμβολα, δεν θα έπρεπε να το κάνουν τόσο εύκολα γαργάρα (εκτός αν το ελληνικό βαθύ κράτος ελέγχει γερά όλα όσα πρέπει, οπότε ας πούμε ότι παίζει “εθνικό τουμπεκί”…). Πολύ απλά: δεν γίνεται κοτζάμ πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου να μιλάει μια γλώσσα ανύπαρκτη!

Κι όμως, έτσι ακριβώς έγινε! Αυτός ο ανθέλληνας ο Donald Tusk, επισκεπτόμενος τα Σκόπια (τελευταίο σταθμό της βαλκανικής τουρνέ του) είχε το θράσος να μιλήσει σε μια ανύπαρκτη γλώσσα: τα μακεδονικά. Με φόντο ένα ταμπλώ που έγραφε «δημοκρατία της μακεδονίας», στα αγγλικά αλλά και σ’ αυτήν την ανύπαρκτη γλώσσα. Αυτά, την ώρα που ένας έλληνας ογκόλιθος, ένας μαχητής υπουργός εξωτερικών, φυσάει και ξεφυσάει για να πουλήσει (στο εσωτερικό, μόνο εκεί υπάρχει αγορά) την εθνική επιμονή στην ανυπαρξία μακεδονικής εθνότητας και γλώσσας, και την ελληνική απαίτηση για διαγραφή απ’ το σύνταγμα της republic of macedonia οποιασδήποτε αναφοράς σε οτιδήποτε «μακεδονικό».

Αυτό έγινε πριν 3 ημέρες. Και, σ’ αντίθεση με την ελληνική εθνική ευαισθησία ακόμα και στα φταρνίσματα του «αιώνιου εχθρού» Erdogan (για το ποιος έκαψε την Σμύρνη το ’22 μια άλλη φορά· πάντως όχι οι τούρκοι, μαλάκες δεν ήταν!!!) τα μακεδονικά του Tusk δεν στάθηκαν αιτία προετοιμασιών για κήρυξη πολέμου στην ε.ε.! Γιατί; Επειδή δεν έχει το ελλαδιστάν τις δύο γαλλικές φρεγάτες; Επειδή ο άγιος Προφύριος ο καψοκαλυβίτης δεν έχει εκτινάξει ακόμα το ελληνικό διαστημικό πρόγραμμα;

Το ότι ο Tusk επέλεξε να πει μερικά πράγματα και στα μακεδονικά, την συγκεκριμένη στιγμή, δεν είναι άσχετο με τις άοκνες προσπάθειες του ελληνικού κράτους / παρακράτους να επιβάλει ότι δεν υπάρχει τέτοια γλώσσα… Η κολακευτική δήλωσή του (απευθυνόμενος στον Zaev) …Οι προσπάθειές σας έχουν εντυπωσιάσει πολλούς στην Ευρώπη… (ένα είδος «καλώς ξεκινάτε τις ενταξιακές σας διαπραγματεύσεις στην ε.ε.»…) δεν είναι άσχετη με την ήδη ειλημμμένη απόφαση για το «πλησίασμα» τόσο του μακεδονικού κράτους όσο και τους αλβανικού στους μηχανισμούς χρηματοδότησης και ελέγχου της ε.ε.· κι ας «διαπραγματεύεται» ο ογκόλιθος όσο θέλει…

Δείτε όμως τι πρόσθεσε ο αλιτήριος: …Πολλά πράγματα έχουν αλλάξει απ’ το 2015. Τότε ήρθα εδώ εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης. Από τότε, αυτός ο προσφυγικός δρόμος έκλεισε, και έτσι θα μείνει…

Είχαμε σχηματίσει τότε την εντύπωση ότι το δήθεν «προσφυγικό πρόβλημα» ήταν απλά μια γενική γεωπολιτική / αστυνομική δοκιμή για το που τελειώνει το ευρωπαϊκό project στα βαλκάνια, που βρίσκονται τα νότια βαλκανικά του σύνορα. Τα σύνορα που έχει, τέλος πάντων, ένα (όχι αποκλειστικά αλλά κυρίως) χερσαίο μπλοκ. Το ότι ο άθλιος αυτός ευρωπαίος / πολωνός γραφειοκράτης το υπενθύμισε προχτές αξίζει να το κρατήσετε κάπου στην μνήμη σας (καλύτερα όχι την ψηφιακή). Ίσως (ίσως λέμε…) το αμερικανόφιλο και αγγλόφιλο ελλαδιστάν, παρ’ όλη την μεγάλη γεωπολιτική ιδέα που έχει για τον εαυτό του, δεν είναι για τον 21ο αιώνα τίποτα περισσότερο από μια buffer zone μεταξύ του project europe και της μέσης Ανατολής… Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πτωτική τάση της γεωπολιτικής του κερδοφορίας…

Θα δείξει…

(Πολύ κορδώνεται ο ογκόλιθος απέναντι στο μακεδονικό κράτος, ότι «αν δεν μας κάτσετε δεν θα μπείτε στο νατο»!!! Δεν το ξέρει ότι τα Σκόπια θα μπουν στο νατο όχι απ’ την κεντρική είσοδο αλλά απ’ την αυλή;

Ασφαλώς και το ξέρει. Αλλά κάτι πρέπει να πουλήσει ο φουκαράς σαν επιτυχία, μη χαθούν τα κουκιά των μακεδονομάχων…

Και ενώ ο φιλοκυβερνητικός ευρωβουλευτής Κούλογλου υποστηρίζει, όχι λαθεμένα, ότι “στην ευρώπη όλοι γελάνε μαζί μας” – και για “το όνομα μας είναι η ψυχή μας” – και ότι πρέπει οπωσδήποτε να λυθεί το θέμα του “ονόματος” για να δείξουμε ότι εκτός απ’ το να δημιουργούμε προβλήματα μπορούμε να λύνουμε και κανένα, πότε πότε, ο ογκόλιθος εξελίσσεται σε πετυχημένο συλλέκτη καταστροφών οποιασδήποτε λύσης… )