Month: November 2018

Δεν είναι όλα μαύρα!

Παρασκευή 9 Νοέμβρη. Όχι, δεν είναι όλα μαύρα! Υπάρχουν αρκετά που είναι καφέ (ντεκαφεϊνέ, με μια μυτιά στέβια, δυο σταγόνες γάλα και ενάμισυ παγάκι).

Αν η ασταμάτητη μηχανή σας μαυρίζει την ψυχή ζητάει ταπεινά συγγνώμη, και όποτε μπορεί θα επανορθώνει.

Σήμερα μπορεί. Αυτό που ακολουθεί είναι (κάτι σαν) προκήρυξη / πρόσκληση – έχουμε κρύψει τα συγκεκριμένα στοιχεία. Όχι μόνο από διακριτικότητα. Φάτε λοιπόν καλλιτεχνία να γουστάρετε (η μεταφορά αυτολεξεί):

Τα ζητήματα περί αναγκαιότητας και πρακτικής αξίας της τέχνης στην ανθρώπινη ζωή, καθώς και αυτά της τυχαιότητας και της σύμπτωσης που διέπουν τις διαδικασίες της καλλιτεχνικής παραγωγής, έχουν πολλές φορές μελετηθεί στο πλαίσιο της θεωρίας και της αισθητικής φιλοσοφίας, ενώ παραμένουν φλέγοντα τόσο για τον εν δράσει εικαστικό όσο και για τον μελετητή-θεωρητικό του 21ου αιώνα.

Το [όνομα καλλιτεχνικής ομάδας] αποτελεί μια απόπειρα επαναπροσέγγισης των θεμάτων, ως αντιθεωρητικό πείραμα, κατά το οποίο τα έργα των εικαστικών εκτίθενται στο χώρο ενός Mini Market, δίπλα σε προς πώληση προϊόντα πρώτης ανάγκης. Την Τετάρτη 7 Νοεμβρίου, το [όνομα και διεύθυνση καταστήματος] γνωστό στους περιοίκους για τον εντευκτηριακό χαρακτήρα, τον οποίο του έχει προσδώσει η ιδιοκτήτρια [όνομα] θα λειτουργήσει ταυτόχρονα ως κατάστημα και ως εκθεσιακός χώρος, γιορτάζοντας τη σειρά συμπτώσεων που επέτρεψε την έμπνευση και υλοποίηση της έκθεσης, την εισβολή των Μπολσεβίκων στα τσαρικά χειμερινά ανάκτορα ή απλώς τα γενέθλια της ιδιοκτήτριας.

Συμμετέχοντες καλλιτέχνες [τρία ονόματα], Επιμέλεια [ένα όνομα].

Η καλλιτεχνική συνιστώσα της ασταμάτητης μηχανής (ισχυρή αν και σκόπιμα αόρατη) παίρνει βαθιά ανάσα. Αν οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες κρίνουν ότι τα έργα τους έχουν θέση δίπλα στα κωλόχαρτα (ή το ανάποδο), ίσως βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νέο κύμα σουρρεαλισμού – ή, έστω, στην (κακήν κακώς, αλλά τι να κάνεις;) μετεμψύχωση του Marcel Dushamp. Ωστόσο αυτή η ταπεινότητα (ή, πιο σωστά, αυτή η αγχωμένη μικροαστική ξιπασιά του δήθεν underground) δεν είναι «φλέγον ζήτημα»!!! Στ’ αλήθεια «καλλιτέχνες», μπορούμε να το αποδείξουμε: αν ήταν, θα άρπαζαν φωτιά και τα κωλόχαρτα και τα έργα σας κι εσείς!!! Παπάρια είναι οι έγνοιες σας, και ως τέτοια αντιμετωπίζονται, όσο κι αν τις / τα διαφημίζετε!! Κυνισμός – ψώνια 8 – 0!!!

Εκείνο, όμως, με «την εισβολή των Μπολσεβίκων… ή απλώς τα γενέθλια της ιδιοκτήτριας» είναι η φουλ αντεπίθεση του καλλιτεχνικού κυνισμού στο ανομολόγητο τεραίν του υπερ-Θεάματος, για ένα “γκολ της τιμής”. Και βρωμάει. Βρωμάει πολύ. Φυσικά ο σύγχρονος «καλλιτέχνης» μπορεί να επικαλείται το ακαταλόγιστο, και προφανώς το αξίζει σαν ελαφρυντικό. Ως πoιο σημείο όμως; Αν σκουπίζεται (στην πρωϊνή ατομική του πρώτη ανάγκη) με την μεγαλοφυή έμπνευσή του της προηγούμενης νύχτας, με ζωγραφισμένο αλουμινόχαρτο ας πούμε, με γειά του με χαρά του. Το πολύ πολύ να δημιουργηθεί στη σούφρα του στατικός ηλεκτρισμός. Αν όμως χέζει δημόσια, σκουπίζοντας («απλώς») τα γενέθλια της όποιας ιδιοκτήτριας με την Οκτωβριακή επανάσταση, τότε ώπα! Τότε δεν είναι καλλιτέχνης, έστω “παρμένος”… Είναι φτηνός τσατσορούφιανος! Η γραφικότητά του δεν τον σώζει – κανέναν δεν έσωσε.

Φυσικά η ασταμάτητη μηχανή είναι κάπως ενημερωμένη για την απεριόριστη βλακεία που τροφοδοτεί events – κουράδες, πάμπολλα τέτοια («καλλιτεχνική αδεία» πάντα…) τα οποία, μάλιστα, υπόσχονται ότι θα κάνουν την Αθήνα Βερολίνο. Για το Βερολίνο δεν ξέρουμε – είναι δουλειά άλλων η κριτική-της-κοπροτέχνης εκεί, αν υπάρχει τέτοια.

Αλλά εδώ θα ήταν προτιμότερο τα κατακάθια της διαχωρισμένης τέχνης να γίνουν πιο προσεκτικά· κι αυτό ας μην θεωρηθεί απειλή. Ας θεωρηθεί μόνο υπενθύμιση ότι παρά τα πολλά κιλά επιτύμβιας «τέχνης», δεν έχουν πεθάνει όλοι και όλα. Ακόμα. Μπορεί αργότερα… Αλλά όχι ακόμα.

Οι ευαγγελιστές της «πρακτικής αξίας της τέχνης στην ανθρώπινη ζωή» είναι αναγκασμένοι, κι αυτό τους είναι δυσάρεστο, να αναμετρηθούν με ανθρώπινες ζωές· και θανάτους. Συνεπώς, σαν σαρκοφάγοι του μηδαμινού και σα νεκρόφιλοι της μόδας, ας μην βιάζονται: γενέθλια πάντα θα υπάρχουν… Κάποια στιγμή θα βρυκολακιάζει η τέχνη ανεμπόδιστα. Αλλά όχι ακόμα.

Όχι πατσαβουριάσματα στην ιστορία απ’ τον κάθε μαλάκα… Όχι ακόμα. Μπορεί αργότερα…

“Καλλιτέχνη” του σκοινιού και του παλουκιού μην ρίχνεις άλλο κάρβουνο στις άρρωστες μηχανές σου! Σκεπάσου το!

Made in china – σε λίγο…

Παρασκευή 9 Νοέμβρη. …Η κίνα επρόκειτο να μας ξεπεράσει σε δύο χρόνια, σαν οικονομική δύναμη. Τώρα δεν είναι καν κοντά. Η κίνα ξεφορτώθηκε τον στόχο «Κίνα 2025» γιατί το θεώρησα πολύ προσβλητικό. Τους το είπα. Αυτό σημαίνει ότι το 2025 θα κατακτούσαν – οικονομικά – τον κόσμο…

Αυτά δήλωσε χτες σε δημοσιογράφους το ψόφιο κουνάβι, υπονοώντας ότι το Πεκίνο πρόκειται να δεχτεί να «καταργήσει» το σχέδιο “made in china 2025” (δηλαδή έχει ψηθεί να ακρωτηριαστεί καπιταλιστικά…) με αντάλλαγμα μια εμπορική συμφωνία με την Ουάσιγκτον… Θα γελούσαν και οι πέτρες με το ψόφιο κουνάβι που έδιωξε μακριά την κινέζικη αλογόμυγα μ’ ένα του νεύμα – αλλά δεν έχουν αυτιά οι πέτρες.

«Καλά ενημερωμένοι» επαγγελματίες δημαγωγοί (δυτικής προέλευσης) υποστηρίζουν ότι, πράγματι, το Πεκίνο «το κουβεντιάζει». Ότι μελετάει την αντικατάσταση του “made in china 2025” με ένα “made in china 2030”, ίσως ίσως και «…2035». Ακόμα κι αν έχουν τέτοιες «πληροφορίες» από πρώτο χέρι, τις πιστεύουν; Σίγουρα το παριστάνουν. Κι έτσι το ψόφιο κουνάβι μπορεί να κοκορεύεται ότι κατάφερε να πετύχει το αδιανόητο: να σταματήσει την καπιταλιστική (και μάλιστα την τεχνολογική) ανάπτυξη ενός επικίδυνου ανταγωνιστή, χωρίς να ρίξει ούτε μία ατομική βόμβα… Απλά με μερικούς δασμούς στις εξαγωγές του…

Γίνεται πια τερατωδώς σαφές το πόσο εύκολα μπορεί να εξαπατηθεί ένα ναρκισσιστικό, μεγαλομανές, κομπλεξικό ψόφιο κουνάβι στην ηγεσία μιας υπερδύναμης σε παρακμή… Θα του υποσχεθεί, λοιπόν, ο Xi ότι «ο.κ., δεν πρόκειται να σας ξεπεράσουμε τεχνολογικά το 2025, ούτε το 2022, ούτε το 2020· θα το αφήσουμε για το 2050 – αν έχετε την καλωσύνη τότε να μας το επιτρέψετε…», θα συμφωνήσουν και το πως θα είναι σίγουρη η Ουάσιγκτον ότι δεν θα φάει αύριο την κινεζική σκόνη· θα μπορέσει, λοιπόν, να συνεχίσει να είναι τεχνολογική / στρατιωτική υπερδύναμη, έχοντας το ελεύθερο να «ξηγιέται» κατά βούληση σ’ όσους θεωρεί εχθρούς της (όλα αυτά θα γίνουν με την κινεζική εγγύηση και «αυτοσυγκράτηση»…), και έτσι το ψόφιο κουνάβι θα καμαρώνει: είδατε τι σπουδαίος στρατηγός που είμαι;

Ο μόνος λόγος για να πάψει το σχέδιο «made in china 2025» είναι επειδή θα μπεί σε εφαρμογή το σχέδιο «made in china 2021»!!! (Η εκτίμησή μας είναι ότι ήδη έχει μπει σε πυρετώδη εφαρμογή αυτό το δεύτερο…) Το Πεκίνο απλά θα σταματήσει για λίγο να επιδεικνύει μερικά κρίσιμα τεχνολογικά του επιτεύγματα (ειδικά σε ότι αφορά όπλα κλπ…) – και μια ωραία ημέρα, θα τα παρουσιάσει όλα μαζί!!! Voila!!!

Δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά. Αν το Πεκίνο θέλει, ακόμα, 2 ή 3 χρόνια για να δοκιμάσει κάποια όπλα που θα αλλάξουν την τεχνολογική ισορροπία δυνάμεων· αν χρειάζεται ακόμα 2 ή 3 χρόνια για να ναυπηγήσει κρυφά καμμιά πεντάδα αεροπλανοφόρα και καμμιά 50αριά σούπερ ντούπερ υποβρύχια· αν θεωρεί ότι αυτή τη στιγμή έχει κάποιες αδυναμίες που πρέπει να καλύψει επειγόντως· αν θέλει να καθυστερήσει την στρατιωτική κλιμάκωση με αφορμή την ταϊβάν, αν, αν, αν… τότε ναι: έχει τους λόγους του να παραστήσει ότι «μετάνοιωσε που θέλει να κατακτήσει τεχνολογικά / οικονομικά τον κόσμο», και πως αφήνει την πρώτη θέση στο βάθρο στις ηπα… για να μην στεναχωριούνται και θυμώνουν…

Θα ήταν μια «όμορφη» εκδίκηση της ιστορίας να είναι ακόμα στο άσπρο σπίτι το ψόφιο κουνάβι όταν το Πεκίνο τραβήξει τις κουρτίνες και κάνει «τζα!!!»

(φωτογραφία: Δεξιά είναι ο Xi, περίπου έτοιμος να ανοίξει δρόμο στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό – σύμφωνα με τους ψοφιοκουναβισμούς. Αριστερά είναι ένα άλλοτε ιερό τέρας αυτού του ιμπεριαλισμού, και τώρα – δεν τον αδικούμε – ένα ιερό λείψανο: ο 95 χρονος Henry Kissinger. Η συνάντηση έγινε χτες, και είχε εκείνο το κωμικό στοιχείο που μόνο όσοι / όσες έχουν γνώση της ιστορίας του 3ου παγκόσμιου («ψυχρού») πολέμου μπορούν να καταλάβουν. Ο Xi υποδέχτηκε τον Kissinger αποκαλώντας τον παλιό φίλο του κινεζικού λαού, και σαν εκείνον που είχε ιστορική συμβολή στις σινο-αμερικανικές σχέσεις. «Αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ» συμπλήρωσε ο Xi.

Τι ήταν αυτό που έκανε ο Kissinger, και πότε; Και τι (γελοία…) σχέση έχει με όσα συμβαίνουν σήμερα; Αν δεν ξέρετε ψάξτε το. Και μετά χαμογελάστε…)

Κορεατική χερσόνησος

Παρασκευή 9 Νοέμβρη. …Εν τω μεταξύ αύριο και μεθαύριο πρόκειται να γίνει στην Ουάσιγκτον συνάντηση του αμερικάνου υπ.εξ. Pompeo με τον αντιπρόεδρο της κεντρικής επιτροπής του βορειοκορεατικού καθεστωτικού κόμματος Kim Yong-chol. Παρότι πρώην διευθυντής της cia ο αμερικάνος υπ.εξ. εκτιμάμε ότι δεν πιάνει χαρτωσιά μπροστά στη γριά αλεπού που είναι νο 2 στο βορειοκορεατικό καθεστώς. Αν η ιδέα είναι ότι κάπως η Ουάσιγκτον θα ξεγελάσει την Πγιονγκγιάνγκ, έχει χάσει απ’ τα αποδυτήρια.

Αυτό γράφαμε πριν 3 μέρες (κορεατική χερσόνησος). Ωστόσο η Ουάσιγκτον έχασε αυτήν την ευκαιρία: η Πγιονγκγιάνγκ ακύρωσε το ραντεβού… Ο λόγος; Αντιδρά στο γεγονός ότι η Ουάσιγκτον δεν σκοπεύει να πάρει πίσω ούτε μισή απ’ τις «κυρώσεις» που έχει επιβάλει, είτε μέσω οηε είτε μονομερώς κατά του βορειοκορεατικού καθεστώτος… Στο ραντεβού που αναβλήθηκε η Πγιονγκγιάνγκ ζητούσε επίμονα συνάντηση του Kim Yong-chol με το ψόφιο κουνάβι, για να εκμαιεύσει την υπόσχεση ότι θα κάνει τις δικές του «κινήσεις καλής θέλησης», αίρωντας κάποιες κρίσιμες απαγορεύσεις… Απάντηση δεν πήρε… Συνεπώς κανένα ταξίδι στη Ν. Υόρκη…

Έχει ενδιαφέρον το πως αντιμετώπισε αυτήν την ακύρωση το ψόφιο κουνάβι, στην συνέντευξη τύπου (που είπε και τα προηγούμενα, για την άτακτη υποχώρηση του Πεκίνου…):

… Δεν βιάζομαι για το θέμα της βόρειας κορέας. Οι κυρώσεις ισχύουν. Οι πύραυλοι έχουν σταματήσει. Οι ρουκέτες έχουν σταματήσει. Οι όμηροι γύρισαν σπίτι. Οι μεγάλοι ήρωες (τα κόκκαλα των αμερικάνων στρατιωτών που σκοτώθηκαν στον «πόλεμο στην κορέα») γύρισαν σπίτι. Αλλά δεν βιάζομαι.

Θα ήθελα να πάρω πίσω τις κυρώσεις. Αλλά πρέπει να ανταποκριθούν. Ο δρόμος είναι διπλής κατεύθυνσης…

Τις λέξεις «οι κυρώσεις ισχύουν» τις είπε 7 φορές. Τις λέξεις «δεν βιάζομαι» 4. Μοιάζει σίγουρο: οι σωματοφύλακες και οι υπόλοιποι της συντηρητικής διοίκησης πίσω απ’ το ψόφιο κουνάβι έχουν μεθύσει απ’ την επιτυχία τους να «κρατήσουν» την γερουσία· και νοιώθουν παντοδύναμοι… Είναι, όμως;

Έχετε διαβάσει εδώ ότι α) η Σεούλ έχει αποφασίσει να προχωρήσει στις συνεννοήσεις και στις συμφωνίες της με την Πγιονγκγιάνγκ «ακόμα και χωρίς τις ηπα»· και β) ότι προκειμένου αυτό να έχει τις μικρότερες δυνατές αντιδράσεις απ’ την δεξιά (και φιλοαμερικανική) αντιπολίτευση στη νότια κορέα, υπέγραψε μια ανανέωση της στρατιωτικής συμφωνίας με την Ουάσιγκτον.

Είναι στα σκαριά η επίσκεψη του βορειοκορεάτη Kim στη Σεούλ, κάπου τον Δεκέμβρη. Θα είναι η πρώτη φορά ever που αφεντικό του βορρά πατάει το πόδι του στο νότο· μια ισχυρά συμβολική κίνηση. Αλλά δεν θα υπάρξει προκοπή μόνο με συμβολισμούς – το ξέρουν καλά όλοι στο μπλοκ του Βλαδιβοστόκ. Υποθέτουμε ότι δεν θα τους γίνουν συνήθεια οι συμβολισμοί.

Εν τω μεταξύ, συνεχίζοντας την βαρετή εθιμοτυπία, η Μόσχα έβαλε θέμα στο συμβούλιο ασφαλείας του οηε (χτες) για άρση των κυρώσεων κατά της Πγιονγκγιάνγκ. Εννοείται ότι η πρόταση δεν πέρασε.

Ευτυχώς ήταν ο ρώσος υπ.εξ. Lavrov που έβαλε τα πράγματα στη θέση τους. Ερωτώμενος για το μέλλον των «διπλωματικών κινήσεων» απάντησε:

Είναι ψέμα, αλλά είναι ένα αναγκαίο χρήσιμο ψέμα. Έχουμε να διαλέξουμε ανάμεσα στην ατιμία, τα πλατιά χαμόγελα και την μη αποπυρηνικοποίηση, και την εντιμότητα, έναν πόλεμο μ’ έναν σωρό νεκρούς, και πάλι την μη αποπυρηνικοποίηση….

Χαμογελάστε πλατιά λοιπόν. Αν δεν είναι μεταδοτικό, είναι σίγουρα νευρικό…

(φωτογραφία: Η ύαινα Haley, η πρέσβειρα των ηπα στον οηε που παραιτήθηκε μεν αλλά μένει ακόμα μέχρι να φύγει, δεν χαμογελάει. Μπορεί να μην είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας αλλά δουλειάς. Πόστου. Δεν χαμογελάει όταν δουλεύει. Γρυλίζει, γαυγίζει – και σε ψοφιοκουναβικά αμερικάνικα είπε μετά το χθεσινό συμβούλιο ασφαλείας:

Θέλουν να αρθούν οι κυρώσεις στον τραπεζικό τομέα. Οπότε τώρα ξέρουμε την ατζέντα τους, ξέρουμε τι ακριβώς προσπαθούν να κάνουν, και δεν θα το επιτρέψουμε να συμβεί.

Έλα ρε Haley!!! Έλα πια! Αμάν!!! Εδώ παραλίγο να ξεκολλήσει το κράτος απ’ την εκκλησία στην ελλάδα κι εσείς δεν μπορείτε να ξεκολλήσετε απ’ τον Kim;

Ώφου!!!)

Κινέζικο μαρτύριο

Παρασκευή 9 Νοέμβρη. Λέγεται έτσι, αλλά δεν έχει σχέση με την κίνα. Πρωτοεφαρμόστηκε στην ιταλία του 16ου αιώνα: ο αιχμάλωτος (πιθανόν υπό ανάκριση) ακινητοποιείται δεμένος σφικτά, και στο κούτελό του σκάει μια σταγόνα νερό – σε κάπως αραιά και οπωσδήποτε άτακτα διαστήματα. Λένε ότι αυτό το βασανιστήριο μπορεί να οδηγήσει στην τρέλα. Αν το ονόμασαν “κινέζικο” έχει να κάνει, μάλλον, με την χρήση ενός μέσου τόσο ανυπόληπτου (όπως οι σταγόνες του νερού) με αργό και συστηματικό τρόπο, ώστε να οδηγήσει σε φρικιαστικές καταστάσεις το μυαλό.

Κάπως έτσι – τηρουμένων των αναλογιών – χειρίζεται το τουρκικό καθεστώς την ενοχή του Ριάντ (και του τοξικού αυτοπροσώπως) στη δολοφονία του Khashoggi. Ο καιρός περνάει και, κατά πάσα πιθανότητα, η θεαματική συνήθεια υποδεικνύει ότι το θέμα ξεχάστηκε…. Αμ δε! Σε αργούς ρυθμούς, κάθε τόσο, σαν μια σταγόνα που σκάει στο κούτελο του τοξικού, η Άγκυρα κάνει και μια αποκάλυψη.

Η unofficial πληροφορία ότι το απόσπασμα θανάτου έλιωσε το πτώμα του Khashoggi σε οξύ έχει κυκλοφορήσει εδώ και κάποιες μέρες. Η ασταμάτητη μηχανή είχε τις αμφιβολίες της, αλλά μπορεί να δικαιολογηθεί λόγω ανεπαρκών γνώσεων χημείας. Γιατί αυτό το οξύ του οποίου ίχνη ανακοίνωσαν χτες (οι τούρκοι ερευνητές) ότι βρήκαν τόσο στο πηγάδι στον κήπο του σπιτιού του πρόξενου (στο οποίο δεν τους έχει επιτραπεί η πρόσβαση, ωστόσο φαίνεται ότι «έκλεψαν» κρυφά λίγο νερό από ‘κει), όσο και στο αποχετευτικό σύστημα του σπιτιού, αυτό το οξύ λοιπόν η ασταμάτητη μηχανή το αγνοούσε. Είναι το υδροφθορικό οξύ (HF), που θεωρείται εξαιρετικά διαβρωτικό και καυστικό για ιστούς. Μ’ αυτό (λέει ανεπίσημα το τουρκικό καθεστώς) προσπάθησαν να εξαφανίσουν το πτώμα του Khashoggi. Που είναι το πτώμα; ξαναρωτάει λοιπόν η Άγκυρα (αλλά και οι συγγενείς του) το Ριάντ… Γιατί 40 μέρες μετά τον φόνο δεν μας λέτε τι έγινε το πτώμα;

Σιωπή. Δηλαδή ενοχή.

Αν δεν ήταν το «μαρτύριο της σταγόνας» σίγουρα θα ήταν το μαρτύριο της θηλειάς «με καρυδάκια». Ή το μαρτύριο της πένσας. Φαίνεται ότι στην Άγκυρα έχουν επαρκή γνώση τόσο των μετα-μοντέρνων ηθών όσο και της διάθεσης της Ουάσιγκτον (και όχι μόνο) να απαλλάξει τον τοξικό αφήνοντας το θέμα της δολοφονίας να συρθεί μέχρι να ξεχαστεί.

Οπότε το θυμίζουν κάθε τόσο, κάνοντας update: προσθέτοντας, κάθε φορά, ένα κομμάτι στο «αόρατο» παζλ. Και κανείς δεν μπορεί να τους κατηγορήσει για «σκευωρούς».

(φωτογραφία: Πάμε να σας δείξω τα γραμματόσημά μου, μετά τις πεταλούδες μου, και για τελευταίο σας αφήνω το καλύτερο: το χημικό μου εργαστήριο…)

Εμπορικός (αλλά όχι μόνο…) πόλεμος 1

Πέμπτη 8 Νοέμβρη. Το έχετε διαβάσει ήδη εδώ κάμποσες φορές, σαν άποψη της ασταμάτητης μηχανής. Ιδού τώρα, πιο “έγκυρα”, από έναν ειδικό:

…Το πρώτο ταμπλώ του Trump είναι το σπάσιμο των κανόνων του εμπορίου. Πολλοί στην κυβέρνησή του θεωρούν τις αρχές και τις διαδικασίες του ΠΟΕ σαν εμπόδιο στις διμερείς διαπραγματεύσεις. Θα προτιμούσαν να κλείνουν συμφωνίες με άλλους έναν προς έναν, χωρίς να υποχρεώνονται να εφαρμόζουν μέτρα φιλελευθεροποίησης και χωρίς να είναι αναγκασμένοι να συμμορφώνονται με τις αποφάσεις του ΠΟΕ για την επίλυση εμπορικών διαφορών. Στόχος τους είναι να αναδιαρθρώσουν τις εμπορικές σχέσεις, διαμορφώνοντας ένα σχήμα κύκλου με τις ΗΠΑ στο κέντρο και τα υπόλοιπα κράτη στην περιφέρεια.

Η αιτία είναι αρκετά απλή: οι πολυμερείς κανόνες προστατεύουν πάντα τους πιο αδύναμους. Γιατί, λοιπόν, οι ΗΠΑ θα πρέπει να εμποδίζονται απ’ το να χρησιμοποιήσουν την συντριπτική διαπραγματευτική τους ισχύ; Η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ, Μεξικό και Καναδά (USMCA) δείχνει τον δρόμο, καθώς επιβάλει στις δύο άλλες χώρες δεσμεύσεις που συμφέρουν τις ΗΠΑ, περιορίζοντας τις δικές τους επιλογές εμπορικής πολιτικής…

Αυτά έγραφε μεταξύ άλλων πριν λίγες μέρες, στις 26 Οκτώβρη, ο Jean Pisani-Ferry (καθηγητής στη σχολή διακυβέρνησης Hertie στο Βερολίνο, και στο ινστιτούτο πολιτικών επιστημών στο Παρίσι) στο site project syndicate. Και έτσι συμβαίνει: πέρα απ’ τα προσωπικά (ή ζωϊκά…) χαρακτηριστικά του ψόφιου κουναβιού, η ανάληψη της διοίκησης των ηπα απ’ τους συντηρητικούς απ’ το 2017 σηματοδοτεί την οριστική εγκατάλειψη του project «παγκοσμιοποίηση» απ’ τον βασικό επί 3 και πλέον δεκαετίες προωθητή του (τις ηπα) – με την ουρά στα σκέλια… Στην παγκόσμια εμπορική / καπιταλιστική αρένα όπως διαμορφώθηκε σταδιακά απ’ τα ‘80s και εντατικά απ’ τα ‘90s κάτω απ’ την αμερικανική σημαία, οι ηπα ηττήθηκαν· κάτι που ήταν ξεκάθαρο ήδη απ’ τα μέσα των ‘10s… Η διοίκηση Obama ήταν η τελευταία που προσπάθησε να διαρθρώσει (και να αξιοποιήσει υπέρ της ηγεμονίας του αμερικανικού καπιταλισμού) τις πολυμερείς εμπορικές / οικονομικές συμφωνίες. Ο Obama είχε την φιλοδοξία (ειδικά με την πολυμερή εμπορική συμφωνία του Ειρηνικού – TTP) να κυκλώσει εμπορικά / οικονομικά (και, κατά συνέπεια) και στρατιωτικά τον κινεζικό καπιταλισμό (“asia pivot”…) με έναν ευρύ συνεταιρισμό. Απέτυχε. Τελικά η TTP υπογράφτηκε χωρίς τις ηπα…

Το τέλος της «παγκοσμιοποίησης» συνεπάγεται, υποχρεωτικά, και την ιδεολογική / πολιτική υποχώρηση των «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων που την είχαν προωθήσει· ενδεχομένως οφελούμενα και τώρα, ή ακόμα και στο μέλλον. (Αυτά τα υποκείμενα δεν εξαφανίζονται! Υποχωρούν αναγκαστικά, ελλείψει σχεδίου και αποτελεσματικότητας, και οχυρώνονται σε δευτερεύοντα και τριτεύοντα ζητήματα σε σχέση με την γενική, παγκόσμια κίνηση του κεφάλαιου… Ζητήματα φύλων, σεξουαλικοτήτων, δικαιωμάτων, μειονοτήτων, πολιτικής ορθότητας, κλπ… Ζητήματα που, σε κάθε περίπτωση, έχουν εγγραφεί προ πολλού, απ’ τα ’90s, στην καπιταλιστική αξιοποίηση· αν και όχι μ’ έναν μόνο τρόπο…)

Η «πολιτική ώθηση» (συχνά απ’ τα πάνω) μιας διαφορετικής συμμαχίας «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων, εθνικιστικών, ρατσιστικών, συντηρητικών, μισαλλόδοξων είναι η πιο χτυπητή μορφή που παίρνει η επιστροφή του πλανήτη καθαρά και ωμά στο καπιταλιστικό ethos «ο-καθένας-για-την-πάρτη-του». Αυτό που περιγράφει συνοπτικά ο Pisani-Ferry για το (ας το πούμε έτσι) “νέο αμερικανικό παράδειγμα”: ένας μ’ έναν, και νικάει ο πιο δυνατός. «Προχωράς και πυροβολάς»… Όχι απλά «άγρια δύση», αλλά άγρια ξεκαθαρίσματα παντού.

Οπωσδήποτε το «ένας μ’ έναν» είναι η ελπίδα του αμερικανικού (και ως έναν βαθμό του πολύ πιο αδύναμου αγγλικού) καπιταλισμού… Τα αφεντικά του, όμως, δεν μπορούν να επιβάλλουν στους αντιπάλους τους να εμφανίζονται μόνοι τους, γυμνοί στ’ αγγούρια. Οι αντι-συσπειρώσεις είναι η μόνη λογική συνέπεια: εμπορικές / οικονομικές, και φυσικά στρατιωτικές. Για παράδειγμα η Σεούλ υπέγραψε χτες συμφωνία εμπορίου με την Τεχεράνη, με τις συναλλαγές να γίνονται στο νοτιοκορεατικό νόμισμα. Είναι η πιο πρόσφατη περίπτωση, αλλά καθόλου η τελευταία. Παρακάμπτοντας το δολάριο στις διεθνείς συναλλαγές «φίλοι και εχθροί» πριονίζουν το ένα απ’ τα δύο κλαδιά πάνω στο οποίο κάθεται η «συντριπτική διαπραγματευτική ισχύς» των ηπα: την διεθνή χρήση του εθνικού τους νομίσματος…

Εμπορικός (αλλά όχι μόνο…) πόλεμος 2

Πέμπτη 8 Νοέμβρη. Το πραγματικό ταμπλώ των ενδοκαπιταλιστικών συγκρούσεων και το μέτρο της έντασης αυτών των συγκρούσεων δεν το καθορίζει κανένα ψόφιο κουνάβι, Putin, Xi και λοιπά, παρά μόνο σαν «οι εντολοδόχοι της Ιστορίας». Ουσιαστικά το καθορίζει η θεμελειώδης (και απρόσωπη…) καπιταλιστική αντινομία ανάμεσα στην διαρκώς και εκθετικά αυξανόμενη κοινωνική παραγωγικότητα της εργασίας και στην ιδιωτική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Αυτή η αντινομία έχει αναλυθεί από πολύ παλιά, απ’ τον κυρ Κάρολο (και όχι μόνο). Η διέξοδος της δημιουργίας νέων αγορών (νέων εμπορευματοποιήσεων) ισχύει πάντα· μόνο που αυτές οι «νέες αγορές» (είτε της 3ης βιομηχανικής επανάστασης είτε των αρχών της 4ης) πλημμυρίζουν πολύ γρήγορα απ’ τα σχετικά εμπορεύματα (πράγματα ή υπηρεσίες), χωρίς να υπάρχει ικανός χρόνος σταθεροποίησης των ισορροπιών μεταξύ αντίπαλων αφεντικών. Ο just in time καπιταλισμός είναι μια εξέλιξη επιτάχυνσης, λαχανιάσματος των ανισορροπιών. Συνεπώς η αναμέτρηση για την κατάκτηση και την εξασφάλιση αγορών (αυτό που πριν θα γινόταν για την “δύση” μέσω «παγκοσμιοποίησης» και τώρα, για τις ηπα, μέσω «εθνικού τσαμπουκά») μετατίθεται μεν διαρκώς, αλλά δεν μπορεί κάτι τέτοιο να συμβαίνει για καιρό.

Αυτό σημαίνει κάτι απλό και ταυτόχρονα τρομακτικό: η τρέχουσα συμμαχία αυτών των εθνικιστικών, ρατσιστικών, συντηρητικών και μισαλλόδοξων «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων ΔΕΝ μπορεί να λύσει την δομική καπιταλιστική αντινομία. (Ουσιαστικά: δεν το υπόσχεται καν). Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να εξοπλιστεί πάνω στο έδαφός της. Όχι μόνο στρατιωτικά (υποχρεωτικά έτσι κι αλλιώς…) αλλά και ιδεολογικά, ηθικά, ψυχολογικά. Να εξοπλιστεί γι’ αυτό του οποίου τις συνέπειες δεν καταλαβαίνει, και ποτέ δεν καταλάβαινε το πόπολο στην ιστορία: για το πέρασμα απ’ το «ο-καθένας-για-την-πάρτη-του» στο υποχρεωτικά επόμενο βήμα, που είναι «ο-καθένας-για-την-καταστροφή-των-ανταγωνιστών-του». Τα είχε πει όχι (μόνο) ο κυρ Μαρξ αλλά και ο κυρ Κέυνς… που δεν ήταν καθόλου μαρξιστής.
Αυτό είναι το πραγματικό, υλικό περιβάλλον μέσα στο οποίο γίνονται όλα αυτούς τους καιρούς. Κάποιοι στο παρελθόν υπέδειξαν ξανά και ξανά ότι η Ιστορία κινείται πίσω απ’ τις πλάτες εκείνων που καταλήγουν να είναι απλά ενεργούμενά της. Όχι, η Ιστορία δεν είναι κάποιο μυστηριώδες, μοχθηρό μούτρο! Μόνο που είναι απωθητικό στην εποχή των τεράστιων Εγώ να γίνει κατανοητό ότι ο καπιταλισμός, σαν μέθοδος εκμετάλλευσης και πειθάρχησης, «δουλεύει» συστηματικά, αδιαφορώντας για τις μελαγχολίες των τεράστιων Εγώ… «Δουλεύει» σαν σύστημα, σαν κρεατομηχανή, όχι σαν υποκείμενο, όχι σαν «Κώστας», «Βλαδίμηρος» ή «Μίκυ Μάους»…

Αδύνατο να καταλάβουν αυτά τα Εγώ ότι είναι ιστορικά προσδιορισμένα πέρα από οτιδήποτε επιτρέπουν οι ιδιοτελείς φαντασιώσεις τους… Και ότι το μόνο που θα μπορούσαν πράγματι να επιλέξουν (ορμώντας πάνω στην Ιστορική κίνηση…) θα ήταν να φρενάρουν τις καπιταλιστικές / κρατικές «δουλειές».

Ή και να τις εκτρέψουν…

Εμπορικός (αλλά όχι μόνο…) πόλεμος 3

Πέμπτη 8 Νοέμβρη. Προς τι αυτές οι γενικότητες απ’ την μεριά μας; Επειδή υπάρχει μια ενιαία υλική βάση ανάμεσα στις χθεσινές αμερικανικές “ενδιάμεσες” εκλογές και τ’ αποτελέσματά τους· την μέση Ανατολή· την Αφρική· τη λατινική Αμερική· την ανατολική Ασία· την κεντρική Ασία – ακόμα και την “τύχη” των ελληνικών τραπεζών, αν ενδιαφέρει.

Στις χθεσινές εκλογές στις ηπα δεν συγκρούστηκαν δύο αντίπαλες στρατηγικές για τα μείζονα προβλήματα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Αλλά δύο ασύμβατα μεταξύ τους κοινωνικά / πολιτικά μπλοκ. Ένα που εξοπλίζεται (για λογαριασμό του αμερικανικού ιμπεριαλιστικού μέλλοντος) και ένα που διαμαρτύρεται (για την φασιστική σκλήρυνση του κοινωνικού πεδίου, υπερασπιζόμενη τις ανοχές και τις αμοιβαίες αναγνωρίσεις που επέτρεψε η δυτική, φιλελεύθερη τάση της παγκοσμιοποίησης… ). Το γεγονός ότι το ψόφιο κουνάβι έκανε προεκλογική εκστρατεία όχι εκθειάζοντας τα “οικονομικά επιτεύγματά” του αλλά τονίζοντας την δήθεν απειλή των ξένων “ξυπόλυτων”-που-πλησιάζουν-στα-σύνορα εξηγείται (κατά την άποψή μας) απ’ αυτό: οι “οικονομικές επιτυχίες” είναι προσωρινές, το κλαδί που πρόκειται να καταρρεύσει. Το μόνο (κλαδί) που θα μείνει για να κρίνει το αμερικανικό μέλλον σαν παγκόσμιας ηγεμονικής εξουσίας (άρα, έμμεσα αλλά καθαρά, το μέλλον της αμερικανικής καπιταλιστικής ευημερίας) είναι ο εξοπλισμός· και στο βάθος ο πόλεμος.

Συνεπείς με τον ιστορικό τους ρόλο οι αμερικάνοι συντηρητικοί, σαν εκφραστές / εκπρόσωποι / ενισχυτές αυτής συμμαχίας εθνικιστικών, ρατσιστικών, συντηρητικών και μισαλλόδοξων «κοινωνικών / πολιτικών / οικονομικών» υποκειμένων που βρίσκεται στο τιμόνι, δεν προπαγάνδισαν μια «ευημερία» που θα μπορούσε να φέρει εφησυχασμό· αλλά το μίσος – σαν – κεφάλαιο – καταστροφής, που απαιτεί εθνικιστική, μιλιταριστική εγρήγορση. Το ίδιο γίνεται σε πολλά σημεία της ευρωπαϊκής ηπείρου: το εθνικό, ρατσιστικό μίσος – με όποια ευκαιρία είναι αξιοποιήσιμη – είναι η αλληγορία του εξοπλισμένου (αν είναι δυνατόν: ως τα δόντια) «ο-καθένας-για-την-πάρτη-του». Είναι η σημαία του.

Κι ενώ αυτή εμφανίζεται σαν «εθνική σημαία αποκατάστασης της αξίας» (του «εθνικού κεφάλαιου» πάντα, μέσα στον πλανητικό καταμερισμό εξουσίας…) είναι ταυτόχρονα μια διεθνής σημαία. Πώς επιστρατεύονται οι προλεταριακοί και μη πληθυσμοί ώστε να αλληλοεξοντωθούν για το καλό των αφεντικών τους στη μεγάλη, παγκόσμια κλίμακα της «δημιουργικής καταστροφής»; Σαν οπαδοί ποδοσφαιρικών ομάδων; Όχι – ποτέ δεν θα ήταν δυνατόν οι γηπεδικές εχθρότητες να οδηγήσουν σ’ ένα πνιγμένο στο αίμα παγκόσμιο ξεκαθάρισμα λογαριασμών… (για τις μοιρασιές του πλανήτη). Μόνο εθνικές σημαίες (και, επιπλέον, εθνικές συμμαχίες) μπορούν να πετύχουν σ’ αυτή τη δουλειά.

Αυτό έχει εισηγηθεί κατηγορηματικά το ψοφιοκουναβιστάν… Και δεν είναι ιστορικά άκυρο, σίγουρα όχι απ’ την σκοπιά της απρόσωπης καπιταλιστικής μηχανικής.

Καμιά φωλιά, σε κανέναν ουρανό

Πέμπτη 8 Νοέμβρη. Ο ποιητής συνέλαβε όχι τις αιτίες αλλά τα πιο απτά αποτελέσματα αυτών των διαδικασιών· συνέλαβε όχι το πέρασμα της Ιστορίας πίσω απ’ την πλάτη του (μας) αλλά το ξερατό που προκαλεί η ναυτία της τρικυμίας της. Και πρότεινε αναχωρητισμό, πρότεινε την παλιά (αδύνατη πια) φυγή:

Μου λεν αν φύγω από τον κύκλο θα χαθώ

στα όρια του μοναχά να γυροφέρνω

Και πως ο κόσμος είν’ανήμερο θεριό

που όταν δαγκώνει εγώ καλά είναι να σωπαίνω

Κι όταν φοβούνται πως μπορεί να τρελαθώ

μου λεν να πάω κρυφά κάπου να κλάψω

Και να θυμάμαι πως αυτό το σκηνικό

είμαι μικρός πολύ μικρός για να τ’ αλλάξω

Μα εγώ μ΄ένα άγριο περήφανο χορό

σαν αετός πάνω απ’τις λύπες θα πετάξω

Σιγά μη κλάψω σιγά μη φοβηθώ

σιγά μη κλάψω σιγά μη φοβηθώ!

Θα πάω να χτίσω μια φωλιά στον ουρανό

θα κατεβαίνω μόνο αν θέλω να γελάσω.

Έκανε τραγικό λάθος ο ποιητής, κάνουν τραγικό λάθος αυτοί που ψάχνουν de facto νησίδες σωτήριας / εξασφάλισης. Και δεν φταίει η ασταμάτητη μηχανή γι’ αυτό: ο ουρανός γεμίζει διαρκώς όπλα, όλο και περισσότερα όπλα. Δεν υπάρχει εκεί χώρος για φωλιές. Ούτε αλλού. Δεν υπάρχει πια χώρος για τον σαρδόνιο καγχασμό των αδυνάτων…

Ούτε η υπόδειξη της μικρότητάς μας διορθώνεται αν της φορέσουμε φτερά… Ατομικά η έμπνευση του ποιητή έχει την συναισθηματική αξία της. Αλλά φωλιές γιοκ!

Καμιά φωλιά, πουθενά

Πέμπτη 8 Νοέμβρη. Είναι κάτι στο οποίο πρέπει να δώσουμε πολύ μεγαλύτερη έκταση (και θα το κάνουμε μόλις προλάβουμε), οπότε εδώ κάτι σύντομο.

Η φυγή, ο αναχωρητισμός, δεν είναι καινούργιες “ιδέες”. Συνδέονται με τον ιστορικό ρομαντισμό· κι αυτός, με τη σειρά του, με την 1η βιομηχανική επανάσταση και την συναισθηματική άρνηση των συνέπειών της (19ος αιώνας, ε;).

Στη δεκαετία του 1980, το δυναμικό, ριζοσπαστικό ρεύμα της οικολογίας / εναλλακτισμού έδωσε μια ακόμα πνοή στη νεορομαντική ελπίδα ότι η απόρριψη των καπιταλιστικών κανόνων και πειθαρχήσεων μπορεί να είναι εφικτή με τον αναχωρητισμό σε μικρής κλίμακας εναλλακτικές θεσμίσεις / κοινότητες· συνδεδεμένες με την γη (ή, πιο σωστά, με τον μύθο της).

Αυτή η έξοδος φαινόταν (ξανά) ρεαλιστική· σίγουρα στην ευρώπη, αλλά όχι μόνο… Μέχρι που έγινε “κάτι”. Την άνοιξη του 1986. Αυτό το κάτι ήταν η καταστροφή ενός πυρηνικού αντιδραστήρα σε ένα άγνωστο σημείο μιας περιοχής που δεν είχε απασχολήσει κανέναν: στο Τσέρνομπιλ, της ουκρανίας (τμήμα της τότε ε.σ.σ.δ.)

Ένα ραδιενεργό / τοξικό νέφος άρχισε αμέσως να μετακινείται απ’ την ουκρανία προς τα δυτικά, προς την ευρώπη… Απειλώντας, τυχαία, οποιονδήποτε. Απ’ τις πιο mainstream καπιταλιστικές εγκαταστάσεις, μέχρι τα πιο αντάρτικα οικολογικά κοινόβια. Τότε κάποιος (και είναι προς τιμήν του…) είπε (αν και δεν εφάρμοσε στη συνέχεια, αυτό προς ατιμία του): μετά απ’ αυτό το εναλλακτικό τελείωσε!!!

Τι σήμαινε αυτή η παρατήρηση; Κάτι που είχε τεράστια πολιτική σημασία τότε, και ακόμα μεγαλύτερη σήμερα. Σήμαινε αυτό: φτιάξε όσες εναλλακτικές «οάσεις» θες… Φτιάξε όσες κολλεκτίβες θες… Φτιάξε όσες αυτοτελείς νησίδες νομίζεις… Αυτό που νομίζεις ότι αποφεύγεις είναι πάντα μπροστά σου! Το κεφάλαιο έχει φτάσει πια σε τέτοιο βαθμό συγκεντρωμένης πυκνότητας (και ένα πυρηνικό εργοστάσιο ενέργειας είναι ακριβώς τέτοιο· αλλά δεν είναι αυτή καθόλου η μοναδική μορφή καπιταλιστικής «συμπύκνωσης»… σκεφτείτε, ας πούμε, τα «βιολογικά όπλα»…) ώστε ακόμα κι όταν «σκάσει» σ’ ένα σημείο πολύ μακρυά απ’ τον οπτικό σου ορίζοντα, οι συνέπειες θα σε φτάσουν γρήγορα· και τότε οι οάσεις σου, οι κολλεκτίβες σου, οι νησίδες σου, δεν θα μπορούν να κάνουν οτιδήποτε… Θα υποστούν τις συνέπειες.

Οι αναχωρητισμοί δεν κάμφθηκαν δυστυχώς το 1986 και το 1987, επειδή ελάχιστοι κατάλαβαν (ή ασχολήθηκαν να καταλάβουν) έκτοτε την δυναμική της «δημιουργικής καταστροφής» που είναι δομικά ενσωματωμένη στην καπιταλιστική διαδικασία. Επανεμφανίστηκαν δριμύτεροι την τελευταία δεκαετία της «διαχείρισης της κρίσης / αναδιάρθρωσης», σε pro- ή post-modern μορφές…

Μόνο που είναι ξεκάθαρο πια ότι δεν πρόκειται για πραγματικές «εξόδους κινδύνου» – αλλά για απωθήσεις της πραγματικότητας… Δεν υπάρχουν οάσεις απέναντι στην καπιταλιστική φρενίτιδα, όσο βαθιά στην άμμο κι αν χώσει κανείς το κεφάλι…

Τράμπαλα

Τετάρτη 7 Νοέμβρη. (Όπως λέμε: ντράβαλα). Οι πράκτορες της ασταμάτητης μηχανής στο αμέρικα ήταν “σφίγγες” ως την ώρα της ανάρτησης, οπότε δεν μπορούμε να σας διαφωτίσουμε για την θέληση του αμερικανικού λαού…. Η αυξημένη συμμετοχή στις (συνήθως μειωμένου ενδιαφέροντος) “ενδιάμεσες εκλογες”, κυρίως από γυναίκες και μη λευκούς, μπορεί να σημαίνει περισσότερες ψήφους κατά του ψοφιοκουναβιστάν. Απ’ την άλλη μεριά ο αμερικανικός φασιστο/ρατσισμός είναι στα πάνω του τώρα που έχει την κεντρική εξουσιαστική νομιμοποίηση. Τελικά το περίεργο (για τις δικές μας γνώσεις) εκλογικό σύστημα των ηπα, που προσδιορίζει ορισμένες (λίγες συνήθως) “κάλπες κλειδιά”, διαμορφώνει αποτελέσματα άσχετα με το σύνολο των ψήφων. (Κάπως έτσι εκλέχτηκε άλλοτε ο Μπους ο Β την πρώτη φορά και ο ψοφιοκούναβος ο Μοναδικός πριν 2 χρόνια).

Πιθανολογείται ότι οι “δημοκρατικοί” θα πάρουν την πλειοψηφία στη “βουλή των αντιπροσώπων” (αν καταφέρουν να πάρουν 23 καρέκλες παραπάνω απ’ αυτές που είχαν ως προχτές), όχι όμως και στη “γερουσία”. Ακόμα κι αν την έπαιρναν κι αυτή όμως, θα συνέχισαν να κυβερνούν ως το 2020 το ψόφιο κουνάβι και, κυρίως, αυτοί που βρίσκονται πίσω του. Με μεγαλύτερες δυσκολίες στο να περνάνε νόμους, αλλά με ανέγγιχτες τις απευθείας εξουσίες του “προέδρου” – και τα τιτιβίσματά του.

Η Αθήνα και οι υπόλοιποι σύμμαχοι των ηπα στην ανατολική Μεσόγειο / μέση Ανατολή θα εύχονταν το καλύτερο για το ψόφιο κουνάβι, είτε το λένε ανοικτά (όπως το Τελ Αβίβ) είτε όχι. Δύο στα δύο (βουλή των αντιπροσώπων και γερουσία) υπέρ των ψοφιοκουναβικών θα ήταν ο.κ. Δυο χρόνια μπορεί να είναι λίγα για όσους έχουν μεγάλα σχέδια κι ακόμα μεγαλύτερη όρεξη· και η όποια πολιτική αναταραχή” στην Ουάσιγκτον προσθέτει και δεν αφαιρεί δυσκολίες…

Συντηρητικοί και δημοκρατικοί δεν έχουν διαφωνίες για τον τελικό προσανατολισμό του κράτους τους. Το “america first” των πρώτων δεν είναι εχθρικό στους δεύτερους. Εκεί που διαφωνούν είναι σε ορισμένες τακτικές του αμερικανικού ιμπεριαλισμού· και σε ορισμένα εσωτερικά κοινωνικά ζητήματα. Όμως κάτι τέτοιες τακτικές διαφορές ήταν, στην περίοδο Obama, που είχαν παγώσει το Τελ Αβίβ και είχαν βάλει στην άκρη το ελλαδιστάν…

Κατά τα άλλα, ω ναι: έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη…